«Մասնակից:Kar881am/Ավազարկղ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Kar881am/Ավազարկղ;
Հիմնական տվյալներ

Դիտել պատմությունը

← Նախորդ տարբ Հաջորդ տարբ →

Content deleted Content added

ՎիզուալԵլատեքստ

Գծային

09:54, 9 Հոկտեմբերի 2021-ի տարբերակ

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (այլ կիրառումներ)

Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի նաև՝ (Ծաղկավանք)^[1], Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցի, գտնվում է Արցախի հանրապետության Հադրութի շրջան Ծակուռի գյուղում, կառուցվել է 17-րդ դար։

Պատմական ակնարկ

Գյուղի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցու մասին մեզ շատ տեղեկություններ չեն հասել։ Սարգիս Ջալալյանցը պատմում է որ, մի օր ավանդազրույց է ունեցել գյուղի ծերունիների հետ, որոնք պատմել են մի հետաքրքիր պարմություն եկեղեցու հետ կապված, մասնավորապես խոսքը գնացել է եկեղեցու հարավային պատուհանի կամարաձև բացվածքի մեջ քանդակված օձապատկերի մասին։ Ըստ այդ ավանդազրույցի օձապատկերը քանդակվել է այն պատճառով որ եկեղեցու կառուցման ժամանակ ճարտարապետը անիծում է իր աշակերտին և ասում է՝ օձից խայթվես։ Որոշակի ժամանակ անց աշակերտին օձը խայթում է և նա մհանում է, ճարտարապետը զղջում է իր անեծքի համար և ի հիշատակ այդ դեպքի քանդակել է տալիս օձապատկեր։

Վանքի մասին կա նաև հիշատակում Մակար Բարխուդարյանցի կողմից, որում ասվում է․

Դասից վերև ունեցած է կաթուղիկէ, բայց խոնահրած է: Երևի թե վանք եղած է, յետոյ փոխած են եկեղեցու, որի երկարութիւնն 15 մետր 25 սանթիմ, լայնութիւնն 12 մետր

Սուրբ Աստվածածին եկեղեցու դռան բարավորին կա շինարարական արձանագրություն․

Ես Յակովբ վարդապետ, աշակերտ Եսաեա վարդապետին Կրճևանցոյ, ի գիւղաքաղաք գեղջէն Թաղլարցի, յազգեն Թանկոց, առաջնորդ կարգեալ ի հայրապետէն Աղուանից տեառն Երեմիայի մի քանի գյուղօրէից ղուզաինւոյ, ոչ թողին բնակիլ ի հայրենի աթոռն մեր, այլ ուր և շրջեցա ոչ գտի առաւել քան զայս և հաճեցայ բնակիլ աստ և հրդել զՅնդուսար արարի ի տեղի բնակութեան և սկիզբն արարեալ շինեցի եկեղեցիս ի կաթուղիկէն, յիշատակ հոգոյ իմոյ և ծնողաց իմոց, հօրն իմոյ Դալվաթի և մօրն իմոյ Մարիամին, և դահեակ սնուցիչ երկու քոռն իմոյ Սառին, Յաշաքին ողորմութեան. աղաչեմ կենաց: Շինեցավ սուրբ եկեղեցիս ձեռամբ Յակովբ վարդապետին. ի թվին :ՌՃԼԱ: (1682)

Ըստ այս արձանագրության հասկանում ենք որ եկեղեցին կառուցվեկ է 1682 թվականին։

Եկեղեցու տարածքում հայտնաբերվել է ևս մեկ խաչքար, որի վրա առկա է 1196 թվագրումը, որից կարելի է ենթադրել որ նոր եկեղեցին կառուցվել է մեկ այլ ավելի հին եկեղեցու տեղում։

Ճարտարապետություն

Ծակուռիի Սուրբ Աստվածածին Եկեղեցին բազիլիկ կառույց է որը կառուցված է սրբատաշ և անմշակ քարերով, նրա չափսերն են (15.24 x 12.10) մետր։ Խորանի աջ և ձախ կողմերում կան ավանդատներ։ Եկեղեցին ունի մեկ մուտք արևմտյան կողմից։ Մուտքի վերևի մասում՝ բարավորին, կա խաչաքանդակ և արձանագրություններ։

Խորհրդային անաստվածության տարիներին եկեղեցին օգտագործվել է որպես պահեստ: Հետխորհրդային տարիներն շատ հավատացիալներ այցելում էին այս եկեղեցի որպես ուխտատեղի։ Տարիներ անց՝ 2010 թվականին սկսվեց եկեղեցու վերակառուցման ծրագրի նախապատրաստությունները, իսկ արդեն 2019 թվականին եկեղեցու վերակառուցման աշխատանքների առաջին փուլը ավարտվեց։

44-օրյա Արցախյան պատերազմի հետևանքով ադրբեջանի կողմից օկուպացվում է Ծակուռին գյուղը և ամբողջ Հադրութի շրջանը։ 2021 թվականին ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը, այցելոլով օկուպացված Ծակուռին գյուղ, հայտնում է որ Սուրբ Աստվածածին եկեղեցու դռան բարավորի շինարարական արձանագրությունը և կից խաչաքանդակները իբրև արվել են նոր։ Ներկայումս եկեղեցու մասին ոչ մի տեղեկություն չկա։

Ծանոթագրություններ

↑ «Ծակուռիի Սուրբ Աստվածածին Եկեղեցի (Ծաղկավանք)». Վերցված է 2021-07-22-ին.

