2023 թվականի մայիսի 4-ի կրակոցներ Սերբիայում

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
2023 թվականի մայիսի 4-ի կրակոցներ Սերբիայում
Տեսակdrive-by shooting?, զանգվածային կրակոցներ, կրակոցներ և ահաբեկչական ակտ
Երկիր Սերբիա
ՏեղադրանքԴուբոնա, Շեպշին, Մլադենովաց քաղաքային մունիցիպալիտետ, Բելգրադ, Մալո Օրաշյե և Սմեդերեվո
Տարեթիվմայիսի 4, 2023
Զենքինքնաձիգ[1]
Զոհվածներ8 մարդ[2]
Վիրավորներ14[1]
Ահաբեկիչների քանակ1[3]
 4 May 2023 Serbia shootings Վիքիպահեստում

2023 թվականի մայիսի 4-ի կրակոցներ Սերբիայում, երեկոյան 21-ամյա սերբ տղամարդը, զինված ինքնաձիգով, ավտոմեքենայից կրակ է բացել Սերբիայի Բելգրադի Մլադենովացի մունիցիպալիտետի Դուբոնա և Շեպշին գյուղերում և Սմեդերևոյի Մալո Օրաշյե գյուղերում։ Զոհվել է առնվազն ութ մարդ, այդ թվում՝ մեկ ոստիկան, և վիրավորվել է տասնչորս մարդ։ Այնուհետև հանցագործը մեքենայով հեռացել է, մինչև ձերբակալվել է հաջորդ օրը Կրագուևացի մոտ։ Հրաձգությունը տեղի է ունեցել Սերբիայի մայրաքաղաք Բելգրադում տարրական դպրոցում տեղի ունեցած հրաձգության հաջորդ օրը։

Նախապատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սերբիան ունի զենքի մասին խիստ օրենքներ, սակայն, այնուամենայնիվ, Եվրոպայում զենքի տիրապետման ամենաբարձր ցուցանիշներից մեկն ունի։ Հարավսլավական պատերազմներից հետո Արևմտյան Բալկաններում անօրինական զենքերը տարածված են[4]։ 2018 թվականին, 100 մարդու հաշվով 39,1 մասնավոր ատրճանակով, Սերբիան հարևան Չեռնոգորիայի հետ այս վիճակագրությամբ աշխարհում երրորդ տեղն է զբաղեցրել՝ զիջելով Միացյալ Նահանգներին և Եմենին[5]։ Սերբիայում զանգվածային կրակոցները հազվադեպ են[4]։ 21-րդ դարում ավելի վաղ երեք զանգվածային կրակոցներ են տեղի ունեցել՝ 2007 թվականին՝ Յաբուկովացի սպանությունները, որոնց ընթացքում ինը մարդ է սպանվել, հինգը վիրավորվել, 2013 թվականին Վելիկա Իվանչայի հրաձգությունը, որի ժամանակ զոհվել է 14 մարդ, և 2016 թվականին Ժիտիշչեում հինգը զոհվել է, 22-ը՝ վիրավորվել[4]։ Վլադիսլավ Ռիբնիկարի տարրական դպրոցում հրաձգությունը տեղի է ունեցել նախօրեին, ինչի հետևանքով Սերբիայի կառավարությունը առաջարկել է ավելի խիստ կանոնակարգեր հրազենի օգտագործման վերաբերյալ[6]։

Կրակոցներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կասկածյալը՝ 21-ամյա Ուրոշ Բլաժիչը[7][8] եղել է որոշ զոհերի հետ, երբ դպրոցի բակում վեճ է սկսվել[9]։ Ենթադրվում է, որ նա տնից հրացան է բերել և սկսել է կրակել Դուբոնայում, որից հետո գնացել է Մալո Օրաշե[10][11]։ Առաջին կրակոցներից հետո ոստիկանությունը նրան ձերբակալելու հրաման է տվել և որոնել Մալի Պոժարևացում, որտեղ վերջին անգամ տեսել են նրան[11][12]։ Ժամը 18:08-ին հարակից Շեպշին գյուղում կրակոց է գրանցվել[13][14]։ Այնտեղ ոստիկանները նկատել են կասկածյալին, և նա կրակել է նրանց վրա[9][13]։ Հրաձգությունից հետո փակվել են Մլադենովացի շրջակայքի բոլոր ճանապարհները դեպի Դուբոնա և Շեպշին[6][12]։

