Տրիլիոն դոլար արժեքով մետաղադրամ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Տրիլիոն դոլար արժեքով մետաղադրամի կոնցեպտի ձևավորում։ Նկարիչ՝ DonkeyHotey։

Տրիլիոն դոլար արժեքով մետաղադրամ (անգլ.՝ trillion-dollar coin) հայեցակարգ է, որն առաջացել է 2011 թվականի Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների պետական պարտքի գագաթնակետային ճգնաժամի ընթացքում, որպես առաջարկված միջոց, շրջանցելու Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների Կոնգրեսի կողմից երկրի փոխառությունների սահմանաչափը, ըստ անհրաժեշտություն բարձրարժեք պլատինե մետաղադրամների հատման միջոցով։ Հայեցակարգն ավելի մեծ ուշադրություն է գրավել 2012 թվականի վերջին Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների հարկաբյուջետային ժայռի շուրջ բանակցությունների և պարտքի սահմանաչափի մասին նոր քննարկումների ժամանակ։ 2013 թվականի հունվարի 7-ի հայտնվելուց հետո տրիլիոն դոլար արժողությամբ մետաղադրամի հայեցակարգի օգտագործումը ի վերջո մերժվեց Դաշնային պահուստի համակարգի ներկայացուցիչների և գանձապետարանի կողմից։

Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներում COVID-19 համաճարակի պատճառով առաջացած ճգնաժամի ժամանակ՝ 2020 թվականի մարտին, տրիլիոն դոլար արժողությամբ մետաղադրամի վերաբերյալ միտքը առաջացել է կոնգրեսական Ռաշիդա Թլաիբի[1] առաջարկով։ Թլայբը ձգտում էր ֆինանսավորել ամսական 2000 ԱՄՆ դոլար կրկնվող խթանիչ վճարումներ մինչև համաճարակի ավարտը[2]։

Ի թիվս այլոց, 2021 թվականի Միացյալ Նահանգների պետական պարտքի սահմանաչափային ճգնաժամի պայմաններում, Բլումբերգի լրագրող Ջո Վայզենտալի առաջարկներով 2021 թվականի վերջում գաղափարն ավելի բուռն տարածում ստացավ[3]։

Իրավական հիմք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ամերիկյան պլատինե արծիվ մետաղադրամ։ Միացյալ Նահանգների պլատինե հուշադրամ, որը թողարկվել է մինչև 100 ԱՄՆ դոլար անվանական արժեքով 31 USC բաժնի 5112-ի իրավասության ներքո։

Թղթային արժույթի թողարկումը ենթակա է տարբեր հաշվապահական և քանակական սահմանափակումների, որոնք պլատինե մետաղադրամները չեն կարող ունենալ։ Ըստ Միացյալ Նահանգների դրամահատարանի, մետաղադրամը հաշվառվում է այլ կերպ[4].

1996 ֆինանսական տարվանից դրամահատարանը գործում է Միացյալ Նահանգների դրամահատարանի հանրային ձեռնարկությունների հիմնադրամի ներքո։ Ինչպես լիազորված է 104-52 հանրային օրենքով (կոդագրված է 31 U.S.C. § 5136 ), Միացյալ Նահանգների դրամահատարանի հանրային ձեռնարկությունները վերացնում է հատկացումների անհրաժեշտությունը։ Մետաղադրամների վաճառքից ստացված հասույթը վճարվում է Միացյալ Նահանգների դրամահատարանի հանրային ձեռնարկություններին և տրամադրում դրամահատարանի գործունեության ֆինանսավորումը։ Օրենքի համաձայն, Միացյալ Նահանգների դրամահատարանի հանրային ձեռնարկությունների բոլոր միջոցները հասանելի են առանց որևէ ֆինանսական սահմանափակման։ Եկամուտները, որոնք որոշվում են, որ գերազանցում են Միացյալ Նահանգների դրամահատարանի հանրային ձեռնարկությունների պահանջած գումարը, փոխանցվում են Միացյալ Նահանգների գանձապետարանի գլխավոր հիմնադրամին՝ որպես արտաբյուջետային և ներբյուջետային մուտք։ Արտաբյուջետային անդորրագրերը բաղկացած են սինյորաժից՝ Դաշնային պահուստի համակարգից շրջանառվող մետաղադրամների անվանական արժեքով վաճառքից ստացված մուտքերի և շրջանառվող մետաղադրամների հատման և բաշխման ամբողջ ծախսերի տարբերությունից։ Արժեթղթերը պարբերաբար ի պահ են հանձնվում Գլխավոր հիմնադրամին, որտեղ այն նվազեցնում է կառավարության կողմից պարտքը վերցնելու կարիքը։

