Միխայիլ Տուխաչևսկի

Միխայիլ Տուխաչևսկի
	ռուս.՝ Михаѝл Никола̀евич Тухачѐвский
փետրվարի 16, 1893 կամ փետրվարի 4 (16), 1893 - հունիսի 12, 1937 (44 տարեկանում)
Ծննդավայր	Սլեդնևո, Dorogobuzhsky Uyezd, Սմոլենսկի գավառ, Ռուսական կայսրություն
Մահվան վայր	Մոսկվա, ԽՍՀՄ
Քաղաքացիություն	ԽՍՀՄ
Զորատեսակ	Ռուսական կայսերական բանակ
Կոչում	Խորհրդային Միության մարշալ
Հրամանատարն էր	Բանվորա-գյուղացիական Կարմիր բանակ
Մարտեր/; պատերազմներ	Առաջին համաշխարհային պատերազմ, Ռուսաստանի քաղաքացիական պատերազմ և Խորհրդա-լեհական պատերազմ
Պարգևներ	Սուրբ Աննայի 2-րդ աստիճանի շքանշան, Լենինի շքանշան, Կարմիր դրոշի շքանշան, Սուրբ Աննայի 3-րդ աստիճանի շքանշան, Սուրբ Աննայի 4-րդ աստիճանի շքանշան, Սուրբ Վլադիմիրի 4-րդ աստիճանի շքանշան, Սուրբ Ստանիսլավի 3-րդ աստիճանի շքանշան և Սուրբ Ստանիսլավի շքանշան

Տուխաչևսկի, Միխայիլ Նիկոլաևիչ (փետրվարի 16, 1893(1893-02-16)^[1]^[2]^[3]^[4] կամ փետրվարի 4 (16), 1893, Սլեդնևո, Dorogobuzhsky Uyezd, Սմոլենսկի գավառ, Ռուսական կայսրություն - հունիսի 12, 1937(1937-06-12)^[1]^[2]^[5]^[6]^[7], Մոսկվա, ԽՍՀՄ^[1]^[8]^[9]^[10]), խորհրդային ռազմական գործիչ, զորավար, Խորհրդային Միության մարշալ (1935)։ ՄՄԿԿ անդամ 1918-ից։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է Սմոլենսկի նահանգում, ազնվականի ընտանիքում։ Ավարտել է Ալեքսանդրյան ռազմական ուսումնարանը (1914 թ.)։ Մասնակցել է Առաջին համաշխարհային պատերազմին (1914 - 1918), 1915-ին գերի է ընկել, 1917-ին փախել Ռուսաստան։ 1918-ին մտել է կարմիր բանակ։ Քաղաքացիական պատերազմի ժամանակ եղել է արևելյան ռազմաճակատի 1-ին, հարավային ռազմաճակատի 8-րդ բանակների, արևելյան ռազմաճակատի 5-րդ բանակի (որը մյուս բանակ ների հետ հաջողությամբ կռվել է Կոլչակի զորքերի դեմ Ուրալն ու Սիբիրն ազատագրելու համար) հրամանատար։ Կովկասյան ռազմաճակատի զորքերի հրամանատարն Էր (1920-ի փետրվար-ապրիլ) դենիկինյան զորքերի ջախջախման ժամանակ, արևմտյան ռազմաճակատի հրամանատարը (1920 - 21) սովետա-լեհական պատերազմում, 7-րդ բանակի հրամանատարը Կրոնշտադտի խռովության ճնշման (1921-ի մարտ) և ջախջախման (1921-ի ապրիլ-մայիս) ժամանակ։

