Ապակայունացում
Ապակայունացում բառը կարող է կիրառվել տարբեր համատեքստերով, ինչպիսիք են քաղաքական, ռազմական կամ տնտեսական հզորությունը խարխլելու փորձերը։
Հոգեբանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հոգեբանական համատեքստում այն օգտագործվում է որպես ուղեղի լվացման և չարաշահման տեխնիկա՝ զոհին ապակողմնորոշելու և զինաթափելու համար։
Աշխատավայրում ահաբեկման համատեքստում զոհի նկատմամբ կիրառվող ապակայունացումը կարող է ներառել[1][2].
- լավ աշխատանքը չընդունելը և զոհի ջանքերը չգնահատելը
- անիմաստ առաջադրանքների բաշխումը
- առանց խորհրդակցության պատասխանատվության ոլորտներից հեռացնելն
- կատարած կոպիտ սխալները շարունակ հիշեցնելը
- անհաջող ելքին տրամադելը - setup to fail
- դարպասաձողերի տեղափոխում - առանց նախազգուշացմա գործողության կամ խաղի ընթացքում խաղի կանոնների փոփոխությունը
- տուժողին բարոյալքելու համառ փորձերը։
Ապակայունացումը կարող է նաև նշանակել անարգելման համախտանիշ կամ վարքագծային խանգարման ծայրահեղ ավարտ և ենթադրել անհատի կողմից զգացմունքների, արգելակումների և արդյունավետ գործունեության վերահսկողության ամբողջական անջատում[3]։ Վիճակը կարող է լինել էպիզոդիկ կամ կարող է տևել ամիսներ կամ տարիներ՝ պահանջելով մասնագետի միջամտություն, ով ծանոթ է անհատի առաջնային նյարդաբանական խանգարմանը[3]։
Հոգեբանության մեջ կա նաև մի գործընթաց, որը կոչվում է կոգնիտիվ ապակայունացում, որը ներառում է բաց լինել տարբեր տեսակի փոխակերպումների և փոփոխությունների նկատմամբ[4]։ Սա կարող է օգտագործվել քաղաքական ապակայունացմանը հակազդելու համար՝ խնդրի վերաբերյալ կոնսենսուսային տեսակետ ներկայացնելով[5]։
Այլ հավելվածներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ապակայունացումն օգտագործվում է նաև ֆեմինիստական համատեքստում, ինչպես, օրինակ, այն եղանակով, որն օգտագործվում է տղամարդկանց և կանանց միջև երկուական հակադրությունը (Binary opposition) փոխելու համար, մասնավորապես, թե ինչպես է այն վերաբերվում «կին» կատեգորիայի իմաստին[6]։ Օրինակ, սա արտահայտվում է շատ ֆեմինիստների անհանգստությամբ՝ կապված պոստմոդեռն տեսությունների մարտահրավերի հետ ավանդական երկուական հակադրությունների հետ՝ դա ընկալելով որպես իրենց սեփական սուբյեկտությունը սահմանելու կանանց փորձի տապալում[7]։ Ֆեմինիզմի մասին գրականության ամբողջությունը հաճախ վկայակոչում է ժամանակակից տեսության ապակայունացման անհրաժեշտությունը, մասնավորապես այն տեսական դիսկուրսները, որոնք պնդում են չեզոքություն, բայց հաստատված են տղամարդկային տեսանկյունից[8]։ Ժամանակակից կանացի կառուցվածքները ապակայունացնելու այս փորձերը տեղեկացվել են Ժակ Դերիդայի ապակառուցման տեսությունից, մասնավորապես՝ դիրքերի և առարկաների ապակայունացման մասին, որոնք համարվում են ամբողջական կամ հեղինակավոր[9]։
Գրականության մեջ կոնցեպտուալիզացիան ապակայունացմանը վերաբերում է որպես ագրեսիա կամ մի տեսակ գրոհ ընթերցողի վրա՝ անհարմարություն առաջացնելու համար[10]։ Կապիտալի միջազգային գործարքներում այն օգտագործվում է որպես կապիտալի շարժ, որը պայմանավորված է սխալ կանխատեսմամբ, որը արտարժույթի փոխարժեքը հեռացնում է հավասարակշռությունից, որը կարող է ստանալ ռացիոնալ սպեկուլյանտների աջակցությունը, որոնք կանխատեսումը ճիշտ կհամարեն[11]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Rayner, Charlotte; Hoel, Helge; Cooper, Cary L. (2001). Workplace Bullying: What We Know, Who Is to Blame and What Can We Do?. London: Taylor & Francis. ISBN 978-0-415-24062-8. OCLC 80758449.
