Սևագիր:Արազի Թիրաբյան

Արազի Մարտիրոսի Թիրաբյան ( դեկտեմբերի 5, 1919 Տավուշի մարզ, Խայթառակ գյուղ- նոյեմբերի 2, 1997) Հայասատանի ԼԿԵՄ շրջկոմի քարտուղար, ԼԿԵՄ Կենտկոմի քարտուղար, Անդրկովկասյան երկաթգծի Երևանի քաղբաժնի վարիչի տեղակալ, Ալ. Մյասնիկյանի անվան հանրապետական գրադարանի տնօրեն:

ԿԵՆՍԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆ

Արազի Մարտիրոսի Թիրաբյանը ծնվել է 1919թ. դեկտեմբերի 5-ին Տավուշի մարզի Խաշթառակ գյուղում: 15 տարեկանում կորցրել է հորը: Սովորել է գյուղի դպրոցում, այնուհետև ավարտել Իջևանի միջնակարգ դպրոցը: Սովորելու տարիներին միաժամանակ ուսուցչություն է արել հարազատ գյուղի դպրոցում:

1940-43թթ. Ա. Թիրաբյանն աշխատել է որպես Հայաստանի ԼԿԵՄ Իջևանի շրջկոմի առաջին քարտուղար: 1943թ. հունիսին ընտրվել է Հայաստանի ԼԿԵՄ Կենտկոմի քարտուղար և այդ պաշտոնում աշխատել է մինչև 1946թ. նոյեմբերը:

1946-1948թթ. եղել է ՀԿԿ Երևանի Կիրովյան շրջկոմի քարտուղար: 1948 թ. վերջերին նշանակվել է Անդրկովկասյան երկաթգծի Երևանի բաժանմունքի քաղբաժնի վարիչի տեղակալ, 1952 թ. քաղբաժնի վարիչ:

1956թ. հոկտեմբերին նշանակվել է Ալ. Մյասնիկյանի անվան հանրապետական գրադարանի տնօրեն: Նրա կյանքի հետագա տարիները սերտորեն կապվել են գրադարանի հետ: Գրադարանում աշխատելու տարիներին դրսևորվեցին Թիրաբյան ղեկավարի, մարդու, դաստիարակի անուրանալի արժանիքները:Նա 30 տարուց ավելի, անընդմեջ, եղել է Երևանի քաղխորհրդի պատգամավոր:

Թիրաբյանը մահացավ 1997 թվականի նոյեմբերի 2-ին:

ԳՈՐԾՈՒՆԵՐՈՒԹՅՈՒՆԸ

Արազի Թիրաբյանի տնօրինության ընթացքում գրադարանը հրատարակել է կոթողային աշխատություններ, մեթոդամատենագիտական բնույթի և տեղեկատու ձեռնարկներ, որոնք նշանակալի ներդրում են գրադարանային գործի զարգացման բնագավառում: Բավական է նշել հայ գրքի մատենագիտության երկու հատորները (1512-1800, 1801-1850 թթ.), հայ պարբերական մամուլի մատենագիտությունը, «Մուրճ»-ի, «Լումա»-ի, «Հովհաննես Թումանյանիf», «Ավետիք Իսահակյանի», «Հովհաննես Շիրազի» և մյուս պարբերականների ու գրողների կենսամատենագիտությունները, համաշխարհային գրականության հայերեն թարգմանությունների եռահատոր և հայ գրողների ռուսերեն թարգմանությունների երկհատոր մատենագիտությունները, գրադարանային գործի երկհատոր արխիվային փաստաթղթերը, գրադարանագիտական, մատենագիտական, հետազոտական, մեթոդական և տեղեկատու բնույթի բազմաթիվ գրքեր ու ձեռնարկներ:

Մեծ է Ա. Թիրաբյանի ավանդը գրադարանների կենտրոնացված համակարգեր ստեղծելու գործում, որը մեր հանրապետությունում իրականացվել է 1974-1980 թվականներին: Նրա օրոք ստեղծվեցին, ընդլայնվեցին ու զարգացան գրադարանի կապերը սփյուռքի կազմակերպությունների և անհատների հետ: Աշխատանքային երկարամյա գործունեության ընթացքում Ա. Թիրաբյանի վաստակն արժանացել է ճանաչման և գնահատման:

1982-ին, հիմնադրման 150-ամյակի կապակցությամբ գրադարանն արժանացավ Խորհրդային Միության ամենապատվավոր շքանշաններից մեկին՝ ժողովուրդների բարեկամության շքանշանին: Այդ գործում մեծ էր Թիրաբյանի ավանդը:

Ա. Թիրաբյանի գրած շուրջ 3 տասնյակ հոդվածները նվիրված են առօրեական խնդիրներին և հոգսերին, գրադարանների քարոզչությանը:

ՊԱՐԳԵՎԱՏՐՎԵԼ Է

Արազի Թիրաբյանը պարգևատրվել է Աշխատանքային Կարմիր դրոշի, Պատվո նշան շքանշաններով և բազմաթիվ մեդալներով, արժանացել ՀԽՍՀ մշակույթի վաստակավոր գործչի կոչման:

Հոդվածներ Արազի Թիրաբյանի մասին

• Գրիգորյան Մ., Բեղնավոր կյանք։ «Կուլտուր-լուսավորական աշխատանք», 1970, № 1:
• Խոսրովյան Ա., Արվեստագետի բնավորությամբ: «Ավանգարդ», 1969, № 198:
• Ղազարյան Ռ., Արազի Թիրաբյան ((1919-1997) , ծննդյան 80- ամյակի առթիվ): «Հայկական գրադարանային միություն: Տեղեկագիր» 1999, թիվ 4:
• Ղազարյան Ռ., Արազի Թիրաբյան (1919-1997): «Իրականի և ցանկալիի հոլովույթում», 2003:
• Ղազարյան Ռ., Ազգային գրադարանի ամենա երկարամյա տնօրենը: Ծննդյան 85- ամյակի առթիվ: «Հոգևոր հայրենիք», 2004, թիվ 9:
• Նշվեց Արազի Թիրաբյանի 90-ամյակը: «Հոգևոր հայրենիք», 2009, թիվ 12:
• Վահանյան Խ., Մտերմություն: «Երեկոյան Երևան», 1971, թիվ 121: