«Կենտրոնական կոմիտե (ԽՄԿԿ)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
չNo edit summary
Տող 1. Տող 1.
{{Այլ կիրառումներ|Կենտրոնական կոմիտե (այլ կիրառումներ)}}
{{Այլ կիրառումներ|Կենտրոնական կոմիտե (այլ կիրառումներ)}}
[[Պատկեր:КПСС.svg|մինի|]]
[[Պատկեր:Leonid Brežněv (Bundesarchiv).jpg|մինի|ԽՄԿԿ ԿԿ-ի գլխավոր քարտուղար [[Լեոնիդ Բրեժնև]]ը]]
'''Կենտրոնական կոմիտե ԽՄԿԿ''', [[Խորհրդային Միության կոմունիստական կուսակցություն|Խորհրդային Միության կոմունիստական կուսակցության]] (ԽՄԿԿ) բարձրագույն ղեկավար օրգան ԽՄԿԿ համագումարների միջև ընկած ժամանակամիջոցում։ ԿԿ-ի անդամները և անդամության թեկնածուները ընտրվել են համագումարի կողմից։
'''Կենտրոնական կոմիտե ԽՄԿԿ''', կուսակցության բարձրագույն ղեկավար օրգանը ԽՄԿԿ համագումարների միջև ընկած ժամանակամիջոցում։ ԿԿ-ի անդամները և անդամության թեկնածուները ընտրվում են համագումարի կողմից։ ԽՄԿԿ ԿԿ կուսակցության քաղաքական ղեկավարման օրգանն է, տեսական և գաղափարական կենտրոնը։ Իր գործունեության ընթացքում այն հենվում է կուսակցության համագումարի որոշումների վրա և հաշվետու է նրան՝ կատարած աշխատանքի համար։ ԽՄԿԿ XXIV համագումարի ([[1971]]-ի մարտ-ապրիլ) հաստատած կանոնադրության մեջ ասվում է, որ ԿԿ ղեկավարում է կուսակցության տեղական կուսակցական օրգանների ամբողջ գործունեությունը, իրականացնում ղեկավար կադրերի ընտրությունը և տեղաբաշխումը, ուղղություն է տալիս կենտրոնական պետական և աշխատավորների հասարակական կազմակերպությունների աշխատանքին՝ այնտեղ գործող կուսակցական խմբերի միջոցով, ստեղծում է կուսակցության օրգաններ, հիմնարկներ, ձեռնարկություններ, ղեկավարում նրանց գործունեությունը, նշանակում է կենտրոնական թերթերի և հանդեսների խմբագրությունները, բաշխում է կուսակցական բյուջեի միջոցները և վերահսկում այն։ ԿԿ ներկայացնում է ԽՄԿԿ մյուս կուսակցությունների հետ ունեցած հարաբերություններում։ ԿԿ-ի կազմում ընտրվում են ականավոր կուսակցական և պետական գործիչներ, տնտեսական և վարչական աշխատողներ, ժողովրդական տնտեսության բոլոր ճյուղերի առաջավորներ, որոնք տիրապետում են մարքս-լենինյան տեսությանը, ունեն քաղաքական աշխատանքի մեծ փորձ, մասսաներին ղեկավարելու ունակություն, վայելում են կոմունիստների վստահությունը։ Լինելով կոլեգիալ ղեկավարման մարմին՝ ԽՄԿԿ ԿԿ, ոչ պակաս քան վեց ամիսը մեկ անգամ (համաձայն կուսակցության կանոնադրության), անց է կացնում պլենար նիստ։ ԿԿ-ի անդամության թեկնածուները պլենումներին ներկա են լինում խորհրդակցական ձայնի իրավունքով։ Համագումարից հետո, ԿԿ-ի առաջին պլենար նիստում, ընտրում են Սովետական Միության կոմունիստական կուսակցության Կենտրոնական կոմիտեի գլխավոր քարտուղար, ԽՄԿԿ ԿԿ-ի Քաղբյուրո և քարտուղարություն, որոնք ղեկավարում են կուսակցությունը՝ ԿԿ-ի պլենումների միջև ընկած ժամանակաշրջանում։ ԿԿ-ի պլենումներում քննարկվում են կուսակցության, պետական կյանքի և գործունեության հարցերը, բացահայտվում են աշխատանքում տեղ գտած թերությունները, նշվում դրանց վերացման ուղիները, մշակվում կոմունիստական շինարարության խնդիրների լուծման եղանակներն ու մեթոդները։ Մինչև [[1917]] թվականը, երբ կուսակցությունն աշխատում էր անլեգալ պայմաններում, ԿԿ ունեցել է Ռուսական բյուրո ՌՍԴԲ (բ)Կ ԿԿ և Արտասահմանյան բյուրո ՌՍԴԲԿ ԿԿ։ ԿԿ-ի անդամներին սիստեմատիկ հավաքելը անհնարին էր և վտանգավոր, այդ պատճառով սովորաբար հարցերը քննարկվում էին ԿԿ-ի ոչ լրիվ կազմի ներկայությամբ, ապա նամակագրությամբ հաշվի էին առնվում ԿԿ-ի մյուս անդամների կարծիքները, ընդունվում որոշումներ։ ԿԿ-ի ժողովներն առաջին անգամ «ԿԿ-ի պլենում» կոչելը վերաբերում է [[1908]] թվականի օգոստոսին (Ժնև)։ Հոկտեմբերյան հեղափոխությունից հետո կուսակցության մշտական աճի, գործունեության մասշտաբների ընդլայնման, առաջադրվող խնդիրների բարդացման հետեանքով ԿԿ-ի կազմն ընդլայնվում է։ [[Վլադիմիր Իլյիչ Լենին]]ի առաջարկությամբ ՌԿ (բ)Կ XII համագումարը ([[1923]]-ի ապրիլ) ավելացրեց ԿԿ-ի կազմը (մինչև ԿԿ-ի 40 անդամ և 17 անդամության թեկնածու)։ XV-XVIII համագումարներում ([[1927]]-ի դեկտեմբեր - [[1939]]-ի մարտ) ԿԿ-ի անդամների թիվը հասավ 71-ի, անդամության թեկնածուներինը՝ 68-ի։ XXV համագումարում ([[1976]]-ի փետրվար-մարտ) ԿԿ-ի կազմում ընտրվել է 288 անդամ և 139 անդամության թեկնածու։ ԽՄԿԿ ԿԿ-ի գլխավոր քարտուղարն է Լեոնիդ իլյիչ Բրեժնևը։


