Ակսու (շրջան)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ակսու

ույղ. ئاقسۇ ۋىلايىتى

չին. 阿克苏
ԵրկիրՉինաստանի Ժողովրդական Հանրապետություն Չինաստան
Մասն էՍինծիան
Կարգավիճակprefecture?
Մտնում էՍինծյան
Ներառում է2 քաղաքային գավառ և 7 գավառ
ԲԾՄ1519 մետր
Բնակչություն (2010)2 370 809 մարդ[1]
Տարածք127 816,66 կմ²
Բարձրություն ծովի մ-ից՝
 - Միջին բարձրություն

 1519 մ
Ժամային գոտիUTC+8:00
Փոստային ինդեքսներ843000
Ավտոմոբիլային կոդ新N
Պաշտոնական կայք

Ակսուի շրջան (ույղ. ئاقسۇ ۋىلايىتى, չին. պարզ. 阿克苏地区, փինյին Ākèsū Dìqū), շրջան ՉԺՀՍինծիան ինքնավար մարզում։ Մարզային իշխանությունները տեղակայված են Ակսու քաղաքային գավառում։

Աշխարհագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շրջանը զբաղեցնում է Թարիմյան ավազանի հյուսիս-արևմտյան մասը և Տյանշանի հարավային լանջերը։ Շրջապատված է Թարիմ գետով և նրա վտակներով, որոնք սնվում են Տյանշանի սառցադաշտերից (հատկապես Ակսու և Մուզարտ գետերից)։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սինծիան նահանգի կազմավորումից հետո այս հողերը 1882 թվականից համարվում էին Ակսու Մարզի մաս (阿克苏道): 1928 թվականին Ակսու մարզը վերափոխվեց Ակսու Վարչական շրջանի (阿克苏行政区), որը 1933 թվականին անվանափոխվեց որպես № 4 Վարչական շրջան (第四行政区):

ՉԺՀ-ի ստեղծումից հետո այստեղ, 1950 թվականին ստեղծվեց Ակսու հատուկ շրջանը (阿克苏专区), որը 1971 թվականին վերափոխվեց Ակսու շրջանի (阿克苏地区):

ՉԺՀ-ի Քաղաքային խորհրդի որոշմամբ 2002 թվականի սեպտեմբերի 17-ից Արալը բաժանվեց Ակսու քաղաքային շրջանից` դառնալով առանձին քաղաքային գավառ, որը մտավ Սինծիան ինքնավար շրջանի ուղղակի ենթակայության տակ։

2019 թվականին Կուչա գավառը վերափոխվեց քաղաքային գավառի։

Վարչատարածքային բաժանում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շրջանը բաժանվում է 7 գավառի և 2 քաղաքային գավառի.

# Կարգավիճակ Անվանում Հիերոգլիֆներ Փինյին Ույղուրերեն

(արաբական գիր)

Ույղուրերեն

(լատինական գիր)

Բնակչություն

(2003)

Տարածք

(կմ²)

Բնակչության խտություն

(մարդ/կմ²)

1 Քաղաքային գավառ Ակսու 阿克苏市 Ākèsū shì ئاقسۇ شەھىرى Aqsu Shehiri 570,000 14,450 39
2 Գավառ Վենսու 温宿县 Wēnsù xiàn ئونسۇ ناھىيىسى Onsu Nahiyisi 230,000 14,376 16
3 Քաղաքային գավառ Կուչա 库车市 Kùchē shì كۇچار شەھىرى Kuchar Shehiri 410,000 14,529 28
4 Գավառ Շահյար 沙雅县 Shāyǎ xiàn شايار ناھىيىسى Shayar Nahiyisi 210,000 31,887 7
5 Գավառ Տոկսու 新和县 Xīnhé xiàn توقسۇ ناھىيىسى Toqsu Nahiyisi 150,000 5,831 26
6 Գավառ Բայ 拜城县 Bàichéng xiàn باي ناھىيىس Bay Nahiyisi 210,000 15,917 13
7 Գավառ Ուչտուրֆան 乌什县 Wūshí xiàn ئۇچتۇرپان ناھىيىسى Uchturpan Nahiyisi 190,000 9,065 21
8 Գավառ Ավատ 阿瓦提县 Āwǎtí xiàn ئاۋات ناھىيىسى Avat Nahiyisi 220,000 13,067 17
9 Գավառ Կելպին 柯坪县 Kēpíng xiàn كەلپىن ناھىيىسى Kelpin Nahiyisi 40,000 8,977 4

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Шестая национальная перепись населения КНР