Ալոնիսոսի ազգային ծովային պարկ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ալոնիսոսի ազգային ծովային պարկ
Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Αλοννήσου Βορείων Σποράδων, ΕΘΠΑΒΣ
Ալոնիսոսի ազգային ծովային պարկ
Տեսակբնության հատուկ պահպանվող տարածք
Երկիր Հունաստան
Հիմնվել է1992
Մակերես2260 կմ²
Ալոնիսոսի ազգային ծովային պարկը գտնվում է Հունաստանում
Ալոնիսոսի ազգային ծովային պարկ
Ալոնիսոսի ազգային ծովային պարկը գտնվում է Երկիրում
Ալոնիսոսի ազգային ծովային պարկ

Ալոնիսոսի ազգային ծովային պարկ (հուն․՝ Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Αλοννήσου Βορείων Σποράδων, ΕΘΠΑΒΣ), ազգային պարկ է, որը տեղակայված է Հունաստանի արևելյան առափնյա հատվածի երկայնքով։ Հանդիսանում է Եվրոպայի ամենամեծ պահպանվող ծովային տարածքը և զբաղեցնում է 2 260 քառ․կմ տարածք[1]։

Ազգային պարկի կազմի մեջ են մտնում՝ Ալոնիսոս (64 քառ․ կմ) կղզին, ինչպես նաև 6 ոչ մեծ կղզիներ։ Դրանք են Պերիստերան (14 կմ²), Կիրա-Պանայան (25 կմ²), Յուրան (11 կմ²), Պսատուրան (0,76 կմ²), Պիպերոնին (4,2 կմ²) և Սկանդզուրան (6,2 км²), ինչպես նաև նրա կզմում են 22 անմարդաբնակ կղզիներ։ Պարկը գտնվում է Հյուսիսային Սպորադիայում։ Ձևավորվել է 1992 թվականի մայիսի 16-ի նախագահական հրամանով, որպեսզի պահպանվեն սպիտակափորավոր փոկերը (Monachus monachus

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գերմանացի կենսաբան և կենդանիների վերաբերյալ վավերագրական ֆիլմեր ստեղծող Թոմաս Շուլց-Վեսթրումը, հունական կղզիներում իր գտնվելու ընթացքում և 1976 թվականին մի շարք հետազոտություններից հետո, նշեց էկոլոգիական և բիոլոգիական արժեքները տարածքի, և առաջ քաշեց պահպանվող գոտու ստեղծման հարցը։ Վեց տարի անց Ալոնիսոս կղզու ձկնորսների հետ խորհրդակցությունից հետո, նրանք համաձայնվեցին շրջանում պարկի ստեղծման ծրագրի հետ և պատրաստակամություն հայտնեցին այն պաշտպանել։ 1986 թվականին Մագնեսիայի պրեֆեկտուրայի գրասենյակը հրապարակեց առաջին հրամանագիրը՝ տարածքը պաշտպանելու վերաբերյալ, որին հաջորդեց շրջակա միջավայրի, գյուղատնտեսության և առևտրի նախարարությունների որոշումները[2]։

Աշխարհագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կղզու վրա գերակայում են կրաքարային ժայռերը։ Դրանք հիմնականում բնութագրվում են որպես կտրուկ ժայռոտ լանջեր, որոնք իջնում են դեպի քարանձավներ և ծով, որոնք կարևոր բնակվելու միջավայր են հանդիսանում փոկերի համար։ Կլիման բնութագրվում է որպես Միջերկրածովային։ Ձմռան ընթացքում տեղումները չափավոր են, իսկ ամառները բնութագրվում են երկար չոր եղանակներով։ Միջին տարեկան ջերմաստիճանը՝ 17 °C է, իսկ միջին տեղումները` 515 մմ։ Օգոստոսի ընթացքում մելտեմիան է, որը միջինից շատ ուժեղ հյուսիսային քամի է, և այն փչում ու թարմացնում է օդը և առաջացնում է ծովում զգալի անհանգստություններ։

Ֆաունա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2003 թվականին պարկի շրջանակներում, տարբեր հաշվարկներով 40-ից մինչև 250 սպիտակափոր փոկեր էին բնակվում[3][4]։ Արգելոցի ջրերում ապրում է ավելի քան 300 տեսակ ձուկ, իսկ կետաձևերից սպիտակակող դելֆինը (Delphinus delphis), շերտավոր դելֆինը (Stenella coeruleoalba), սովորական գրինդան (Globicephala melas), կաշալոտը (Physeter macrocephalus) և բավական հազվադեպ -- խոյադելֆինը (Orcinus orca)[3]։

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Marine Parks and zoos» (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ դեկտեմբերի 5-ին. Վերցված է 25 марта 2016-ին.
  2. (հուն.) Important moments in the history of the Alonnisos Marine Park Արխիվացված 2011-07-21 Wayback Machine
  3. 3,0 3,1 Bob Gibbons Greece. — Oxford University Press, 2003. — С. 191-194. — 316 с. — (Travellers' nature guides). — ISBN 0198504373
  4. Brian Garrod, Julie C. Wilson Marine Ecotourism: Issues and Experiences. — Channel View Publications, 2003. — С. 216. — 266 с. — (Aspects of tourism). — ISBN 1873150415