Տրիլիոն դոլար արժողությամբ մետաղադրամ ստանալու հայեցակարգը, որը կստեղծի մեկ տրիլիոն դոլար սենիորաժ, որը իր հերթին կհանդիսանա արտաբյուջե ֆինանսական միջոց, կամ դրամագիտական շահույթ, կգտնվի բյուջեյում և կփոխանցվի գանձապետարան։ Բաժին 31 USC § Միացյալ Նահանգների գանձապետարանի օրենսգրքի ` «հատում և թողարկում պլատինե ձուլակտորների մետաղադրամներ» ցանկացած անվանական արժեքով, որը կարող է ընտրել գանձապետարանի քարտուղարը։ Այսպիսով, եթե գանձապետարանը պետք է հատեր մեկ տրիլիոն դոլարանոց մետաղադրամներ, ապա նա կարող էր այդպիսի մետաղադրամներ տեղադրել Դաշնային պահուստի համակարգի գանձապետարանի հաշվին՝ նոր պարտք թողարկելու փոխարեն։

31 USC 5112(k), ինչպես սկզբնապես ընդունվել է 104-208 հանրային օրենքով 1996 թվականին։

Քարտուղարը կարող է հատել և թողարկել ձուլակտորներ և պլատինե մետաղադրամներ՝ համաձայն այնպիսի բնութագրերի, նմուշների, տեսակների, քանակների, անվանական արժեքների և մակագրությունների, որոնք քարտուղարը, քարտուղարային հայեցողությամբ, կարող է ժամանակ առ ժամանակ սահմանել։

2000 թվականին «ձուլակտոր» բառը փոխարինվեց «պլատինե ձուլակտորային մետաղադրամով»[5]։ Ըստ Միացյալ Նահանգների դրամահատարանի՝ «Ձուլակտորային մետաղադրամը ներդրումային կարգի մետաղադրամ է, որը գնահատվում է իր քաշով և որոշակի թանկարժեք մետաղի նուրբությամբ»[6]։

Այս կանոնադրությամբ պլատինե մետաղադրամները կարող են հատվել ցանկացած անվանական արժեքով, մինչդեռ ցանկացած այլ նշված մետաղի մետաղադրամները սահմանափակվում են 50, 25, 10, 5 և 1 ԱՄՆ դոլարով[7]։ Շատ բարձր գնարժեք ունեցող անվանական մետաղադրամ հատելու հայեցակարգը հիմնված է պլատինե դրույթի վրա՝ որպես գործադիր իշխանության սողանցք՝ առանց Կոնգրեսի վերահսկողության եկամուտները բարձրացնելու նպատակով։

Ֆիլիպ Ն. Դիելը, Միացյալ Նահանգների դրամահատարանի նախկին տնօրենը և հանրապետական կոնգրեսական Մայքլ Քասլի հետ պլատինե մետաղադրամի օրենքի համահեղինակ, ասել է, որ ընթացակարգը թույլատրվում է օրենքով։ Քասլն պնդում է, որ երբեք նման օգտագործման մտադրություն չի ունեցել։ Պլատինի դրամադրման դրույթը ի վերջո ընդունվեց Հանրապետական Կոնգրեսի կողմից՝ դեմոկրատական գանձապետարանի առարկությունների պատճառով 1996 թվականին[5][8]։

Հարվարդի իրավաբանական դպրոցի սահմանադրական իրավունքի պրոֆեսոր Լոուրենս Թրայբը ասում է, որ տրիլիոն դոլար արժողությամբ մետաղադրամի իրավական հիմքը ամուր է, և որ մետաղադրամը չի կարող վիճարկվել դատարանում, քանի որ ոչ ոք չի կարող դա անել[9]։

