Եկատերինա Շչեպկինա
Եկատերինա Շչեպկինա | |
|---|---|
| Ծնվել է | 1854[1] |
| Ծննդավայր | Ռուսական կայսրություն |
| Վախճանվել է | 1938[1] |
| Վախճանի վայր | ԽՍՀՄ |
| Մասնագիտություն | պատմաբան, գրող և ուսուցչուհի |
| Քաղաքացիություն |  Ռուսական կայսրություն և .svg){kind=small} ԽՍՀՄ |
| Կրթություն | Բեստուժևյան դասընթացներ |
Եկատերինա Նիկոլաևնա Շչեպկինա (ռուս.՝ Екатери́на Никола́евна Ще́пкина, 1854[1], Ռուսական կայսրություն - 1938[1], ԽՍՀՄ), ռուս գրող, պատմաբան և մանկավարժ։ Շչեպկինան համարվում է Ռուսաստանում առաջին ֆեմինիստներից մեկը։ Առաջին ռուսական հեղափոխության ժամանակ եղել է Կանանց իրավահավասարության միության Սանկտ Պետերբուրգի մասնաճյուղի անդամ, Սանկտ Պետերբուրգից կանանց իրավահավասարության միության կենտրոնական բյուրոյի անդամ, այնուհետև` կանանց իրավահավասարության ռուսական լիգայի ակտիվ անդամ, որտեղ գլխավորել է քարոզչական հանձնաժողովը։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Եկատերինա Նիկոլաևնան ծնվել է 1854 թվականին։ Մոսկվայում հաճախել է պրոֆեսոր Գերեի կանանց բարձրագույն դասընթացներին, այնուհետև պատմություն է դասավանդել Սարատովում և Մոսկվայում։ 1880-1882 թվականներին պրոֆեսոր Բեստուժև-Ռյումինի ղեկավարությամբ զբաղվել է պատմության ուսումնասիրությամբ։ 1895-1896 և 1898-1899 թվականներին Սանկտ Պետերբուրգի կանանց բարձրագույն դասընթացներում դասավանդել է 18-րդ և 19-րդ դարերի Ռուսաստանի պատմություն, 1890 թվականից պատմություն է դասավանդել Կայսերական ռուսական տեխնիկական ընկերության աշխատակիցների համար։ 1905 թվականի փետրվարին Շչեպկինան դարձել է կանանց իրավահավասարության համառուսական միության հիմնադիրներից մեկը։ 1906 թվականի ռուսական հեղափոխության ավարտին` Միության փլուզումից հետո միացել է կանանց իրավահավասարության համառուսական լիգային։ 1908 թվականին Շչեպկինան ելույթ է ունեցել Համառուսաստանյան կանանց համագումարում և 1917 թվականի Փետրվարյան հեղափոխությունից հետո եղել Ռուսաստանի Հիմնադիր խորհրդարանի լիգայի տաս թեկնածուներից մեկը[2]։ Հոկտեմբերյան հեղափոխությունից հետո Շչեպկինան մնացել է Ռուսաստանում և որոշ ժամանակ աշխատել որպես պատմաբան։
Մահացել է 1938 թվականին։
Ռուսաստանի գրականության և արվեստի պետական արխիվում պահպանվել են Շչեպկինային վերաբերվող նյութեր[3]։
Ստեղծագործություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Եկատերինա Շչեպկինայի հիմնական աշխատանքները`
- «Старинные помещики на службе и дома» (1890),
- «Рассказы из русской истории» для воскресных школ (1894),
- «Краткий очерк русской истории с древних времён до 1881 г.» (1903),
- «Популярная литература в половине XVIII века» («Журнал Министерства Народного Просвещения», 1886),
- «Армия роялистов в России» (1887).
1921 թվականին լույս է տեսել Ֆրանսիական հեղափոխության տարիներին կանանց շարժման պատմության մասին նրա գիրքը (Ա. Կոլոնտայի քննադատական ակնարկով)։
1925 թվականին Շչեպկինան տպագրել է մի հոդված նվիրված Կանանց իրավահավասարության միության պատմությանը։ Բրոկհաուզ-Էֆրոնի Հանրագիտարանային բառարանում ղեկավարել է Ռուսաստանի պատմության բաժինը և մի շարք հոդվածներ հրատարակել Մեծ հանրագիտարանում (Սերգեյ Յուժակովի խմբագրությամբ)[4]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 MAK (польск.)
- ↑ Ruthchild, Rochelle Goldberg (2005). «Shchepkina, Ekaterina Nikolaevna». In Haan, Francisca de; Daskalova, Krassimira; Loutfi, Anna (eds.). Biographical Dictionary of Women's Movements and Feminisms in Central, Eastern, and South Eastern Europe: 19th and 20th Centuries. New York: Central European University Press. ISBN 978-963-7326-39-4.
- ↑ «ЩЕПКИНА Екатерина Николаевна». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հունվարի 12-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 31-ին.
- ↑ «Щепкина Екатерина Николаевна». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հուլիսի 19-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 31-ին.
| ||||||||||||
