Գոթական ռոք
| գոթական ռոք | |
|---|---|
 | |
| Ծագման ժամանակ | 1979 |
| Ծագման երկիր | .svg){kind=small} Միացյալ Թագավորություն և  ԱՄՆ |
«Գոթական ռոք» (անգլ.՝ gothic rock), երաժշտական ժանր, որն առաջացել է որպես պոստ փանկի ճյուղ[1][2][3] 1970-ականների և 1980-ականների վերջին[4]։ 1980-ականների սկզբին ժանրը դարձել է առանձին ուղղություն։ Երաժշտության մեջ գերակշռում են մռայլ թեմաներն ու ինտելեկտուալ ուղղությունները, ինչպիսիք են՝ ռոմանտիզմը[4], նիհիլիզմը, ինչպես նաև գոթական ուղղությունը նոր ժամանակների արվեստում։ Գոթական ռոք կատարող օրինակելի խմբեր կարող են համարվել՝ Siouxsie and the Banshees[5][6][7][8], Bauhaus, The Cure, Joy Division, The Sisters of Mercy և the Mission։ Գոթական ռոքը հիմք է դարձել գոթական ենթամշակույթի համար, որը հետագայում զգալիորեն ընդլայնվել է։
Զարգացման պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Նախապատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գոթական ռոքը ի հայտ է եկել 1970-ականների վերջին, երբ մի շարք խմբեր հայտնվել են պանկ ռոքի ասպարեզում, որոնց կոպիտ, դեպրեսիվ, ռիթմիկ երաժշտությունը հայտնի է դարձել որպես պոստ-փանկ, իսկ որոշ խմբեր, որոնք օգտագործում էին որոշակի կերպարներ և լիրիկական թեմաներ, անվանվել են գոթական ռոք։ Նշանավոր լրագրող և երաժշտության պատմաբան Նիք Քենթը New Musical Express-ում վերանայել է Siouxsie and Banshees համերգը 1978 թվականի հուլիսին և համեմատել դրանք գոթական ճարտարապետների հետ, ինչպիսիք են Velvet Underground-ը և Doors-ը[9]։ Հստակ հայտնի չէ, թե ով է առաջին անգամ օգտագործել գոթական տերմինը։ Ռոք տերմինն ընդհանուր առմամբ, ենթադրվում է, որ օգտագործել է BBC-ի հաղորդավարը 1979 թվականին՝ նկարագրելու Joy Division-ի երաժշտությունը, այնուհետև օգտագործվել է New Musical Express-ի լրագրողի կողմից՝ Bauhaus-ի «Bela Lugosi's Dead» սինգլը նկարագրելու համար։
Այս երաժշտական ոճի ստեղծողները (որոնք ոգեշնչվել են այնպիսի արտիստներից, ինչպիսիք են The Velvet Underground-ը, The Doors-ը, Nico-ն և David Bowie-ն) հիմնականում եղել են Joy Division-ը, Siouxsie-ն և Banshees-ը, Bauhaus-ը, Virgin Prunes-ը և UK Decay-ը։ Banshees-ի առաջին ալբոմը ("The Scream", 1978 թվականի նոյեմբեր) և Joy Division-ի առաջին ալբոմը ("Unknown Pleasures", 1979 թվականի հունիս) շատ առումներով դարձել են գոթի օրինակ՝ բարձր պանկ կիթառների նկատելի բացակայությամբ և փոխարենը մեծապես ռիթմիկ հատվածների, ինչպես նաև կտրուկ դատարկ հնչողության առկայությամբ։ Siouxsie-ի և the Banshees-ի առաջին ալբոմը, իր մռայլությամբ և հզոր հնչողությամբ, նկարագրվել է որպես Joy Division-ի մեծ ազդեցություն կիթառի յուրահատուկ նվագի և հարվածային գործիքների վրա»[10]:
Առաջին խումբը, որը կարելի է անվանել գոթական, եղել է Bauhaus խումբը, որը թողարկել է իր առաջին սինգլը՝ «Bela Lugosi ' s Dead» 1979-ի սեպտեմբերին։ Siouxsie-ն և Banshees-ը կարող են համարվել պոստ փանկի համար, The Cure-ը New Wave-ի համար, Joy Division-ը պոստ փանկի համար, բայց Bauhaus-ը ակնհայտորեն գոթական է երաժշտության, պատկերի, բառերի, արվեստի և ոճի մեջ հենց առաջին սինգլից։ Շատ առումներով դրանք գոթական խմբի նախատիպն են։