Հայեցակարգի առաջացում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գանձապետարանի կողմից մետաղադրամ հատելու և պարտքը մարելու համար Դաշնային պահուստի բանկ ուղարկելու գաղափարը առաջին անգամ տարածվեց Պոպուլիստական կուսակցության նախագահի թեկնածու Բո Գրիցի կողմից 1992 թվականին։ Որպես իր ելույթների ստանդարտ մաս, նա բարձրացնում էր հինգ դյույմանոց մետաղադրամ, որպես օրինակ[10]։ Կոնկրետ հայեցակարգն առաջին անգամ ներկայացվել է իրավաբան Կառլոս Մուչայի կողմից, ով տարբեր բլոգներում մեկնաբանել է «beowulf» անունով։ «Բեովուլֆը» ուրվագծել է գաղափարը 2010 թվականի մայիսին Ուորեն Մոսլերի բլոգում մի շարք մեկնաբանություններում՝ նշելով, որ «Կոնգրեսն արդեն պատվիրակել է գանձապետարանին բոլոր այն լիազորությունները, որոնք անհրաժեշտ են 1 տրիլիոն դոլար արժողությամբ մետաղադրամ հատելու համար»[11]։ Բեովուլֆը նաև ուշադրություն է հրավիրել 2010 թվականի հուլիսին և 2011 թվականի հունվարին իր սեփական իրավական վերլուծաբանական բլոգում տնտեսագետ Բրեդ Դելոնգի բլոգի հայեցակարգին[12], սակայն միայն 2011 թվականի հուլիսին էր, որ հայեցակարգի օգտագործումը որպես սահմանաչափ պարտքերի ճգնաժամի լուծման անսովոր մեթոդ հայտնվել է ֆինանսական մամուլի և հիմնական լրատվամիջոցների բլոգների ուշադրության կենտրոնում[13][14][15][16]։ Այդ ժամանակ գաղափարը որոշակի աջակցություն գտավ իրավաբանական գիտնականների կողմից, ինչպիսին Եյլի իրավաբանական դպրոցի սան Ջեք Բալկինը[17]։ Երբ 2011 թվականի ամառվա պարտքի սահմանաչափային ճգնաժամը լուծվեց, հայցեկարգին վերաբերող ուշադրությունը մարեց[18]։

Հայեցակարգը[18][19] ավելի մեծ[20][21] ուշադրության արժանցավ 2012 թվականի վերջին, քանի որ պարտքի առաստաղի սահմանաչափը կրկին մոտենում էր։ Հունվարի սկզբին տնտեսագետ Փոլ Կրուգմանը հավանություն տվեց այդ գաղափարին և պնդեց, որ այդ գաղափարին հակադրվել են մարդիկ, ովքեր չեն ցանկանում ընդունել այն ճշմարտությունը, որ «փողը սոցիալական հնարք է[22]»։ Նրա հավանությունը գրավեց լրատվամիջոցների զգալի ուշադրությունը[23][24][25]։ Դրամահատարանի նախկին տնօրեն Դիելը լայնորեն հիշատակվում էր մետաղադրամի և դրա օրենսդրական հիմքերի վերաբերյալ քննադատությունների ժխտող լրատվամիջոցներում[26]։ Կոնգրեսական Ջերի Նադլերը հավանեց այդ գաղափարը[27], և այն ներկայացվեց միջազգային մամուլում 2013 թվականի հունվարի 4-ին[28][29]։

Ավելի ուշ «Beowulf»-ը «Wired» ամսագրին պատմեց, որ մետաղադրամի գաղափարը ծագել է 2009 թվականի դեկտեմբերին Wall Street Journal-ի հոդվածից, որտեղ խոսվում էր այն մասին, թե ինչպես է մի քանի մարդ կարողացել առանց գնի հաճախակի թռչող փոփոխությունների ստեղծել ֆինանսական միջոց՝ պատվիրելով մետաղադրամներ ԱՄՆ դրամահատարանից՝ դեպոզիտ թողնելով մետաղադրամները վարկերը մարելու նպատակով[30]։ Նա նաև ասաց, որ իրեն ոգեշնչել է Էլեն Բրաունի 2008 թվականի «Web of Debt» գիրքը, որը վկայակոչում էր Վաշինգտոնի նախկին պաշտոնյային, ով ասում էր, որ կառավարությունը կարող է պատվիրել մեծ արժեք ունեցող մետաղադրամներ հատել՝ պետական պարտքը մարելու համար։ «Բեովուլֆն» ասաց, որ տրիլիոն դոլար արժողությամբ մետաղադրամի գաղափարը ավելի ճիշտ է վերագրվում փոքր քննարկման խմբին, քան անհատին, ավելացնելով, որ խումբը «միայն լուլզի համար է այդ մասին խոսում» (այսինքն՝ անձնական զվարճանքի համար)[31][32]։

