Աննա Դիդենկո
| Աննա Դիդենկո ուկրաիներեն՝ Ганна Павлівна Діденко | |
|---|---|
| Ծնվել է | դեկտեմբերի 1, 1944 (79 տարեկան) |
| Ծննդավայր | Օպոշնյա, Ուկրաինական ԽՍՀ |
| Քաղաքացիություն |  ԽՍՀՄ և  Ուկրաինա |
| Աշխատավայր | Q12105162? |
| Պարգևներ և մրցանակներ |  |
Աննա Պավլովնա Դիդենկո (ուկրաիներեն՝ Ганна Павлівна Діденко, դեկտեմբերի 1, 1944, Օպոշնյա, Ուկրաինական ԽՍՀ), կավագործական խաղալիքների ուկրաինացի վարպետ, Ուկրաինայի ժողովրդական արվեստի վարպետների ազգային միության անդամ, Ուկրաինայի ժողովրդական ստեղծագործության վաստակավոր վարպետ, Դանիիլ Շչերբակովսկու անվան մրցանակի դափնեկիր։ Համաուկրաինական և համամիութենական ցուցահանդեսների, սիմպոզիումների և տոնավաճառների մասնակից։ Դիդենկոյի արտադրանքը պահվում է Օպոշնյայի ուկրաինական խեցեղենի ազգային թանգարան-արգելոցում, Ուկրաինայի ժողովրդական ճարտարապետության և կենցաղի թանգարանում և մասնավոր հավաքածուներում։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Աննա Դիդենկոն ծնվել է 1943 թվականի դեկտեմբերի 1-ին Պոլտավայի մարզի Օպոշնյա ավանում[1]։ Նրա ծեփագործության առաջին ուսուցիչը եղել է մայրը՝ Նատալյա Ակիմովնա Պոշիվայլոն։ Ընդհանուր կրթությունը ստացել է Օպոշնյայի տարրական և յոթամյա դպրոցներում, վերջինս ավարտել է 1959 թվականին։ 1960 թվականից նա աշխատանքի է ընդունվել Օպիշնյայի շրջանի արդյունաբերական կոմբինատում[2]։
1962 թվականին Աննան տեղափոխվել է «Գեղարվեստական կերամիկա» գործարան, որտեղ աշխատել է 36 տարի՝ զբաղեցնելով կավե խաղալիքներ պատրաստող վարպետի պաշտոնը։ Որոշ ժամանակ նա արտադրել է երեսպատման սալիկներ, ձուլել արտադրանքներ գիպսե կաղապարների միջոցով։ Աննա Դիդենկոյի անունը ընդգրկված է գործարանի Աշխատանքային փառքի գրքում։ 1996 թվականին գործարանում առաջացած ճգնաժամային գործընթացների պատճառով Դիդենկոն սեփական ցանկությամբ ազատվել է աշխատանքից[2]։
Ստեղծագործություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Դիդենկոն արտադրել է հիմնականում սուլիչ խաղալիքներ՝ աքլորների, խոյերի, ձիերի, եղնիկների ավանդական կենդանակերպական պատկերների տեսքով։ Աննա Պավլովնայի աշխատանքներին բնորոշ են աղվեսների, կատուների, նապաստակների, կարապների, արջերի տեսքով արտադրանքները։ Ստեղծել է հիմնականում ուկրաինական հեքիաթների թեմաներով քանդակային կոմպոզիցիաներ[2]։
Դիդենկոյի խաղալիքները պատրաստվել են թրծած կավից, որոնցում արտացոլվել են տարբեր սյուժեներ, ինչպես նաև ստեղծել է բազմադրվագ թեմատիկ կոմպոզիցիաներ[1]։ Արտադրանքները գունազարդվել են կավե մածուկով և զարդարվել հարթ եզրագծային փորագրադրվագներով։ 1999 թվականին նա արժանացել է Դանիիլ Շչերբակովսկու անվան մրցանակի[1]։ Աննա Դիդենկոյի ստեղծած խաղալիքները և մյուս աշխատանքները պահվում են Ուկրաինայի ԳԱԱ ազգագրության ինստիտուտի ազգագրության և գեղարվեստական արհեստների թանգարանում[3] և Ուկրաինական խեցեգործության ազգային թանգարան-արգելոցում[1]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 «Діденко Ганна Павлівна». Енциклопедія Сучасної України. esu.com.ua. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ հունվարի 26-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 11-ին.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Щербань О. В. — Опішнянскі гончарі: Ганна Діденко Արխիվացված 2014-01-02 Wayback Machine
- ↑ Герус Л. Опішнянська глиняна іграшка в музеях Львова(ուկր.) // Народознавчі зошити. — 2014. — Т. 6. — № 120. — С. 1380-1393. Архивировано из первоисточника 15 Մարտի 2022.
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Клименко О. Творчість Ганни Діденко // Народне мистецтво. 2004. № 3–4. С. 40-42