Մոտավորապես նույն ժամանակ, երբ ստեղծվել էր Bauhaus-ը, UK Decay-ը հրաժարվել է իր Փանկ արմատներից և սկսել է զարգացնել իր անկախ «գոթական» ձայնը։ Չնայած նրանք այնքան հայտնի չեն եղել, որքան Siouxsie-ն և Banshees-ը, Joy Division-ը կամ Bauhaus-ը, բայց UK Decay-ը շատ ավելի մոտ է գոթական խմբերի «երկրորդ ալիքին» և զգալի ազդեցություն է ունեցել դրանց վրա։
Զարգացում, առաջին ալիք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1980-1981 թվականներին սկսել է հայտնվել գոթական խմբերի նոր ալիք՝ Danse Society, Play Dead, The Sisters of Mercy, իսկ The Cure-ը հրաժարվել է իր նյու-վեյվ հնչողությունից և ստեղծել իր ուրույն «գոթական» ձայնը։ 1981 թվականի փետրվարին UK Decay-ից Abbo-ն սկսել է նոր երաժշտական շարժում՝ «գոթիկա» անվամբ, սակայն միայն մեկ տարի անց է այն սկսել իսկապես ձևավորվել։
Գոթական շարժման զարգացման կարևոր ժամանակահատվածը լիովին ձևավորվել է ենթամշակույթի մեջ` 1982 թվականի կեսերից մինչև 1983 թվականի կեսերը, որում հատկապես կարևոր է 1982 թվականի հոկտեմբերը, երբ նոր շարժումը հանկարծ մեծ ուշադրության է արժանացել լրատվամիջոցների կողմից։ 1983 թվականի հոկտեմբերից մինչև 1984 թվականի հոկտեմբերը ընկած ժամանակահատվածը եղել է գոթական շարժման զարգացման հիմնական շրջանը։
1982 թվականին թողարկվել է Christian Death խմբի կուլտային ալբոմը, որը կոչվում է՝ Only Theatre of Pain, որը համարվում է դեթ-ռոք ոճի առաջին ալբոմը։
1982 թվականի հուլիսին բացվել է Batcave ակումբը։ Սկզբում այն նախատեսվել է որպես ակումբ այն մարդկանց համար, ովքեր կշտացել էին New Romantic-ի կոմերցիոն ուղղվածությունից և նրանք ուզում էին ինչ-որ նոր և մռայլ բան։ Սկզբում այնտեղ նվագում էին գլեմ և էլեկտրոնային երաժշտություն, բայց որոշ վաղ գոթական խմբեր նույնպես նվագել են այդ ոճով, և երգացանկը կամաց-կամաց դարձել է ավելի գոթական։
Չնայած երաժշտության մեջ փոքր դերին (չհաշված Alien Sex Fiend-ը և Specimen-ը), Batcave-ը հիմնական խթան է հանդիսացել գոթական կերպարի և ժողովրդականության զարգացման համար։ Նա նաև ավելացրել է մեծ քանակությամբ «գլեմ» և լրատվամիջոցների ուշադրությունը հրավիրել ձևավորված ենթամշակույթին։ Այնուհետև, 1982 թվականի հոկտեմբերին Bauhaus-ը թողարկել է «Ziggy Stardust»-ը, որը դարձել է մեծ հիթ (#15 Մեծ Բրիտանիայի չարթերում) և դրանք դրել top of the Pops-ում և Smash Hits-ի դիմային շապիկին (հոկտեմբեր 1982)
Գոթ խմբերի նոր ալիքը նույնպես սկսել է արժանանալ ԶԼՄ-ների լուրջ ուշադրությանը երբ Southern Death Cult-ը հայտնվել է NME-ի շապիկին, իսկ Sex Gang Children-ը՝ Noise!-ի շապիկին։
Դրանից հետո, 1983 թվականի սկզբում լուս տեսած երկու հոդվածներ կենտրոնացել են այն բանի վրա, որ Գոթական ռոթը հստակ առանձին շարժում է։ 1983 թվականի փետրվարին NME-ի Richard North-ը նրանց անվանել է որպես պոզիտիվ փանկ։ Մեկ ամիս անց Միք Մերսերը նմանատիպ հոդված է գրել «Melody Maker»-ի՝ նոր խմբերի մասին (չնայած այդ խմբերը որպես «Danse Society» շատ ավելի է համապատասխանել)։
1983 թվականի հոկտեմբերին Tom Vague-ը zig zag ամսագրում անդրադարձել է «Goth hordes»-ին։ Այդ ժամանավանկից ի վեր անունն ու ենթամշակույթը հուսալիորեն ամրապնդվել են[11]։
Երկրորդ և երրորդ ալիքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գոթական ռոքի զարգացման հետագա փուլերում առանձնանում են երկրորդ և երրորդ ալիքների կատարողները, որոնք ժանրին բերել են նոր երաժշտական տարրեր և այն բարձրացրել են նոր մակարդակի։ Երկրորդ ալիքի ամենակարևոր խումբը «Fields of the Nephilim»-ն էր, որը զարգացրել է գոթական ռոքը ծանրացնելով և ինչ-որ իմաստով կանխատեսել է գոթական մետալը։ Clan of Xymox (որոնք գոթիկանը խառնում են էլեկտրոնային երաժշտության հետ) և Dead Can Dance խմբերը (նեոկլասիկ և ժողովրդական) դարձել են «դարքվեյֆ» նոր ժանրի հիմնադիրները։ Երրորդ ալիքը ներառում է Faith and The Muse, London After Midnight, Inkubus Sukkubus խմբերը։
