Jump to content

Ալիքային դիմադրություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Ալիքային դիմադրություն էլեկտրական գծերում գործող լարման և տվյալ կտրվածքով անցնող հոսանքի հարաբերությունը էլեկտրամագնիսական վազող ալիքների տարածման ժամանակ։

Էլեկտրադինամիկայում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հաճախ ալիքային դիմադրությունն անվանում են բնութագրական դիմադրություն։ Բաշխված պարամետրերով գծերի համար ալիքային դիմադրությունն կարտահայտվի

բանաձևով, որտեղ.

  • դիմադրությունն է,
  • -ն՝ հոսակորուստը,
  • -ը՝ ինդուկտիվությունը,
  • -ն՝ գծի երկարության միավորին բաժին ընկնող ունակությունը,
  • իսկ , որտեղ -ը սնող հոսանքի հաճախականությունն է։

Գծում կորուստ չլինելու դեպքում () ալիքային դիմադրությունն իրական է և կախված է գծի չափերից, երկրաչափական ձևից (նաև էլեկտրոդների նյութից ու դիէլեկտրիկից)։ Եթե գիծը բեռնավորված է ալիքային դիմադրությունյանը հավասար դիմադրությամբ, ապա նրանում անդրադարձող ալիքները բացակայում են։ Նման գիծը կոչվում է համաձայնեցված։

Հարթ ալիքի ալիքային դիմադրությունն որոշվում է էլեկտրական () և մագնիսական () դաշտերի լարվածությունների հարաբերությամբ՝

որն էլ իր հերթին հավասար է՝

Ձայնագիտությունում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ձայնագիտության մեջ, վազող հարթ ալիքի ստեղծած ճևշման կամ մեխանիկակաև լարման () և միջավայրի մասնիկների շարժման արագության () հարաբերաթյունը՝

որտեղ -ն միջավայրի խտությունն է, -ն՝ ձայնի արագությունը։

Գազադինամիկայում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գազադինամիկայում լրացուցիչ աերոդինամիկ դիմադրություն, որն առաջանում է, երբ գազում շարժվող մարմնի արագությունը մեծ է լինում ձայնի արագությունից։ Շարժվող մարմնի առաջացրած հարվածային ալիքները մեծացնում են մարմնի շարժման դիմադրությունը։

Ծանր հեղուկներում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանր հեղուկներում, շարժվող մարմնի վրա ազդող լրացուցիչ դիմադրություն, որն առաջանում է ծանր հեղուկի ազատ մակերևույթի մոտով մարմնի շարժման ժամանակ։ Շարժման պատճառով հեղուկի մակերևույթի վրա գոյանում են ալիքներ, որոնք առաջացնում են ալիքային դիմադրություն՝ կախված շարժվող մարմնի ձևից և հեղուկի ազատ մակերևույթից ունեցած հեռավորությունից։

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 1, էջ 175