Կֆար Սավա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Քաղաք
Կֆար Սավա
եբրայերեն՝ כְּפַר סָבָא
Դրոշ Զինանշան

ԵրկիրԻսրայել Իսրայել
ՇրջանԿենտրոնական
ՔաղաքապետՌաֆի Սաար
Հիմնադրված է1903 թ.
Տվյալ կարգավիճակում1962 թվականից
Մակերես15 կմ²
ԲԾՄ30 մ
Բնակչություն101 432 մարդ (2020)
Ազգային կազմՀրեաներ 96,1%
Ժամային գոտիUTC+2
Հեռախոսային կոդ+972 9
Փոստային ինդեքս44ХХХ
Պաշտոնական կայքkfar-saba.muni.il (եբրայերեն)
Կֆար Սավա (Իսրայել)##
Կֆար Սավա (Իսրայել)
Կֆար Սավա, գարունը քաղաքի կենտրոնում։

Կֆար Սավա (կոլեկտիվ նաև Կֆար Սաբա, եբրայերեն՝ כְּפַר סָבָא‎), քաղաք Իսրայելում, ընդգրկված է Կենտրոնական շրջանում[1]։ Խոսակցականում անունը սովորաբար արտասանվում է «Կֆար Սաբա»[2] (բառացիորեն՝ «պապի գյուղ»), ընդ որում՝ այլ շեշտադրմամբ և բառի արտասանությամբ ב («գրազ»). այս արտասանությունն անգամ ազդել է քաղաքի պաշտոնական քաղաքային կայքի հասցեների ուղղագրության վրա[3][4]։ Բնակչությունը՝ 101 432 մարդ (2020

Աշխարհագրական դիրք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կֆար Սավան քաղաք է Շառոնի հովտի հարավային մասում, որը գտնվում է Պետահ Տիկվայից մոտ 10 կմ հյուսիս և Թել Ավիվից 15 կմ հեռավորության վրա[5]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Կֆար Սավան» Հովսեփոսի կողմից հիշատակվում է որպես Հելլենիզացված քաղաքի հեթանոսական հին անուն՝ իր ժամանակներում (մ.թ. I դար)[6][7]։ Քաղաքի կենտրոնից 2 կմ հեռավորության վրա գտնվող հնագիտական պեղումների ընթացքում հայտնաբերվել են հռոմեական շենքերի մնացորդներ[8]։ Կֆար Սավայի առաջին հողերը ձեռք են բերվել 1892 թվականին[7] Բարոն Էդմոնդ դե Ռոտշիլդի կողմից և օգտագործվել են գյուղատնտեսական նպատակներով` խաղողի այգիների, ձիթապտղի, նուշի և ցիտրուսային տնկարկների համար։ Առաջին բնակիչները ապրում էին կավածեփ խրճիթներում[9]։ 1913 թվականին կառուցվեցին առաջին 12 տները։ 1937 թվականին բնակավայրում ապրում էր 3000 բնակիչ[10]։ 1962 թվականին Կֆար Սավան ստացել է քաղաքի կարգավիճակ[11]։

Կֆար Սավայում ապրելու կենսամակարդակը ավելի բարձր է, քան հարակից տարածքներում[12]։ Քաղաքի արևելյան ծայրամասում կա մեծ արդյունաբերական գոտի և գնալով խիտ բնակեցված բնակելի տարածքներն աճեցին։

Քաղաքում կա երկու երկաթուղային կայարան[13]։

Բնակչություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ըստ Իսրայելի վիճակագրության կենտրոնական բյուրոյի, Կֆար Սավայի բնակչությունը 2018 թվականի սկզբին կազմում էր 100.039 մարդ[14]։ Մեծ մասը (96,1%) հրեաներ են[15]։ Բնակչության մոտ 14%-ը նախկին ԽՍՀՄ-ից վերադարձողներ են[16]։ Տարիքային կազմը[17].

