Մասնակից:Նադեժդա7777/Ավազարկղ
https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D1%80%D1%80%D0%B0%D0%B1%D0%B8%D0%B0%D1%82%D0%B0
 |
|---|
https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D1%83%D0%B9%D0%B0%D0%B1%D0%B5%D1%81
Բույաբես, բույաբես, բույլ-աբես, բուլյաբես («մարսելյան ձկնապուր», ֆր.՝ Bouillabaisse , օքս.՝ Bolhabaissa), ֆրանսիական խոհանոցի ուտեստ, բազմաբաղադրիչ ձկան ապուր, որը բնորոշ է Ֆրանսիայի միջերկրածովյան ափերին։ Այն օրիգինալ պրովանսիական ձկան ապուր է, որն առավել տարածված է Մարսելում։ Սկզբում այս ուտեստը տարածված էր ձկնորսների շրջանում և պատրաստվում էր օրվա ընթացքում չվաճառված տարբեր ձկների մնացորդներից: Սակայն հետագայում բաղադրատոմսը բարդացավ, և հայտնվեցին շատ թանկարժեք տարբերակներ: Նմանատիպ ուտեստները տարածված են ինչպես ֆրանսիական տարածաշրջանային խոհանոցներում, այնպես էլ այլ երկրների խոհարարական ավանդույթներում:
Ստուգաբանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Անվան ծագումն անհայտ է, և այս առումով կան տարբեր կարծիքներ։ Ոմանց կարծիքով «bouiabaisso» («bolhabaissa») բառի պրովանսիական նշանակությունը բառացի կարելի է թարգմանել որպես «եփիր և վերջացրու», կամ «Baisse» բառի արմատում տեսնում են մնացորդներ նշանակությունը: Մեկ այլ վարկածով՝ անվանումը ծագում է նավապետ Բասի (Bayss) ազգանունից, ով իբրև այն հորինել է։ Մեկ այլ վարկածով, անունը ծագել է պատրաստման տեխնոլոգիայի առանձնահատկություններից: Սկզբում ապուրը եռացնում են (ֆրանսերենից՝ bouillir), իսկ վերջում կրակը նվազեցնում (abaisser): Հետազոտողների մեծամասնությունը համաձայն է, որ ավելի վաղ Ֆրանսիայի հարավում ձկնորսները նման ընդհանուր բառով անվանում էին ցանկացած ձկան փաթաթված «bouillepeis», ինչը վերջնականապես ամրագրվել է «bouillabaisse» ձևով:
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Պատմականորեն բույաբեսը մարսելյան ձկնորսների ավանդական ուտեստն էր և պատրաստվում էր երեկոյան վաճառքից հետո մնացած ձկներով, ուստի այն էժան ապուր էր աղքատ խավի համար: Սակայն, շնորհիվ իր համբավի, ինչպես նաև Ֆրանսիայի Միջերկրական ծովի ափին զբոսաշրջության զարգացման, Մարսելի ռեստորանային խոհանոցը ստեղծել է դրա մի քանի շատ թանկ տեսակներ՝ օգտագործելով Օմար և այլ թանկարժեք ծովամթերքներ: Այս եղանակով պատրաստված ապուրները որոշ Պրովանսալ ռեստորաններում կարող են արժենալ մինչև 150-200 եվրո մեկ ափսեի համար:
Գոյություն ունի հին ֆրանսիական լեգենդ, ըստ որի հին հունական աստվածուհի Աֆրոդիտեն ամեն օր բույբաբեսով էր կերակրում իր ամուսնուն՝ Հեփեստոսին։
Պատրաստում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ձկնային ապուրների մեծամասնությունը, հիմնականում պատրաստվում է եփման միջոցով, իսկ բուիլաբեսը տարբերվում է բանջարեղենի նախապես տապակմամբ և շոգեխաշմամբ։
Представляет собой бульон, сваренный из нескольких видов морской рыбы (около десятка наименований, в том числе морской скорпион, солнечник, морской петух) из расчёта более килограмма живого веса на одну порцию готового продукта, иногда с добавлением морепродуктов, приправленный овощами (помидоры, лук, чеснок, фенхель и т. д.), апельсиновой или лимонной цедрой, шафраном, пряностями и другими компонентами.