Կասկածյալը տաքսի է կանգնեցրել, որով հասել է Վինջիշտե, Կրագուևացի[15], որտեղ նա թաքնվել է, բայց ի վերջո ձերբակալվել է[16][17][18]։ Ենթադրվում է, որ կրակելու ժամանակ կասկածյալը միայնակ է եղել[19]։ Կասկածյալը մայիսի 5-ին բերման է ենթարկվել Սմեդերևոյի ոստիկանական բաժանմունք[20]։

Ձերբակալվել են նաև կասկածյալի հորեղբայրն ու պապը[21]։ Կասկածյալի պապի տանը ոստիկանները հայտնաբերել են չորս ռումբ, հրացան, ավտոմատ, երկու խլացուցիչ, որսորդական դանակ և տարբեր զինամթերք[15][19][22]։

Տուժածներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Զոհվել է առնվազն 8 մարդ, այդ թվում՝ 22-ամյա ոստիկան, նրա 19-ամյա քույրը, 21-ամյա մի երիտասարդ և 25-ամյա մի երիտասարդ[23][24]։ Տուժածներից առնվազն երկուսը մահացել են դեպքի վայրում, իսկ առնվազն երկուսը ավելի ուշ մահացել են հիվանդանոցում[10]։ Ներքին գործերի նախարարության տվյալներով՝ տուժել է ևս 14 մարդ, այդ թվում՝ երեխաներ[17][25][26]։ Տուժածներն ուղարկվել են Բժիշկ Դրագիշա Միշովիչ համալսարանական հիվանդանոց։ Տեղափոխված 2008 թվականին ծնված տղան մահացել է հիվանդանոցում[12][27]։ Առողջապահության նախարար Դանիցա Գրույիչիչը հայտնել է, որ բոլոր վիրավորների կյանքին վտանգ է սպառնում[28]։

Արձագանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հաղորդվում է, որ ժանդարմերիայի, հատուկ հակաահաբեկչական ստորաբաժանման և ուղղաթիռի ստորաբաժանումները ժամանել են Մլադենովաց և Դուբոնա գյուղեր[12]։ Սերբական լրատվամիջոցների հաղորդմամբ՝ զինված անձին որոնելիս ոստիկանության աշխատակիցները հսկիչ անցակետեր են տեղադրել և կանգնեցրել մեքենաները։ Ուղղաթիռներ, անօդաչու թռչող սարքեր և բազմաթիվ ոստիկանական պարեկներ ուղարկվել են նաև Դուբոնայի շրջակա տարածք[6]։ Հաղորդվում է, որ Դանիցա Գրույիչիչը և Անվտանգության հետախուզական գործակալության ղեկավար Ալեքսանդր Վուլինը մեկնել են տարածք[12][6]։ Առողջապահության նախարարությունը վիրավորների համար արյան դոնորություն է կազմակերպել[29][30]։

