«Սպեկտր»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added

Գծային

11:02, 6 Հուլիսի 2014-ի տարբերակ

Սպեկտր (լատ. spectrum - պատկերացում, պատկեր, ֆիզիկայում՝ տվյալ ֆիզիկական մեծության ընդունած տարբեր արժեքների համախումբ: Սպեկտրները կարող են լինել անընդհատ և ընդհատ: «Սպեկտր» հասկացությունն առավել հաճախ կիրառվում է տատանողական պրոցեսների, ինչպես նաև էլեկտրամագնիսական և օպտիկական երևույթների նկարագրության համար:

Էլեկտրաական ազդանշանի սպեկտր

Էլեկտրական ազդանշանի սպեկտրը ազդանշանի հզորության, հոսանքի կամ լարման ամպլիտուդի հաճախային բաշխումն է: Որևէ ազդանշանի սպեկտր դիտում են սպեկտրի անալիզատորով կամ գտնում՝ այդ ազդանշանն արտահայտող ֆունկցիան վերածելով Ֆուրիեի շարքի (պարբերական ֆունկցիաների դեպքում) կամ Ֆուրիեի ինտեգրալի (ոչ պարբերական ֆունկցիաների դեպքում): Տարբերում են գծային սպեկտրներ, որոնցում Ֆուրիեի շարք կազմող առանձին ներդաշնակ բաղադրիչները բաժանված են վերջավոր հաճախային միջակայքերով, և հոծ սպեկտրներ, որոնք պարունակում են բոլոր հնարավոր հաճախականությունների ներդաշնակ բաղադրիչներ: Օրինակ՝ սինուսոիդական տատանման սպեկտրը կազմված է մեկ հաճախականությունից (սպեկտրային մեկ գծից), իսկ հեռախոսային ազդանշանի սպեկտրը գրավում է հաճախականությունների հոծ շերտ՝ ~3 կից լայնությամբ:

Օպտիկական սպեկտր

Օպտիկական սպեկտրը դիտարկվող մարմնի օպտիկական ճառագայթման ինտենսիվության (առաքման սպեկտր) կամ տվյալ նյութի միջով անցնող լույսի կլանման ինտենսիվության (կլանման սպեկտր) բաշխումն է ըստ հաճախականությունների (կամ ալիքի երկարությունների): Օպտիկական սպեկտրները լինում են գծային՝ կազմված առանձին ընդհատուն սպեկտրային գծերից, շերտավոր՝ կազմված խիտ դասավորված սպեկտրային գծերի առանձին ընդհատուն խմբերից (շերտերից) և հոծ (անընդհատ), որոնք համապատասխանում են բավական լայն տիրույթ ընդգրկող բոլոր հաճախականությունների լույսի ճառագայթմանը կամ կլանմանը: Օպտիկական սպեկտրները, որոնց ուսումնասիրությամբ զբաղվում է սպեկտրոսկոպիան, դիտվում և գրանցվում են սպեկտրային սարքերի օգնությամբ:

Սպեկտրները միջուկային ֆիզիկայում

Միջուկային ֆիզիկայում օգտագործվում են զանգվածների, իմպուլսների, էներգիաների, արագությունների սպեկտրներ հասկացությունները:

