Կարբամազեպին

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Կարբամազեպին
Изображение химической структуры
Նույնացուցիչներ
CAS համար298-46-4
PubChem CID2554
DrugBank00564
CompTox Dashboard (EPA)
ECHA InfoCard100.005.512 Խմբագրել Վիքիդատայում

Կարբամազեպին (ԿԲԶ), վաճառվում է Տեգրետոլ անվան տակ, հակացնցումային դեղ, որը հիմնականում օգտագործվում է էպիլեպսիայի և նեյրոպաթիկ ցավի բուժման համար։ Այն արդյունավետ չէ աբսենս և միոկլոնալ գրոհների համար[1]։ Այլ դեղերի հետ այն օգտագործվում է շիզոֆրենիայի բուժման մեջ և որպես երկրորդ շարքի միջոց՝ երկբևեռ խանգարման ժամանակ[1]։ Կարբամազեպինը գործում է ինչպես ֆենիտոինը և վալպրոատը[2][3]։

Հաճախակի կողմնակի ազդեցություններն ընդգրկում են սրտխառնոցը և քնկոտությունը[1]։ Լուրջ կողմնակի ազդեցությունները կարող են ներառել մաշկի ցանավորում, ոսկրածուծի ֆունկցիայի ընկճում, ինքանասպանության մտքեր կամ շփոթություն[1]։ Այն չպետք է օգտագործեն ոսկրածուծի հետ խնդիրներ ունեցածները[1]։ Հղիության ժամանակ օգտագործումը կարող է վնասել երեխային, այնուամենայնիվ խորհուրդ չի տրվում ընդհատել դեղի ընդունումը հղի կանանց, ովքեր ունեն ցնցման գրոհներ[1]։ Օգտագործումը կրծքով կերակրման ժամանակ խորհուրդ չի տրվում[1]։ Խնամքի կարիք ունեն հատկապես երիկամի կամ լյարդի խնդիրներ ունեցողները[1]։

Կարբամազեպինը հայտնաբերվել է 1953 թվականին շվեյցարացի քիմիկոս Վոլթեր Շինդլերի կողմից[4]։ Առաջին անգամ այն վաճառվել է 1962 թվականին[5]։ Այն հասանելի է որպես ունիվերսալ բուժում[6]։ Այն ներառված է Համաշխարհային առողջապահության կազմակերպության հիմնական դեղերի ցուցակում, որպես արդյունավետ և ապահով միջոց՝ առողջապահական համակարգում[7]։ Զարգացող երկրներում դեղորայքի արժեքը կազմել է 0,01–0,07 ԱՄՆ դոլար 1 դեղաչափի համար 2014 թվականին[8]։ 2016 թվականին այն 197-րդ ամենահաճախ նշանակված դեղն էր ԱՄՆ-ում, ավելի քան 2 մլն նշանակմամբ[9]։

Բժշկական կիրառում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տեգրետոլ 200 մգ (արտադրված է Նոր Զելանդիայում)

Կարբամազեպինը հիմնականում օգտագործվում է ցնցումային խանգարումների և նեյրոպաթիկ ցավի բուժման համար[1]։ Այն օգտագործվում է նաև որպես երկրորդ շարքի դեղ երկբևեռ խանգարման ժամանակ և հակափսիխոզային միջոցի հետ կիրառվում է շիզոֆրենիայի որոշ դեպքերի բուժման մեջ, երբ հակափսիխոզայինով մոնոթերապիան ձախողվել է[1][10]։ Այն արդյունավետ չէ աբսենս և միոկլոնալ գրոհների համար[1]։

ԱՄՆ-ում Սննդի և դեղորայքի ասոցիացիայի թույլատրած բժշկական կիրառություններն են էպիլեպսիան (ներառում է մասնակի, տարածուն տոնիկ-կլոնիկ և խառը ցնցման գրոհները), եռվորյակ նյարդի նևրալգիան և երկբևեռ խանգարման մանիակալ և խառը էպիզոդները[11]։

Համարվում է նաև, որ դեղն արդյունավետ է ուշադրության պակասի և հիպերակտիվության համախտանիշի ժամանակ[12]։

2014 թվականից սկսած, դեղի բացթողման վերահսկման ձևակերպմամբ պայմանավորված՝ հասանելի դարձան նախնական վկայություններ դեղի կողմնակի ազդեցությունների նվազման մասին և ոչ հստակ վկայություն կապված արդյունավետության փոփոխության հետ[13]։