Կենտրոնական կոմիտեն համարվել է կոմունիստական կուսակցության քաղաքական ղեկավարման օրգանը, տեսական և գաղափարական կենտրոնը։ Գործունեության ընթացքում այն ենթարկվել է կուսակցության համագումարի որոշումներին։

ԽՄԿԿ XXIV համագումարի ([[1971]]-ի մարտ-ապրիլ) հաստատած կանոնադրության մեջ ասվում էր, որ ԿԿ ղեկավարում է կուսակցության տեղական կուսակցական օրգանների ամբողջ գործունեությունը, իրականացնում ղեկավար կադրերի ընտրությունը և տեղաբաշխումը, ուղղություն է տալիս կենտրոնական պետական և աշխատավորների հասարակական կազմակերպությունների աշխատանքին՝ այնտեղ գործող կուսակցական խմբերի միջոցով, ստեղծում կուսակցության օրգաններ, հիմնարկներ, ձեռնարկություններ, ղեկավարում դրանց գործունեությունը, նշանակում կենտրոնական թերթերի և հանդեսների խմբագրությունները, բաշխում կուսակցական բյուջեի միջոցները և վերահսկում այն։

Լինելով կոլեգիալ ղեկավարման մարմին՝ ԽՄԿԿ ԿԿ, ոչ պակաս քան վեց ամիսը մեկ անգամ (համաձայն կուսակցության կանոնադրության), անցկացնում էր պլենար նիստեր։ ԿԿ-ի անդամության թեկնածուները պլենումներին պետք է ներկա լինեին լինում խորհրդակցական ձայնի իրավունքով։ Համագումարից հետո, ԿԿ-ի առաջին պլենար նիստում, ընտրում էին Սովետական Միության կոմունիստական կուսակցության Կենտրոնական կոմիտեի գլխավոր քարտուղար, ԽՄԿԿ ԿԿ-ի Քաղբյուրո և քարտուղարություն, որոնք ղեկավարում էին կուսակցությունը՝ ԿԿ-ի պլենումների միջև ընկած ժամանակաշրջանում։

Մինչև [[1917]] թվականը, երբ կուսակցության գործունեությունն անօրինական էր, ԿԿ ունեցել է Ռուսական բյուրո ՌՍԴԲ (բ)Կ ԿԿ և Արտասահմանյան բյուրո ՌՍԴԲԿ ԿԿ։ ԿԿ-ի անդամներին սիստեմատիկ հավաքելն անհնարին էր և վտանգավոր, այդ պատճառով սովորաբար հարցերը քննարկվում էին ԿԿ-ի ոչ լրիվ կազմի ներկայությամբ, ապա նամակագրությամբ հաշվի էին առնվում ԿԿ-ի մյուս անդամների կարծիքները, ընդունվում որոշումներ։ ԿԿ-ի ժողովներն առաջին անգամ «ԿԿ-ի պլենում» կոչելը վերաբերում է [[1908]] թվականի օգոստոսին (Ժնև)։ Հոկտեմբերյան հեղափոխությունից հետո կուսակցության մշտական աճի, գործունեության մասշտաբների ընդլայնման, առաջադրվող խնդիրների բարդացման հետեանքով ԿԿ-ի կազմն ընդլայնվում էր։

