Մասնակից:Նաթելլա Գրիգորյան/Ավազարկղ/2
Կոստա Ռիկայի կոլոն Կոլոն (հոգնակի՝ colones, նշան՝ ₡, ծածկագիր՝ CRC) Կոստա Ռիկայի արժույթն է[1]։ Այն անվանվել է ի պատիվ Քրիստոֆեր Կոլումբոսի, որը իսպաներեն հայտնի է որպես «Cristóbal Colón»։ Կոլոնը բաժանված է հարյուր սանտիմոյի:
Խորհրդանիշ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կոլոնի խորհրդանիշը մեծատառ «C» է, որը հատվում է երկու անկյունագծային հարվածներով: Խորհրդանիշը կոդավորված է U+20A1 ₡ COLON SIGN-ում[2] և կարող է մուտքագրվել բազմաթիվ անգլերեն լեզվով Microsoft Windows ստեղնաշարերի վրա՝ օգտագործելով ALT+8353 ստեղնաշարերը:
Կոլոնի նշանը չպետք է շփոթել U+00A2 ¢ CENT SIGN (¢) կամ գանայի cedi-ի, U+20B5 ₵ CEDI SIGN-ի հետ: Այնուամենայնիվ, սովորաբար հասանելի «¢» ցենտ խորհրդանիշը հաճախ օգտագործվում է տեղական մակարդակում՝ գնային գծանշումների և գովազդի սյունակը ձևավորելու համար:
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կոլոնը ներդրվել է 1896 թվականին՝ փոխարինելով պեսոյին համարժեք մակարդակով[1]։ Կոլոնը բաժանված է 100 սանտիմոյի, չնայած 1917-1919 թվականներին մետաղադրամներ են թողարկվել՝ օգտագործելով «centavo» անվանումը կոլոնի 1/100 ենթամիավորի համար։ Կոլոնները թողարկվել են մի շարք բանկերի կողմից քսաներորդ դարի առաջին կեսին, սակայն 1951 թվականից ի վեր արտադրվել են բացառապես Կոստա Ռիկայի Կենտրոնական բանկի կողմից: 2006 թվականից մինչև 2015 թվականները արժույթը ենթարկվում էր ԱՄՆ դոլարի նկատմամբ սողունի, սակայն այդ ժամանակից ի վեր լողում էր Կոստա Ռիկայի կենտրոնական բանկի կողմից թույլատրված սահմանաչափի մեջ[1]:
Մետաղադրամներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
.jpg)
Առաջին մետաղադրամներ, 1897–1917 թվականներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Քանի որ կոլոնը փոխարինում էր պեսոյին, 1896 թվականին նոր մետաղադրամների անհապաղ կարիք չկար: 1897 թվականին թողարկվեցին ոսկի 2, 5, 10 և 20 կոլոն, որին հաջորդեց արծաթը 50 սանտիմո, իսկ հետո՝ պղնձի նիկել 2 սանտիմո՝ 1903 թվականին, արծաթե 5 և 10 սանտիմոներ՝ 1905 թվականին: 5 և 10 սանտիմոները կրում էին G.C.R. սկզբնատառերը, ինչը ցույց է տալիս, որ դրանք կառավարության թողարկումներ են:
Սենտավոյի թողարկումներ, 1917–1919 թվականներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1917 թվականին թողարկվել են 5 և 10 «սենտավո» անվանական արժեքներով մետաղադրամները, այլ ոչ թե ցենտիմով: 50 ցենտավո մետաղադրամ հատվել է, բայց չի թողարկվել (տես ստորև)։ Բոլորը կրում էին G.C.R. սկզբնատառերը։
Կառավարության թողարկումներ, 1920–1941 թվականներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կառավարության կողմից ցենտիմո մետաղադրամների թողարկումը (դեռևս նշվում է սկզբնատառերով G.C.R.) վերսկսվել է 1920 թվականին, թողարկվել է 5 և 10 ցենտիմոս։ 1923 թվականին պեսոյի արժույթից 25 և 50 սանտիմո արծաթը, 1917 և 1918 թվականներին չթողարկված 50 ցենտավոների հետ միասին թողարկվեցին հակադրոշմանիշներ, որոնք կրկնապատկեցին դրանց արժեքը՝ հասնելով 50 սանտիմո և 1 կոլոնի։