Վերլուծություն և արձագանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Որոշ մեկնաբաններ պնդում են, որ թեև հայեցակարգը կարող է խիստ օրինական լինել, այն կթուլացնի ԱՄՆ կառավարության հակակշիռների համակարգը, նույնիսկ եթե այն ծախսերը, որոնք թույլ է տալիս մետաղադրամը, արդեն թույլատրված են Կոնգրեսի կողմից։ «Opinion»-ի սյունակագիր Մեգան Մաքարդլը գրել է, որ «1 տրիլիոն դոլար արժողությամբ մետաղադրամ հատելը կոկիկորեն հարվածում է Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների հանրապետական կուսակցությունն խոչընդոտողներին, բայց միայն ապացուցելով, որ ինքը, նախագահը, քիչ է հարգում իր գրասենյակի ինստիտուցիոնալ սահմանափակումները»։ Մեկ այլ լրագրող Ֆելիքս Սալմոնը գրել է, որ հայեցակարգը «արդյունավետորեն կնշանակեր երեք ճյուղային կառավարման համակարգի փլուզումը` թույլ տալով գործադիր իշխանությանը պարզապես թուլացնել օրենսդիր մարմնի իրավունքներն ու արտոնությունները»։ Սալմոնն նաև հայտնեց, որ համաձայն չէ կոնգրեսի հանրապետական կուսակցության անդամների գործողությունների հետ, բայց որ նրանք այդ գործողությունները կատարելու իրավունքն ունեն, և որ նախագահը չպետք է օգտագործի տրիլիոն դոլարանոց մետաղադրամի խնդրի լուծման հնարավոր տարբերակը՝ հանրապետական կուսակցության ներկայացուցիչների կարծիքը շրջանցելու համար։ Նա ասաց. «Այո, օրենսդիր մարմինն իրեն դրսևորում է որպես մի խումբ հիմարների, եթե նրանք կարծում են, որ Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների կառավարությանը դեֆոլտի մղելը լավ գաղափար է։ Բայց դա նրանց իրավունքն է դրսևորել իրենց, որպես մի խումբ բացարձակ հիմարներ»։

Մյուս կողմից, շատ տնտեսագետներ և բիզնես վերլուծաբաններ հավանեցին մետաղադրամին որպես միջոց՝ հակազդելու Կոնգրեսի հանրապետականների կողմից երկրին դեֆոլտի ստիպելու սպառնալիքներին՝ հրաժարվելով բարձրացնել պարտքի սահմանաչափը[33]։ Փոլ Քրուգմանը (2013 թվական) ասել է. «այսպիսով, մետաղադրամը հատելը անարժանապատիվ կլիներ, բայց և ի՞նչ։ Միևնույն ժամանակ, դա տնտեսապես անվնաս կլիներ, և կխուսափեր աղետալի տնտեսական զարգացումներից, և կօգներ շանտաժի միջոցով ղեկավարել կառավարությունը»։ Նա նաև հայտարարեց, որ տրիլիոն դոլարանոց մետաղադրամի բանավեճը «մեր կյանքի ամենակարևոր հարկաբյուջետային քաղաքականության բանավեճն է»։

Ջոն Բոների ներկայացուցիչների պալատի խոսնակ Մայքլ Սթիլը հերքել է հայեցակարգը՝ համեմատելով այն Սիմփսոնների « Տրիլիոնների հետ կապված անախորժությունների» սերիայի հետ, որը հեռարձակվել է Միացյալ Նահանգների պարտքերի սահմանաչափի ճգնաժամից 13 տարի առաջ, որտեղ Հոմեր Սիմփսոնը անհետացած տրիլիոն դոլարանոց թղթադրամ է որոնում։