Ներքին գործերի նախարար Բրատիսլավ Գաշիչը և Սերբիայի նախագահ Ալեքսանդր Վուչիչը հրաձգությունը որակել են որպես ահաբեկչություն[26][31]։ Մայիսի 5-ին կայացած մամուլի ասուլիսում Վուչիչը հայտարարել է նոր միջոցառումների մասին և ավելացրել, որ կասկածյալը «այլևս չի տեսնի արևի լույսը», որ «նա դուրս չի գա բանտից», և որ բոլոր մարդիկ, ովքեր զենք ունեն, կենթարկվեն աուդիտի[31]։ Առաջարկված նոր միջոցառումները ներառում են ատրճանակի թույլտվությունների մորատորիում, ավելի շատ բժշկական և հոգեբանական ստուգումներ զենքի տերերի նկատմամբ և դպրոցներում 1200 ոստիկանների աշխատանքի ընդունում[6]։ Նա նաև հայտարարել է, որ նոր միջոցառումները «գրեթե ամբողջությամբ կզինաթափեն Սերբիան»[12][32]։ Միջոցառումները կառավարության կողմից ընդունվել են հայտարարության օրը[33]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 https://nova.rs/vesti/hronika/policajac-i-njegova-sestra-ubijeni-sedmoro-ranjeno-medju-njima-i-deca-sve-raspolozive-snage-policije-tragaju-za-naoruzanim-napadacem/
  2. ↑ Milovanović T. Osmoro mrtvih u krvavom piru kod Mladenovca, 13 ranjenih: Potera za napadačem traje satima, SAJ i Žandarmerija na terenu, helikopter nadleće područje (серб.) — Нова.рс, 2023.
  3. ↑ Crisp J. Mass shooting suspects ‘will never see the light of day’, says Serbian president (բրիտ․ անգլ.) — 2023. — ISSN 0307-1235
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 «Belgrade shooting: Huge police operation after Serbia school attack». BBC News (բրիտանական անգլերեն). 2023 թ․ մայիսի 3. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ մայիսի 3-ին. Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 3-ին.
  5. ↑ Sekulić, Sara (2023 թ․ մայիսի 3). «Srbija na trećem mestu u svetu po broju oružja u rukama civila». N1 (սերբերեն). Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 3-ին.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Bubalo, Mattea; Gozzi, Laura (2023 թ․ մայիսի 5). «Second mass shooting in Serbia leaves eight dead». BBC News (բրիտանական անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ մայիսի 5-ին. Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 5-ին.
  7. ↑ «KATAKLIZMA U MLADENOVCU: 8 mrtvih, 13 ranjenih, potera za ubicom i dalje traje, policija blokirala okolna sela!». Blic (սերբերեն). 2023 թ․ մայիսի 5. Արխիվացված է օրիգինալից 2023 թ․ մայիսի 4-ին. Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 4-ին.
  8. ↑ Paunović, Jelena (2023 թ․ մայիսի 5). «Detalji hapšenja Uroša posle masakra kod Mladenovca: Sakrivao se u kući kod rođaka». Telegraf (սերբերեն). Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 5-ին.
  9. ↑ 9,0 9,1 «Osmoro mrtvih u krvavom piru kod Mladenovca, 13 ranjenih: Potera za napadačem traje satima, SAJ i Žandarmerija na terenu, helikopter nadleće područje». NOVA portal (սերբերեն). 2023 թ․ մայիսի 4. Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 5-ին.
  10. ↑ 10,0 10,1 Marjanović, Uroš; Paunović, Jelena; Bilić, Nikola (2023 թ․ մայիսի 5). «10 žrtava pomahnitalog Uroša, upucao 25: Jauci paraju nebo nad dva sela kod Mladenovca» [10 victims of crazed Uroš, shot 25: Screams tear the sky over two villages near Mladenovac]. Telegraf (սերբերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2023 թ․ մայիսի 4-ին. Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 4-ին.
  11. ↑ 11,0 11,1 «Pucnjava kod Mladenovca: Osam mrtvih, više ranjenih, MUP - teroristički akt». N1 (սերբերեն). 2023 թ․ մայիսի 4. Արխիվացված է օրիգինալից 2023 թ․ մայիսի 5-ին. Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 5-ին.
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 12,3 12,4 12,5 «UŽIVO Pucnjava kod Mladenovca: Osumnjičeni uhapšen u blizini Kragujevca, ubijeno osmoro, bar 14 osoba ranjeno». Danas (սերբերեն). 2023 թ․ մայիսի 5. Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 5-ին.
  13. ↑ 13,0 13,1 «Nova pucnjava u Srbiji: Ubijene tri osobe, devet ranjeno». Hrvatska radiotelevizija (խորվաթերեն). 2023 թ․ մայիսի 4. Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 4-ին.