1925 թվականին ներկայացվեցին արծաթե 25 սանտիմո մետաղադրամներ։ Կառավարության կողմից թողարկված վերջին մետաղադրամները փողային 10 ցենտիմոսներ են, որոնք թողարկվել են 1936-ից 1941 թվականներին:
Կոստա Ռիկայի Միջազգային բանկի թողարկումներ, 1935 թվական[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1935 թվականին Կոստա Ռիկայի Միջազգային բանկը թողարկեց 25 և 50 սենտիմոս և 1 կոլոն անվանական արժեքներով կպրոնիկելային մետաղադրամներ։ Սրանք կրում էին B.I.C.R. սկզբնատառերը։
Կոստա Ռիկայի Ազգային բանկի թողարկումներ, 1937–1948 թվականներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1937 թվականին Ազգային բանկը ներմուծեց 25 և 50 սանտիմո անվանական արժեքներով մետաղադրամներ, որոնք կրում էին B.N.C.R սկզբնատառերը: Դրանց հաջորդեցին 5 և 10 սանտիմոները 1942 թվականին և 2 կոլոնները՝ 1948 թվականին։
«Banco Central»-ի թողարկումներ, 1951 թվականից առայսօր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1951 թվականին Կենտրոնական բանկը ստանձնեց մետաղադրամների թողարկումը՝ օգտագործելով B.C.C.R սկզբնատառերը՝ 5 և 10 սանտիմո մետաղադրամներ ներկայացնելիս: Դրանց հաջորդեցին 1 և 2 կոլոններ 1954 թվականին, 50 սանտիմո 1965 թվականին և 25 սանտիմո՝ 1967 թվականին: 1982–1983 թվականներին 5 և 10 սանտիմո մետաղադրամները դադարեցվեցին, 25 սանտիմո չափերը կրճատվեցին մինչև 1, 5 սենտիմո և 2 սենտիմո և ներմուծվել է 20 կետանոց մետաղադրամ։ 1995-1998 թվականներին ներկայացվեցին ավելի փոքր արույր 1, 5 և 10 կետանոց մետաղադրամներ և ավելացվեցին մետաղադրամներ 25, 50 և 100 կոլոնների համար: 2003 թվականին հաջորդեցին 500 կոլոներ: 2006 թվականին ներկայացվեցին ալյումինե 5 և 10 կոլոններ: Մեկ կոլոն մետաղադրամներ այլևս շրջանառության մեջ չեն հայտնաբերվել: 2009 թվականին ավելի մեծ, արծաթագույն ₡5, ₡10 և ₡20 ₡ աստիճանաբար հանվեցին՝ թողնելով փոքր, ավելի բաց, ₡5 և ₡10 և ոսկեգույն ₡5, ₡10, ₡25, ₡50, և ₡: Շրջանառվում է 500 ₡ մետաղադրամ: 2019 թվականի վերջին 5 ₡ մետաղադրամը աստիճանաբար հանվեց։
2021 թվականին ներկայացվեց ավելի փոքր երկմետալային 500 ₡ մետաղադրամ՝ ի հիշատակ Կոստա Ռիկայի անկախության երկու հարյուրամյակի[4]:
| Արժեք (₡) | Տարիներ | Կազմը | Դիզայն | Տրամագիծը | Քաշը | Համաշխարհային մետաղադրամների ստանդարտ կատալոգ | Դիմերեսը | Դարձերես | Պատկեր |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 Կոլոն (Հանված է շրջանառությունից)' | 1998 թվական | Ալյումին-բրոնզ | շրջանաձև | 15 մմ | 2.8գ | KM#233 | ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | |
| 5 կոլոն (Հանված է շրջանառությունից) | 1995 թվական | Բրոնզապատ չժանգոտվող պողպատ | շրջանաձեւ | 21,5 մմ | 4գ | KM#227 | ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | |
| 1997 թվական, 1999 թվական | Ալյումին-բրոնզ | շրջանաձև | 21,5 մմ | 4գ | KM#227ա; KM# 227a.1 | ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | ||
| 2001 թվական | արույր | շրջանաձև | 21,5 մմ | 4գ | KM#227ա.2 | ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | ||
| 2005, 2008, 2012, 2016 թվականներ | Ալյումին | շրջանաձեւ | 21,5 մմ | 0,9գ | KM#227b | ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | ||
