Շոկոլադե տորթ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Շոկոլադե տորթ
Ենթատեսակտորթ և աղանդեր
 Chocolate cakes Վիքիպահեստում

Շոկոլադե տորթ կամ շոկոլադե գատու (ֆր.՝ gâteau au chocolat), հրուշակ`համեմված հալած շոկոլադով, կակաոյի փոշիով կամ երկուսով էլ։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երկշերտանի տրյուֆելային տորթ

Շոկոլադե տորթը պատրաստվում է շոկոլադով։ Այն կարող է նաև պարունակել ուրիշ բաղադրիչներ[1], որոնց թվում՝ կաթնային իրիս, վանիլային կրեմ և ուրիշ քաղցրացուցիչներ։ Շոկոլադե տորթի պատմությունն սկսվում է 1764 թվականից, երբ դոկտոր Ջեյմս Բեյքրը հայտնաբերել է, թե ինչպես շոկոլադ պատրաստել երկու մեծ շրջանաձև երկանաքարերի արանքում կակաոյի հատիկներ աղալով[2][3]։ 1828 թվականին հոլանդացի Կոնրադ վան Հոութենը մշակել է մեխանիկական արդյունահանման մեթոդ՝ յուղը կակաոյի հեղուկից հեռացնելու համար, որի արդյունքում ստացվել է կակաոյի յուղ և մասամբ յուղազերծված կակաո, սեղմված մի պինդ զանգված, որը կարելի էր վաճառել ինչպես առանձին, այնպես էլ փոշու վերածած ձևով[4]։ Այս ընթացքում շոկոլադը վերածվել է բացառիկ թանկարժեք ուտեստից ամենօրյա էժան ուտելիքի[4]։ Փափուկ և ավելի հարթ շոկոլադ պատրաստելու գործընթացը կոչվում է հղկում և այն մշակվել է 1879 թվականին Ռոդոլֆ Լինդտի կողմից, որով հեշտացվել է շոկոլադով խմորեղեն պատրաստելը, քանի որ այն սահունորեն և ամբողջովին խառնվում է տորթերի բաղադրիչների հետ[4]։ Մինչև 1890-1900 թվականները շոկոլադի բաղադրատոմսերը հիմնականում տաք շոկոլադի համար էին[4], իսկ տորթերի մեջ հանդիպում էր գլազուրի կամ փայլապատման ձևով[5]։ 1886 թվականին ամերիկացի խոհարարները սկսել են շոկոլադ ավելացնել տորթերի մեջ՝ պատրաստելով առաջին շոկոլադե տորթերը ԱՄՆ-ում[5]։

Պիտսբուրգի կերամաթ արտադրող «Դաֆֆ» ընկերությունը 1930-ական թվականների կեսերին ներկայացրել է շոկոլադե տորթերի տեսականի, սակայն այն դադարեցվել է Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի տարիներին։ Ամերիկացի ռեստորանատեր Դունկանն Հայնսը ստեղծել է «Հատուկ երեք աստղ» խմորեղենը (այսպես է կոչվել, քանի որ նույն խմորից կարելի էր պատրաստել սպիտակ, դեղին կամ շոկոլադե տորթ), որից երեք տարի անց «General Mills» սննդարդյունաբերական ընկերությունը ներկայացրել է տորթերի այլ տեսականի ու գրավել շուկայի 48 տոկոսը[6]։

ԱՄՆ-ում «շոկոլադե» տորթերը տարածված էին 1980-ական թվականներին։ 1990-ական թվականներին սիրված էին մեկ անձի համար նախատեսված հալած շոկոլադե տորթերը՝ հեղուկ շոկոլադե կենտրոններով և էկզոտիկ համեմունքներով կամ շամպայնով ներարկումներով։ 2000-ական թվականներին տարածում են գտել շոկոլադի սրահներն ու ձեռակերտ շոկոլադները[7]։ Ըստ 2001 թվականին հրատարակված «The New Taste of Chocolate» հանդեսի՝ հարուստ, անալյուր, շոկոլադե խյուսով պատրաստվող տորթերն այժմ «ստանդարտ են ժամանակակից հրուշակագործության համար»[4]։

Տորթի տեսակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քառաշերտ շվարցվալդ

Շոկոլադե տորթի հայտնի տեսակներն են․

  • Ավանդական շոկոլադե տորթ
  • Շոկոլադե շերտավոր տորթ- շերտերից բաղկացած տորթ, որոնք միացվում են կրեմով
  • Սև շվարցվալդ-շոկոլադե բիսկվիտ բալով
  • Շոկոլադե սուֆլե-հարած ձվով ուտեստ, որին սպիտակուց է ավելացվում ավելի փափուկ կազմություն ստանալու համար
  • Devil’s food cake
  • Դինգ Դոնգ-փոքրիկ կլոր շոկոլադե տորթ հոկեյի գնդակի չափսերով
  • Անալյուր շոկոլադե տորթ-խիտ տորթ՝ պատրաստված շոկոլադե խյուսից
  • Կաթնային իրիսով տորթ
  • Գարաշ-շոկոլադով ու ընկույզով բուլղարական շերտավոր տորթ
  • Գերմանական շոկոլադե տորթ
  • Ջոֆրե տորթ
  • Հալած շոկոլդով տորթ
  • Կարմիր թավշյա տորթ
  • Սաքեր
  • Շոկոլադե շվեցարական ռուլետ - ջեմով, կրեմով կամ սերուցքով լցված փաթաթած բիսկվիթ

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]


  1. Wemischner, Robert (2009 թ․ հունիսի 16). The Dessert Architect (անգլերեն). Cengage Learning. ISBN 1428311777.
  2. "Hannon's Best Chocolate" Արխիվացված 2014-09-02 Wayback Machine. BostonHistory.com. Retrieved 2014-03-12.
  3. «Gâteau au chocolat (chocolate cake)». ChocoParis (ամերիկյան անգլերեն). 2011 թ․ օգոստոսի 23. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ մարտի 27-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Maricel E. Presilla (2001) The New Taste of Chocolate: a Cultural and Natural History of Cacao with Recipes. Ten Speed Press. pp. 29–31, 138. 1-58008-143-6
  5. 5,0 5,1 Byrn, Anne (2016). American Cake: From Colonial Gingerbread to Classic Layer, the Stories and Recipes Behind more than 125 of our Best-Loved Cakes. Rodale. էջեր 39, 68. ISBN 9781623365431. OCLC 934884678.
  6. Anne Byrn (2003), Cake Mix Doctor, Rodale, Inc., p. 20.
  7. Carol Mighton Haddix (2007), Chicago Cooks: 25 Years of Food History with Menus, Recipes, and Tips from Les Dames d'Escoffier Chicago. Agate Publishing, p. 32. 1-57284-090-0
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Շոկոլադե տորթ» հոդվածին։