Կողմնակի ազդեցություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

ԱՄՆ-ում կարբամազեպինի պիտակը պարունակում է զգուշացումներ պայմանավորված․

  • օրգանիզմի կողմից էրիթրոցիտների և թրոմբոցիտների արտադրության վրա ազդեցությամբ․ հազվադեպ պատահում են մեծամասշտաբ ազդեցություններ ապլաստիկ անեմիայի և ագրանուլոցիտոզի դեպքերի ձևով, ավելի հաճախ պատահում են փոփոխություններ, ինչպիսիք են լեյկոցիտների և թրոմբոցիտների քանակի նվազում, բայց այս փոփոխությունները չեն հարաճում ավելի լուրջ խնդիրների[14]
  • ինքնասպանությունների ռիսկի բարձրացմամբ[14]
  • հիպոնատրիեմիայի և հակամիզամուղ հորմոնի անադեկվատ արտազատման համախտանիշի զարգացման ռիսկի բարձրացմամբ[14][15]
  • ցնցումների ռիսկի բարձրացմամբ, եթե անձը կտրուկ դադարեցրել է դեղի ընդունումը[14]
  • հղի կանանց, դեղի ընդունման դեպքում, պտղի բնածին անոմալիաների ռիսկի բարձրացմամբ, ինչպիսիք են ողնաշարի ճողվածքը (սպինա բիֆիդա) և զարգացման խանգարումները[14][16]։

Տարածված կողմնակի ազդեցությունները կարող են ներառել քնկոտություն, գլխապտույտ, գլխացավեր և միգրեն, շարժողական կոորդինացիայի խանգարումներ, սրտխառնոց, փսխում և/կամ փորկապություն։ Կարբամազեպինի ընդունման ընթացքում ալկոհոլի օգտագործումը կարող է բերել կենտրոնական նյարդային համակարգի խորը ընկճմանը[14]։ Ավելի քիչ հանդիպող կողմնակի ազդեցություններից են ցնցումների ռիսկի բարձրացումը խառը ցնցումային խանգարումներ ունեցողների մոտ[17], սրտի ռիթմի խանգարումները, աղոտ կամ երկակի տեսողությունը[14]։ Նաև, հազվադեպ հանդիպում են լսողական կողմնակի ազդեցություններ, ուստի հիվանդները ընկալում են հնչյունները մեկ կիսատոն ցածր, քան նախկինում․ այս անսովոր կողմնակի ազդեցությունը դեպքերի մեծամասնությունում անցնում է, երբ անձը դադարեցնում է կարբամազեպինի ընդունումը[18]։

Փոխազդեցություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կարբամազեպինն ունի փոխազդեցությունների ներուժ․ պետք է զգուշավորություն պահպանել այլ դեղերի հետ համատեղման դեպքում, ինչպիսիք են այլ հակալեպտիկները և տրամադրության կայունացուցիչները[11]։ Կարբամազեպինի ցածր մակարդակ դիտվում է, երբ նշանակվում է ֆենոբարբիտալի, ֆենիտոինի կամ պրիմիդոնի հետ, ինչը կարող է բերել ցնցման հանկարծակի գրոհների։ Կարբամազեպինը, որպես CYP450-ի խթանիչ, կարող է բարձրացնել շատ դեղերի քլիրենսը, նվազեցնելով դրանց խտությունն արյան մեջ մինչև մինչթերապևտիկ մակարդակ և սահմանափակելով դրանց ցանկալի ազդեցությունը[19]։ Դեղերի շարքը, որոնք արագ մետաբոլիզվում են կարբամազեպինի հետ ներառում է վարֆարինը, լամոտրիգինը, ֆենիտոինը, թեոֆիլինը և վալպրոաթթուն[11]։ Դեղերը, որոնք դանդաղեցնում են կարբամազեպինի մետաբոլիզմը, այլ կերպ ասած բարձրացնում են դրա մակարդակն արյան մեջ, հանդիսանում են էրիթրոմիցինը[20], ցիմետիդինը, պրոպոքսիֆենը և կալցիումական անցուղիների պաշարիչները[11]։ Կարբամազեպինը նաև բարձրացնում է հղիությունը կանխարգելող հորմոնների մետաբոլիզմը և կարող է նվազեցնել դրանց արդյունավետությունը՝ բերելով անցանկալի հղիությունների[11]։ Որպես ցիտոքրոմ P450 ֆերմենտը խթանող դեղ, այն արագացնում է շատ բենզոդիազեպինների դուրսբերումն օրգանիզմից և նվազեցնում դրանց գործունեությունը[21]։