2013 թվականի հունվարի 7-ին հանրապետական կոնգրեսական Գրեգ Ուոլդենը հայտարարեց, որ կներկայացնի օրինագիծ, որպեսզի պլատինե մետաղադրամի հարցը վերջնականապես լուծվի[34]։ ԱՄՆ Հանրապետական կուսակցության անդամ Ուոլդենն ասել է, որ նպատակը «առաջարկը սեղանից դուրս մղելն է»։ Նյու Յորքի ներկայացուցիչ Ջերի Նադլերը դեմ է արտահայտվել օրինագծին և ասել է, որ գաղափարը մնում է վավեր տարբերակ[35]։

2013 թվականի հունվարի 12-ին Գանձապետարանը և Դաշնային պահուստների համակարգը հայտարարեց, որ նրանք չեն հատելու պլատինե մետաղադրամ, և հինգ օր անց Սենատի փոքրամասնության Ուիփ Ջոն Քորնինը (Տարածաշրջան՝ Տեխաս) հայտարարեց, որ Սենատում նստած հանրապետականները կդադարեցնեն ԱՄՆ-ի պետական պարտքի աճը։

2023 թվականի հունվարին ֆինանսների նախարար Ջանեթ Ելենն ասաց, որ տրիլիոն ԱՄՆ դոլարի արժեք ունեցող մետաղադրամի հատումը չի քննարկվում՝ որպես 2023 թվականի Միացյալ Նահանգների պարտքի սահմանաչափի ճգնաժամի և ԱՄՆ հնարավոր դեֆոլտի լուծում, քանի որ Դաշնային պահուստը դժվար թե ընդունի այն՝ անվանելով այդպիսի հնարավորությունը «հնարք»[36]։ 2023 թվականի մայիսին Փոլ Քրուգմանը մեկնաբանեց. «Ինչ վերաբերում է այն պնդումներին, որ Դաշնային պահուստների համակարգի նախագահ՝ Ջերոմ Փաուելը կհրաժարվի մետաղադրամն ընդունելուց, կամ «Supers»-ը կարգելափակի պրեմիում պարտատոմսերը, ոչ ոք չգիտի։ Բայց իմ ենթադրությունն այն է, որ ոչ ոք չի ցանկանում լինել այն մարդը, ով կործանում է համաշխարհային տնտեսությունը»։ Պրեմիում պարտատոմսերը ներկայացվել են որպես տրիլիոն դոլարի մետաղադրամի հնարավոր այլընտրանք և պարտքի սահմանաչափը բարձրացնող Կոնգրեսի գործողությունների այլընտրանք[37]։

Գնաճի ռիսկերը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դաշնային պահուստի կողմից տրիլիոն դոլար արժողությամբ մետաղադրամի գնումը նման կլինի արժեթղթերի գնումներին, որոնք քանակական մեղմացման մաս են կազմում՝ երկու դեպքում էլ ավելացնելով դրամական բազան, որը շրջանառության մեջ գտնվող արժույթի և բանկային պահուստների գումարն է, այսինքն՝ Դաշնային պահուստի պարտավորությունները[38]։ Առևտրային բանկերի պահուստները կավելանան, քանի որ գանձապետարանը ծախսում է Դաշնային պահուստի կողմից մետաղադրամի գնումից ստացված հասույթը[22]։ Դա կհանգեցնի Դաշնային պահուստի հաշվապահական հաշվառման փոփոխության՝ Դաշնային պահուստի գանձապետարանի ավանդներից ԴՊՀ-ում առևտրային բանկերի ավանդներին («բանկային պահուստներ») փոխանցելու դեպքում՝ փոխանցում Դաշնային պահուստի պարտավորությունների մի կատեգորիայից մյուսը։ Սա ոչնչով չի տարբերվում բանկային համակարգում գանձապետարանից ստացվող չեկերի սովորական գործընթացից։ Տարածված սխալ պատկերացում գոյություն ունի, որ բանկերը կարող են այդ պահուստները վարկավորել հաճախորդներին՝ դրանով իսկ մեծացնելով դրամական զանգվածը, պոտենցիալ չափազանց արագ, հանգեցնելով տնտեսության գերտաքացման և ավելացնելով գնաճը և մեծացնելով ապագա գնաճի ակնկալիքները[38]։ Օրինակ, Վաշինգտոնի հետազոտական խմբի ներկայացուցիչ Ջարեթ Զայբերգը ասաց. «1 տրիլիոն ԱՄՆ դոլար մետաղադրամը զգալի չափով կընդլայնի փողի զանգվածը, ինչը կարող է լուրջ գնաճ առաջացնել... այս տնտեսական քաոսը կարող է վատթարացնել տնտեսական անկումը, որն էլ և ավելի կթուլացնի վարկային պայմանները և ավելի մեծ վնասներ պարտադրել բանկերին»[39]։