  14. ↑ «Potraga za napadačem kod Mladenovca, pobio osmoro, najmanje 10 ranjenih». N1 (սերբերեն). 2023 թ․ մայիսի 5. Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 5-ին.
  15. ↑ 15,0 15,1 «MUP objavio zvaničnu verziju sinoćnjih tragičnih događaja u okolini Mladenovca: Šta je pronađeno u vikendici osumnjičenog?». Danas (սերբերեն). 2023 թ․ մայիսի 5. Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 5-ին.
  16. ↑ «B92.net saznaje: Uhapšen ubica iz Mladenovca». B92 (սերբերեն). 2023 թ․ մայիսի 5. Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 5-ին.
  17. ↑ 17,0 17,1 «Osumnjičeni za masovno ubistvo uhapšen nedaleko od Kragujevca». N1 (սերբերեն). 2023 թ․ մայիսի 5. Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 5-ին.
  18. ↑ Savanović, Dunja (2023 թ․ մայիսի 5). «Detalji hapšenja osumnjičenog za ubistva kod Mladenovca: Sam se predao policiji». N1 (սերբերեն). Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 5-ին.
  19. ↑ 19,0 19,1 «BLOG: Vučić - teroristički napad, ubica "neće videti bela dana"». N1 (սերբերեն). 2023 թ․ մայիսի 5. Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 5-ին.
  20. ↑ «Osumnjičeni za pucnjavu kod Mladenovca doveden u PU Smederevo». N1 (սերբերեն). 2023 թ․ մայիսի 5. Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 5-ին.
  21. ↑ «Uhapšeni ujak i deda napadača iz Mladenovca, kod njih se skrivao U.B.». N1 (սերբերեն). 2023 թ․ մայիսի 5. Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 5-ին.
  22. ↑ «Prve fotografije MUP-a: U vikendici kod Mladenovca nađena velika količina oružja». N1 (սերբերեն). 2023 թ․ մայիսի 5. Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 5-ին.
  23. ↑ Dragojlo, Saša (2023 թ․ մայիսի 5). «Second Mass Shooting in Two Days Stuns Serbia, Killing Eight». Balkan Insight (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 5-ին.
  24. ↑ «Osam mrtvih u pucnjavi kod Mladenovca, kod napadača nađena velika količina oružja i bombe». Voice of America (սերբերեն). 2023 թ․ մայիսի 5. Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 5-ին.
  25. ↑ Alam, Hande Atay; Banić, Vladimir; Pennington, Josh; Yeung, Jessie (2023 թ․ մայիսի 4). «Suspect in second Serbian mass shooting arrested after special forces launch overnight manhunt». CNN (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2023 թ․ մայիսի 5-ին. Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 5-ին.
  26. ↑ 26,0 26,1 «Eight fatally shot in Serbia a day after deadly school shooting». Al Jazeera. 2023 թ․ մայիսի 5. Արխիվացված է օրիգինալից 2023 թ․ մայիսի 5-ին. Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 5-ին.
  27. ↑ Pašić, Danijela (2023 թ․ մայիսի 5). «Dve osobe u "Mišoviću" životno ugrožene, u smederevskoj bolnici svi stabilno». N1 (սերբերեն). Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 5-ին.
  28. ↑ «Svi ranjeni su još u životnoj opasnosti, Grujičić iznela detalje o pacijentima». N1 (սերբերեն). 2023 թ․ մայիսի 5. Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 5-ին.
  29. ↑ «Hitan apel Ministarstva zdravlja nakon pucnjave - potrebni davaoci krvi». N1 (սերբերեն). 2023 թ․ մայիսի 5. Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 5-ին.
  30. ↑ «Ljudi čekaju jutros u redovima da daju krv». N1 (սերբերեն). 2023 թ․ մայիսի 5. Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 5-ին.
  31. ↑ 31,0 31,1 «Vučić: Izvršićemo gotovo potpuno razoružavanje Srbije». N1 (սերբերեն). 2023 թ․ մայիսի 5. Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 5-ին.
  32. ↑ «Vučić najavio uvođenje novih mera nakon tragičnih napada na Vračaru i u Mladenovcu». Danas (սերբերեն). 2023 թ․ մայիսի 5. Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 5-ին.
  33. ↑ Stojković, Anđelija (2023 թ․ մայիսի 5). «Vlada usvojila Vučićeve mere». FoNet portal (սերբերեն). Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 5-ին.
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=2023_թվականի_մայիսի_4-ի_կրակոցներ_Սերբիայում&oldid=9488337» էջից