Վալպրոաթթուն և վալնոկտամիդը, երկուսն էլ արգելակում են միկրոսոմալ էպօքսիդ հիդրոլազը (ՄԷՀ)՝ ֆերմենտ, որը պատասխանատու է կարբամազեպին-10,11 էպօքսիդի ճեղքման համար մինչև ոչ ակտիվ մետաբոլիտներ[22]։ Արգելակելով ՄԷՀ-ը՝ վալպրոաթթուն և վալնոկտամիդը հարուցում են կարբամազեպինի ակտիվ մետաբոլիտների քանակի բարձրացում, դրա ազդեցության երկարացում և արտազատման հետաձգում։

Թուրինջի հյութը բարձրացնում է կարբամազեպինի կենսամատչելիությունը, արգելակելով CYP3A4 ֆերմենտը աղիքի պատում և լյարդում[14]։ Կարբամազեպինը բարձրացնում է մեթադոնի փոխարկումը՝ հարուցելով արյան մակարդակի նվազում[23]։

Ֆարմակոգենետիկա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մարդու լեյկոցիտային հակածնի(HLA) B*1502 ալել ունեցողները կարբամազեպինային թերապիայի հետևանքով հակված են ձեռք բերել Սթիվենս-Ջոնսոնի համախտանիշ կամ վերնամաշկային տոքսիկ նեկրոլիզ[14]։ Կախված հետազոտված բնակչության քանակից, պարզ է դարձել, որ մարդկանց մոտ, ովքեր ունեն այդ ալելը, երկու, երեք և նույնիսկ չորս անգամ ավելի մեծ է Սթիվենս-Ջոնսոնի համախտանիշի և վերնամաշկային տոքսիկ նեկրոլիզի զարգացման հավանականությունը[24][25]։ HLA-B*1502-ը համդիպում է բացառապես ասիական արմատներ ունեցող մարդկանց մոտ և շատ քիչ կամ գրեթե չի հանդիպում եվրոպական, ճապոնական, կորեական և աֆրիկյան հասարակություններում[14][26]։ Այնուամենայնիվ, պարզվել է, որ HLA-A*31:01 ալելի կրելը ունի մեծ կանխատեսողական նշանակություն ճապոնացիների, չինացիների, կորեացիների և եվրոպացիների մոտ կարբամազեպինի օգտագործումից մեղմ և սուր կողմնակի ազդեցությունների ի հայտ գալու հարցում, ինչպիսիք են DRESS (դեղի ազդեցությամբ էոզինոֆիլիա և համակարգային նշանների արտահայտում) համախտանիշի մաշկային սուր արտահայտությունները[25][27]։

Ֆարմակոկինետիկա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կարբամազեպինը համեմատաբար դանդաղ, բայց լավ ներծծվող դեղ է մարսողական ճանապարհով ընդունելու դեպքում։ Եզակի դեղաչափի կիրառման դեպքում, պլազմայում դրա կիսակյանքը 30 ժամ է, բայց այն լյարդի ֆերմենտների հզոր խթանիչ է և շարունակական օգտագործումը նվազեցնում է դրա կիսակյանքը պլազմայում մինչև 15 ժամ։

Ազդեցության մեխանիզմ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կարբամազեպինը նատրիումական անցուղիների պաշարիչ է[28]։ Այն ընտրողաբար կապվում է պոտենցիալ կախյալ նատրիումական անցուղիներին դրանց ինակտիվ վիճակում, ինչը կանխում է գործողության պոտենցիալի առաջացումը։ Կարբամազեպինն ունի ազդեցություն սերոտոնինային համակարգի վրա, բայց չկան հստակ տեղեկություններ այդ ազդեցության հետևանքի մասին հակացնցումային հատկության վրա։ Կա վկայություն, դրա՝ սերոտոնինի արտազատումը և հետզավթումն արգելակող ազդեցության մասին[29][30][31]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կարբամազեպինը հատնաբերվել է քիմիկոս Վոլթեր Շինդլերի կողմից Բազելում, Շվեյցարիա գտնվող դեղագործական կազմակերպություն J. R. Geigy AG-ում (ներկայումս՝ Novartis) 1953 թվականին[32][33]։ Այն առաջին անգամ վաճառքի է հանվել 1963 թվական-ին «Տեգրետոլ» անվան տակ, միևնույն ժամանակ նաև ներկայացվել է դրա՝ եռվորյակ նյարդի նևրալգիայի բուժման մեջ կիրառությունը (նախկինում հայտնի էր որպես եռվորյակի տիկ)[32]։ 1965 թվականից Միացյալ Թագավորությունում այն օգտագործվում է որպես հակացնցումային և հակաէպիլեպտիկ միջոց և 1968թվականից դրա կիրառությունը ընդունվել է նաև ԱՄՆ-ում[1]։

