Ջեյմս Ռոզենաու

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ջեյմս Ռոզենաու
Ծնվել էնոյեմբերի 25, 1924(1924-11-25)[1]
Ֆիլադելֆիա, Փենսիլվանիա, ԱՄՆ
Մահացել էսեպտեմբերի 9, 2011(2011-09-09)[1] (86 տարեկան)
Louisville, Բոլդեր շրջան, Կոլորադո, ԱՄՆ
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
Մասնագիտությունքաղաքական գործիչ, դպրոցի ուսուցիչ, համալսարանի դասախոս և քաղաքագետ
Հաստատություն(ներ)Հարավային Կալիֆոռնիայի համալսարան
Գործունեության ոլորտքաղաքագիտություն
Ալմա մատերՋոնս Հոփքինսի համալսարան և Փրինսթոնի համալսարան
Տիրապետում է լեզուներինանգլերեն[2]
Պարգևներ

Ջեյմս Ռոզենաու (անգլ.՝ James N. Rosenau, նոյեմբերի 25, 1924(1924-11-25)[1], Ֆիլադելֆիա, Փենսիլվանիա, ԱՄՆ - սեպտեմբերի 9, 2011(2011-09-09)[1], Louisville, Բոլդեր շրջան, Կոլորադո, ԱՄՆ[4]), միջազգային հարաբերությունների բնագավառի ամերիկացի մասնագետ, Ջորջ Վաշինգտոն համալսարանի քաղաքագիտության պրոֆեսոր։ Նախկինում եղել է Միջազգային հետազոտությունների ասոցիացիայի նախագահ[5]։

Ռոզենաուն իր կարիերան սկսել է որպես Փրինսթոնի համալսարանի ասիստենտ և Հարավային Կալիֆոռնիայի համալսարանի դասախոս։ Այնուհետև իր կարիերան շարունակել է Ջորջ Վաշինգտոն համալսարանում, որտեղ աշխատել է որպես պատվավոր պրոֆեսոր[6]։

2005 թվականին «Foreign Policy» ամսագիրը Ջեյմս Ռոզենաուին անվանել է միջազգային հարաբերությունների ոլորտի ամենաազդեցիկ հետազոտողներից մեկը[6]։

Ներդրում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռոզենաուի գիտական հետաքրքրությունները հիմնված են համաշխարհային քաղաքական գործընթացների դինամիկայի, պետությունների ներքին և արտաքին քաղաքականության մերձեցման խնդիրների պետությունների վրա[7]։

Ջեյմս Ռոզենաուն իր աշխատանքներում նշել է կարդինալ փոփոխությունները, որոնք տեղի են ունեցել համաշխարհային քաղաքականության մեջ վերջին տասնամյակում։ Դրանց էությունը կայանում է պետության`որպես միջազգային հարաբերությունների հիմնական դերակատար դերի նվազեցման մեջ, որը դադարում է լինել հիմնական դերակատարը։ Պետությունն այս տեղը զիջում է միմյանց հետ հարաբերությունների մեջ մտած կոնկրետ անձանց։ Ձևավորվում է միջազգային կոնտինում, որի առարկաները, ինչպես պատկերավոր կերպով արտահայտվում է Ռ. Ռոզենաուն, զբոսաշրջիկն ու ահաբեկիչն են[8]։ Միջազգային հիմնական դերակատարների թվում Ջ. Ռոզենաուն ներառում է պետություններ, ենթահամակարգեր (օրինակ՝ տեղական կառավարման մարմիններ), անդրազգային կազմակերպություններ, կոհորտաներ (օրինակ՝ էթնիկ խմբեր), շարժումներ[9]։

Պրոֆեսորը նշել է համաշխարհային քաղաքականության «երկշերտ» լինելը։ Մի կողմից պահպանվում է միջպետական հարաբերությունների դաշտը։ Մյուս կողմից, ձևավորվում է մի դաշտ, որի հիմնական մասնակիցները ոչ պետական մասնակիցներն են, կամ «ինքնիշխանությունից դուրս գործող անձինք», որոնք ցույց են տալիս ավանդական (պետական) դերակատարների ազդեցության հետ համեմատելի ազդեցություն[10]։ Նման փոփոխությունները պրոֆեսորին թույլ են տալիս խոսել «հետընտրական քաղաքականության» մասին, որի շրջանակներում դերասանների և կառույցների միջև շփումներն իրականացվում են նորովի, «միջպետական փոխհարաբերությունների ավանդական աշխարհ ↔ երկրորդ, բազմակենտրոն աշխարհը» հարաբերությունների շրջանակներում[11]։

