«Ռուբիկի խորանարդ»–ի խմբագրումների տարբերություն
չ r2.7.1) (Ռոբոտը ավելացնում է․: cy:Ciwb Rubik |
չ r2.7.3) (Ռոբոտը ավելացնում է․: war:Kubo ni Rubik; կոսմետիկ փոփոխություններ |
||
Տող 1. | Տող 1. | ||
[[ |
[[Պատկեր:Rubix cube.jpg|200px|right|]] |
||
[[Պատկեր:Rubik's Cube variants.jpg|right|thumb|200px| Տարբեր տեսակի ռուբիկ-կուբիկներ]] |
[[Պատկեր:Rubik's Cube variants.jpg|right|thumb|200px| Տարբեր տեսակի ռուբիկ-կուբիկներ]] |
||
'''Ռուբիկի խորանարդը''' (երբեմն ''Ռուբիկ-կուբիկ'') |
'''Ռուբիկի խորանարդը''' (երբեմն ''Ռուբիկ-կուբիկ'') եռաչափ մեխանիկական գլուխկոտրուկ-խորանարդ է, որն ստեղծվել է [[1974]]թ.-ին`<ref name="sporting">{{Cite book|author=Ուիլյամ Ֆոթերինգեմ |title=Ֆոթերինգեմի սպորտային ժամանակները |publisher=«Անովա բուքս» |year=2007 |pages= 50|isbn=1-86105-953-1}}</ref> հունգարացի քանդակագործ և ճարտարապետության դոկտոր-պրոֆեսոր [[Էռնո Ռուբիկ]]ի կողմից։ |
||
Սկզբնական շրջանում խորանարդը կոչվել է '''''կախարդական խորանարդ''''' ({{lang-hu|Bűvös kocka}})։ 1980թ.-ին Ռուբիկի կողմից ստանալով արտոնագիր` ամերիկյան ''Ideal Toy Company'' խաղալիքներ պատրաստող ձեռնարկությունը ձեռնամուխ է լինում ռուբիկ-կուբիկներ արտադրելու գործընթացին<ref name="encsci">{{Cite book|author=Դայինթիթ Ջոն |title=Կենսագրական հանրագիտարան գիտնականների համար |publisher=Ֆիզիկայի համալսարան |location=Բրիստոլ |year=1994 |pages=771|isbn=0-7503-0287-9}}</ref>, իսկ որոշ ժամանակ անց խաղալիքը Գերմանիայում մրցանակ է շահում (տարվա լավագույն գերմանական խաղ): [[2009]]թ.-ի [[հունվար]]ի դրությամբ աշխարհում վաճառվել են 350 միլիոն օրինակ Ռուբիկի խորանարդներ<ref>{{Cite news|author=Ուիլյամ Լի Ադամս|title=Ռուբիկի Կուբիկ. խճանկարային հաջողություն|url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1874509,00.html|work=[[Թայմ]] ամսագիր|date=2009-01-28|accessdate=2009-02-05}}</ref><ref>{{Cite news|author=Ալիստար Ջեյմիսոն|title=Ռուբիկի խորանարդը 360|url=http://www.telegraph.co.uk/lifestyle/4412176/Rubiks-Cube-inventor-is-back-with-Rubiks-360.html|work=The Daily Telegraph|date=2009-01-31|accessdate=2009-02-05 | location=London}}</ref>, ինչի համար էլ այն դարձել համար մեկ խճանկարային խաղը<ref>{{Cite news|title=eGames, Mindscape Put International Twist On Rubik's Cube PC Game|url=http://www.reuters.com/article/pressRelease/idUS147698+06-Feb-2008+PNW20080206|work=[[Reuters]]|date=2008-02-06|accessdate=2009-02-06}}</ref><ref>Marshall, Ray. [http://icnewcastle.icnetwork.co.uk/1000expats/expatsfeatures/tm_objectid=15786140&method=full&siteid=50080&headline=squaring-up-to-the-rubik-challenge-name_page.html Squaring up to the Rubchallenge]. ''icNewcastle''. Retrieved August 15, 2005.</ref> և, ընդհանրապես` համար 1 խաղալիքն աշխարհում:<ref>{{Cite news|title=Ռուբիկի խորանարդն արդեն 25 տարեկան է|url=http://www.independent.co.uk/news/science/rubiks-cube-25-years-on-crazy-toys-crazy-times-461768.html|work=The Independent|date=2007-08-16|accessdate=2009-02-06 | location=London}}</ref> |