1971 թվականին բժիշկներ Տակեզակին և Հանաոկան առաջին անգամ օգտագործել են կարբամազեպինը` կառավարելու համար մոլուցքները, որոնք չէին ենթարկվում հասկափսիխոզային միջոցներով բուժմանը (այդ ժամանակաշրժանում Ճապոնիայում հասանելի չէր լիթիումը)։ Բժիշկ Օկուման, աշխատելով անկախ վերոնշյալ բժիշկներից, հաջողությամբ կատարել է նույնը։ Քանի որ նրանք նաև էպիլեպտաբաններ էին, նրանք որոշակիորեն ծանոթ էին այս դեղի հակաագրեսիոն ազդեցություններին։ 1970-ականներից կարբամազեպինը հետազոտվել է երկբևեռ խանգարումների բուժման համար[34]։

Ազդեցությունը շրջակա միջավայրի վրա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կարբամազեպինը հայտնաբերվել է կեղտաջրերի հոսքում[35]։ Լաբորատոր հետազոտություններ են կատարվել հասկանալու համար կարբամազեպինի կուտակումը տիղմաջրերով ոռոգվող հողերում աճող բույսերի մեջ, որը տարբերվում է կախված կարբամազեպինի խտությունից տիղմաջրերում և տիղմաջրերի խտությունից հողում։ Հաշվի առնելով միայն հետազոտությունները, որոնք օգտագործել են սովորաբար հանդիպող խտությունները, 2014 թվականին կատարված անդրադարձը ցույց է տվել, որ կարբամազեպինի խտությունը բույսերում, որոնք աճում են տիղմաջրերով ոռոգվող հողերում, մարդու առողջության վրա չունի նշանակալի ազդեցություն[35]։