[1] «Ծակուռիի Սուրբ Աստվածածին Եկեղեցի (Ծաղկավանք)». Վերցված է 2021-07-22-ին.

[1]

@@ Տող 2. / Տող 2. @@
 {{այլ|Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (այլ կիրառումներ)}}
-'''Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի'''<ref>{{Cite web |url=https://monumentwatch.org/hy/monument/%d5%ae%d5%a1%d5%af%d5%b8%d6%82%d5%bc%d5%ab%d5%ab-%d5%bd%d5%a2-%d5%a1%d5%bd%d5%bf%d5%be%d5%a1%d5%ae%d5%a1%d5%ae%d5%ab%d5%b6-%d5%a5%d5%af%d5%a5%d5%b2%d5%a5%d6%81%d5%ab-%d5%ae%d5%a1%d5%b2%d5%af%d5%a1/ |title=Ծակուռիի Սուրբ Աստվածածին Եկեղեցի (Ծաղկավանք) |language=hy-am |accessdate=2021-07-22}}</ref>, [[Հայ առաքելական եկեղեցի|Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցի]], գտնվում է [[Արցախ]]ի հանրապետության [[Հադրութի շրջան]] [[Ծակուռ]] գյուղում, կառուցվել է 17-րդ դար։
+'''Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի''' նաև՝ ('''Ծաղկավանք''')<ref>{{Cite web |url=https://monumentwatch.org/hy/monument/%d5%ae%d5%a1%d5%af%d5%b8%d6%82%d5%bc%d5%ab%d5%ab-%d5%bd%d5%a2-%d5%a1%d5%bd%d5%bf%d5%be%d5%a1%d5%ae%d5%a1%d5%ae%d5%ab%d5%b6-%d5%a5%d5%af%d5%a5%d5%b2%d5%a5%d6%81%d5%ab-%d5%ae%d5%a1%d5%b2%d5%af%d5%a1/ |title=Ծակուռիի Սուրբ Աստվածածին Եկեղեցի (Ծաղկավանք) |language=hy-am |accessdate=2021-07-22}}</ref>, [[Հայ առաքելական եկեղեցի|Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցի]], գտնվում է [[Արցախ]]ի հանրապետության [[Հադրութի շրջան]] [[Ծակուռի]] գյուղում, կառուցվել է 17-րդ դար։
 ==Պատմական ակնարկ==
-Գյուղի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցու մասին մեզ շատ տեղեկություններ չեն հասել։ Սարգիս Ջալալյանցին պատմում է որ մի օր ավանդազրույց է ունեցել գյուղի ծերունիների հետ, որոնք պատմել են մի հետաքրքիր պարմություն եկեղեցու հետ կապված, մասնավորապես խոսքը գնացել է եկեղեցու հարավային պատուհանի կամարաձև բացվածքի մեջ քանդակված օձապատկերի մասին։ Ըստ այդ ավանդազրույցի օձապատկերը քանդակվել է այն պատճառով որ եկեղեցու կառուցման ժամանակ ճարտարապետը անիծում է իր աշակերտին և ասում է՝ օձից խայթվես։ Որոշակի ժամանակ անց աշակերտին օձը խայթում է և նա մհանում է, ճարտարապետը զղջում է իր անեծքի համար և ի հիշատակ այդ դեպքի քանդակել է տալիս օձապատկերը։
+Գյուղի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցու մասին մեզ շատ տեղեկություններ չեն հասել։ [[Սարգիս Ջալալյան|Սարգիս Ջալալյանցը]] պատմում է որ, մի օր ավանդազրույց է ունեցել գյուղի ծերունիների հետ, որոնք պատմել են մի հետաքրքիր պարմություն եկեղեցու հետ կապված, մասնավորապես խոսքը գնացել է եկեղեցու հարավային պատուհանի կամարաձև բացվածքի մեջ քանդակված օձապատկերի մասին։
+Ըստ այդ ավանդազրույցի օձապատկերը քանդակվել է այն պատճառով որ եկեղեցու կառուցման ժամանակ ճարտարապետը անիծում է իր աշակերտին և ասում է՝ օձից խայթվես։
+Որոշակի ժամանակ անց աշակերտին օձը խայթում է և նա մհանում է, ճարտարապետը զղջում է իր անեծքի համար և ի հիշատակ այդ դեպքի քանդակել է տալիս օձապատկեր։
-Վանքի մասին կա նաև հիշատակում Մակար Բարխուդարյանցի կողմից, որում ասվում է․
+Վանքի մասին կա նաև հիշատակում [[Մակար Բարխուդարյան]]ցի կողմից, որում ասվում է․
