Աղետ Հանեդա օդանավակայանում (2024)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Աղետ Հանեդա օդանավակայանում
Ընդհանուր տեղեկություններ
Տեսակավիապատահար և ground collision?
Թվականհունվարի 2, 2024[1]
ՎայրTokyo International Airport?, ,  Ճապոնիա
ՉվերթJL516[1]
Թռիչքի վայրNew Chitose Airport?[2] և Tokyo International Airport?
Վերջնական կետTokyo International Airport?[2] և Niigata Airport?
Մասնակիցներ367[3], 12[3] և 6[3]
Զոհվածներ5 մարդ[3] և 0 մարդ[3]
Վիրավորներ14[3] և 1[3]
Օդանավ
Կենդանի մնացած379[3] և 1[3]
 2024 Haneda Airport runway collision Վիքիպահեստում

Աղետ Հանեդա օդանավակայանում, ավիավթար, որ տեղի է ունեցել 2024 թվականի հունվարի 2-ին։ Japan Airlines ավիաընկերության Airbus A350-941 ինքնաթիռը Սապորո-Տոկիո երթուղով JAL516 ներքին չվերթը ավարտելուց հետո թռիչքուղում բախվել է De Havilland Canada DHC-8-315Q MPA ճապոնական առափնյա պահպանության ինքնաթիռին, որը պատրաստվել է օդ բարձրանալ՝ Իշիկավա պրեֆեկտուրայում երկրաշարժից տուժածներին օգնելու համար։ JL516 չվերթի բոլոր 379 անձինք (367 ուղևոր և անձնակազմի 12 անդամ) ողջ են մնացել, նրանցից 17-ը վիրավորվել են. DHC-8 ինքնաթիռի անձնակազմի 6 անդամներից միայն 1-ն է ողջ մնացել՝ ծանր վնասվածքներ ստանալով[4][5][6][7][8]։ Բախումից հետո երկու ինքնաթիռներն էլ ամբողջությամբ այրվել են[9][10]։

Այս ավիավթարը Airbus A350 ինքնաթիռի առաջին և (2024 թվականի հունվարի դրությամբ) միակ կորուստն էր[11][12]։ Սա նաև առաջին մահացու վթարն է և Japan Airlines ավիաընկերության ինքնաթիռի առաջին կորուստը 1985 թվականին Տոկիոյի մոտ Boeing 747-ի կործանումից հետո[10][13]։ Բախումից հետո Հանեդա օդանավակայանը փակ է եղել մի քանի ժամով[4][5][14]։

Ինքնաթիռներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Airbus A350[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Japan Airlines ընկերության (JAL) նավակողի JA13XJ և սերիական 538 համարներով Airbus A350-941 ինքնաթիռը, իր առաջին թռիչքը կատարել է 2021 թվականի սեպտեմբերի 20-ին և առաքվել Japan Airlines ընկերությոըն նույն թվականի նոյեմբերի 10-ին[15][16]։

De Havilland Canada DHC-8[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ճապոնական առափնյա պահպանության De Havilland Canada DHC-8-315Q MPA, նավակողի JA722A և սերիական 656 համարներով, իր առաջին թռիչքն իրականացրել է 2007 թվականի նոյեմբերին։ 2008 թվականի փետրվարի 26-ին այն հանձնվել է Field Aviation Company Inc. ընկերությանը, իսկ 2009 թվականի փետրվարին տեղափոխվել է Sojitz Avisys Corp., ստանալով JA722A համարը։ Նույն թվականի մարտին նա ներգրավվել է Ճապոնիայի առափնյա պահպանություն[17]։ Ինքնաթիռը վնասվել է 2011 թվականի Ճապոնիայի երկրաշարժի և ցունամիի ժամանակ, երբ գտնվում էր Սենդայի օդանավակայանում, և այնտեղ վնասված միակ ինքնաթիռն էր, որը վերանորոգման կարիք է ունեցել[18]։