Բրենդային անվանումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կարբամազեպինը հասանելի է ամբողջ աշխարհով մեկ տարբեր բրենդային անվանումների ներքո[36]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 «Carbamazepine». The American Society of Health-System Pharmacists. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ փետրվարի 27-ին. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 28-ին.
  2. ↑ Nolan, SJ; Marson, AG; Weston, J; Tudur Smith, C (2016 թ․ ապրիլի 28). «Phenytoin versus valproate monotherapy for partial onset seizures and generalised onset tonic-clonic seizures: an individual participant data review». The Cochrane Database of Systematic Reviews. 4: CD001769. doi:10.1002/14651858.CD001769.pub3. PMID 27123830.
  3. ↑ Nevitt, SJ; Marson, AG; Weston, J; Tudur Smith, C (2017 թ․ փետրվարի 27). «Carbamazepine versus phenytoin monotherapy for epilepsy: an individual participant data review». The Cochrane Database of Systematic Reviews. 2: CD001911. doi:10.1002/14651858.CD001911.pub3. PMID 28240353.
  4. ↑ Smith, Howard S. (2009). Current therapy in pain. Philadelphia: Saunders/Elsevier. էջ 460. ISBN 9781416048367. Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 5-ին.
  5. ↑ Moshé, Solomon (2009). The treatment of epilepsy (3 ed.). Chichester, UK: Wiley-Blackwell. էջ xxix. ISBN 9781444316674. Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 5-ին.
  6. ↑ Principles and practice of stereotactic radiosurgery. New York: Springer. 2008. էջ 536. ISBN 9780387710709. Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 5-ին.
  7. ↑ «WHO Model List of Essential Medicines (19th List)» (PDF). World Health Organization. 2015 թ․ ապրիլ. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2016 թ․ դեկտեմբերի 13-ին. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 8-ին.
  8. ↑ «Carbamazepine». International Drug Price Indicator Guide. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հունվարի 22-ին. Վերցված է 2015 թ․ դեկտեմբերի 2-ին.
  9. ↑ «The Top 300 of 2019». clincalc.com. Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 22-ին.
  10. ↑ Ceron-Litvoc D, Soares BG, Geddes J, Litvoc J, de Lima MS (2009 թ․ հունվար). «Comparison of carbamazepine and lithium in treatment of bipolar disorder: a systematic review of randomized controlled trials». Hum Psychopharmacol. 24 (1): 19–28. doi:10.1002/hup.990. PMID 19053079.
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 Lexi-Comp (2009 թ․ փետրվար). «Carbamazepine». The Merck Manual Professional. Արխիվացված օրիգինալից 2010 թ․ նոյեմբերի 18-ին. Retrieved on May 3, 2009.
  12. ↑ Millichap, J Gordon (1996 թ․ մարտի 1). «Carbamazepine: A Therapy for ADHD». Pediatric Neurology Briefs. 10 (3): 20. doi:10.15844/pedneurbriefs-10-3-5.
  13. ↑ Powell, Graham; Saunders, Matthew; Rigby, Alexandra; Marson, Anthony G. (2016 թ․ դեկտեմբերի 8). «Immediate-release versus controlled-release carbamazepine in the treatment of epilepsy». The Cochrane Database of Systematic Reviews. 12: CD007124. doi:10.1002/14651858.CD007124.pub5. ISSN 1469-493X. PMID 27933615.
  14. ↑ 14,00 14,01 14,02 14,03 14,04 14,05 14,06 14,07 14,08 14,09 «Carbamazepine Drug Label». Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ դեկտեմբերի 8-ին.
  15. ↑ Gandelman, MS (1994 թ․ մարտ). «Review of carbamazepine-induced hyponatremia». Progress in Neuro-psychopharmacology & Biological Psychiatry. 18 (2): 211–33. doi:10.1016/0278-5846(94)90055-8. PMID 8208974.
  16. ↑ Jentink, J; Dolk, H; Loane, MA; Morris, JK; Wellesley, D; Garne, E; de Jong-van den Berg, L; EUROCAT Antiepileptic Study Working Group (2010 թ․ դեկտեմբերի 2). «Intrauterine exposure to carbamazepine and specific congenital malformations: systematic review and case-control study». BMJ. 341: c6581. doi:10.1136/bmj.c6581. PMC 2996546. PMID 21127116.
  17. ↑ Lige Liu; Thomas Zheng; Margaret J. Morris; Charlott Wallengren; Alison L. Clarke; Christopher A. Reid; Steven Petrou; Terence J. O'Brien (2006). «The Mechanism of Carbamazepine Aggravation of Absence Seizures». JPET. 319 (2): 790–798. doi:10.1124/jpet.106.104968. PMID 16895979. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ հունիսի 25-ին.
  18. ↑ Tateno A, Sawada K, Takahashi I, Hujiwara Y (2006 թ․ օգոստոս). «Carbamazepine-induced transient auditory pitch-perception deficit». Pediatr Neurol. 35 (2): 131–4. doi:10.1016/j.pediatrneurol.2006.01.011. PMID 16876011.
  19. ↑ «eMedicine - Toxicity, Carbamazepine». Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ օգոստոսի 4-ին.
