«Հնչույթ»–ի խմբագրումների տարբերություն
Նոր էջ «'''Հնչույթ''', լեզվի արտահայտության պլանի նվազագույն միավորը, ծառայում է լեզվի իմաստակիր միավորներ...»: |
չ clean up, փոխարինվեց: : → ։ (8) oգտվելով ԱՎԲ |
||
| Տող 1. | Տող 1. | ||
'''Հնչույթ''', լեզվի արտահայտության պլանի նվազագույն միավորը, ծառայում է լեզվի իմաստակիր միավորները ([[ձևույթներ|ձևույթները]], [[Բառեր|բառերը]]) տարբերակելու |
'''Հնչույթ''', լեզվի արտահայտության պլանի նվազագույն միավորը, ծառայում է լեզվի իմաստակիր միավորները ([[ձևույթներ|ձևույթները]], [[Բառեր|բառերը]]) տարբերակելու համար։ Խոսքի մեջ արտահայտվում է մի քանի [[Հնչյուն (խոսքի միավոր)|հնչյուններով]], որոնց որակը պայմանավորված է դիրքով, շեշտով ևն։ Հնչույթն ինքնին զուրկ է որևէ իմաստից և ազդանշում է իմաստի փոփոխման մասին՝ հակադրվելով այլ հնչույթների (առանձին վերցրած ա-ն ոչ մի իմաստ չունի, սակայն տար-տեր հակադրական զույգի մեջ ազդանշում է բառիմաստի փոփոխման մասին)։ Հնչույթները լեզվի մեջ կազմում են կուռ համակարգ, որտեղ յուրաքանչյուր հնչույթ պայմանավորված է մյուսով, և որևէ մեկի փոփոխումը առաջ է բերում համակարգի խախտում։ Հնչույթները լեզվական վերլուծության միջոցով կարելի է տարրալուծել ավելի փոքր բաղադրիչների տարբերակիչ հատկանիշների, որոնք խոսքի մեջ ինքնուրույն գոյություն չունեն, հանդես են գալիս մյուս հատկանիշների հետ։ Այսպես՝ պայտ-փայտ հակադրական զույգի մեջ շնչեղացումը դիտվում է որպես տարբերակիչ հատկանիշ, որը հանդես է գալիս մյուս հատկանիշների (հպականության, շրթնայնության, խլության) հետ միաձուլված։ Յուրաքանչյուր լեզվի մեջ հնչույթը հանդես է գալիս տարբերակիչ հատկանիշների որոշակի ամբողջությամբ։ Այս առումով ամերիկյան նկարագրական լեզվաբանության մեջ հնչույթը բնորոշվում է որպես «տարբերակիչ հատկանիշների փունջ» (տես նաև [[Հնչույթաբանություն]])։ |
||
{{ՀՍՀ}} |
{{ՀՍՀ}} |
||
10:17, 24 Մարտի 2014-ի տարբերակ
Հնչույթ, լեզվի արտահայտության պլանի նվազագույն միավորը, ծառայում է լեզվի իմաստակիր միավորները (ձևույթները, բառերը) տարբերակելու համար։ Խոսքի մեջ արտահայտվում է մի քանի հնչյուններով, որոնց որակը պայմանավորված է դիրքով, շեշտով ևն։ Հնչույթն ինքնին զուրկ է որևէ իմաստից և ազդանշում է իմաստի փոփոխման մասին՝ հակադրվելով այլ հնչույթների (առանձին վերցրած ա-ն ոչ մի իմաստ չունի, սակայն տար-տեր հակադրական զույգի մեջ ազդանշում է բառիմաստի փոփոխման մասին)։ Հնչույթները լեզվի մեջ կազմում են կուռ համակարգ, որտեղ յուրաքանչյուր հնչույթ պայմանավորված է մյուսով, և որևէ մեկի փոփոխումը առաջ է բերում համակարգի խախտում։ Հնչույթները լեզվական վերլուծության միջոցով կարելի է տարրալուծել ավելի փոքր բաղադրիչների տարբերակիչ հատկանիշների, որոնք խոսքի մեջ ինքնուրույն գոյություն չունեն, հանդես են գալիս մյուս հատկանիշների հետ։ Այսպես՝ պայտ-փայտ հակադրական զույգի մեջ շնչեղացումը դիտվում է որպես տարբերակիչ հատկանիշ, որը հանդես է գալիս մյուս հատկանիշների (հպականության, շրթնայնության, խլության) հետ միաձուլված։ Յուրաքանչյուր լեզվի մեջ հնչույթը հանդես է գալիս տարբերակիչ հատկանիշների որոշակի ամբողջությամբ։ Այս առումով ամերիկյան նկարագրական լեզվաբանության մեջ հնչույթը բնորոշվում է որպես «տարբերակիչ հատկանիշների փունջ» (տես նաև Հնչույթաբանություն)։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։ 
|