Քաղաքացիական պատերազմից հետո գործուն մասնակցություն է ունեցել 1924 - 25-ի ռազմական ռեֆորմին։ Եղել Է ԲԳԿԲ ռազմական ակադեմիայի պետ (1921), արևմտյան ռազմական օկրուգի զորքերի հրամանատար, 1925 - 28-ին՝ ԲԳԿԲ շտաբի պետ, 1928 - 31-ին՝ Պետերբուրգի ռազմական օկրուգի զորքերի հրամանատար, 1934-ից՝ Տուխաչևսկին եղել է պաշտպանության ժողկոմի տեղակալ, 1936-ից՝ 1-ին տեղակալ և մարտական պատրաստության վարչության պետ։ Մեծ դեր է խաղացել կարմիր բանակի տեխնիկական վերազինման, զորքերի կազմակերպական կառուցվածքի փոփոխման, նոր զորատեսակների և զինված ուժերի տեսակների (ավիացիա, մեքենայացված և օդա-դեսանտային զորքեր, ռազմածովային ուժեր և այլն) զարգացման, բանակի հրամանատարական կազմի պատրաստման գործում։ Եղել է մի շարք ինքնուրույն ռազմական ակադեմիաների (մեքենայացման և մոտորավորման) ստեղծման նախաձեռնող։ Տուխաչևսկին մեծ ներդրում է կատարել ռազմավարության, օպերատիվ արվեստի, տակտիկայի և ընդհանրապես ռազմական գիտության մշակման մեջ։

Տուխաչևսկու գործունեությունը, հատկապես զինվածության պետի և պաշտպանության ժողկոմի տեղակալի պաշտոնում, կարևոր նշանակություն ունեցավ ապագա պատերազմին ԽՍՀՄ Զինված ուժերի կազմակերպական և տեխնիկական նախապատրաստման գործում։ 1934-ից ՀամԿ ԿԿ անդամության թեկնածու։

Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պարգևատրվել է Լենինի և Կարմիր դրոշի շքանշաններով։

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Избр. произв., т. 1 - 2, М., 1964.
Тодорский А. И., Маршал Тухачевский, М., 1966.

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 ^1,8 German National Library, Berlin State Library, Bavarian State Library et al. Record #118763091 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 data.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a>
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 Munzinger-Archiv — 1913.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q974352"></a>
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Brockhaus Enzyklopädie
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 http://www.musicweb-international.com/classrev/2006/Jun06/Feinberg_ARBITER146.htm
↑ ^6,0 ^6,1 ^6,2 https://en.wiki2.org/wiki/History_of_the_tank
↑ ^7,0 ^7,1 ^7,2 http://en.wikiquote.org/wiki/Mikhail_Tukhachevsky
↑ ^8,0 ^8,1 ^8,2 http://www.history.army.mil/books/OpArt/russia2.htm
↑ ^9,0 ^9,1 ^9,2 http://www.dtic.mil/cgi-bin/GetTRDoc?AD=ADA195053
↑ ^10,0 ^10,1 ^10,2 http://www.au.af.mil/au/awc/awcgate/fmso/kipp.htm

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q17152639_citetype_Q1172284_citetype_Q340169"_data-entity-id="Q36578"><i_class="wef_low_priority_links">[[:Գերմանիայի_ազգային_գրադարան|German_National_Library]],_[[:Բեռլինի_պետական_գրադարան|Berlin_State_Library]],_[[:en:Bavarian_State_Library|Bavarian_State_Library]]_et_al.</i>_[http://d-nb.info/gnd/118763091/_Record_#118763091]_//_Gemeinsame_Normdatei<span_class="wef_low_priority_links">_—_2012—2016.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a></div>-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 ^1,8 German National Library, Berlin State Library, Bavarian State Library et al. Record #118763091 // Gemeinsame Normdatei — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q7094076_citetype_Q27031827"_data-entity-id="Q19938912">[http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb12244620v_data.bnf.fr]:_տվյալների_բաց_շտեմարան<span_class="wef_low_priority_links">_—_2011.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a></div>-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 data.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q2085381_citetype_Q386724_citetype_Q166118"_data-entity-id="Q974352">Munzinger-Archiv<span_class="wef_low_priority_links">_—_1913.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q974352"></a></div>-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 Munzinger-Archiv — 1913.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q974352"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q5292"_data-entity-id="Q237227">[[:de:s:Brockhaus_Enzyklopädie|Brockhaus_Enzyklopädie]]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a></div>-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Brockhaus Enzyklopädie
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>