2011 թվականի ապրիլին, Սենթ Լուիսի Դաշնային պահուստի բանկի կողմից հրապարակված հոդվածում ասվում էր, որ «ոմանք կարծում են, որ QE-ն կտրուկ կբարձրացնի գնաճի տեմպերը, սակայն այդ մտավախությունները չեն համապատասխանում տնտեսական տեսությանը և էմպիրիկ ապացույցներին. ենթադրելով, որ Դաշնային պահուստը և՛ պատրաստ է, և՛ կարող է հակադարձ պատասխան տալ QE-ին, քանի որ վերականգնումը թափ է հավաքում»։ Թերթը հավելել է, որ «եթե հասարակությունը վստահում է, որ QE-ի ստեղծած դրամական բազայի աճը միայն ժամանակավոր է, ապա մոտ ապագայում արագ գնաճ չեն սպասի։ Այս ակնկալիքները հավաքականորեն ազդում են գնագոյացման փաստացի վարքագծի և, իր հերթին, փաստացի գնաճի վրա»[38]։ Դաշնային պահուստը կարող է երաշխավորել, որ առևտրային բանկերը ավելորդ պահուստներ չտրամադրեն՝ իրենց պահուստների վրա տոկոսներ վճարելով Դաշնային պահուստի համակարգում, որպեսզի առևտրային բանկերի ստացած վերադարձն ավելի մեծ լինի, քան նրանք կարող էին ստանալ այլընտրանքային օգտագործումից[38]։ Ի վերջո, մետաղադրամի դեպքում Դաշնային պահուստը կարող է նաև մանրէազերծել կառավարության կողմից մետաղադրամի ծախսերը՝ վաճառելով այլ ակտիվներ իր հաշվեկշռից դոլարի դիմաց դոլար համակարգով, որի դեպքում ազդեցությունը դրամական բազայի վրա պետք է լինի զրո[22]։ Եթե պարտքի սահմանաչափը բարձրանար, գանձապետարանը կարող էր օգտագործել փոխառությունը՝ Դաշնային պահուստից մետաղադրամը հետ գնելու և դրամահատարան վերադարձնելու նպատակով, որպեսզի այն հալվի։

Դաշնային պահուստի անկախություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թեև Դաշնային պահուստն արդեն հայտարարել էր 2012 թվականի դեկտեմբերի 12-ին, որ ցանկանում է ընդլայնել իր հաշվեկշիռը ևս 1,02 տրիլիոն ԱՄՆ դոլարով 2013 թվականի ընթացքում՝ ԱՄՆ գանձապետարանների և կառավարության կողմից հովանավորվող հիփոթեքային ապահովված արժեթղթերի շարունակական գնումների միջոցով[40],   Գրեգ Իփը պնդում է, որ եթե Դաշնային պահուստի համակարգի հաշվեկշիռը ընդլայնվի իբր հարկաբյուջետային քաղաքականության պատճառով, այլ ոչ թե դրամավարկային քաղաքականության, դա կարող է բերել Կենտրոնական բանկի անկախությունը։ Իփը առաջարկեց, որ ցանկացած նման պարտադրում հնարավոր կլիներ խուսափել, եթե լրացուցիչ տրիլիոն դոլարանոց մետաղադրամները թողարկվեին ուղղակիորեն հանրությանը (ավելի օգտակար փոքր անվանական արժեքներով)՝ դաշնային պահուստիհամակարդին ավանդադրվելու փոխարեն[41]։ 2010 թվականի մայիսին շրջանառության մեջ կար 40,4 միլիարդ ԱՄՆ դոլարի մետաղադրամ և ևս 900 միլիարդ ԱՄՆ դոլարի թղթադրամ[42]։