| 10 կոլոն | 1995 (Հանված է շրջանառությունից) | Արույրապատ պողպատ | Շրջանաձև | 23,5 մմ | 5գ | KM#228.1 | Ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | |
| 1997, 1999, 2002 (թոշակի անցած) | Ալյումին-Բրոնզ | Շրջանաձև | 24 մմ | 5գ | KM#228a.1; KM#228a.2; KM#228.2 | Ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | ||
| 2005, 2008, 2012, 2016, 2018 թվականեր | Ալյումինե | Շրջանաձև | 23,5 մմ | 1.1գ | KM#228b | Ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | ||
| 2021 թվական | չժանգոտվող պողպատ | շրջանաձև | 23,5 մմ | 3.5գ | Հ/հ | ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | ||
| 25 կոլոն | 1995 թվական | Արույրապատ պողպատ | Շրջանաձև | 25,5 մմ | 7գ | KM#229 | Ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | 150px |
| 2001, 2003, 2005 թվականներ | Ալյումին-Բրոնզ | Շրջանաձև | 25,5 մմ | 7գ | KM#229a; KM#229b | Ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | 150px | |
| 2007, 2014, 2017 թթ | Արույրապատ պողպատ | Շրջանաձև | 25,5 մմ | 7գ | KM#229c | Ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | ||
| 50 կոլոն | 1997թ., 1999թ | Ալյումին-Բրոնզ | Շրջանաձև | 27,5 մմ | 8 գ | KM#231.1a | Ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | |
| 2002 թվական | Ալյումին-Բրոնզ | Շրջանաձև | 27,5 մմ | 8 գ | KM#231.1a | Ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | ||
| 2006, 2007, 2012, 2015, 2017 թվականներ | Արույրապատ պողպատ | Շրջանաձև | 27,5 մմ | 8 գ | KM#231.1b | Ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | ||
| 100 կոլոն | 1995 թ | Արույրապատ պողպատ | Շրջանաձև | 29,5 մմ | 9գ | KM#230 | Ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | |
| 1997, 1998, 1999 թվականներ | Ալյումին-Բրոնզ | Շրջանաձև | 29,5 մմ | 9գ | KM#230a; KM#230a.1 | Ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | ||
| 2000 թվական | Ալյումին-Բրոնզ | Շրջանաձև | 29,5 մմ | 9գ | KM#240 | Ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | ||
| 2006, 2007, 2014, 2017, 2021 թվականներ | Արույրապատ պողպատ | Շրջանաձև | 29,5 մմ | 9գ | KM#240a | Ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | ||
| 500 կոլոն | 2003, 2005 թվականներ | Ալյումին-Բրոնզ | Շրջանաձև | 33 մմ | 11գ | KM#239.1; KM#239.2 | Ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | |
| 2006, 2007, 2015 թթ | Արույրապատ պողպատ | Շրջանաձև | 33 մմ | 11գ | KM#239.1a | Ազգային զինանշանը և թողարկման տարեթիվը | Անվանական արժեքը | ||
| 2021 թվական | CuNiZn օղակ, պղինձ- նիկելի միջուկ | Շրջանաձև | 28 մմ | 10.5գ | KM#241 | Անվանական արժեքը | Կոստա Ռիկայի քարտեզի ուրվագիծը և անկախության երկու հարյուրամյակի ոգեկոչման մոտիվը | ||
| 2023 թվական | CuNiZn օղակ Պղինձ-նիկելային միջուկ | շրջանաձեւ | 28 մմ | 10.5գ | N/a | Անվանական արժեքը | ժապավենով բաժանված երկու զինանշան. Ոգեկոչում է Կոստա Ռիկայի Հանրապետության 175-ամյակը: |
Թղթադրամներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Մասնավոր բանկի թողարկումներ, 1896–1914 թվականներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Չորս մասնավոր բանկեր՝ «Banco Anglo–Costarricense», «Banco Comercial de Costa Rica», «Banco de Costa Rica» և «Banco Mercantil de Costa Rica», թողարկել են թղթադրամներ 1864 թվականից մինչև 1917 թվականը։
«Banco Anglo–Costarricense»-ը հիմնադրվել է 1864 թվականին և թողարկել է թղթադրամներ 1864-1917 թվականներին: Հետագայում այն դարձել է պետական բանկ, իսկ 1994 թվականին սնանկացել և փակվել է: Թղթադրամները թողարկվել են 1, 25, 50 և 100 պեսո, ինչպես նաև 5, 10, 20, 50 և 100 անվանական արժեքներով կոլոններ: 1, 5, 10 և 20 կոլոնային թղթադրամներ (անստորագիր և առանց թվագրված) թողարկվել են 1963 թվականին, երբ բանկը նշում էր իր 100-ամյակը: Ոմանց վրա տպագրվել է «Muestra sin Valor» («առանց արժեքի նմուշ»), որպեսզի չեղյալ համարվի օրինական վճարման կարգավիճակը և թույլ չտա մարդկանց վաճառել դրանք: Շատերը, սակայն, տպագրված չէին դրանց վրա, ինչը մեր օրերում դժվարացնում է կնիքով նշումներ գտնելը:
«Banco de Costa Rica»-ն հիմնադրվել է 1890 թվականին և թողարկել է թղթադրամներ 1890-1914 թվականներին: Ներկայումս այն պետական բանկ է: Թղթադրամները թողարկվել են 1, 2, 5, 10, 20 և 100 պեսո անվանական արժեքներով, ինչպես նաև 5, 10, 20, 50 և 100 կոլոն:
«Banco Comercial de Costa Rica»-ն 1906-1914 թվականներին թողարկել է թղթադրամներ՝ 5, 10, 20, 50 և 100 կոլոն անվանական արժեքներով:
«Banco Mercantil de Costa Rica»-ն 1910-1916 թվականներին թողարկել է թղթադրամներ՝ նաև 5, 10, 20, 50 և 100 գաղութների անվանական արժեքներով:
|
|
| 50 ցենտներ (0,5 կոլոն) (1917). Դիմերես. Պատկերված է Քրիստոֆեր Կոլումբոս |
1 կոլոն (1917). Դարձերես Պատկերված է Մերկուրին՝ արևի աստվածը |
|
|
| 10 колонов (1905). Դիմերես. Պատկերված է լոկոմոտիվ | 20 կոլոն (1905). Դարձերես։ Պատկերված են հանքագործներ |
Պետական թղթադրամներ 1897–1917 թվականներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կառավարությունը 1897 թվականին թողարկել է ոսկու վկայագրեր 5, 10, 25, 50 և 100 կոլոնների համար։ 1902-1917 թվականներին այն թողարկել է արծաթե վկայականներ 50 ցենտիմոսի, 1, 2, 50 և 100 կոլոնների համար։
«Banco International» 1914–1936 թվականներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1914 թվականին «Banco Internacional de Costa Rica»-ն ներմուծեց թղթադրամներ 5, 10, 20, 50 և 100 անվանական արժեքներով կոլոններ, որոնց 1918 թվականին ավելացվեցին 25 և 50 սանտիմո, 1 և 2 կոլոնները։ Մյուս անվանական արժեքները շարունակել են թողարկվել մինչև 1936 թվականը: 1917 թվականից հետո «Banco Internacional»-ի թղթադրամները միակն են եղել շրջանառության համար:
«Banco Nacional» 1937–1949 թվականներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1937 թվականին Կոստա Ռիկայի «Banco Nacional»-ի տնօրինությունը ստանձնեց թղթադրամների թողարկումը և թողարկեց թղթադրամներ 1, 2, 5, 10, 20, 50 և 100 կոլոնների համար մինչև 1949 թվականը: Վաղ թղթադրամներից շատերը ժամանակավոր թողարկումներ էին, որոնք տպագրված էին «Banco Internacional»-ի թղթադրամներում, ներառյալ 1 կոլոնի թղթադրամները, որոնք հրապարակվել են կարճ։