Աղբյուր

ՀՍՀ, 1985թ., Երևան

@@ Տող 1. / Տող 1. @@
 '''Սպեկտր'''  (լատ. spectrum - պատկերացում, պատկեր, [[Ֆիզիկա|ֆիզիկայում]]՝ տվյալ ֆիզիկական մեծության ընդունած տարբեր արժեքների համախումբ: Սպեկտրները կարող են լինել անընդհատ և ընդհատ: «Սպեկտր» հասկացությունն առավել հաճախ կիրառվում է [[տատանողական պրոցեսներ|տատանողական պրոցեսների]], ինչպես նաև [[Էլեկտրամագնիսականություն|էլեկտրամագնիսական]] և [[օպտիկական երևույթներ|օպտիկական երևույթների]] նկարագրության համար:
-==Էլեկտրաական ազդանշանի սպեկտր==
+== Էլեկտրաական ազդանշանի սպեկտր ==
 Էլեկտրական ազդանշանի սպեկտրը ազդանշանի հզորության, հոսանքի կամ լարման [[ամպլիտուդ|ամպլիտուդի]] հաճախային բաշխումն է: Որևէ ազդանշանի սպեկտր դիտում են սպեկտրի անալիզատորով կամ գտնում՝  այդ ազդանշանն արտահայտող ֆունկցիան վերածելով [[Ֆուրիեի շարքեր|Ֆուրիեի շարքի]] (պարբերական ֆունկցիաների դեպքում) կամ [[Ֆուրիեի ինտեգրալ|Ֆուրիեի ինտեգրալի]] (ոչ պարբերական ֆունկցիաների դեպքում): Տարբերում են [[գծային սպեկտրներ]], որոնցում Ֆուրիեի շարք կազմող առանձին ներդաշնակ բաղադրիչները բաժանված են վերջավոր հաճախային միջակայքերով, և հոծ սպեկտրներ, որոնք պարունակում են բոլոր հնարավոր հաճախականությունների ներդաշնակ բաղադրիչներ: Օրինակ՝ [[սինուսոիդական տատանում|սինուսոիդական տատանման]] սպեկտրը կազմված է մեկ հաճախականությունից (սպեկտրային մեկ գծից), իսկ հեռախոսային ազդանշանի սպեկտրը գրավում է հաճախականությունների հոծ շերտ՝ ~3 կից լայնությամբ:
-==Օպտիկական սպեկտր==
+== Օպտիկական սպեկտր ==
 [[File:Spektry opticheskie2.jpg|thumb|Օպտիկական սպեկտր]]
-Օպտիկական սպեկտրը դիտարկվող մարմնի օպտիկական ճառագայթման [[ինտենսիվություն|ինտենսիվության]] (առաքման սպեկտր) կամ տվյալ նյութի միջով անցնող լույսի կլանման ինտենսիվության (կլանման սպեկտր) բաշխումն է ըստ հաճախականությունների (կամ ալիքի երկարությունների): Օպտիկական սպեկտրները լինում են գծային՝ կազմված առանձին ընդհատուն սպեկտրային գծերից, շերտավոր՝ կազմված խիտ դասավորված սպեկտրային գծերի առանձին ընդհատուն խմբերից (շերտերից) և հոծ (անընդհատ), որոնք համապատասխանում են բավական լայն տիրույթ ընդգրկող բոլոր հաճախականությունների լույսի ճառագայթմանը կամ կլանմանը:Օպտիկական սպեկտրները , որոնց ուսումնասիրությամբ զբաղվում է [[սպեկտրոսկոպիա|սպեկտրոսկոպիան]], դիտվում  և գրանցվում են [[սպեկտրային սարքեր|սպեկտրային սարքերի]] օգնությամբ:
+Օպտիկական սպեկտրը դիտարկվող մարմնի օպտիկական ճառագայթման [[ինտենսիվություն|ինտենսիվության]] (առաքման սպեկտր) կամ տվյալ նյութի միջով անցնող լույսի կլանման ինտենսիվության (կլանման սպեկտր) բաշխումն է ըստ հաճախականությունների (կամ ալիքի երկարությունների): Օպտիկական սպեկտրները լինում են գծային՝ կազմված առանձին ընդհատուն սպեկտրային գծերից, շերտավոր՝ կազմված խիտ դասավորված սպեկտրային գծերի առանձին ընդհատուն խմբերից (շերտերից) և հոծ (անընդհատ), որոնք համապատասխանում են բավական լայն տիրույթ ընդգրկող բոլոր հաճախականությունների լույսի ճառագայթմանը կամ կլանմանը: Օպտիկական սպեկտրները, որոնց ուսումնասիրությամբ զբաղվում է [[սպեկտրոսկոպիա|սպեկտրոսկոպիան]], դիտվում  և գրանցվում են [[սպեկտրային սարքեր|սպեկտրային սարքերի]] օգնությամբ:
-==Սպեկտրները միջուկային ֆիզիկայում==
+== Սպեկտրները միջուկային ֆիզիկայում ==
 Միջուկային ֆիզիկայում օգտագործվում են զանգվածների, իմպուլսների, էներգիաների, արագությունների սպեկտրներ հասկացությունները:
-==Աղբյուր==
+== Աղբյուր ==
-[[Սպեկտր: ՀՍՀ,  1985թ., Երևան]]
+ՀՍՀ,  1985թ., Երևան
+[[Կատեգորիա:Սպեկտրասկոպիա]]
+[[Կատեգորիա:Աստղագիտություն]]
+[[Կատեգորիա:Օպտիկա]]
+[[Կատեգորիա:Գույներ]]
+[[Կատեգորիա:Ֆիզիկայի հիմնարար հասկացություններ]]