ԱՄՆ դրամահատարանի նախկին տնօրեն Էդմունդ Ք. Մոյը կասկածներ է հայտնել TheStreet.com-ին այն թեմայի վերաբերյալ, թե արդյոք Դաշնային պահուստը կարող է գնել մետաղադրամը, նշելով նաև, որ մետաղադրամների պատվերներ սկսելու գործող համակարգի համաձայն, պատվերը կարող է կատարված լինել դաշնային պահուստի համակարգի ներկայիս ղեկավարի կողմից կամ տարածաշրջանային Դաշնային պահուստի բանկերի 12 նախագահներից մեկի կողմից։ Նախկին տնօրեն Դիլը համաձայն չէր Մոյի հետ պլատինե մետաղադրամների հետ կապված, սակայն համաձայն էր Մոյի հետ այն հարցում, որ պլատինե մետաղադրամը խնդիր կհանդիսանար դաշնային պահուստի համակարգի համար և կխանգարեր ֆինանսական հետագա զարգացմանը։ Դիլը կրկնեց իր տեսակետը, որ «ես, անշուշտ, կարծում եմ [տրիլիոն դոլարանոց մետաղադրամ հատելը] զիջում է [պարտքի] սահմանաչափը բարձրացնելուն կամ վերացնելուն, բայց դա շատ ավելի լավ է, քան դեֆոլտ հայտարարելը և դրա ապագա հետևանքները կրելը»[43]։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ "Automatic BOOST to Communities Act" Proposal.
  2. ↑ Tlaib, Rashida (2020 թ․ ապրիլի 17). «Text - H.R.6553 - 116th Congress (2019-2020): Automatic Boost to Communities Act». www.congress.gov. Վերցված է 2021 թ․ հունվարի 17-ին.
  3. ↑ KAMINSKA, IZABELLA (2021 թ․ սեպտեմբերի 30). «#Mintthecoin to avoid societal collapse?». www.financialtimes.com. Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 1-ին.
  4. ↑ United States Mint FY 2013 President's Budget Submission United States Department of the Treasury
  5. ↑ 5,0 5,1 Matthews, Dylan (January 4, 2013). Michael Castle: Unsuspecting godfather of the $1 trillion coin solution, The Washington Post
  6. ↑ “United States Mint Bullion Coins”, United States Mint Retrieved 6 May 2023.
  7. ↑ «31 USC 5112». Cornell Law. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 18-ին.
  8. ↑ McAllister, Bill (November 29, 1996). The Mint Goes Platinum(չաշխատող հղում), The Washington Post
  9. ↑ «Harvard Law School Professor Laurence Tribe on the Legality of #mintthecoin». Washington Monthly. 2013 թ․ հունվարի 8. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ մարտի 26-ին. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 16-ին.
  10. ↑ Sewell, Thomas. «Where does the mint a coin to pay off the debt idea originate from?». Catallaxy Media. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ փետրվարի 15-ին. Վերցված է 2013 թ․ հունվարի 12-ին.
  11. ↑ Marshall's latest moslereconomics.com
  12. ↑ "beowulf" (July 6–8, 2010). "A (Keynesian) Voice Crying in the Wilderness, Saying..." Brad DeLong blog comment
  13. ↑ Plumer, Brad (July 30, 2011). "Can a giant platinum coin save our credit?" The Washington Post
  14. ↑ Hayden, Erik (July 29, 2011). "A $1 Trillion Coin Seems Like a Nice Idea" Արխիվացված 2013-01-12 Wayback Machine. Atlantic Wire
  15. ↑ (July 29, 2011). "So crazy it just might work: The trillion-dollar coin solution". The Economist
  16. ↑ (July 7, 2011). "Let's End This Debt Ceiling Debate with a $1 oz. $1T Coin". Pragmatic Capitalism
  17. ↑ Balkin, Jack M. (July 28, 2011). "3 ways Obama could bypass Congress". CNN
  18. ↑ 18,0 18,1 Weisenthal, Joe (January 3, 2013). "UPDATE: Suddenly, Lots Of Influential People Are Talking About The Trillion Dollar Coin Idea To Save The Economy". Business Insider
  19. ↑ Weisenthal, Joe (December 5, 2012). "The Debt Ceiling Is Coming Back, And People Are Talking About The Infamous 'Trillion Dollar Platinum Coin' Solution". Business Insider