«Banco Central», 1950 թվականից առայսօր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
«Banco Central de Costa Rica»-ն սկսեց թղթադրամ թողարկել 1950 թվականին՝ 5, 10, 20, 50 և 100 կոլոնների համար թղթադրամներով: Առաջին թղթադրամները ժամանակավոր թողարկումներ էին, որոնք կազմվել էին «Banco Nacional»-ի թղթադրամներից (անստորագիր և առանց թվագրության): Կենտրոնական բանկը դրանց վրա տպել է համապատասխան ստորագրություններն ու տարեթվերը, իսկ «BANCO CENTRAL DE COSTA RICA» լեգենդը «BANCO NACIONAL DE COSTA RICA»-ի վրա: Նոտաների կանոնավոր թողարկումները սկսվել են 1951 թվականին, բայց 1967 թվականին կատարվել է 2 կոլոն թղթադրամների երկրորդ ժամանակավոր թողարկումը: 1958 թվականին ավելացվել են 1000 կոլոն թղթադրամը, որին հաջորդել են 500 կոլոններ 1973 թվականին, 5000 կոլոններ՝ 1992 թվականին, 2,000 կոլոններ՝ 1992 թվականին և 2,009 կոլոներ և 2,009 կոլոներ և 2,000, 20000 և 50000 կոլոններ 2011 թվականին։
| 2 գաղութ, 1967 թ. | 100 կետ, 1954 | 5 կետ, 1972 | 1000 կոլոն, 1973 թվական |
| Պատկեր | Արժեքը | Չափերը | Հիմնական գույնը | Նկարագրություն | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Դիմերես | Դարձերես | Դիմերես | Դարձերես | |||
| 1000 կոլոն | 125 մմ x 67 մմ | Կարմիր | Բրաուլիո Կարիլլո Կոլինա/1840-1842 Կոստա Ռիկայի զինանշան | Չոր անտառ - ծառ, Սպիտակապոչ եղնիկ, Կոստա Ռիկայի գիշերային ծաղկող կակտուս | ||
| 2000 կոլոն | 132 մմ x 67 մմ | Կապույտ | Մաուրո Ֆերնանդես Ակունյա/Կանանց բարձրագույն դպրոց | Կորալային խութ - Ցլի շնաձուկ, Կարմիր բարձի ծովային աստղ, Լպրծած ծովային փլուզ | ||
| 5000 կոլոն | 139 մմ x 67 մմ | Դեղին | Ալֆրեդո Գոնսալես Ֆլորես, «Banco International de Costa Rica»-ի շենքը Սան Խոսեում | Մանգրովի ճահիճ - Սպիտակագլուխ կապուչին կապիկ, մանգրովի խեցգետին, Կարմիր մանգրով | ||
| 10000 կոլոն | 146 մմ x 67 մմ | Կանաչ | Խոսե Ֆիգերես Ֆերեր, Կոստա Ռիկայի բանակի վերացում | Անձրևային անտառ - Շագանակագույն կոկորդով ծուլություն, բաժակի սնկերը, Էրիոպսիս խոլորձ | ||
| 20000 կոլոն | 153 մմ x 67 մմ | Նարնջագույն | Մարիա Իզաբել Կարվախալ (մականունը Կարմեն Լիրա), Կոստա Ռիկայի ուրվագիծ, նապաստակ շոյում է գայլին – Լիրայի «Cuentos De Mi Tía Panchita» (Իմ մորաքույր Պանչիտայի հեքիաթները) | Պարամո - Հրաբխային կոլիբրի, Սենեչիո Էրստեդիան, արևածաղիկ և սուրճի բույս | ||
| 50000 կոլոն | 160 մմ x 67 մմ | Մանուշակագույն | Ռիկարդո Խիմենես Օրեամունո, Գերագույն դատարան (Սան Խոսե) | Ամպային անտառ - հովանոցային սունկ, բրոմելիայի ծաղիկ, Մորֆո թիթեռ | ||
| Պատկեր | Արժեքը | Չափերը | Հիմնական գույնը | Նկարագրություն | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Դիմերես | Դարձերես | Դիմերես | Դարձերես | |||
| 1000 կոլոն | 125 մմ x 67 մմ | Կարմիր | Բրաուլիո Կարիլլո Կոլինա/1840-1842 Կոստա Ռիկայի զինանշան | Չոր անտառ - ծառ, Սպիտակապոչ եղնիկ, Կոստա Ռիկայի գիշերային ծաղկող կակտուս | ||
