Անդոկիդես

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Անդոկիդես
Ծնվել էմ.թ.ա. 6-րդ դար
Մահացել էանհայտ
Մայրենի լեզուհին հունարեն
Մասնագիտությունred-figure vase painter, vase painter և Attic vase-painter
 Andokides Painter Վիքիպահեստում

Անդոկիդես (հուն․՝ Ἀνδοκίδης, մ.թ.ա. 6-րդ դար - անհայտ), հնագույն ժամանակաշրջանի սափորանկարիչներից մեկը, Ատտիկայից։ Նկարիչը, որի գործունեության ակտիվ շրջանը եղել է մ. թ. ա. 530-510 թվականներին[1], համարվում է սափորանկարչության կարմիր ոճի հիմնադիրը։

Նրա աշխատանքներն առանց ստորագրության են եղել, և նրա իրական անունն անհայտ է։ Նա նշանավորվել է որպես եզակի արվեստագետ այն ոճի շնորհիվ, որը նկատվել է մի քանի նկարներում։

Կյանք և գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երկլեզու ամֆոր. սափորանկարիչ Անդոկիդեսի աշխատանքը. կարմիր կողմում զվարճացող Հերակլեսն է: Պետական անտիկ հավաքածու, Մյունխեն

Սափորանկարչի իսկական անունը չի պահպանվել պատմության մեջ։ Իր «ծառայողական» անունը նա ստացել է բրուտագործ Անդոքիդեսի անունով, որը անանուն նկարված սափորների հինգ անոթների վրա թողել է իր ստորագրությունը[2]։ Բացառությամբ երեք «աչքերով գավաթները» (այսինքն `հակառակ կողմում գտնվող աչքերի պատկերը), մնացած բոլոր պահպանված ամֆորայի ոճի սափորները Անդոքիդեսի աշխատանքներն են։ Անդոքիդեսը համարվում է հայտնի բրուտագործ և նկարիչ Էքսեքիայի աշակերտը, ով աշխատել է սև գույնի սափորի նկարչության ոճով։ Հիշատակվում է, որ խեցեգործության մեջ գունավոր նկարչության առաջին փորձերը արել է հենց նա։ Անդոքիդեսի սափորանկարչության աշխատանքներից յոթը, որոնցից վեցը ամֆորներ են և մեկը բաժակ, վերագրվում են որպես երկլեզու, այսինքն, միաժամանակ ներկված են երկու ոճով` սև և կարմիր։ Որոշ գիտնականներ (օրինակ, Ջոն Դ. Բեզլեյը) կարծում են, որ այդ ծաղկամանի սև գույնի կողմը նկարվել է սափորանկարիչ Լիսկիպիդի կողմից։ Անդոկիդը գրել է նաև դիցաբանական թեմաներ, հիմնականում Հերակլեսի կյանքից։ Նրա նկարների ֆիգուրները մի փոքր անկյունային են և անշարժ, սակայն ըստ Վերգամների դրանք բավականին «լի են միամտությամբ և ուրախ հմայքով»։ Անդոքիդեսի ստեղծագործական աշխատանքի բնորոշ հատկանիշներից մեկը տնտեսող մոտեցումն է նկարի ներքին գծերի և նկարչական արվեստը դեպի պատկերում գտնվող հագուստիի ոճին։ Անդոքիդեսը չի սպառել նոր ոճի սափորանկարչության բոլոր հնարավորությունները, այլ դրանք արտացոլվել են սափորանկարիչ Եֆրոնյայի ոճում, որն արվեստի պատմության մեջ ստացել է «սափորանկարիչ-պիոներ» անունը։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Boardman, John. Athenian Red Figure Vases: The Archaic Period. London: Thames & Hudson, 1975. p. 15.
  2. Beazley, John D. (1963). Attic Red-Figure Vase-Painters (2nd ed.). Oxford: Clarendon Press. էջեր 2–4.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Andokides Painter-ը Վիքիպահեստում

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Անդոկիդես» հոդվածին։