[[http://www.musicweb-international.com/classrev/2006/Jun06/Feinberg_ARBITER146.htm_http://www.musicweb-international.com/classrev/2006/Jun06/Feinberg_ARBITER146.htm]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 http://www.musicweb-international.com/classrev/2006/Jun06/Feinberg_ARBITER146.htm

[[https://en.wiki2.org/wiki/History_of_the_tank_https://en.wiki2.org/wiki/History_of_the_tank]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-6] 6,0 ^6,1 ^6,2 https://en.wiki2.org/wiki/History_of_the_tank

[[http://en.wikiquote.org/wiki/Mikhail_Tukhachevsky_http://en.wikiquote.org/wiki/Mikhail_Tukhachevsky]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-7] 7,0 ^7,1 ^7,2 http://en.wikiquote.org/wiki/Mikhail_Tukhachevsky

[[http://www.history.army.mil/books/OpArt/russia2.htm_http://www.history.army.mil/books/OpArt/russia2.htm]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-8] 8,0 ^8,1 ^8,2 http://www.history.army.mil/books/OpArt/russia2.htm

[[http://www.dtic.mil/cgi-bin/GetTRDoc?AD=ADA195053_http://www.dtic.mil/cgi-bin/GetTRDoc?AD=ADA195053]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-9] 9,0 ^9,1 ^9,2 http://www.dtic.mil/cgi-bin/GetTRDoc?AD=ADA195053

[[http://www.au.af.mil/au/awc/awcgate/fmso/kipp.htm_http://www.au.af.mil/au/awc/awcgate/fmso/kipp.htm]<span_class="wef_low_priority_links"></span><div_style="display:none"></div>-10] 10,0 ^10,1 ^10,2 http://www.au.af.mil/au/awc/awcgate/fmso/kipp.htm

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

Միխայիլ Տուխաչևսկի

Բովանդակություն

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նավարկման ցանկ

Անձնական գործիքներ

Անվանատարածքներ

Տարբերակներ

Դիտումները

Ավելին

Որոնել

Նավարկում

Մասնակցել

Գործիքներ

Այլ նախագծերում

Տպել/արտահանել

Այլ լեզուներով

Միխայիլ Տուխաչևսկի
ռուս.՝ Михаѝл Никола̀евич Тухачѐвский

փետրվարի 16, 1893(1893-02-16)^[1]^[2]^[3]^[4] կամ փետրվարի 4 (16), 1893 - հունիսի 12, 1937(1937-06-12)^[1]^[2]^[5]^[6]^[7] (44 տարեկանում)
Ծննդավայր	Սլեդնևո, Dorogobuzhsky Uyezd, Սմոլենսկի գավառ, Ռուսական կայսրություն
Մահվան վայր	Մոսկվա, ԽՍՀՄ^[1]^[8]^[9]^[10]
Քաղաքացիություն	ԽՍՀՄ
Զորատեսակ	Ռուսական կայսերական բանակ
Կոչում	Խորհրդային Միության մարշալ
Հրամանատարն էր	Բանվորա-գյուղացիական Կարմիր բանակ
Մարտեր/ պատերազմներ	Առաջին համաշխարհային պատերազմ, Ռուսաստանի քաղաքացիական պատերազմ և Խորհրդա-լեհական պատերազմ
Պարգևներ	Սուրբ Աննայի 2-րդ աստիճանի շքանշան, Լենինի շքանշան, Կարմիր դրոշի շքանշան, Սուրբ Աննայի 3-րդ աստիճանի շքանշան, Սուրբ Աննայի 4-րդ աստիճանի շքանշան, Սուրբ Վլադիմիրի 4-րդ աստիճանի շքանշան, Սուրբ Ստանիսլավի 3-րդ աստիճանի շքանշան և Սուրբ Ստանիսլավի շքանշան