| 2000 կոլոն | 132 մմ x 67 մմ | Կապույտ | Մաուրո Ֆերնանդես Ակունյա/Կանանց բարձրագույն դպրոց | Կորալային խութ - Ցլի շնաձուկ, Կարմիր բարձի ծովային աստղ, Լպրծած ծովային փլուզ | ||
| 5000 կոլոն | 139 մմ x 67 մմ | Դեղին | Ալֆրեդո Գոնսալես Ֆլորես; «Banco International de Costa Rica»-ի շենքը Սան Խոսեում | Մանգրովի ճահիճ - Սպիտակագլուխ կապուչին կապիկ, մանգրովի խեցգետին, Կարմիր մանգրով | ||
| 10000 կոլոն | 146 մմ x 67 մմ | Կանաչ | Խոսե Ֆիգերես Ֆերեր, Կոստա Ռիկայի բանակի վերացում | Անձրևային անտառ - Շագանակագույն կոկորդով ծուլություն, բաժակի սնկերը, Էրիոպսիս խոլորձ | ||
| 20000 կոլոն | 153 մմ x 67 մմ | Նարնջագույն | Մարիա Իզաբել Կարվախալ (մականունը՝ Կարմեն Լիրա), Կոստա Ռիկայի ուրվագիծ, նապաստակ շոյում է գայլին – Լիրայի «Cuentos De Mi Tía Panchita» (Իմ մորաքույր Պանչիտայի հեքիաթները) | Պարամո - Հրաբխային կոլիբրի, Սենեչիո, արևածաղիկ և սուրճի բույս | ||
Երբ որոշակի անվանական արժեքի թղթադրամը փոխվում է (դիզայն, անվտանգության առանձնահատկություններ, գույն և այլն), թողարկվում է նոր շարք: Մինչև վերջին շարքը, այս բանկի կողմից թողարկված յուրաքանչյուր թղթադրամի չափերը մոտավորապես 6,7 սմ x 15,6 սմ են: Յուրաքանչյուր նշում ունի նաև կարմիր թանաքով տպագրված սերիական և սերիայի համարները: Բացառություններ են տեղի ունեցել.
- 2 գաղութի ժամանակավոր թողարկում՝ սև
- 5 գաղութի ժամանակավոր թողարկում՝ նարնջագույն
- 10 գաղութի ժամանակավոր թողարկում՝ կապույտ
- 500 կոլոներ B սերիա՝ սև
- 1000 գաղութներ շարք A թողարկում՝ մուգ կապույտ
Յուրաքանչյուր թողարկում ունի նաև ստորագրությունները, ամսաթիվը և սև գույնով տպված պայմանագրի համարը:
Թղթադրամների բարեփոխում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
2011 և 2012 թվականներին Կոստա Ռիկայի թղթադրամները բարեփոխվեցին և փոխարինվեցին նոր շարքով՝ յուրաքանչյուր թղթադրամ տարբեր գույնի և չափի։ Բարեփոխումների շրջանակում ներդրվել է երկու նոր անվանական արժեք. 20000 և 50000 կոլոններ[5]։ Հին թղթադրամները կարող են մարվել Կոստա Ռիկայի Կենտրոնական բանկում, սակայն փոխարինվել են ավելի նոր մոդելներով:
2020 և 2021 թվականներին թողարկվել է պոլիմերային թղթադրամների նոր շարք՝ պահպանելով 2011 թվականի շարքի նույն թեմաները, բայց մի փոքր վերամշակված մոտիվներով, իսկ հին թղթադրամները հանվել են 2022 թվականին[6]։ 50000-անոց թղթադրամը չի ներառվել նոր շարքում, սակայն առկա խնդիրները մնում են օրինական վճար:
Փոխարժեք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կոլոններն անսովոր հարաբերություններ են ունեցել ԱՄՆ-ի դոլար հետ, որը լավագույնս կարելի է բնութագրել որպես «սողացող կցորդ»։ Դոլարի նկատմամբ հաստատուն արժեքով որոշվելու փոխարեն, կոլոնը աստիճանաբար կթուլանա՝ ամսական մոտ 3,294 կոլոն մեկ դոլարի դիմաց ֆիքսված փոխարժեքով: 2006 թվականի հոկտեմբերի 16-ին, սակայն, այս սողացող կցորդը փոփոխվեց[7]՝ ԱՄՆ-ում թուլության պատճառով:
