Սկանդալ Բոհեմիայում

Սկանդալ Բոհեմիայում; անգլ.՝ A Scandal in Bohemia
Տեսակ	գրական ստեղծագործություն
Ժանր	դետեկտիվ և քրեական
Ձև	պատմվածք
Հեղինակ	Արթուր Կոնան Դոյլ
Երկիր	Միացյալ Թագավորություն
Բնագիր լեզու	անգլերեն
Կերպարներ	Շերլոկ Հոլմս, բժիշկ Վաթսոն, Irene Adler? և Wilhelm Gottsreich Sigismond von Ormstein?
Նկարազարդող	Սիդնի Փեջեթ
Հրատարակվել է	հուլիս 1892
Շարք	Շերլոկ Հոլմսի արկածները և Շերլոք Հոլմսի մատենագիտություն
Հաջորդ	Կարմրահերների միություն
Թվային տարբերակ	projekt-gutenberg.org/doyle/skandal/skandal.html
	A Scandal in Bohemia

«Սկանդալ Բոհեմիայում» (անգլ.՝ A Scandal in Bohemia), Արթուր Կոնան Դոյլի «Շերլոկ Հոլմսի արկածները» ժողովածուի առաջին պատմվածքը։ Առաջին անգամ հրատարակվել է 1891 թվականին Strand Magazine-ում։ Շերլոկ Հոլմսի մասին պատմող իր սիրելի 12 պատմվածքների շարքում Կոնան Դոյլը այս պատմվածքը դասել է հինգերորդ տեղում^[1]։

Սյուժե[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շերլոկ Հոլմսին է դիմում դեմքը թաքցրած մի ազնվական, ով ներկայանում է որպես կոմս ֆոն Քրամ։ Հետախույզը դիմակահանդեսին չի խաբնվում, նա այցելուին դիմում է «ձերդ գերազանցությունով» և ասում է նրա անունը՝ Վիլհելմ Գոտտսրեյխ Սիգիզմունդ ֆոն Օրմշտեյն, Քասել Ֆելշտեյնի իշխան և Բոհեմիայի թագաժառանգը։ Հաճախորդին շանտաժ է անում արկածախնդիր Իրեն Ադլերը, ում հետ ժամանակին թագավորը մոտ է եղել, սակայն հետագայում բաժանվել է։ Հիմա թագավորը պատրաստվում է ամուսնանալ իր ծագմանը համապատասխան կնոջ հետ, իսկ Իրենը սպառնում է խափանել հարսանիքը, ընտանիքին ուղարկելով իր և Օրշտեյնի համատեղ լուսանկարը։ Թագավորը ցանկանում է, որպեսի Հոլմսը ամեն կերպ ձեռք բերի այդ լուսանկարը։ Նախկինում նա արդեն վարձել է գողերի, նրանք խուզարկել են Իրենին և նրա ամբողջ տունը, սակայն լուսանկարը չեն գտել։

Առաջադրանը այդքան էլ դուր չի գալիս Հոլմսին, սակայն նա գործի է անցնում։ Հետախուզման ընթացքում Հոլմսը, ով լոնդոնյան գրումի տեսքով հետևում է Իրենի տանը և իր ձիավոր գործընկերներից տեղեկություն է հավաքում, եկեղեցում է հայտնվում այն պահին, երբ Իրենը և նրա սիրեցյալը՝ փաստաբան Գոդֆրի Նորտոնը, ցանկանում են պսակվել, սակայն քահանան կտրականապես մերժում է կատարել արարողությունը, քանի որ զույգը վկաներ չունի։ Հոլմսի՝ «եկեղեցու պատահական այցելուի» հայտնվելը լուծում է խնդիրը։ Նրան հրավիրում են որպես վկա և նա, իր ծառայության համար, Իրենրից ոսկյա սովերեն է ստանում։

Հոլմսը քահանայի տեսք է ընդունում և, Վաթսոնի և վարձու մարդկանց միջոցով, շեղող գործողություն է իրականացնում, որը թույլ է տալիս նրան ներխուժել Իրենի տուն և իմանալ, թե որտեղ է լուսանկարը։ Հաջորդ օրը, երբ թագավորի հետ միասին գնում են Իրենի տուն, նրանք թաքստոցում միայն մի նամակ են գտնում։ Իրենը գրում է, որ ամուսնանում է և այլևս չի պատրաստվում խոչընդոտել թագավորի ամուսնությանը։ Նամակին կցված լուսանկարը, որտեղ միայն Իրենն է պատկերված, Շերլոկ Հոլմսը իրեն է թողնում, որպես, իր կարծիքով, ոչ այդքան հաջողակ գործի վարձատրում։ Իրեն Ադլերը ընդմիշտ մնում է Հոլմսի համար իդեալական կին, միակը, ում կողմից նա պարտություն է կրել, նա, ում նա անվանում է «Այդ կինը» (անգլերեն՝ The Woman)։

Սխալներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պատմվածքի գործողությունները տեղի են ունենում 1888 թվականի մարտին և Վաթսոնը նշում է վերջերս ամուսնանալու մասին։ Սակայն Վաթսոնը և Մերի Մորստենը, ով «Չորսի նշանը» պատմվածքի հերոսուհին է, ամուսնացել են 1888 թվականի վերջին։ Բացի այդ, նշվում է Հոլմսի 1889 թվականին սպանված Տրեպովի գործի համար Օդեսա մեկնելու մասին։