Գուլբեն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Բնակավայր
Գուլբեն
լատիշ․՝ Gulbene
Դրոշ Զինանշան

ԵրկիրԼատվիա Լատվիա
Հիմնադրված է1928 թ.
Առաջին հիշատակում1224
Մակերես11,91 կմ², 11,53 կմ²
ԲԾՄ200 մետր
Բնակչություն6782 մարդ (հունվարի 1, 2023)[1]
Ժամային գոտիUTC+2 և UTC+3
Փոստային դասիչLV-4401
Պաշտոնական կայքgulbenesdome.lv
Գուլբեն (Լատվիա)##
Գուլբեն (Լատվիա)

Գուլբեն (լատիշ․՝ Gulbene), մինչ 1917 թվականը Շվանենբուրգ (գերմ.՝ Schwanenburg) — Վիդզեմի շրջանում, Լատվիայի հյուսիս-արևելքում գնտվող քաղաք, Գլուբենի շրջանի վարչական կենտրոն։

Նամականիշ 2003 թվականа — քաղաքի զինանշան

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գուլբենը առաջին անգամ հիշատակվել է 1224-ին՝ Թալավայի բաժանման համաձայնագրում։

1340 թվականին Ռիգայի արքեպիսկոպոսը այստեղ ամրոց է կառուցում, որը հայտնի էր գերմանական Շվանենբուրգ անունով։ 1917 թվականին Շվանենբուրգ տարածքը անվանվեց Գուլբեն, իսկ 1928 թվականին ստացավ քաղաքի կարգավիճակ։

Տրանսպորտ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երկաթուղային տրանսպորտ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գուլբեն՝ երկաթուղային կայարան Պլավինաս՝ Գուլբենե գծի վրա։ Ավելին, ճանապարհը շարունակվեց դեպի Պիտալովո, բայց Լատվիայի անկախության վերականգնումից հետո այն չօգտագործվեց, իսկ 2009-ին՝ ապամոնտաժվեց[2]։ Այժմ Մադոնայից Գուլբեն ուղևորափոխադրումները իրականացվում են շաբաթ օրերին՝ ամառային սեզոնին կամ հատուկ դեպքերում (որպես կանոն, գնացքով Ռիգա-Գուլբեն-Ռիգա, նեղ գծի երկաթուղով Գուլբեն - Ալուքսեն տեղափոխվելու հնարավորությամբ)։
Գուլբենի կայարանը համակցված է, գնացքները սպասարկվում են ինչպես լայն, այնպես էլ նեղ շրջաններով։ Նեղ շրջանով մարդատար գնացքներն են Գուլբեն — Ալուկսնե — Գուլբենը, որոնք գործում են օրական երկու անգամ։ Գուլբենում գտնվում է նաև վագոնների կայանման համար նախատեսված շենքը, որը ծառայում է որպես երկաթգծի շարժական մաս։

Մայրուղիներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տարածաշրջանային ճանապարհները մոտենում են Գուլբենին Р-27 Սիմիլտենե-Վելտնա-Գուլբենե, Р-35 Գուլբենե -Բալվի -Վիլյակա- Ռուսաստանի սահման (Վիենտուլի), Р-36 Ռեզենկե - Գուլբենե և Р-37 Պլյավինյաս (Գոստինի) —Մադոնա — Գուլբենե։

Միջքաղաքային ավտոբուսի սպասարկում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հիմնական երթուղիները Գուլբեն- Սիգուլդա- Ռիգա; Գուլբեն- Վալմիերա; Գուլբեն-Ցեսիս, Գուլբեն-Մադոնա- Ռիգա; Գուլբեն-Ռեզեկնե-Դաուգավպլիս; Գուլբեն- Բալվի-Վիլյակա

Տեսարժան վայրեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Լութերական եկեղեցին
  • Կաթոլիկ եկեղեցի
  • Գուլբենսկու Կարմիր պալատ
  • Սպիտակ պալատ
  • Գիմնազիա (1928, ճարտարապետ Ինդրիկ Բլաքբենբուրգ)
  • Ազատության հուշարձան (վերականգնվել է Լատվիայից ԽՍՀՄ-ից դուրս գալուց հետո)
  • Քաղաքի ժամացույց

Հետաքրքիր փաստեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • 1930- ական թվականներին Լատվիայում ճանաչված էին փոստային նամականշաններ գրվածքով «Գուլբենեն — ծաղկող այգիների քաղաք».
  • Գուլբենը միացված է Ալեքսեն քաղաքինԲալթյան երկրներում գործող միակ երկաթգծով, որը կատարում է կանոնավոր ուղևորափոխադրումներ և գոյություն ունի ավելի քան հարյուր տարի (տես․ Գուլբեն- Ալեքսեն նեղ երկաթգիծը)

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Iedzīvotāju skaits pēc tautības reģionos, pilsētās, novados, pagastos, apkaimēs un blīvi apdzīvotās teritorijās gada sākumā (pēc administratīvi teritoriālās reformas 2021. gadā) 2021 - 2022Central Statistical Bureau of Latvia.
  2. «Список разобранных железных дорог». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ սեպտեմբերի 7-ին.

Արտաքին հղումեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գուլբեն» հոդվածին։