Իր հետազոտություններում Ջ. Ռոզենաուն նաև ուշադրություն է հրավիրել գլոբալիզացիայի խնդրի վրա՝ վերլուծելով այս հասկացության բովանդակության և համանման տերմինների՝ գլոբալիզմի, ունիվերսալիզմի տարբերությունները, բարդ փոխկախվածությունը։ Ըստ նրա՝ համաշխարհայնացումը բնութագրվում է, առաջին հերթին, տարածքային և իրավական խոչընդոտների բացակայությամբ, ունի ցանկացած պետական սահմաններ հեշտությամբ հաղթահարելու և ցանկացած սոցիալական համայնքի վրա ազդելու ունակություն[12]։

Աշխատանքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ջեյմս Ռոզենաուն ավելի քան 40 գրքերի ու 200 գիտական հոդվածների հեղինակ է։ Առավել կարևոր աշխատանքների թվին են պատկանում.

  • Public Opinion and Foreign Policy: An Operational Formulation. New York: Random House (1961),
  • International Studies and Social Sciences: Problems, Priorities, and Prospects in the USA (1973),
  • The Scientific Study of Foreign Policy (1980),
  • The Study of Global Interdependence: Essays on the Transnationalization of World Affairs (1980),
  • Turbulence in World Politics: A Theory of Change and Continuity (1990),
  • Along the Domestic-Foreign Frontier: Exploring Governance in a Turbulent World (1997),
  • Thinking Theory Thoroughly: Coherent Approaches to an Incoherent World (2000),
  • Information Technologies and Global Politics: The Changing Scope of Power and Governance (2002),
  • Distant Proximities: Dynamics Beyond Globalization (2003),
  • Globalization, Security, and the Nation State: Paradigms in Transition (2005),
  • The Study of World Politics (2 հատոր, 2006),
  • People Count: The Networked Individual in World Politics (2007)[6][7]:

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Deutsche Nationalbibliothek Record #130360112 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  2. ↑ Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  3. ↑ Guggenheim Fellows-ի տվյալների բազա
  4. ↑ «JAMES N. ROSENAU» (անգլերեն). The New York Times. 2011 թ․ սեպտեմբերի 18. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 15-ին. Վերցված է 2011 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
  5. ↑ «James N. Rosenau» (անգլերեն). Academy of International Studies and Department of International Relations, Nankai University. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 25-ին. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 25-ին.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 ««...Квантификация подразумевает прежде всего поиск закономерностей…»». Международные процессы. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 25-ին. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 25-ին.
  7. ↑ 7,0 7,1 «James N. Rosenau» (անգլերեն). The George Washington University. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 25-ին. Վերցված է 2011 թ․ հուլիսի 25-ին.
  8. ↑ Цыганков П.А. Глава 1. Понятие и критерии международных отношений // Теория международных отношений. — М.: Гардарики, 2003. — С. 23. — 590 с.
  9. ↑ Цыганков П.А. Глава 8. Участники международных отношений // Теория международных отношений. — М.: Гардарики, 2003. — С. 230. — 590 с.
  10. ↑ Цыганков П.А. Глава 1. Понятие и критерии международных отношений // Теория международных отношений. — М.: Гардарики, 2003. — С. 34. — 590 с.
  11. ↑ Цыганков П.А. Глава 3. Проблема закономерностей международных отношений // Теория международных отношений. — М.: Гардарики, 2003. — С. 86—87. — 590 с.
  12. ↑ Цыганков П.А. Глава 7. Среда системы международных отношений // Теория международных отношений. — М.: Гардарики, 2003. — С. 214—215. — 590 с.
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ջեյմս_Ռոզենաու&oldid=9405839» էջից