Տամբովի ապստամբություն

Տամբովի ապստամբություն
	Ռուսաստանի քաղաքացիական պատերազմ
	; Ապստամբության օջախը։
Թվական	1920 թվականի օգոստոսի 19 — 1921 թվականի հունիս
Վայր	Տամբովի նահանգ
Պատճառ	Տնտեսական ճգնաժամ
Արդյունք	Ապստամբության ճնշում
Հակառակորդներ
ՌԽՖՍՀ	Կանաչ ապստամբներ` 1-ին Ապստամբական բանակ; 2-րդ Ապստամբական բանակ; 3-րդ հեծյալ բանակ; Աշխատավոր գյուղացիության միություն;
Հրամանատարներ
Միխայիլ Տուխաչևսկի; Նիկոլայ Կակուրին; Իերոնիմ Ուբորևիչ; Գրիգորի Կոտովսկի	Պյոտր Տոկմակով †; Ալեքսանդր Անտոնով †; Դմիտրի անտոնով
Կողմերի ուժեր
մոտ 55 հազար զինվոր	մոտ 50 հազար մարդ
Ռազմական կորուստներ
անհայտ	մոտ 11 հազար մարդ

Տամբովի ապստամբություն, խորհրդային պատմգրությունում՝ անտոնովշչինա (антоновщина), Ռուսաստանի քաղաքացիական պատերազմի ժամանակ կոմունիստական ռեժիմի դեմ ամենամեծ գյուղացիական ապստամբություններից մեկը 1920–1921 թվականներին։ Ապստամբությունը տեղի է ունեցել ներկայիս Ռուսաստանի Դաշնության Տամբովի մարզում և Վորոնեժի մարզի մի մասում։

Նախաձեռնողներն էին՝ Սոցիալիստ-հեղափոխականների կուսակցությունը (էսեռականներ) և Աշխատավոր գյուղացիության միությունը, ղեկավարն էր էսեռակիան Ալեքսանդր Անտոնովը։

Ապստամբություններն սկսվեցին 1920 թվականի օգոստոսին՝ հացահատիկի բռնի առգրավմանը դիմակայելուց և վերաճեց Կարմիր բանակի, Չեկայի ստորաբաժանումների և Խորհրդային Ռուսաստանի իշխանությունների դեմ ուղղված պարտիզանական պատերազմի։ Ենթադրվում է, որ ապստամբությունը ճնշելու ժամանակ ձերբակալվել է շուրջ 100 000 մարդ և գնդակահարվել շուրջ 15 000-ը։ Գյուղացիության դեմ պայքարելիս Կարմիր բանակը նույնիսկ քիմիական զենք օգտագործեց^[1]։

Գյուղացիական բանակի հիմնական մասը ոչնչացվեց 1921-ի ամռանը, առավել փոքր խմբեր դեռ մեկ տարի շարունակվեցին պայքարը։

Շարժումը հետագայում խորհրդային իշխանությունների կողմից որակվեց որպես «անարխիստական բանդիտիզմ»։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ Conquest, Robert (1986). «Revolution, Peasant War and Famine». The Harvest of Sorrow: Soviet Collectivization and the Terror-famine (անգլերեն). Oxford University Press. էջեր 51–53. ISBN 978-0-19-505180-3.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Տամբովի ապստամբություն» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 1, էջ 456)։

[Conquest-1] Conquest, Robert (1986). «Revolution, Peasant War and Famine». The Harvest of Sorrow: Soviet Collectivization and the Terror-famine (անգլերեն). Oxford University Press. էջեր 51–53. ISBN 978-0-19-505180-3.

[1]