  20. ↑ Stafstrom CE, Nohria V, Loganbill H, Nahouraii R, Boustany RM, DeLong GR (1995 թ․ հունվար). «Erythromycin-induced carbamazepine toxicity: a continuing problem». Arch Pediatr Adolesc Med. 149 (1): 99–101. doi:10.1001/archpedi.1995.02170130101025. PMID 7827672. Արխիվացված օրիգինալից 2010 թ․ նոյեմբերի 18-ին.
  21. ↑ Moody D (2004). «Drug interactions with benzodiazepines». In Raymon LP, Mozayani A (eds.). Handbook of Drug Interactions: a Clinical and Forensic Guide. Humana. էջեր 3–88. ISBN 978-1-58829-211-7.
  22. ↑ Gonzalez, Frank J.; Robert H. Tukey (2006). «Drug Metabolism». In Laurence Brunton; John Lazo; Keith Parker (eds.). Goodman & Gilman's The Pharmacological Basis of Therapeutics (11th ed.). New York: McGraw-Hill. էջ 79. ISBN 978-0-07-142280-2.
  23. ↑ Schlatter, J; Madras, JL; Saulnier, JL; Poujade, F (1999 թ․ սեպտեմբերի 4). «Interactions médicamenteuses avec la méthadone» [Drug interactions with methadone]. Presse Médicale (French). 28 (25): 1381–4. PMID 10506872.{{cite journal}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  24. ↑ Kaniwa, N; Saito, Y (2013 թ․ հունիս). «Pharmacogenomics of severe cutaneous adverse reactions and drug-induced liver injury». Journal of Human Genetics. 58 (6): 317–26. doi:10.1038/jhg.2013.37. PMID 23635947.
  25. ↑ 25,0 25,1 Amstutz, U; Shear, NH; Rieder, MJ; Hwang, S; Fung, V; Nakamura, H; Connolly, MB; Ito, S; Carleton, BC; CPNDS clinical recommendation, group (2014 թ․ ապրիլ). «Recommendations for HLA-B*15:02 and HLA-A*31:01 genetic testing to reduce the risk of carbamazepine-induced hypersensitivity reactions». Epilepsia. 55 (4): 496–506. doi:10.1111/epi.12564. PMID 24597466.
  26. ↑ Leckband, SG; Kelsoe, JR; Dunnenberger, HM; George AL, Jr; Tran, E; Berger, R; Müller, DJ; Whirl-Carrillo, M; Caudle, KE; Pirmohamed, M; Clinical Pharmacogenetics Implementation, Consortium (2013 թ․ սեպտեմբեր). «Clinical Pharmacogenetics Implementation Consortium guidelines for HLA-B genotype and carbamazepine dosing». Clinical Pharmacology and Therapeutics. 94 (3): 324–8. doi:10.1038/clpt.2013.103. PMC 3748365. PMID 23695185.
  27. ↑ Garon SL, Pavlos RK, White KD, Brown NJ, Stone CA, Phillips EJ (2017). «Pharmacogenomics of off-target adverse drug reactions». British Journal of Clinical Pharmacology. 83 (9): 1896–1911. doi:10.1111/bcp.13294. PMC 5555876. PMID 28345177.
  28. ↑ Rogawski MA, Löscher W, Rho JM (2016). «Mechanisms of Action of Antiseizure Drugs and the Ketogenic Diet». Cold Spring Harb Perspect Med. 6 (5): a022780. doi:10.1101/cshperspect.a022780. PMC 4852797. PMID 26801895.
  29. ↑ Dailey, JW; Reith, ME; Steidley, KR; Milbrandt, JC; Jobe, PC (1998). «Carbamazepine-induced release of serotonin from rat hippocampus in vitro». Epilepsia. 39 (10): 1054–63. doi:10.1111/j.1528-1157.1998.tb01290.x. PMID 9776325.
  30. ↑ Dailey, JW; Reith, ME; Yan, QS; Li, MY; Jobe, PC (1997 թ․ հունիսի 11). «Carbamazepine increases extracellular serotonin concentration: lack of antagonism by tetrodotoxin or zero Ca2+». European Journal of Pharmacology. 328 (2–3): 153–62. doi:10.1016/s0014-2999(97)83041-5. PMID 9218697.
  31. ↑ Kawata, Yuko; Okada, Motohiro; Murakami, Takuya; Kamata, Akihisa; Zhu, Gang; Kaneko, Sunao (2001). «Pharmacological discrimination between effects of carbamazepine on hippocampal basal evoked serotonin release». British Journal of Pharmacology. 133 (4): 557–567. doi:10.1038/sj.bjp.0704104. PMC 1572811. PMID 11399673.
  32. ↑ 32,0 32,1 D.F. Scott. "Carbamazepine". Chapter 8 in The History of Epileptic Therapy: An Account of How Medication was Developed. History of Medicine Series. CRC Press, 1993 9781850703914
  33. ↑ Schindler W, Häfliger F (1954). «Über Derivate des Iminodibenzyls». Helvetica Chimica Acta. 37 (2): 472–83. doi:10.1002/hlca.19540370211.
  34. ↑ Okuma T, Kishimoto A (1998 թ․ փետրվար). «A history of investigation on the mood stabilizing effect of carbamazepine in Japan». Psychiatry Clin. Neurosci. 52 (1): 3–12. doi:10.1111/j.1440-1819.1998.tb00966.x. PMID 9682927.
  35. ↑ 35,0 35,1 Prosser, R.S.; Sibley, P.K. (2015 թ․ փետրվար). «Human health risk assessment of pharmaceuticals and personal care products in plant tissue due to biosolids and manure amendments, and wastewater irrigation». Environment International. 75: 223–233. doi:10.1016/j.envint.2014.11.020. ISSN 0160-4120. PMID 25486094.
  36. ↑ drugs.com drugs.com international listings for carbamazepine Արխիվացված 2015-06-19 Wayback Machine Page accessed June 3, 2015

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կարբամազեպին» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Չափորոշչային վերահսկողություն
Microsoft: 2779253243
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Կարբամազեպին&oldid=9745232» էջից