Բրազիլական տնտեսական հրաշք
Բրազիլական տնտեսական հրաշքը (Port. milagre econômico brasileiro) Բրազիլիայում բացառիկ բարձր տնտեսական աճի շրջան էր ռազմական բռնապետության ժամանակ։ Այս ընթացքում ՀՆԱ-ի միջին տարեկան աճը մոտեցել է 10%-ին։ Ամենամեծ տնտեսական աճը գրանցվել է նախագահ Էմիլիո Գարրաստազո Մեդիսիի օրոք՝ 1969-1973 թվականներին։
Բրազիլիա՝ սիրիր կամ թողիր, դա ռազմական բռնապետության կարգախոսն էր։ Բրազիլիայի զարգացման, այսպես կոչված, ոսկե դարաշրջանի տպավորությունն ամրապնդվեց 1970 թվականին, երբ Բրազիլիան երրորդ անգամ հաղթեց աշխարհի առաջնությունում և պաշտոնապես ընդունվեց «Brasil, ame-o ou deixe-o» կարգախոս՝ («Բրազիլիա, սիրել, կամ թողնել այն» ) Բրազիլիայի ռազմական կառավարության կողմից։
Նախնական դիտողություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ժոաո Գուլարի նախագահության օրոք Բրազիլիայի տնտեսությունը մոտենում էր ճգնաժամի, և տարեկան գնաճը հասավ 100%-ի։ 1964 թվականի ռազմական հեղաշրջումից հետո բրազիլացի զինվորականներն ավելի շատ հետաքրքրվեցին քաղաքական վերահսկողությամբ և տնտեսական քաղաքականությունը դրեց վստահելի տեխնոկրատների խմբի վրա՝ Անտոնիո Դելֆիմ Նետտոյի[1] գլխավորությամբ։
Բրազիլիայի բնակչությունը դարձել էր հիմնականում քաղաքային, բնակչության 67%-ը բնակվում էր քաղաքներում։ Դա պայմանավորված էր ավելի աղքատ գյուղական շրջաններից բնակչության տեղաշարժով դեպի արագ զարգացող քաղաքներ, ինչպիսին էր Սան Պաուլո քաղաքը, որն ավելի արագ աճեց, քան Բրազիլիայի մյուս քաղաքները[2]։
Հաջողություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ռազմական կառավարությունն ուղղակիորեն ներգրավվեց տնտեսության մեջ, մեծ ներդրումներ կատարվեցին նոր ճանապարհների, երկաթուղիների և կամուրջների շինարարության մեջ։ Պողպատե և նավթաքիմիական գործարանները, հիդրոէլեկտրակայանները և ատոմային ռեակտորները կառուցվել են խոշոր պետական ընկերությունների կողմից, ինչպիսիք են Eletrobras-ը և Petrobras-ը։ Ներկրվող նավթից կախվածությունը նվազեցնելու համար էթանոլի արտադրությունը լայն տարածում գտավ։
Մինչև 1980 թվականը Բրազիլիայի արտահանման 57%-ը արտադրված ապրանքներ էին, մինչդեռ 1968թ.-ին[3] այդ թիվը կազմում էր 20%։
Այս ժամանակահատվածում ՀՆԱ-ի տարեկան աճը 1968-ի 9,8%-ից հասել է 14%-ի 1973թ-ին, սակայն գնաճը 1968-ի 19,46%-ից հասել է 34,55%-ի 1974թ-ին[4]։
Խնդիրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Տնտեսական աճը խթանելու համար Բրազիլիան ավելի ու ավելի շատ ներկրվող նավթի կարիք ուներ։ Բրազիլական հրաշքի առաջին տարիներին գրանցվել է տնտեսության կայուն աճ և պետության կողմից վարկերի մշտական ստացում։ Այնուամենայնիվ, 1973 թվականի նավթային ճգնաժամը ստիպեց ռազմական կառավարությանը վերցնել ավելի ու ավելի շատ վարկեր միջազգային վարկատուներից, և պետական պարտքը դուրս եկավ վերահսկողությունից։ Յոթանասունականների վերջի դրությամբ Բրազիլիան ուներ աշխարհի ամենամեծ պետական պարտքը՝ մոտ 92 միլիարդ ԱՄՆ դոլար[5]։
Տնտեսական աճը վերջապես ավարտվեց 1979 թվականին սկսված էներգետիկ ճգնաժամով, որը հանգեցրեց մի քանի տարվա ռեցեսիայի և հիպերինֆլյացիայի։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Handler, Bruce (1975 թ․ հունիսի 8). «Plying High in Rio». The New York Times (անգլերեն). ISSN 0362-4331. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 18-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 18-ին.
{{cite news}}: More than one of|accessdate=and|access-date=specified (օգնություն) - ↑ «1968-1980: the 'Brazilian Miracle'». Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 19-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 26-ին.
- ↑ Pattnayak, Satya R. Globalization, Urbanization, and the State: Selected Studies on Contemporary Latin America. — University Press of America, 1996. — ISBN 9780761803539
- ↑ Economia Brasileira Contemporânea. — [3. ed.]. — Rio de Janeiro, Brasil, 2017. — ISBN 9788535238556
- ↑ Kilborn, Peter T.; Times, Special to The New York (1983 թ․ նոյեմբերի 26). «Brazil's Economic 'Miracle' and Its Collapse». The New York Times (անգլերեն). ISSN 0362-4331. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2019 թ․ ապրիլի 17-ին.
{{cite news}}: More than one of|accessdate=and|access-date=specified (օգնություն)