Սկզբնական շրջանում խորանարդը կոչվել է '''''կախարդական խորանարդ''''' ({{lang-hu|Bűvös kocka}})։ 1980թ.-ին Ռուբիկի կողմից ստանալով արտոնագիր` ամերիկյան ''Ideal Toy Company'' խաղալիքներ պատրաստող ձեռնարկությունը ձեռնամուխ է լինում ռուբիկ-կուբիկներ արտադրելու գործընթացին<ref name="encsci">{{Cite book|author=Դայինթիթ Ջոն |title=Կենսագրական հանրագիտարան գիտնականների համար |publisher=Ֆիզիկայի համալսարան |location=Բրիստոլ |year=1994 |pages=771|isbn=0-7503-0287-9}}</ref>, իսկ որոշ ժամանակ անց խաղալիքը Գերմանիայում մրցանակ է շահում (տարվա լավագույն գերմանական խաղ): [[2009]]թ.-ի [[հունվար]]ի դրությամբ աշխարհում վաճառվել են 350 միլիոն օրինակ Ռուբիկի խորանարդներ<ref>{{Cite news|author=Ուիլյամ Լի Ադամս|title=Ռուբիկի Կուբիկ. խճանկարային հաջողություն|url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1874509,00.html|work=[[Թայմ]] ամսագիր|date=2009-01-28|accessdate=2009-02-05}}</ref><ref>{{Cite news|author=Ալիստար Ջեյմիսոն|title=Ռուբիկի խորանարդը 360|url=http://www.telegraph.co.uk/lifestyle/4412176/Rubiks-Cube-inventor-is-back-with-Rubiks-360.html|work=The Daily Telegraph|date=2009-01-31|accessdate=2009-02-05 | location=London}}</ref>, ինչի համար էլ այն դարձել համար մեկ խճանկարային խաղը<ref>{{Cite news|title=eGames, Mindscape Put International Twist On Rubik's Cube PC Game|url=http://www.reuters.com/article/pressRelease/idUS147698+06-Feb-2008+PNW20080206|work=[[Reuters]]|date=2008-02-06|accessdate=2009-02-06}}</ref><ref>Marshall, Ray. [http://icnewcastle.icnetwork.co.uk/1000expats/expatsfeatures/tm_objectid=15786140&method=full&siteid=50080&headline=squaring-up-to-the-rubik-challenge-name_page.html Squaring up to the Rubchallenge]. ''icNewcastle''. Retrieved August 15, 2005.</ref> և, ընդհանրապես` համար 1 խաղալիքն աշխարհում:<ref>{{Cite news|title=Ռուբիկի խորանարդն արդեն 25 տարեկան է|url=http://www.independent.co.uk/news/science/rubiks-cube-25-years-on-crazy-toys-crazy-times-461768.html|work=The Independent|date=2007-08-16|accessdate=2009-02-06 | location=London}}</ref> |
||
Տող 19. | Տող 19. | ||
[[Կատեգորիա:Տրամաբանություն]] |
[[Կատեգորիա:Տրամաբանություն]] |
||
[[Կատեգորիա:Խաղալիքներ]] |
[[Կատեգորիա:Խաղալիքներ]] |
||
{{Link FA|tr}} |
{{Link FA|tr}} |
||
Տող 81. | Տող 82. | ||