Տարիքային խումբ բնակչության մեջ %
0-4 7.1
5-9 6.7
10-14 7.5
15-19 7.5
20-29 16.3
30-44 18.0
45-59 20.8
60-64 3.3
65-ից ավելի 11.7

Բնակավայր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կֆար Սավայում բավականին թանկ և բարձրորակ բնակարաններ են կառուցվում, քաղաքային ծառայությունների մակարդակը նույնպես բարձր մակարդակի վրա է[18]։ Իսրայելցի երիտասարդ ընտանիքների շրջանում քաղաքը հանրաճանաչ է որպես հարմար և բավականին հեղինակավոր բնակավայր[19]։ Այստեղ կառուցվում են նոր թաղամասեր, դրանցում բնակարանները մեծ պահանջարկ ունեն[20]։

Տնտեսություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կֆար Սավայի արդյունաբերական գոտիներում կան տարբեր պրոֆիլների ձեռնարկություններ։ Գործում են տեքստիլ ձեռնարկություններ, բժշկական սարքավորումներ արտադրող գործարան, «Թևա» դեղագործական գործարան, ռետինե արտադրանքների, մետաղների վերամշակման, գյուղատնտեսական տեխնիկայի արտադրման ձեռնարկություններ[21]։ Արդյունաբերական բոլոր գոտիները ընդլայնվում և ավարտվում են, նախատեսվում է նոր արդյունաբերական պարկի կառուցում։ Քաղաքում կան մի քանի խոշոր առևտրի կենտրոններ[22]։

Քաղաքից հյուսիս-արևելք հայտնաբերվել է մի դաշտ, որը ըստ փորձագետների գնահատականների պարունակում է 980 միլիոն բարել նավթ[23], սակայն, մեծ առաջացման խորության (ավելի քան 4 կմ)[24] և ծանր երկրաբանական պայմանների պատճառով, դրա զարգացումը այժմ ճանաչվել է որպես տնտեսապես աննպատակահարմար։

Կրթություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կֆար Սավան ունի 92 մանկապարտեզ, 18 հիմնական դպրոց (1-6 դասարաններ), 6 միջին դպրոց (7-9 դասարաններ), 9 միջնակարգ դպրոց (10-12 դասարաններ) և կրոնական դպրոցներ (մանկապարտեզներ և դպրոցներ)[25]։ Քաղաքապետարանը մեծ ներդրումներ է կատարում փորձարարական մանկավարժական ծրագրերի, դասընթացների և կրթության ժամանակակից մեթոդների ներդրման և քաղաքի դպրոցներում ուսումնական ծրագրերի ընդլայնման ուղղությամբ։ Ավագ դպրոցում ուսանողներին տրվում է կողմնակալության և ընտրողների լայն ընտրություն՝ գիտությունից և տեխնիկայից մինչև ձևավորում և արվեստ[26]։

Մշակութային կյանք, ժամանց, սպորտ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կֆար Սավան քաղաքի բնակիչներին առաջարկում է մշակութային հաստատությունների լայն ընտրանի, ինքնազարգացման, ժամանցի և սպորտի տարբերակներ բոլոր տարիքի մարդկանց համար[27]։ Ահա Մշակույթի պալատը` մեծ համերգասրահով և ամֆիթատրոնով, որն անցկացնում է հյուրախաղեր իսրայելական և արտասահմանյան թատրոնների, համերգների, փոփ ներկայացումների[28]։ Քաղաքի մշակույթի կենտրոնն ունի ակումբներ և արվեստանոցներ երեխաների և մեծահասակների համար։ «Կիրյաթ Սապիր»[29] կենտրոնում անցկացվում են մշակութային բազմաբնույթ միջոցառումներ, դասախոսություններ, կա մանկավարժական կենտրոն և մարզական բաժիններ։ Քաղաքն ունի բազմաթիվ երաժշտական և պարային խմբեր, որոնք շրջում են ամբողջ Իսրայելում և արտերկրում, կա կոնսերվատորիա և մեծահասակների կրթության կենտրոն[30]։ Կա նաև հնագիտական թանգարան, քաղաքի պատմության թանգարան և արվեստի պատկերասրահ[31]։ Կֆար Սավայում կան լավ պայմաններ սպորտով զբաղվելու համար, կան լողավազաններ, թենիսի խաղադաշտեր, մարզասրահներ, մարզադաշտեր։

