Ջրի ծաղկում
Ջրի ծաղկում, էվտրոֆացում, քաղցրահամ ջրային էկոհամակարգերի վերին կենսահորիզոնում կանաչ և կապտականաչ ջրիմուռների զանգվածային բազմացումը, որն առաջանում է բնական կամ մարդահարույց գործոնների ազդեցությամբ։
Ջրի «ծաղկմանը» նպաստում է կենսածին նյութերով (ֆոսֆոր, ազոտ, օրգանական միացություններ) ջրամբարների աղտոտումը, որի հետևանքով փոխվում են ջրի գույնը, որակը, խախտվում էկոհամակարգը, վատթարանում ջրավազանի թթվածնային ռեժիմը։
Ջրի ծաղկման տեսակներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ըստ ջրիմուռների կենսազանգվածի կոնցենտրացիայի՝ տարբերում են
- թույլ (0,5-0,9 մգ/լ),
- չափավոր (1-10 մգ/լ),
- սաստիկ (10-100 մգ/լ)
- գերսաստիկ (100 մգ/լ-ից ավելի) ջրի «ծաղկում»
Ջրի «ծաղկման» յուրահատուկ և ինքնատիպ դրսևորումներից է Սևանա լճի հիմնախնդիրը, որը Հայաստանի համար ունի ոչ միայն էկոլոգիական, այլև սոցիալ-տնտեսական նշանակություն։ Լճում ներկայումս բուսապլանկտոնի կենսազանգվածն ավելացել է շուրջ 2 անգամ, և այն ակտիվ «ծաղկում» է։ Հիդրոէկոլոգիայի և ձկնաբանության ինստիտուտի տվյալներով (2004)՝ օրգանական նյութերի կուտակումները լճում կազմել են շուրջ 150 հզ. տ, այն դեպքում, երբ 1930-ական թվականներին այն կազմել է մոտ 25 հզ. տ։ Լճի «ծաղկման» նման տեմպերի պահպանումը մոտ ապագայում կարող է ոչ պիտանի դարձնել լճի ջուրը ոչ միայն խմելու, այլև ոռոգման և ռեկրեացիայի համար։
Մարդահարույց գործոնների բացասական ազդեցությունը սպառնում է նաև ջրամբարներին և մյուս լճերին։ Հայաստանում էկոլոգիական հիմնախնդիրների շրջանակներում կատարվում են ներքին ջրերի հսկիչ աշխատանքներ։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական տարբերակը վերցված է Հայաստանի բնաշխարհ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։ |
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ջրի ծաղկում» հոդվածին։ |
|