Ֆուքսիա

Ֆուքսիա

Դասակարգում
Թագավորություն	Բույսեր (Plantae)
Ինֆրաթագավորություն	Streptophyta
Վերնաբաժին	Բարձրակարգ բույսեր (Embryophyta)
Տիպ/Բաժին	Անոթավոր բույսեր (Tracheophyta)
Ենթատիպ	Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes)
Կարգ	Մրտենածաղկավորներ (Myrtales)
Ընտանիք	Ապուզանազգիներ (Onagraceae)
Ցեղ	Ֆուքսիա (Fuchsia) L., 1753

Ֆուքսիա (լատին․՝ Fúchsia), պատկանում է ապուզանազգիների (Onargraceae) ընտանիքին։

Անվանում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ֆուքսիա անունը տրվել է ի պատիվ գերմանացի բուսաբան Ֆուքսի։ Մշտադալար բույս է, ձմռանը ջերմատներում կամ բնակարաններում ցածր ջերմաստիճանի տակ կամ խոնավության պակասի դեպքում տերևաթափ է լինում։

Կենսաբանական նկարագիր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծաղիկները կախված են, հասարակ են և լիաթերթ։ Պսակաթերթերի և բաժակաթերթերի գույները տարբեր են լինում։ Որոշ պսակաթերթերի ծաղիներ իրենց դասավորության շնորհիվ նմանվում են ձագարի։ Տեսակներ էլ կան, որոնց ծաղիկները բաժակների երկարության հետևանքով խողովակի ձև են ունենում։

Տեսակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ջերմոցներում, բնակարաններում մշակվում են ֆուքսիայի բազմաթիվ տեսակներ։

Հիմնական տեսակներն են՝

F. coccinea Curtis - կարմիր երկար բաժակաթերթիկներ և պսակաթերթիկներ՝ մանուշակագույն,
F. fulgens Moc. et Sesse - վառ կարմիր, երկար խողովակաձև կախվում են ողկույզներում,
F. gracilis Lindi - ունի գեղեցիկ ծաղիկներ, բարակ, թավոտ ճյուղեր։
Fuchsia boliviana
Fuchsia coccinea
Fuchsia fulgens
Fuchsia gracilis
Fuchsia magellanica
Fuchsia microphylla
Fuchsia paniculata
Fuchsia triphylla
Fuchsia speciosa
Fuchsia splendens

Բազմացում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ֆուքսիաները բազմանում են կտորներով, որոնք ստացվում է ջերմոցներում։ Կտորները տնկում են բազմացման արկղերում, մաքուր լվացած ավազի մեջ։ 10-12 °C ջերմության պայմաններում դրանք արմատակալում են 10-20 օրվա ընթացքում։ Գարնանը ջերմաստիճանի բարձրացման հետևանքով ֆուքսիան սկսում է ավելի վատ աճել, այդ իսկ պատճառով պետք է տեղափոխել ծառերի ստվերի տակ։ Տնկած երիտասարդ բույսերը կարելի է պահել նաև պատուհանի գոգերին, որտեղ արևն ընկնում է միայն առավոտյան և երեկոյան ժամերին։ Ձմռան ամիսներին ֆուքսիաները պահում են սառը ջերմոցներում և ավելի սակավ են ջրում։

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծաղկաբուծություն, Հ. Նարինջյան
Gerda Manthey։ Fuchsien. Verlag Eugen Ulmer, Stuttgart 1987, ISBN 3-8001-6348-9
Miep Nijhuis։ Fuchsien-Atlas. Verlag Eugen Ulmer, Stuttgart 1994, ISBN 3-8001-6546-5
Andreas Fellner։ Fuchsien. Aufzucht und Pflege. Av Buch, ISBN 978-3-7040-2253-0
Heinz-Dieter Krausch։ Kaiserkron und Päonien rot... - Entdeckung und Einführung unserer Gartenblumen. Dölling und Galitz Verlag, Hamburg 2003, ISBN 3-935549-23-7
Walter Erhardt u. a.։ Der große Zander. Enzyklopädie der Pflanzennamen. Band 2. Verlag Eugen Ulmer, Stuttgart 2008. ISBN 978-3-8001-5406-7