  20. ↑ Carney, John (December 6, 2012). "The Trillion-Dollar Coin Is Back" Արխիվացված 2015-04-02 Wayback Machine. CNBC
  21. ↑ Krieg, Gregory J. (January 4, 2013). "Trillion Dollar Coins: The Ultimate Debt Ceiling End-Around?". ABC News
  22. ↑ 22,0 22,1 22,2 Krugman, Paul (2013 թ․ հունվարի 9). «Barbarous Relics». The New York Times. Վերցված է 2013 թ․ հունվարի 19-ին.
  23. ↑ Felsentha, Mark (2013 թ․ հունվար). «Platinum coin idea has little currency at White House». Yahoo! News. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հունվարի 12-ին. Վերցված է 2013 թ․ հունվարի 12-ին.
  24. ↑ «Paul Krugman: Trillion-Dollar Coin A 'Silly But Benign' Debt-Ceiling Fix». The Huffington Post. 2013 թ․ հունվարի 7.
  25. ↑ Klein, Ezra (2013 թ․ հունվարի 7). «Mr. President, don't mint that platinum coin! Debt-Ceiling Fix». The Washington Post.
  26. ↑ «The 13 People Who Can Order a 1 Trillion Dollar Coin». TheStreet. 2013 թ․ հունվարի 9. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 16-ին.
  27. ↑ Pillifant, Reid (January 2, 2013). "Looking to the next debt-ceiling fight, Nadler proposes a trillion-dollar coin trick". Capital (New York)
  28. ↑ (January 4, 2013). "Der Trick mit der Eine-Billion-Dollar-Münze". Süddeutsche Zeitung (in German)
  29. ↑ Weisenthal, Joe (January 4, 2013). "The Huffington Post Does A Massive Front-Page Endorsement Of The Trillion Dollar Coin Solution". Business Insider
  30. ↑ McCartney, Scott (December 7, 2009). "Miles for Nothing: How the Government Helped Frequent Fliers Make a Mint". The Wall Street Journal
  31. ↑ Tate, Ryan (January 10, 2013). "Meet the Genius Behind the Trillion-Dollar Coin and the Plot to Breach the Debt Ceiling". Wired
  32. ↑ Brown, Ellen Hodgson (2008). Web of Debt (3rd ed.). էջ 372. ISBN 978-0-9795608-2-8. «In the 1980s, a chairman of the Coinage Subcommittee of the U.S. House of Representatives pointed out that the ... entire national debt could be extinguished with a single coin minted by the U.S. Mint, stamped with the appropriate face value.»
  33. ↑ «Let's End this Debt Ceiling Debate with a 1 oz. 1t Coin». Pragmatic Capitalism. 2011 թ․ հուլիսի 8. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 16-ին.
  34. ↑ Cervantes, Bobby (January 7, 2013). Greg Walden's bill bans minting $1T coin, Politico
  35. ↑ Schroeder, Robert (January 7, 2013). Republican readying anti-$1 trillion coin bill Արխիվացված 2013-01-11 Wayback Machine, MarketWatch
  36. ↑ https://www.businessinsider.com/yellen-wont-support-minting-a-trillion-dollar-coin-2021-10
  37. ↑ Daniel, Will. "Nobel laureate Paul Krugman says yes, Biden could mint a $1 trillion coin to avert the debt ceiling—but there’s a better option out there", Fortune (3 May 2023).
  38. ↑ 38,0 38,1 38,2 38,3 Quantitative Easing Explained Federal Reserve Bank of St. Louis April 2011
  39. ↑ https://cei.org/blog/minting-trillion-dollar-platinum-coins-wont-help-fight-the-economic-downturn/
  40. ↑ Craig Torres (January 3, 2013), Fed Debated QE End in 2013 Amid Concern Over Total Assets Bloomberg News
  41. ↑ The economics of the platinum coin option The Economist January 9, 2013
  42. ↑ Louise L. Roseman (July 20, 2010), The state of U.S. coins and currency Federal Reserve Board of Governors Congressional testimony
  43. ↑ Joe Deaux (January 9, 2013), The 13 People Who Can Order a $1 Trillion Coin TheStreet.com
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Տրիլիոն_դոլար_արժեքով_մետաղադրամ&oldid=9549759» էջից