Իրիդիումի օքսիդ (III)

Իրիդիումի օքսիդ
Քիմիական բանաձև	Ir₂O₃
Ֆիզիկական հատկություններ
Ագրեգատային վիճակ	կապույտ-սև բյուրեղներ
Մոլային զանգված	7,2E−25 կիլոգրամ գ/մոլ
Ջերմային հատկություններ
Հալման ջերմաստիճան	տարբ. 400 °C °C
Քիմիական հատկություններ
Դասակարգում
CAS համար	1312-46-5
PubChem	9845673
EINECS համար	215-196-5
SMILES	[O-2].[O-2].[O-2].[Ir+3].[Ir+3]
ЕС	215-196-5
ChEBI	8021387
Եթե հատուկ նշված չէ, ապա բոլոր արժեքները բերված են ստանդարտ պայմանների համար (25 °C, 100 կՊա)

Իրիդիումի օքսիդ (III), անօրգանական միացություն, իրիդիումի օքսիդը` Ir₂O₃ բանաձևով, կապույտ-սև բյուրեղներ, չի լուծվում ջրում։

Ստացում

• Իրիդիումի եռավալենտ աղերը հիմքերում լուծելով.

${\mathsf {Ir_{2}(SO_{4})_{3}+6NaOH\ {\xrightarrow {}}\ Ir_{2}O_{3}\downarrow +3Na_{2}SO_{4}+3H_{2}O}}$

${\mathsf {2IrCl_{3}+6NaOH\ {\xrightarrow {}}\ Ir_{2}O_{3}\downarrow +6NaCl+3H_{2}O}}$

Ֆիզիկական հատկություններ

Իրիդիումի օքսիդը առաջացնում է կապույտ-սև բյուրեղներ։

Լուծույթներում բյուրեղանում է` առաջացնելով Ir₂O₃•nH₂O բանաձևով մուգ-կանաչ բյուրեղներ։

Չի լուծվում ջրում, լուծելիության արտադրյալը` 47,70։

Քիմիական հատկություններ

• Տաքացման պայմաններում քայքայվում է.

${\mathsf {2Ir_{2}O_{3}\ {\xrightarrow {400-500^{o}C}}\ Ir+3IrO_{2}}}$

• Անջուր օքսիդը ստացվում է հիդրիդը չորացնելով.

${\mathsf {Ir_{2}O_{3}\cdot nH_{2}O\ {\xrightarrow {300^{o}C}}\ Ir_{2}O_{3}+nH_{2}O}}$

• Դանդաղ լուծվում է հալոգենաջրածնական թթուներում.

${\mathsf {Ir_{2}O_{3}+12HCl\ {\xrightarrow {\tau }}\ 2H_{3}[IrCl_{6}]+3H_{2}O}}$

• Իներտ միջավայրում լուծվում է ծծմբական թթվի մեջ.

${\mathsf {Ir_{2}O_{3}+3H_{2}SO_{4}\ {\xrightarrow {N_{2}}}\ Ir_{2}(SO_{4})_{3}+3H_{2}O}}$

• Տաք ազոտական թթվով օքսիդանում է.

${\mathsf {Ir_{2}O_{3}+2HNO_{3}\ {\xrightarrow {100^{o}C}}\ 2IrO_{2}\downarrow +2NO_{2}\uparrow +H_{2}O}}$

• Սենյակային ջերմաստիճանում ջրածնով վերականգնվում է.

${\mathsf {Ir_{2}O_{3}+3H_{2}\ {\xrightarrow {}}\ 2Ir+3H_{2}O}}$

• Տաքացման պայմաններում օքսիդանում է օդի թթվածնով.

${\mathsf {2Ir_{2}O_{3}+O_{2}\ {\xrightarrow {600^{o}C}}\ 4IrO_{2}}}$

Գրականություն

• Химическая энциклопедия / Редкол.: Кнунянц И.Л. и др.. — М.: Советская энциклопедия, 1990. — Т. 2. — 671 с. — ISBN 5-82270-035-5
• Справочник химика / Редкол.: Никольский Б.П. и др.. — 3-е изд., испр. — Л.: Химия, 1971. — Т. 2. — 1168 с.
• Лидин Р.А. и др. Химические свойства неорганических веществ: Учеб. пособие для вузов. — 3-е изд., испр. — М.: Химия, 2000. — 480 с. — ISBN 5-7245-1163-0
• Рипан Р., Четяну И. Неорганическая химия. Химия металлов. — М.: Мир, 1972. — Т. 2. — 871 с.