Իրենից ներկայացնում է արգանակ, եփված ծովային ձկան մի քանի տեսակից (մոտ տասնյակ անվանումներով, այդ թվում նաև ծովային կարիճ, Heliozoa, ծովային աքաղաղ) պատրաստի արտադրանքի մեկ մատուցման համար ավելի քան մեկ կիլոգրամ կենդանի քաշի հաշվարկով
Александр Куприн в «Рассказе о рыбке „раскасс“» отмечал, что чем пышнее и торжественней рыбный суп, тем больше в нём компонентов и тем «огненнее воздействие на рот, горло, пищепровод и желудок». Писатель приводит ингредиенты марсельского рецепта, в который могут входить также такие составляющие:
Վերա Լուկյանովնա Բելիկ () 46-րդ գվարդիական գիշերային ռմբակոծիչ ավիացիոն գնդի օղակի ղեկապետ, գվարդիայի լեյտենանտ: Խորհրդային Միության հերոս։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծնվել է 1921 թվականի հունիսի 12-ին Ուկրաինայի Զապորոժիեի մարզի Ակիմովկայի շրջանի Օխրիմովկա գյուղում ՝ բանվորի ընտանիքում։ Ուկրաինուհի։
Վերայի մանկությունն անցել Է Կերչի մոտակայքում՝ Վոյկովի անվան գործարանի բանվորական ավանում, որտեղ աշխատում էր նրա հայրը։ Մայրը տնային տնտեսուհի էր, վեց երեխա էր մեծացնում։
Ավարտել է Կերչի քաղաքի թիվ 17 դպրոցի 9-րդ դասարանը: Ավարտել է Մոսկվայի պետական մանկավարժական ինստիտուտի 2-րդ կուրսը:
Կարմիր բանակում է 1941 թվականից: Յուրացրել է ղեկապետի մասնագիտությունը։ Գործող բանակում եղել է 1942 թվականի մայիսից։ ԽՄԿԿ(Բ) անդամ է 1942 թվականից:
46-րդ գվարդիայի գիշերային ռմբակոծիչ ավիացիոն գնդի (325-րդ գիշերային ռմբակոծիչ ավիացիոն դիվիզիա, 4-րդ օդային բանակ, 2-րդ Բելառուսական ճակատ) օղակի ղեկապետ։
Մասնակցել է Կովկասի ճակատամարտին, Կուբանի, Ղրիմի և Բելառուսի ազատագրմանը, ռմբային հարվածներ հասցրել Արևելյան Պրուսիայում թշնամու ռազմական օբյեկտներին։ 1944 թվականի օգոստոսին նա կատարել է 813 Գիշերային թռիչք։
1944 թվականի օգոստոսի 24-ի լույս 25-ի գիշերը ինքնաթիռը, որտեղ Վ.Բելիկը գվարդիայի անձնակազմի հրամանատար, լեյտենանտ Տ․Պ․ Մակարովայի հետ վերադարձավ մարտական առաջադրանքից, Զամբրուվ (Լեհաստան) քաղաքից հյուսիս-արևմուտքում հարձակման ենթարկվեց և խոցվեց թշնամու կործանիչի կողմից: Ինքնաթիռը բռնկվեց և այրվելով ընկավ գետնին, անձնակազմը զոհվեց։
ԽՍՀՄ Գերագույն Խորհրդի Նախագահության 1945 թվականի փետրվարի 23-ի հրամանագրով գվարդիայի լեյտենանտ Բելիկ Վերա Լուկյանովնան «գերմանական զավթիչների դեմ պայքարի ռազմաճակատում հրամանատարության մարտական առաջադրանքների օրինակելի կատարման և ցուցաբերած քաջության և հերոսության համար» ցմահ շնորհվեց Խորհրդային Միության հերոսի կոչում ՝ Լենինի շքանշանի և «Ոսկե աստղ» մեդալի շնորհմամբ:
Թաղված է Լեհաստանի Օստրոլենկա քաղաքում։
Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Խորհրդային Միության Հերոսի կոչում
- Լենինի շքանշան
- Կարմիր Դրոշի Շքանշան
- Հայրենական պատերազմի շքանշան առաջին կարգի
- Կարմիր աստղի շքանշան
Հիշատակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
 Արտաքին պատկերներ
| |
|---|---|
|
Надгробная плита на могиле В. Белик и Т. Макаровой в Остроленке. |
|
|
Памятник в вестибюле МГПИ. |
- Հուշարձան Բելիկ Վ. Լ. տեղադրվել է Կերչի հերոս քաղաքում
- Հուշարձան Մոսկվայի պետական մանկավարժական ինստիտուտի (ՄՊՄԻ) նախասրահում
- Կիսանդրին Օխրիմովկայում
- Հերոսուհու անունով են կոչվել փողոց Օխրիմովկայում, Կերչի հերոս քաղաքի փողոցը և թիվ 17 դպրոցը, ինչպես նաև սեյները
- Վերա Բելիկի պատվին թողարկվել է ԽՍՀՄ փոստային ծրար
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Белик Вера Лукьяновна // Герои Советского Союза: Краткий биографический словарь / Пред. ред. коллегии И. Н. Шкадов. — М.: Воениздат, 1987. — Т. 1 /Абаев — Любичев/. — С. 139. — 911 с. — 100 000 экз. — ISBN отс., Рег. № в РКП 87-95382
- Литвинова Л. Героический экипаж // Героини: очерки о женщинах — Героях Советского Союза / ред.-сост. Л. Ф. Торопов; предисл. Е. Кононенко. — Вып. 1. — М.: Политиздат, 1969. — 447 с.