[[uk:Кубик Рубіка]] |
[[uk:Кубик Рубіка]] |
||
[[vi:Lập phương Rubik]] |
[[vi:Lập phương Rubik]] |
||
[[war:Kubo ni Rubik]] |
|||
[[wuu:魔方]] |
[[wuu:魔方]] |
||
[[yi:רוביקס קוב]] |
[[yi:רוביקס קוב]] |
09:47, 25 Նոյեմբերի 2012-ի տարբերակ
Ռուբիկի խորանարդը (երբեմն Ռուբիկ-կուբիկ) եռաչափ մեխանիկական գլուխկոտրուկ-խորանարդ է, որն ստեղծվել է 1974թ.-ին`[1] հունգարացի քանդակագործ և ճարտարապետության դոկտոր-պրոֆեսոր Էռնո Ռուբիկի կողմից։
Սկզբնական շրջանում խորանարդը կոչվել է կախարդական խորանարդ (հունգ.՝ Bűvös kocka)։ 1980թ.-ին Ռուբիկի կողմից ստանալով արտոնագիր` ամերիկյան Ideal Toy Company խաղալիքներ պատրաստող ձեռնարկությունը ձեռնամուխ է լինում ռուբիկ-կուբիկներ արտադրելու գործընթացին[2], իսկ որոշ ժամանակ անց խաղալիքը Գերմանիայում մրցանակ է շահում (տարվա լավագույն գերմանական խաղ): 2009թ.-ի հունվարի դրությամբ աշխարհում վաճառվել են 350 միլիոն օրինակ Ռուբիկի խորանարդներ[3][4], ինչի համար էլ այն դարձել համար մեկ խճանկարային խաղը[5][6] և, ընդհանրապես` համար 1 խաղալիքն աշխարհում:[7]
Դասական ռուբիկ-կուբիկների դեպքում խորանարդի յուրաքանչյուր նիստ բաղկացած է թվով 9 հավասար քառակուսիներից, որոնք հավասարապես կրում են խորանարդի 6 գույները (սովորաբար` սպիտակ, կարմիր, կապույտ, նարնջագույն, կանաչ, և դեղին):[8] Մեխանիզմն այնպիսին է, որ հնարավոր է խորանարդի բոլոր երեսներ հանգիստ կերպով պտտեցնել: Խաղն ավարտելու (հաղթելու) համար պետք այնպես անել, որ խորանարդի յուրաքանչյուր երես ունենա համասեռ գույն
Արտաքին հղումներ
- Պաշտոնական կայքը
- Ռուբիկի խորանարդ հոդվածը Curlie-ում (ըստ DMOZ-ի)
- Ինչպես լուծել ռուբիկ-կուբիկը ՅուԹյուբում
- Ռուբիկի խորանարդի լուծման ուղղեցույց
- Ռեկորդային` 5.66 վայրկյան տևող լուծում
Աղբյուրներ
- ↑ Ուիլյամ Ֆոթերինգեմ (2007). Ֆոթերինգեմի սպորտային ժամանակները. «Անովա բուքս». էջ 50. ISBN 1-86105-953-1.
- ↑ Դայինթիթ Ջոն (1994). Կենսագրական հանրագիտարան գիտնականների համար. Բրիստոլ: Ֆիզիկայի համալսարան. էջ 771. ISBN 0-7503-0287-9.
- ↑ Ուիլյամ Լի Ադամս (2009-01-28). «Ռուբիկի Կուբիկ. խճանկարային հաջողություն». Թայմ ամսագիր. Վերցված է 2009-02-05-ին.
- ↑ Ալիստար Ջեյմիսոն (2009-01-31). «Ռուբիկի խորանարդը 360». The Daily Telegraph. London. Վերցված է 2009-02-05-ին.
- ↑ «eGames, Mindscape Put International Twist On Rubik's Cube PC Game». Reuters. 2008-02-06. Վերցված է 2009-02-06-ին.
- ↑ Marshall, Ray. Squaring up to the Rubchallenge. icNewcastle. Retrieved August 15, 2005.
- ↑ «Ռուբիկի խորանարդն արդեն 25 տարեկան է». The Independent. London. 2007-08-16. Վերցված է 2009-02-06-ին.
- ↑ Michael W. Dempsey (1988). Growing up with science: The illustrated encyclopedia of invention. London: Marshall Cavendish. էջ 1245. ISBN 0-8747-5841-6.