2006 թվականի հոկտեմբերի 17-ից կոլոնն այլևս կապված չէ Կոստա Ռիկայի Կենտրոնական բանկի կողմից վերահսկվող արժեզրկման (Կոստա Ռիկայում հայտնի է որպես մինիդեարժեքավորումներ): Նոր համակարգով՝ տիրույթի փոխանակման համակարգով, Կենտրոնական բանկի կողմից տեղադրված փոխարժեքները «տեղեկանք» են, և յուրաքանչյուր լիազորված ֆինանսական հաստատություն կարող է ինքնուրույն որոշել դրանց արժեքը՝ հույս ունենալով, որ ազատ շուկան մեխանիզմ կստեղծի դրանք ողջամիտ պահելու համար։
Փոխարժեքն այժմ ազատ է լողալու արժութային տիրույթում, որը վերաբերում է ԱՄՆ դոլարին: Գոտու հատակը սահմանվել է ֆիքսված արժեքով, մինչդեռ առաստաղը փոխվում է ֆիքսված փոխարժեքով: Գործնականում փոխարժեքը մնացել է ֆիքսված արժութային գոտու ցածր արժեքի վրա:
| CRC ներկա փոխարժեքները | |
|---|---|
| Google Finance կայքից՝: | AMD CAD CHF EUR GBP JPY RUB USD |
| XE.com կայքից՝ | AMD CAD CHF EUR GBP JPY RUB USD |
| OANDA.com կայքից՝ | AMD CAD CHF EUR GBP JPY RUB USD |
Մականուններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Կոլոնը երբեմն կոչվում է պեսո, որը Կոստա Ռիկայի արժույթի անունն էր նախքան կոլոնը՝ մինչև 1896 թվականը: Սա շատ տարածված է իսպանախոս ամերիկյան երկրներում, որտեղ մեծամասնությունն ունի (կամ ինչ-որ պահի) արժույթներ կոչվում են պեսո: Մեկ այլ ժարգոնային անուն է caña (իսպաներեն՝ շաքարեղեգ, հոգնակի cañas), բայց այս տերմինն ավելի հաճախ օգտագործվում է հոգնակի ձևով և 100-ից ցածր գաղտնաբառերի համար՝ տասը բազմապատիկով, բացառությամբ 5-ի, օրինակ՝ 5 կանյա, 10 կանյա, 20 կանյա և այլն։ Այս տերմինն ավելի քիչ տարածված է դարձել։
«Teja» (տանիքի կղմինդր) ժարգոնային տերմինն է հարյուր գաղտնաբառի համար, այնպես որ հինգ հարյուր կոլոնե մետաղադրամներն ու թղթադրամները կոչվում են «cinco tejas», մինչդեռ հիսուն կոլոնե մետաղադրամներն ու նոտաները կոչվում են «media teja» (տանիքի կես կղմինդր):
Նախկին հինգ հարյուր գաղութային թղթադրամը կոչվում էր «մորադո» (մանուշակագույն) իր գույնի պատճառով, սակայն այն այլեւս շրջանառության մեջ չէ։
Հազար կոլոն թղթադրամը կոչվում է «un rojo» (մեկ կարմիր) իր գույնի պատճառով: Սա վերաբերում է նաև հազար գաղութների բազմապատիկ գումարներին (օրինակ՝ քսան հազար կոլոն = «veinte rojos»):
Հինգ հազար կոլոնային թղթադրամը կոչվում է «tucán» (toucan)՝ նկատի ունենալով տուկանի պատկերը, որը նախկինում կրում էր (այժմ այն պատկերում է կապիկ): Այն կարելի է անվանել նաև «una libra» (մեկ ֆունտ), թեև այս տերմինն այլևս տարածված չէ։
Տասը հազար կոլոնային թղթադրամը հայտնի է նաև որպես «un puma», որը վերաբերում է նախորդ տարբերակի դեմքերից մեկի վրա ցուցադրված պումային:
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 «CRC (Costa Rican Colon)». Investopedia.
- ↑ «Currency Symbols» (PDF).
- ↑ «Costa Rica 20 Colones KM# 141». ngcoin.com.
- ↑ lectura, Comunicados··6 Minutos de. «Banco Central presenta nueva moneda de ₡500 para conmemorar el Bicentenario de Costa Rica». Presidencia de la República de Costa Rica.
{{cite web}}: CS1 սպաս․ թվային անուններ: authors list (link) - ↑ Articles on Costa Rica Արխիվացված 2011-09-17 Wayback Machine BanknoteNews.com
- ↑ «Billetes en circulación».
- ↑ «daily exchange tables». Արխիվացված է օրիգինալից August 13, 2017-ին. Վերցված է August 13, 2017-ին.