[[Վլադիմիր Լենին]]ի առաջարկությամբ ՌԿ (բ)Կ XII համագումարը ([[1923]]-ի ապրիլ) ավելացրեց ԿԿ-ի կազմը (մինչև ԿԿ-ի 40 անդամ և 17 անդամության թեկնածու)։ XV-XVIII համագումարներում ([[1927]]-ի դեկտեմբեր - [[1939]]-ի մարտ) ԿԿ-ի անդամների թիվը հասավ 71-ի, անդամության թեկնածուներինը՝ 68-ի։ XXV համագումարում ([[1976]]-ի փետրվար-մարտ) ԿԿ-ի կազմում ընտրվել է 288 անդամ և 139 անդամության թեկնածու։
{{ՀՍՀ|հատոր=5|էջ=379}}
{{ՀՍՀ|հատոր=5|էջ=379}}



20:13, 8 Մարտի 2021-ի տարբերակ

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Կենտրոնական կոմիտե (այլ կիրառումներ)

Կենտրոնական կոմիտե ԽՄԿԿ, Խորհրդային Միության կոմունիստական կուսակցության (ԽՄԿԿ) բարձրագույն ղեկավար օրգան ԽՄԿԿ համագումարների միջև ընկած ժամանակամիջոցում։ ԿԿ-ի անդամները և անդամության թեկնածուները ընտրվել են համագումարի կողմից։

Կենտրոնական կոմիտեն համարվել է կոմունիստական կուսակցության քաղաքական ղեկավարման օրգանը, տեսական և գաղափարական կենտրոնը։ Գործունեության ընթացքում այն ենթարկվել է կուսակցության համագումարի որոշումներին։

ԽՄԿԿ XXIV համագումարի (1971-ի մարտ-ապրիլ) հաստատած կանոնադրության մեջ ասվում էր, որ ԿԿ ղեկավարում է կուսակցության տեղական կուսակցական օրգանների ամբողջ գործունեությունը, իրականացնում ղեկավար կադրերի ընտրությունը և տեղաբաշխումը, ուղղություն է տալիս կենտրոնական պետական և աշխատավորների հասարակական կազմակերպությունների աշխատանքին՝ այնտեղ գործող կուսակցական խմբերի միջոցով, ստեղծում կուսակցության օրգաններ, հիմնարկներ, ձեռնարկություններ, ղեկավարում դրանց գործունեությունը, նշանակում կենտրոնական թերթերի և հանդեսների խմբագրությունները, բաշխում կուսակցական բյուջեի միջոցները և վերահսկում այն։

Լինելով կոլեգիալ ղեկավարման մարմին՝ ԽՄԿԿ ԿԿ, ոչ պակաս քան վեց ամիսը մեկ անգամ (համաձայն կուսակցության կանոնադրության), անցկացնում էր պլենար նիստեր։ ԿԿ-ի անդամության թեկնածուները պլենումներին պետք է ներկա լինեին լինում խորհրդակցական ձայնի իրավունքով։ Համագումարից հետո, ԿԿ-ի առաջին պլենար նիստում, ընտրում էին Սովետական Միության կոմունիստական կուսակցության Կենտրոնական կոմիտեի գլխավոր քարտուղար, ԽՄԿԿ ԿԿ-ի Քաղբյուրո և քարտուղարություն, որոնք ղեկավարում էին կուսակցությունը՝ ԿԿ-ի պլենումների միջև ընկած ժամանակաշրջանում։

Մինչև 1917 թվականը, երբ կուսակցության գործունեությունն անօրինական էր, ԿԿ ունեցել է Ռուսական բյուրո ՌՍԴԲ (բ)Կ ԿԿ և Արտասահմանյան բյուրո ՌՍԴԲԿ ԿԿ։ ԿԿ-ի անդամներին սիստեմատիկ հավաքելն անհնարին էր և վտանգավոր, այդ պատճառով սովորաբար հարցերը քննարկվում էին ԿԿ-ի ոչ լրիվ կազմի ներկայությամբ, ապա նամակագրությամբ հաշվի էին առնվում ԿԿ-ի մյուս անդամների կարծիքները, ընդունվում որոշումներ։ ԿԿ-ի ժողովներն առաջին անգամ «ԿԿ-ի պլենում» կոչելը վերաբերում է 1908 թվականի օգոստոսին (Ժնև)։ Հոկտեմբերյան հեղափոխությունից հետո կուսակցության մշտական աճի, գործունեության մասշտաբների ընդլայնման, առաջադրվող խնդիրների բարդացման հետեանքով ԿԿ-ի կազմն ընդլայնվում էր։

Վլադիմիր Լենինի առաջարկությամբ ՌԿ (բ)Կ XII համագումարը (1923-ի ապրիլ) ավելացրեց ԿԿ-ի կազմը (մինչև ԿԿ-ի 40 անդամ և 17 անդամության թեկնածու)։ XV-XVIII համագումարներում (1927-ի դեկտեմբեր - 1939-ի մարտ) ԿԿ-ի անդամների թիվը հասավ 71-ի, անդամության թեկնածուներինը՝ 68-ի։ XXV համագումարում (1976-ի փետրվար-մարտ) ԿԿ-ի կազմում ընտրվել է 288 անդամ և 139 անդամության թեկնածու։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 5, էջ 379