Որոտ (ՕՏՀՀ)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
«Որոտ»
«Որոտ» հրթիռի մոդելը 2016 թվականի ցուցադրությանը
ՏեսակՕպերատիվ-տակտիկական հրթիռային համալիր
Ենթատեսակmissile system? և Բալիստիկ հրթիռ
ԵրկիրՈւկրաինա Ուկրաինա
Ստեծման և արտադրության պատմպություն
ՍտեղծողՈւկրաինա «Դնեպր» ՆԲ
ԱրտադրողPivdenne Design Office?

«Որոտ», ուկրաինական օպերատիվ-տակտիկական հրթիռային համալիր՝ ստեղծված պինդ վառելիքային բալիստիկ հրթիռի հիման վրա, շահագործվող «Հարավային» նախագծային բյուրոյի կողմից։ Հրթիռի բնութագրերը թույլ են տալիս հարվածել վերերկրյա, ծովային և օդային թիրախները՝ կախված դրված մարտական մասից և նշանառության կարգից։

Ենթադրվում էր, որ համալիրը կկարողանա ապահովել ոչ ատոմային դիմադրության ուժերի հիմքը։[փա՞ստ]

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

ԽՍՀՄ փլուզումից հետո՝ 1994 թվականից, Դնեպրոպետրովսկում իր բանակի համար ստեղծվում է մինչև 500 կմ հեռվությամբ օպերատիվ-տակտիկական հրթիռի գաղափարը։ Այն ժամանակ այս հայտնագործությունը անվանվում էր «Բորիսֆեն» և համարվում էր, որ հենց նա պետք է փոխարինի ուկրաինական բանակի՝ սովետեկան բանակից ժառանգություն ստացած հնացած հրթիռները։ Սրանք «Սկադ» և «Տոչկա-Ու» տեսակների օպերատիվ-տակտիկական հրթիռներն են։ Բոլորը միասին պարունակում են ավելի քան 200 գործարկման սարքեր։ Բանակի անդադար կրճատումների և լոբիստների քրոնիկ աղքատության պայմաններում սոցիալական խնդիրների լուծման ֆոնին գաղափարները քիչ էին։

Համալիրի ծրագիրը ստեղծվել է 2013 թվականին[1]։ Զինամթերքի համաշխարհային ցուցադրությունների ժամանակ ցուցադրված գրքույկներում այս հրթիռային համալիրը անվանեցին «Որոտ»։ Հաստատվում էր, որ նոր դարաշրջանի այս գերճշգրիտ զենքը կարող է ապահովել ոչ միջուկային կանխման վստահելի վահանի ստեղծումը`ինչպես Ուկրաինայի, այնպես էլ ցանկացած կառավարության համար։

Առաջին փորձերը նախատեսված էր անել 2015 թվականի ձմռանը։ Նրանք չիրականացան Ուկրաինայի պետական տիեզերական գործակալության վերակառուցման հետ կապված բյուրոկրատական խոչընդոտների և 2015 թվականի սեպտեմբերից ԳԿԱՈՒ-ի «կազմակերպած» խառնաշփոթի պատճառով, ով չէր ստորագրել հատուկ շենքերի և շինությունների շահագործման մասին հատուկ փաստաթղթերը։ Սրանից հետո փորձերը տեղափոխվեցին 2016 թվականի աշուն։

Մեկնարկային հարմարանք 2018-ի շքերթում

Համալիրը կատարելագործվում է Պավլոգրադի քիմիական գործարանի կողմից՝ «Հարավային» ՆԲ-ի (նախագծային բյուրոյի) հետ համատեղ, Սաուդյան Արաբիայի գումարով. 2016 թվականի օգոստոսի 5-ին լեհական Defence-24-ը՝ սեփական սկզբնաղբյուրների հղումներով հայտարարեց 2016 թվականի աշնանը նախատեսված հրթիռային համալիրի առաջին փորձարկումների մասին։ Փորձարկման պատվիրատուն դարձավ օտարերկրացի պատվիրատու, իստ օգոստոսի 18-ին հայտնվեց տեղեկություն, որ պատվիրատուն համարվում է Սաուդյան Արաբիան[2]։ Փոքր հեռահարության բալիստիկ հրթիռների ստեղծումը միասնաբար իրականացնում են Աբդուլազիզ թագավորի անվան գիտական հետազոտությունների և տեխնոլոգիաների կենտրոնը և ուկրաինական «Հարավային» ՆԲ-ն։