1990-ականներին և դրան հաջորդած տարիներին ժանրի շրջանակները սկսել են լղոզվել։ Շատ կատարողներ համատեղել են գոթիկան այլ ժանրերի հետ, օրինակ՝ Faith and The Muse-ը ֆոլկ ռոքի հետ, The 69 Eyes-ը գլեմ մետալի հետ։ Ձևավորվեց նոր ժանր գոթական մետալ (գոթական ռոքի խառնուրդ դում մետալի հետ), որի կատարողները (օրինակ ՝ Tiamat-ը) հետագա գործերում դիմել են նաև դասական գոթական ռոքին։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Мик Мерсер Gothic Rock Black Book. — Лондон: Omnibus Press, 1988. — ISBN 0-7119-1546-6
- ↑ «Old School Goth — История готической субкультуры. » Лицо Панк-Готики. UK DECAY в Брюсселе, Стив Китон [Sounds февраль 21,1981 года]» (ռուսերեն). oldschoolgoth.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ նոյեմբերի 19-ին. Վերցված է 2018 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
- ↑ «Old School Goth — История готической субкультуры. » Summary» (ռուսերեն). oldschoolgoth.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ նոյեմբերի 19-ին. Վերցված է 2018 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
- ↑ 4,0 4,1 «allmusic». Արխիվացված է օրիգինալից 2005 թ․ փետրվարի 7-ին. Վերցված է 2008 թ․ օգոստոսի 10-ին.
- ↑ The Gothic Tale Behind Bauhaus' Return Արխիվացված 2019-02-01 Wayback Machine. Los Angeles Times 1998. «Along with such acts as Siouxsie and the Banshees, Bauhaus was one of the seminal bands in the colorful Goth rock movement that began in England around 1980.»
- ↑ POP REVIEW — POP REVIEW — Is This Mood Music Or Music That’s Moody? — Review — NYTimes.com
- ↑ «Siouxsie and the Banshees: The Best of Siouxsie and the Banshees — PopMatters Music Review». Արխիվացված օրիգինալից 2009 թ․ հունվարի 23-ին. Վերցված է 2008 թ․ օգոստոսի 10-ին.
- ↑ «Banshees' battle never ends / Musical rebels still beyond mainstream». Արխիվացված օրիգինալից 2009 թ․ մայիսի 1-ին. Վերցված է 2022 թ․ հունիսի 21-ին.
- ↑ Kent, Nick Banshees make the Breakthrough [live review - London the Roundhouse 23 July 1978](անգլ.) // New Musical Express : journal. — Mark Allen Group. — № 29 July 1978.
- ↑ «Playlist – Peter Hook's "Field recordings». Q magazine. 2013 թ․ ապրիլի 23. Վերցված է 2017 թ․ հունվարի 10-ին. «Siouxsie and the Banshees were one of our big influences [...] The Banshees first LP was one of my favourite ever records, the way the guitarist and the drummer played was a really unusual way of playing»(չաշխատող հղում)
- ↑ «История возникновения готического стиля в музыке». Արխիվացված օրիգինալից 2010 թ․ հունվարի 8-ին. Վերցված է 2010 թ․ հունվարի 8-ին.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գոթական ռոք» հոդվածին։ |
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Roy Shuker. Goth/Gothic Rock; Goths(անգլ.) // Roy Shuker. Popular music: the key concepts. — Routledge, 2005. — P. 128—129. — ISBN 9780415347693.