Ալվիսի խոսքը

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ալվիսի խոսքը
Տեսակչափածո շարադրանք
Ժանրառասպել
Մասն էսկանդինավյան Ավագ Էդդա էպոսի
Բնօրինակ լեզուհին իսլանդերեն
Հրատարակման տարեթիվXI դար
 Alvíssmál Վիքիպահեստում

Ալվիսի խոսքը (իսլ.՝ Alvíssmál), սկանդինավյան «Ավագ Էդդա» էպոսի առասպելներից մեկը, որն ամբողջությամբ պահպանվել է միայն «Codex Regius 2365» ձեռագրերում և հաջորդում է անմիջապես «Երգ Թրիմրի մասին» առասպելին։ «Ալվիսի խոսքը» երգի ստեղծման ժամանակագրությունը կարելի է թվագրել մինչև 11-րդ դարը։

Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թզուկներից ամենաիմաստունը համարվող Ալվիս անունով մեկն ընդերքում գտնվող իր ապարանքից գալիս է քաջազուն աստված Թորի տուն և հզոր աստծու բացակայությամբ, հավանաբար նրա կնոջ՝ Սիֆի համաձայնությամբ, պատրաստվում է նշանվել նրանց դստեր հետ։ Հանկարծ արևելյան արշավից վերադառնում է Թորը և իր տան շեմին տեսնում է թզուկին, որը, նախօրոք խոստացված պայմանի համաձայն, իրեն հայտնում է նրա լուսապայծառ աղջկա հետ նշանադրվելու և իր հետ որպես հարս տանելու միտման մասին։ Թորը ոչ իրեն հատուկ որոշում է ընդունում։ Նա իր Մյոլնիր մուրճի օգնությամբ հարցը լուծելու փոխարեն թզուկին առաջարկում է մի պայման, ըստ որի՝ խոստանում է իր ձյունաճերմակ աղջկա ձեռքը տալ Ալվիսին, եթե նա կարողանա պատասխանել իր առաջադրած բոլոր հանելուկներին։ Ինչպես «Վաֆթրուդնիրի խոսքը» առասպելում, իրար հաջորդում են հարցեր ու պատասխաններ, սակայն մի տարբերությամբ, որ այստեղ շեշտադրվում է ոչ թե առասպելաբանական բազմաբնույթ գիտելիքների իմացության ստուգումը, այլ ներկայացվում է համապատասխան բառերի հոմանիշների մի երկար շարան, որով բնորոշվում են Իգդրասիլ տիեզերական հացենու ինն աշխարհներում տեղի ունեցող երևույթները։ Թորի և Ալվիսի միջև տեղի ունեցող հետաքրքրաշարժ երկխոսությանը հետևելով՝ ընթերցողը հայտնվում է անվերջանալի թվացող մի խոսքաշարի մեջ, որին վերջ է տալիս միայն կտրուկ վրա հասնող արշալույսը՝ իր հետ բերելով դաժան հանգուցալուծումը․ արևի ճառագայթներից վախճանվում է Ալվիսը, և աշխարհում պակասում է ևս մեկ բանիմաց ու իմաստուն թզուկ։

Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Ավագ Էդդա, Անտարես հրատարակչություն, Երևան 2018 թվական։ Թարգմանիչ՝ Հակոբ Սարգսյան։
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ալվիսի խոսքը» հոդվածին։