2016 թվականի օգոստոսի 25-ին՝ «Հարավային» նախագծային բյուրոյի հրատարակած «Նախագծող» (№ 16/969) թերթում հայտնվեց «Որոտ» համալիրի՝ ինքնագնաց մեկնարկային հարմարանքի նախատիպի հավաքման լուսանկարը։ Օգոստոսին հաղորդվեց Ուկրաինայի պաշտպանական արդյունաբերության պատրաստականության մասին երկրի Զինված Ուժերին տեղադրել 5 բալիստիկ հրթիռներ «Որոտ-2»-ի համար[3]։ Փորձարկումների առաջին շարքը նախատեսված էր ավարտել 2016 թվականի աշնանը։ 2016 թվականի դեկտեմբերի 1-ին հրապարակվել է հաղորդագրություն Ուկրաինայի հարավում գտնվող փորձադաշտում «Որոտ»-ի և «Դնեպր» ԶՀՀ-ի (Զենիթային հրթիռային համալիր) տակտիկական հրթիռների հաջող մեկնարկների մասին։[փա՞ստ]

2017 թվականի սկզբին մի շարք աղբյուրներ հայտնեցին, որ ներկա պահին աշխատանքները դադարեցված են[4]։2017 թվականի ապրիլին «Հարավային» ՆԲ-ի գլխավոր կոնստրուկտոր Ալեքսեյ Դեգտյարևը հայտարարեց, որ «Որոտ» համալիրը գտնվում է հրթիռի վերջնական մշակման փուլում[փա՞ստ]։ 2017 թվականի մայիսի 17-ին համացանցում առաջին անգամ հրապարակվեց համալիրի՝ ինքնագնաց մեկնարկային հարմարանքի լուսանկարը։

2018-ի հունվարին հայտարարվել է «Որոտ-2»-ի շարժիչի կրակային փորձարկումների իրականացման մասին։ 2018 թվականի հունվարին ցուցադրվել է համալիրի փոքր մոդելը[5]. օգոստոսին այն ցուցադրվել է Ուկրաինայի անկախության օրվան նվիրված շքերթին[6][7]։

2019. «Հարավային» ՆԲ-ի գլխավոր տնօրեն Ալեքսանդր Դեգտյարևը հայտարարեց, որ «Որոտ-2» ՕՏՀՀ-ի փորձնական օրինակը պատրաստ է փորձարկումների, որոնք կսկսվեն «մոտակա ժամանակներում»[8][9]. շարժիչների, պահեստամասերի և տարբեր պարզ մարտագլխիկների առաջին խմբաքանակը տեղափոխվել է Սաուդյան Արաբիա՝ 2019 թվականի հունվարի սկզբին տեղի ունենալիք փորձարկումների ծրագրի առաջին փուլի համար[10]։

Վերափոխումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • «Որոտ»՝ օպերատիվ-տակտիկական հրթիռային համալիր` նախատեսված մեկնարկային կետից 280 կմ հեռավորությամբ թշնամու օպերատիվ-տակտիկական խորության վրա գտնվող առարկաների` այսինքն` հակառակորդի կրակային միջոցների (զենիթային-հրթիռային համալիրների մարտկոցներ, հրթիռային համալիրներ),

օդանավակայաններում կայանված ինքնաթիռների և ուղղաթիռների, հակաօդային և հակահրթիռային պաշտպանության օբյեկտների, հրամանատարական կետերի և կապի հանգույցների խոցման համար։

  • «Որոտ-Մ»՝ տակտիկական հրթիռային համալիր մեկնարկի կետից 100 կմ հեռավորության վրա՝ թշնամու տակտիկական խորության մեջ գտնվող վերգետնյա առարկաների խոցման համար։
  • «Որոտ-2»՝ «հող-հող» տեսակի 2 հրթիռներով հագեցած ձեռքի մեկնարկային հարմարանք՝ Դնեպրում, «Որոտ» համակարգի համար մշակված հնգառանցք, բարձր անցանելիությամբ օժտված բեռնատար ավտոմեքենայի վրա։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «КБ Южное потратило 200 млн на разработку "Сапсан" без единого образца». yuzhnoye.com.ua. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ նոյեմբերի 3-ին. Վերցված է 2019 թ․ նոյեմբերի 3-ին.
  2. Украинский «Антонов» уходит в саудовский штопор // Свободная пресса, 14 ноября 2016 ..[1] Արխիվացված 2019-10-19 Wayback Machine
  3. [2]
  4. Украинскую оборонку поразил «Гром». Эр-Рияд отказывается оплачивать местный аналог ОТРК «Искандер» // Свободная пресса, 20 января 2017
  5. Пока не грянул «Гром-2»: почему украинская ракета не уйдет далеко от кухонного комбайна // ТК Звезда, 4.01.2018
  6. Ракеты из фанеры: на «Южмаше» высмеяли «новейший» украинский ракетный комплекс // ТК Звезда, 16.08.2018
  7. Новая армия. Какая техника прошла по Крещатику на День независимости // "Апостроф" - ИноСМИ, 27.08.2018
  8. Украина испытает основное оружие сдерживания // Лента. Ру, 23 апреля 2019
  9. Первые испытания создающегося Украиной в рамках ВТС с инозаказчиком нового ОТРК "Гром-2" намечены на 2019 г/ // Интерфакс-Украина, 8.04.2019
  10. КБ "Южное" изготовило опытный экземпляр ОТРК "Гром-2"