 {{քաղվածք|Դասից վերև ունեցած է կաթուղիկէ, բայց խոնահրած է: Երևի թե վանք եղած է, յետոյ փոխած են եկեղեցու, որի երկարութիւնն 15 մետր 25 սանթիմ, լայնութիւնն 12 մետր}}
 Սուրբ Աստվածածին եկեղեցու դռան բարավորին կա շինարարական արձանագրություն․
 {{քաղվածք|Ես Յակովբ վարդապետ, աշակերտ Եսաեա վարդապետին Կրճևանցոյ, ի գիւղաքաղաք գեղջէն Թաղլարցի, յազգեն Թանկոց, առաջնորդ կարգեալ ի հայրապետէն Աղուանից տեառն Երեմիայի մի քանի գյուղօրէից ղուզաինւոյ, ոչ թողին բնակիլ ի հայրենի աթոռն մեր, այլ ուր և շրջեցա ոչ գտի առաւել քան զայս և հաճեցայ բնակիլ աստ և հրդել զՅնդուսար արարի ի տեղի բնակութեան և սկիզբն արարեալ շինեցի եկեղեցիս ի կաթուղիկէն, յիշատակ հոգոյ իմոյ և ծնողաց իմոց, հօրն իմոյ Դալվաթի և մօրն իմոյ Մարիամին, և դահեակ սնուցիչ երկու քոռն իմոյ Սառին, Յաշաքին ողորմութեան. աղաչեմ կենաց: Շինեցավ սուրբ եկեղեցիս ձեռամբ Յակովբ վարդապետին. ի թվին :ՌՃԼԱ: (1682)}}
 Ըստ այս արձանագրության հասկանում ենք որ եկեղեցին կառուցվեկ է 1682 թվականին։
@@ Տող 20. / Տող 21. @@
 ==Ճարտարապետություն==
-Ծակուռիի Սուրբ Աստվածածին Եկեղեցին բազիլիկ կառույց է որը կառուցված է սրբատաշ և անմշակ քարերով, նրա չափսերն են (15,24 x 12,10 մետր)։ Խորանի աջ և ձախ կողմերում կան ավանդատներ։ Եկեղեցին ունի մեկ մուտք  արևմտյան կողմից։
+Ծակուռիի Սուրբ Աստվածածին Եկեղեցին բազիլիկ կառույց է որը կառուցված է սրբատաշ և անմշակ քարերով, նրա չափսերն են (15.24 x 12.10) մետր։
+Խորանի աջ և ձախ կողմերում կան ավանդատներ։ Եկեղեցին ունի մեկ մուտք արևմտյան կողմից։
 Մուտքի վերևի մասում՝ բարավորին, կա խաչաքանդակ և արձանագրություններ։
-[[Խորհրդային կարգերի հաստատումը Հայաստանում|Խորհրդային անաստվածության տարիներին]] եկեղեցին օգտագործվել է որպես պահեստ, իսկ արդեն հետխորհրդային տարիներն շատ հավատացիալներ այցելու էին այս եկեղեցին որպես ուխտատեղի։ Տարիներ անց մասնավորապես 2010 թվականին սկսվեց եկեղեցու վերակառուցման ծրագրի նախապատրաստությունները, իսկ արդեն 2019 թվականին եկեղեցու վերակառուցման աշխատանքների առաջին փուլը ավարտվեց։
+[[Խորհրդային կարգերի հաստատումը Հայաստանում|Խորհրդային անաստվածության տարիներին]] եկեղեցին օգտագործվել է որպես պահեստ: Հետխորհրդային տարիներն շատ հավատացիալներ այցելում էին այս եկեղեցի որպես ուխտատեղի։
+Տարիներ անց՝ 2010 թվականին սկսվեց եկեղեցու վերակառուցման ծրագրի նախապատրաստությունները, իսկ արդեն 2019 թվականին եկեղեցու վերակառուցման աշխատանքների առաջին փուլը ավարտվեց։
--օրյա Արցախյան պատերազմի հետևանքով ադրբեջանի կողմից օկուպացվում է Ծակուռին գյուղը և ամբողջ Հադրութի շրջանը։
+-օրյա Արցախյան պատերազմի հետևանքով ադրբեջանի կողմից օկուպացվում է [[Ծակուռի]]ն գյուղը և ամբողջ [[Հադրութի շրջան]]ը։
-թվականին ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը, այցելոլով օկուպացված Ծակուռին գյուղ, հայտնում է որ  Սուրբ Աստվածածին եկեղեցու դռան բարավորի շինարարական արձանագրությունը և կից խաչաքանդակները իբրև արվել են նոր։
+թվականին ադրբեջանի նախագահ [[Իլհամ Ալիև]]ը, այցելոլով օկուպացված [[Ծակուռի]]ն գյուղ, հայտնում է որ  Սուրբ Աստվածածին եկեղեցու դռան բարավորի շինարարական արձանագրությունը և կից խաչաքանդակները իբրև արվել են նոր։
 Ներկայումս եկեղեցու մասին ոչ մի տեղեկություն չկա։