Իրադարձությունների ժամանակագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ճապոնական ավիաուղիների չվերթ 516 թռել է Տիտոսե օդանավակայանից 16:27 JST (07:27 UTC)՝ դեպի Հանեդա օդանավակայան[19]։ Մոտավորապես ժամը 17:47 JST (08:47 UTC), Հանեդա օդանավակայանում 34R թռիչքուղու վրա վայրէջք կատարելիս, 516 չվերթը բախվել է ճապոնական առափնյա պահպանության DHC-8-315 ինքնաթիռին[19][20], որը, ըստ տեղեկությունների, հագեցած չի եղել հատուկ հաղորդիչ՝ ADS-Bհամակարգով։ CCTV-ի կադրերը ցույց են տվել, որ Japan Airlines ընկերության ինքնաթիռը օդանավակայանով թռիչքուղուց մինչև կանգ առնելը շարժվելիս՝ մոտ մեկ կմ կրակի հետք է թողել[21][22][23]։ Հրշեջ ծառայությունները ժամանել են մոտ երեք րոպեից։ Ընդհանուր առմամբ աղետի վայր է ժամանել մոտ 100 հրշեջ մեքենա[21]։ Տոկիոյի հրշեջ վարչության տվյալներով՝ հրդեհը գրեթե մարթել է կեսգիշերից անմիջապես հետո[24]։ Այդ պահին օդանավի մարմինը փլուզվել էր կրակի ուժգնության պատճառով[25]։

Հանեդա օդանավակայանի գծապատկերը, բախման վայրը և այրված ինքնաթիռի բեկորների տեղերըը նշված են

Թիվ 516 չվերթի բոլոր 367 ուղևորները և անձնակազմի 12 անդամները բարեհաջող լքել են օդանավը։ Տարհանման համար օգտագործվել են ութ տարհանման սանդուղքներից երեքը[26][27][28][29], որոնք տեղակայված են ինքնաթիռի ճակատային մասում[30]։ Japan Airlines ընկերությունը հայտնել է, որ օդանավի բարձր հաղորդակցման համակարգը դադարել է գործել, ուստի անձնակազմը հրահանգներ է տվել՝ օգտագործելով մեգաֆոններ[10][26]։ Ուղևորների թվում եղել են Ավստրալիայի 12 քաղաքացիներ[31]։ Ինքնաթիռում եղել է նաև 8 երեխա[32]։ 14 մարդ ստացել է թեթև վնասվածքներ[33][34][35], նրանցից չորսը տեղափոխվել են հիվանդանոց[25]։ Նկատվել է, որ ուղևորներից ոչ ոք իր հետ ձեռքի ուղեբեռ չի վերցրել, ինչը նպաստել է արագ տարհանմանը[36]։ Ինքնաթիռում գտնվողների գոյատևման վրա ազդող մեկ այլ գործոն այն էր, որ ինքնաթիռը, որն առաջին կոմերցիոն մոդելներից է, որը կառուցվել է ածխածնային մանրաթելից և կոմպոզիտային նյութերից, համեմատաբար լավ է դիմակայել բախմանը և կրակի սկզբնական հետևանքներին[30]։ Ինքնաթիռում գտնվող վերջին անձը տարհանվել է 18:05-ին՝ վայրէջքից 18 րոպե անց[23]։

Ճապոնական առափնյա պահպանության ինքնաթիռը՝ անձնակազմի վեց անդամներով, պատրաստվել է սնունդ մատակարարել նախորդ օրը Իշիկավա պրեֆեկտուրայի Նոտո թերակղզու տարածքում տեղի ունեցած հզոր երկրաշարժից տուժած տարածքներ[21][37]։ Դա կառավարության կողմից գործարկված չորս ինքնաթիռներից մեկն էր տուժած տարածքներին օգնություն տրամադրելու համար[38]։ Հրամանատար օդաչուն (PIC), ով հայտնել է, որ ինքնաթիռը պայթել է բախումից հետո[25], ողջ է մնացել լուրջ վնասվածքներով, մինչդեռ անձնակազմի մյուս հինգ անդամները Տոկիոյի հրշեջ ծառայության կողմից հայտարարվել են մահացած[39][40][41][42][43]։ Առափնյա պահպանության ինքնաթիռի բեկորները գտնվել են Japan Airlines ընկերության ինքնաթիռի վերջնական կանգառից մի քանի հարյուր մետր հեռավորության վրա[44]։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 https://www.bbc.com/news/world-67862011
  2. ↑ 2,0 2,1 https://www3.nhk.or.jp/news/html/20240102/k10014307191000.html
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 3,8 JAL機が羽田空港で炎上、乗客乗員は全員脱出　衝突した海保航空機は被災地へ物資搬送中、5人死亡 (яп.) // The Tokyo Shimbun — 東京新聞社, 2024.