«Հորսեզ Քֆար Սավա» հոկեյի թիմը նույնպես գտնվում է քաղաքում[32]։

Առողջապահություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քաղաքում բժշկական օգնությունը բարձր մակարդակի վրա է, բնակիչները հնարավորություն ունեն բուժօգնություն ստանալ «Մեյիր» հիվանդանոցում, որը տեղակայված է Չեռնիխովսկու փողոցում[7]։

Քույր քաղաքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Table 5: Benchmark 1b, name origin: performance of all services with their default gender assignments in terms of the metrics errorCoded and errorCodedWithoutNA, broken down by name origin». dx.doi.org. Վերցված է 2020 թ․ հունվարի 31-ին.
  2. Egypt and Syria in the Fatimid, Ayyubid, and Mamluk eras : proceedings of the 1st, 2nd, and 3rd international colloquium organized at the Katholieke Universiteit Leuven in May 1992, 1993, and 1994. Smet, D. De,, Vermeulen, Urbain, 1940-, Hulster, K. d' (Kristof d'),, Steenbergen, J. van,, Schallenbergh, G. (Gino), 1965-2017,, Katholieke Universiteit te Leuven (1970- ),. Leuven: Uitgeverij Peeters. 1995-<2019>. ISBN 90-429-0671-5. OCLC 39157124.{{cite book}}: CS1 սպաս․ այլ (link) CS1 սպաս․ հավելյալ կետադրություն (link)
  3. Shlomo, David Ben; Garfinkel, Yosef (2019 թ․ հուլիսի 15). «PROTO HISTORIC SITES IN THE JORDAN VALLEY: A CRITICAL STUDY OF THE HERITAGE ASPECTS». The International Institute of Knowledge Management - TIIKM. doi:10.17501/26510243.2019.1102. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  4. «Painter dies in a 140-foot fall at a municipal water tower, September 22, 1988». 1989 թ․ փետրվարի 2. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  5. «References Cited (Combined Bibliography)». Anthropological Forum. 12 (2): 233–245. 2002-11. doi:10.1080/006646702320622833. ISSN 0066-4677.
  6. Balaguer, Otávio Pereira. «Kehilat Israel: um estudo de narrativas expositivas sobre a imigração judaica». {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  7. 7,0 7,1 7,2 Keren, Hanan; Freundlich, David; Saba, Kfar (1988-09). «4710716 Slice orientation selection arrangement». Magnetic Resonance Imaging. 6 (5): III. doi:10.1016/0730-725x(88)90148-8. ISSN 0730-725X.
  8. Strange, Guy Le (2008 թ․ դեկտեմբերի 31). Palestine under the Moslems. Piscataway, NJ, USA: Gorgias Press. ISBN 978-1-4632-1276-6.
  9. «Hoffman, Philip Christopher, (26 June 1878–20 April 1959)». Oxford University Press. 2007 թ․ դեկտեմբերի 1. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  10. «Israel's Messenger, Volume 03, Issue 04 - 1906-06-01». Manchuria Daily News Online. Վերցված է 2020 թ․ հունվարի 31-ին.
  11. First Hebrew Shakespeare Translations. UCL Press. 2017 թ․ հուլիսի 17. էջեր 73–75. ISBN 978-1-911307-97-6.
  12. «People: April 2014». The ASHA Leader. 19 (4): 22–22. 2014-04. doi:10.1044/leader.ppl.19042014.22. ISSN 1085-9586.
  13. «Seers, Dudley, (11 April 1920–21 March 1983)». Oxford University Press. 2007 թ․ դեկտեմբերի 1. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  14. «Кротов А.В. Право на национальное самоопределение в конституционном праве Израиля». Право и политика. 12 (12): 60–71. 2019-12. doi:10.7256/2454-0706.2019.12.31482. ISSN 2454-0706.
  15. Page, Jason S. (2013 թ․ հունիսի 4). «Boildown Study on Supernatant Liquid Retrieved from AW-106 in December 2012». {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  16. «Haganah. The Story of Jewish Self-Defence in Palestine». International Affairs. 23 (3): 439–439. 1947-07. doi:10.1093/ia/23.3.439a. ISSN 1468-2346.