- ↑ Peyton, Pauline Rennie (2003). Dignity at Work: Eliminate Bullying and Create a Positive Working Environment. New York: Brunner-Routledge. ISBN 978-1-58391-237-9. OCLC 52334801.
- ↑ 3,0 3,1 Wood, Rose (1999). Dysinhibition Syndrome: How to Handle Anger and Rage in Your Child Or Spouse. Duarte, CA: Hope Press. էջեր 5. ISBN 1878267086.
- ↑ Anderson, Amanda (2009). The Way We Argue Now: A Study in the Cultures of Theory. Princeton, NJ: Princeton University Press. էջեր 119. ISBN 9780691114033.
- ↑ Lidskog, Rolf; Soneryd, Linda; Uggla, Ylva (2010). Transboundary Risk Governance. Sterling, VA: Earthscan. էջեր 8. ISBN 9781844077915.
- ↑ Barrett, Michèle; Phillips, Anne (1992). Destabilizing Theory: Contemporary Feminist Debates (անգլերեն). Stanford, CA: Stanford University Press. էջ 8. ISBN 0804720304.
- ↑ Michael, Magali Cornier (1996). Feminism and the Postmodern Impulse: Post-World War II Fiction. State University of New York Press. էջեր 25. ISBN 0791430162.
- ↑ Barrett, Michèle; Phillips, Anne (1992). Destabilizing Theory: Contemporary Feminist Debates. Stanford, CA: Stanford University Press. էջ 1. ISBN 0804720304.
- ↑ McDowell, Linda; Sharp, Joanne (1999). A Feminist Glossary of Human Geography. Oxon: Routledge. էջ 50. ISBN 0340741430.
- ↑ Hume, Kathryn (2011 թ․ դեկտեմբերի 5). Aggressive Fictions: Reading the Contemporary American Novel (անգլերեն). Cornell University Press. ISBN 9780801462887.
- ↑ Fieleke, Mr Norman S. (1993 թ․ դեկտեմբերի 1). International Capital Transactions: Should They Be Restricted? (անգլերեն). International Monetary Fund. ISBN 9781455220526.
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- von Beyme, Klaus (2000). Parliamentary Democracy: Democratization, Destabilization, Reconsolidation 1789-1999. Advances in Political Science. Springer. ISBN 978-0-230-51439-3. OCLC 681925162.
- Dzimba, John (1998). South Africa's Destabilization of Zimbabwe, 1980-89. Palgrave Macmillan. doi:10.1057/9780230372146. ISBN 978-0-230-37214-6. OCLC 759110485.
- Johnson, Phyllis; Martin, David Lozell (1989). Apartheid Terrorism: The Destabilization Report. Changing Southern Africa. Indiana University Press. ISBN 978-0-85255-340-4. OCLC 750898238.
- Murillo, Mario A.; Avirama, Jesús Rey (2004). Colombia and the United States: War, Unrest, and Destabilization. Open Media book. New York: Seven Stories Press. ISBN 978-1-58322-606-3. OCLC 54806694.
- Sen, Mohit (1987). Challenge of Destabilisation. Madras: News Today. OCLC 551397347.
- Siṅgha, Darabāra, ed. (1987). Destabilisation and Subversion: New Challenges. New Delhi: Patriot Publishers. ISBN 978-81-7050-058-2. OCLC 18558315.
|