  4. ↑ 4,0 4,1 Bailey, Joanna; Bodell, Luke (2024 թ․ հունվարի 2). «Breaking: Japan Airlines Airbus A350 Lands Engulfed In Flames In Tokyo». Simple Flying (անգլերեն). Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 2-ին.
  5. ↑ 5,0 5,1 «Japan Airlines plane fire: Concerns for coastguard crew as 379 escape passenger plane». BBC News (բրիտանական անգլերեն). Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 2-ին.
  6. ↑ «Japan Airlines plane collides with coast guard aircraft in flames». Vanguard.
  7. ↑ «JA722A Japan Coast Guard De Havilland Canada DHC-8-315Q MPA». www.planespotters.net (անգլերեն). 2024 թ․ հունվարի 2. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 2-ին.
  8. ↑ «Japan Airlines plane crash: All 367 passengers escape». The Washington Post. 2024 թ․ հունվարի 2.
  9. ↑ «Tokyo Runway Collision Leaves 5 Dead, Aircraft Ablaze». Bloomberg.com (անգլերեն). 2024 թ․ հունվարի 2. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 3-ին.
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 «Regarding the Collision Accident between Japan Airlines Flight 516 and a Japan Coast Guard Aircraft» (PDF) (Press release). Japan Airlines. 2024 թ․ հունվարի 3. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 3-ին.
  11. ↑ SATOH, RYOHTAROH; KITADO, AKIRA (2024 թ․ հունվարի 2). «Japan Airlines plane burns up at Tokyo airport after collision». Nikkei Asia (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2024 թ․ հունվարի 2-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 2-ին.
  12. ↑ Hamilton, Scott (2024 թ․ հունվարի 2). «JAL A350 ground collision is first hull loss by damage and fire of an all-composite airplane». Leeham News and Analysis (ամերիկյան անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2024 թ․ հունվարի 2-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 3-ին.
  13. ↑ «Precious Lives (Expanded Version)». Flight Safety Foundation (ամերիկյան անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ հոկտեմբերի 3-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 2-ին.
  14. ↑ «Plane engulfed in flames at Japan airport after collision kills 5». NBC News (անգլերեն). 2024 թ․ հունվարի 2. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 2-ին.
  15. ↑ Kaminski-Morrow, David (2024 թ․ հունվարի 2). «Tokyo Haneda operating in mixed mode at time of JAL A350 landing collision». Flight Global (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2024 թ․ հունվարի 2-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 2-ին. «The jet lost at Haneda (JA13XJ) was barely two years old, having been delivered to Japan Airlines in November 2021.»
  16. ↑ Lomas, Chris (2024 թ․ հունվարի 2). «Japan Airlines Airbus A350 collides with aircraft on landing in Tokyo». Flightradar24 Blog. Արխիվացված օրիգինալից 2024 թ․ հունվարի 2-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 2-ին. «The Airbus A350 was just 2 years old and registered in September 2021.»
  17. ↑ «Civil Database DHC-8 Construction nr 656». scramble.nl. Արխիվացված է օրիգինալից 2024 թ․ հունվարի 3-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 3-ին.