  17. Chow, Y. W.; Pietranico, R.; Mukerji, A. (1975 թ․ հոկտեմբերի 27). «Studies of oxygen binding energy to hemoglobin molecule». Biochemical and Biophysical Research Communications. 66 (4): 1424–1431. doi:10.1016/0006-291x(75)90518-5. ISSN 0006-291X. PMID 6.
  18. Ury, Scott (2012-09). «1948: A History of the First Arab-Israeli War. By Benny Morris. New Haven, CT: Yale University Press, 2009. Pp. xiv + 524. $22.00». Religious Studies Review. 38 (3): 182–183. doi:10.1111/j.1748-0922.2012.01628_6.x. ISSN 0319-485X.
  19. Sassoon, David S.; דאווידזאן, ‮ ישראל; Davidson, Israel; Davidson, Israel (1932-04). «Davidson's Thesaurus of Hebrew Poetry, Vol. III». The Jewish Quarterly Review. 22 (4): 417. doi:10.2307/1451780. ISSN 0021-6682.
  20. Fassin, E.; Surkis, J. (2010 թ․ հոկտեմբերի 1). «Introduction: Transgressing Boundaries». Public Culture. 22 (3): 487–505. doi:10.1215/08992363-2010-006. ISSN 0899-2363.
  21. Gilad, Lisa (2019 թ․ ապրիլի 9). «Ginger and Salt». doi:10.4324/9780429042713. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  22. «Internet Archive Wayback Machine». Choice Reviews Online. 48 (11): 48–6007-48-6007. 2011 թ․ հուլիսի 1. doi:10.5860/choice.48-6007. ISSN 0009-4978. {{cite journal}}: Cite uses generic title (օգնություն)
  23. «Haslegrave, John Ramsden, (15 April 1913–26 May 1980), DL». Oxford University Press. 2007 թ․ դեկտեմբերի 1. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  24. Grasemann, Hartmut (2010 թ․ մայիսի 20). «L-Arginine Deficiency in Cystic Fibrosis Lung Disease~!2009-11-25~!2010-03-05~!2010-05-04~!». The Open Nitric Oxide Journal. 2 (2): 37–40. doi:10.2174/1875042701002020037. ISSN 1875-0427.
  25. «Dornhorst, Frederick, (26 April 1849–24 April 1927), KC». Oxford University Press. 2007 թ․ դեկտեմբերի 1. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  26. The History and Archaeology of Jaffa 2. Cotsen Institute of Archaeology Press. 2017 թ․ դեկտեմբերի 31. էջեր VII–X. ISBN 978-1-938770-57-9.
  27. «Scott, (John) Brough, (born 12 Dec. 1942), Founding Director, Racing Post, 1986–2007; journalist and broadcaster». Oxford University Press. 2007 թ․ դեկտեմբերի 1. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  28. «Department of State, Memorandum, Proposed Representations to Provisional Government of Israel Regarding Maintenance of Peace in Palestine, August 16, 1948, Top Secret, NARA». U.S. Intelligence on the Middle East, 1945-2009. Վերցված է 2020 թ․ հունվարի 31-ին.
  29. Ma, Ronald (1959-11). «The Age Structure of Quoted Public Companies». Applied Statistics. 8 (3): 158. doi:10.2307/2985872. ISSN 0035-9254.
  30. Levi-Faur, David; Kosti, Nir (2019). «רגולציה 'עודפת' בישראל? - ניתוח תפוקת החקיקה הראשית והמשנית בישראל, 1948–2017
    'Excessive' Regulation in Israel? - Analysis of Primary and Secondary Legislative Output in Israel»
    . SSRN Electronic Journal. doi:10.2139/ssrn.3492592. ISSN 1556-5068.
  31. «Figure 2.13. Socio-economic index - Arab vs Jewish municipalities». dx.doi.org. Վերցված է 2020 թ․ հունվարի 31-ին.
  32. Revista Berit Olam. 12 (2). 2016 թ․ դեկտեմբերի 22. doi:10.17162/rbo.v12i2. ISSN 2305-5588 http://dx.doi.org/10.17162/rbo.v12i2. {{cite journal}}: Missing or empty |title= (օգնություն)

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]