  18. ↑ «かいほニュース No.49» (PDF) (ճապոներեն). Japan Coast Guard. 2012 թ․ մայիսի 1. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2024 թ․ հունվարի 2-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 2-ին.
  19. ↑ 19,0 19,1 «Japan Airlines flight JL516». Flightradar24. Արխիվացված օրիգինալից 2024 թ․ հունվարի 2-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 2-ին.
  20. ↑ «A Japan Airlines aircraft on fire at Tokyo's Haneda Airport». NHK World. 2024 թ․ հունվարի 2. Արխիվացված օրիգինալից 2024 թ․ հունվարի 2-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 2-ին.
  21. ↑ 21,0 21,1 21,2 «Japan Airlines jet bursts into flames after collision with earthquake relief plane at Tokyo Haneda airport». CNN. 2024 թ․ հունվարի 2. Արխիվացված օրիգինալից 2024 թ․ հունվարի 2-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 2-ին.
  22. ↑ «JAL jet collides with coast guard plane at Tokyo airport, 5 dead». Kyodo News (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2024 թ․ հունվարի 3-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 3-ին.
  23. ↑ 23,0 23,1 «Evacuation of burning plane completed 18 minutes after touching down, JAL says». NHK. 2023 թ․ հունվարի 3.
  24. ↑ «日本航空 機体炎上"全員脱出" 海保機の5人死亡 乗客14人けが» ["Japan Airlines plane catches fire, everyone evacuates," 5 people on Japan Coast Guard plane killed, 14 passengers injured.]. NHK (ճապոներեն). 2024 թ․ հունվարի 3. Արխիվացված օրիգինալից 2024 թ․ հունվարի 2-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 3-ին.
  25. ↑ 25,0 25,1 25,2 Yamaguchi, Mari; Klug, Foster (2023 թ․ հունվարի 3). «Planes collide and catch fire at Japan's busy Haneda airport, killing 5. Hundreds evacuated safely». Associated Press. Արխիվացված է օրիգինալից 2024 թ․ հունվարի 2-ին.
  26. ↑ 26,0 26,1 «Japan Airlines plane bursts into flames on Tokyo runway after collision». Al Jazeera. 2024 թ․ հունվարի 2. Արխիվացված օրիգինալից 2024 թ․ հունվարի 2-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 2-ին.
  27. ↑ «Plane catches fire on runway in Japan; all passengers evacuated». The Times of India. 2024 թ․ հունվարի 2. ISSN 0971-8257. Արխիվացված օրիգինալից 2024 թ․ հունվարի 2-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 2-ին.
  28. ↑ «Japan Airlines plane on fire on runway at Japanese airport». ABC11 (անգլերեն). 2024 թ․ հունվարի 2. Արխիվացված օրիգինալից 2024 թ․ հունվարի 2-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 2-ին.
  29. ↑ Hradecky, Simon (2024 թ․ հունվարի 2). «Accident: JAL A359 at Tokyo on Jan 2nd 2024, collided with Coast Guard DH8C on runway and burst into flames». The Aviation Herald. Արխիվացված օրիգինալից 2024 թ․ հունվարի 2-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 2-ին.
  30. ↑ 30,0 30,1 Baker, Graeme (2023 թ․ հունվարի 3). «Japan jet crash: Passengers describe chaos inside flight 516». BBC. Արխիվացված է օրիգինալից 2024 թ․ հունվարի 3-ին.
  31. ↑ «Australian prime minister: 12 Australians on JAL Airbus confirmed safe». NHK. 2024 թ․ հունվարի 3. Արխիվացված օրիգինալից 2024 թ․ հունվարի 3-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 3-ին.
  32. ↑ «Japan Airlines plane on fire on runway at Tokyo's Haneda airport: TV images». France 24. 2024 թ․ հունվարի 2. Արխիվացված օրիգինալից 2024 թ․ հունվարի 2-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 2-ին.
  33. ↑ Hall, Rachel; Bayer, Lili (2024 թ․ հունվարի 2). «Number of injured passengers and crew on Japan Airlines revised down to 14». the Guardian (բրիտանական անգլերեն). ISSN 0261-3077. Արխիվացված օրիգինալից 2024 թ․ հունվարի 2-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 2-ին.
  34. ↑ «Number of injured passengers and crew revised down to 14 – reports». BBC News (բրիտանական անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2024 թ․ հունվարի 2-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 2-ին.
  35. ↑ «Japan plane fire latest: Five killed after jet crash caused runway inferno; pilot describes pulling himself from wreckage». Sky News (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2024 թ․ հունվարի 2-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 2-ին.
  36. ↑ Leussink, Daniel; Sugiyama, Satoshi (2023 թ․ հունվարի 3). «Five dead after JAL airliner crashes into quake aid plane at Tokyo airport». Reuters. Արխիվացված է օրիգինալից 2024 թ․ հունվարի 2-ին.
  37. ↑ «В аэропорту Токио загорелся самолет авиакомпании Japan Airlines. Все пассажиры и экипаж эвакуированы». BBC News Русская служба (ռուսերեն). 2024 թ․ հունվարի 2. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 3-ին.
  38. ↑ Ng, Kelly; Fraser, Simon (2024 թ․ հունվարի 2). «Japan Airlines plane in flames on the runway at Tokyo's Haneda Airport». BBC. Արխիվացված օրիգինալից 2024 թ․ հունվարի 2-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 2-ին.
  39. ↑ «Alle 379 inzittenden van brandend vliegtuig in Tokio geëvacueerd, toestel botste op ander vliegtuig» [All 379 occupants of burning plane in Tokyo evacuated, plane collided with another plane]. NU.nl (հոլանդերեն). 2024 թ․ հունվարի 2. Արխիվացված օրիգինալից 2024 թ․ հունվարի 2-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 2-ին.
  40. ↑ «【速報】羽田空港で日本航空機と接触した海上保安庁の航空機から 1人が脱出 5人安否不明» [[Breaking News] One person escapes from a Japan Coast Guard aircraft that came into contact with a Japanese aircraft at Haneda Airport; safety of five people unknown.]. FNN prime online (ճապոներեն). 2024 թ․ հունվարի 2. Արխիվացված օրիգինալից 2024 թ․ հունվարի 2-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 2-ին.
  41. ↑ «【速報】海保の航空機の乗員6人のうち2人死亡 機長は重体 衝突とみられる日本航空新千歳発羽田行き516便も羽田空港で炎上 乗客は全員避難との情報» [[Breaking news] Two of the six crew members of the Japan Coast Guard plane are dead, the captain is in critical condition, Japan Airlines Flight 516 from New Chitose to Haneda, which is thought to have been involved in a collision, also burst into flames at Haneda Airport. All passengers were evacuated.]. Yahoo Japan (ճապոներեն). 2024 թ․ հունվարի 2. Արխիվացված օրիգինալից 2024 թ․ հունվարի 2-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 2-ին.
  42. ↑ «Live: Japan Airlines plane on fire at Tokyo's Haneda airport». CNA (անգլերեն). 2024 թ․ հունվարի 2. Արխիվացված օրիգինալից 2024 թ․ հունվարի 2-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 2-ին.
  43. ↑ «Japan plane fire latest: Five crew of small plane killed after jet crash that caused runway inferno». Sky News (անգլերեն). 2024 թ․ հունվարի 2. Արխիվացված օրիգինալից 2024 թ․ հունվարի 2-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 2-ին.
  44. ↑ «Japan investigators probe conflicting reports on fiery Tokyo crash». France 24 (անգլերեն). 2024 թ․ հունվարի 3. Արխիվացված է օրիգինալից 2024 թ․ հունվարի 3-ին. Վերցված է 2024 թ․ հունվարի 3-ին.
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Աղետ_Հանեդա_օդանավակայանում_(2024)&oldid=9217463» էջից