Ներկեր
Ներկեր, գունավոր նյութեր, օգտագործվում են առարկաներին գեղեցիկ տեսք տալու և մակերևույթը քայքայումից պաշտպանելու նպատակով։ Ներկերը բաղկացած են թաղանթ առաջացնող (սոսնձող) նյութերից և մանրացված օրգանական կամ անօրգանական սյիգ-Վենաներից։ Հաճախ պարունակում են նաև լուծիչներ, լցոններ, սիկկատիվներ, պլասաիֆիկաաորներ և այլ խառնուրդներ։ Որպես թաղանթ առաջացնող նյութեր օգտագործվում են ձեթերը, օլիֆները, լաքերը, պոլիմերների ջրային էմուլսիաները, բուսական կամ կենդանական սոսինձները, հեղուկ ապակին և այլն։ Ներկվող մակերևույթի վրա այդ նյութերը ներկերին հաղորդում են անհրաժեշտ մեխանիկական հատկություններ (ամրություն, կարծրություն), պայմանավորում են ներկերի կպչունակությունը, սոսնձում են պիգմենտի և լցոնի մասնիկները։ Պիգմենտները (0,5-2 կմ-ոց մասնիկներ) պայմանավորում են ներկերի գույնը, ծածկունակությունը, անթափանց լինելը, կոռոզիան կանխող հատկությունը են։ Ներկեր սովորաբար, մածուկային կամ նոսրացված կախույթներ և այլն։ Մածուկային ներկերը պատրաստում են պիգմենտը սոսնձանյութում տրորելու միջոցով՝ նուրբ մանրացնելով։ Օգտագործումից առաջ մածուկային ներկերը նոսրացնում են օլիֆով կամ այլ լուծիչներով։ Արտադրվում են նաև օգտագործման համար պատրաստ հեղուկ ներկեր։ Որոշ ներկեր(օրինակ, ջրաներկը) արտադրվում են մամլած սալիկների կամ պիգմենտներ, թաղանթ առաջացնող նյութեր և լցոններ պարունակող փոշիների ձևով։ Կախված ներկի և ներկվող առարկայի բնույթից, ներկման նպատակից՝ առարկան ներկում են վրձնով, հատուկ գրտնակներով, ներկի մեջ ընկղմելով և այլն։ Փոշի ներկերը նստեցնում են առարկայի մակերեսին, ապա հալում տաքացնելով։ Ըստ կիրառման բնագավառի տարբերում են շինարարական, տպագրական և գեղագիտական ներկեր։ Ի տարբերություն մյուսների, գեղագիտական ներկեր կարող են լինել նաև թափանցիկ։ Գոյություն ունեն նաև հատուկ լուսարձակող, ջերմագգայուն ներկեր։ Նավերի ընդջրյա մասերը ներկում են ջրակայուն, կոռոզիան կանխող այնպիսի ներկերով, որոնք կանխում են փափկամորթների խեցիների կպչելը և մամռակալելը։
Տեսակներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Նախաներկը՝ նախապատրաստական ծածկույթ է, որը կիրառվում է նյութերի վրա նախքան իրական ներկը կիրառելը[1]։ Նախապատված մակերեսը ապահովում է ներկի ավելի լավ կպչունություն՝ դրանով իսկ մեծացնելով ներկի ամրությունը և ապահովելով ներկված մակերեսի բարելավված պաշտպանությունը։
- Էմուլսիոն ներկերը՝ ջրի վրա հիմնված ներկեր են, որոնցում ներկանյութը ցրված է հիմնականում ջրից կազմված հեղուկում[2]։
- Լաքը՝ հիմնականում առանց գունանյութերի ներկ է, որը ապահովում է պաշտպանիչ ծածկույթ՝ առանց մակերեսի էական գունաթափման, թեև կարող է ընդգծել նյութի գույնը։
- Փայտի դեղաներկը՝ ներկի տեսակ է, որը շատ «բարակ» է, ինչը նշանակում է ցածր մածուցիկություն, այնպես որ գունանյութը ներծծվում է նյութի մեջ, օրինակ՝ փայտի մեջ, այլ ոչ թե մնում է թաղանթի մեջ մակերեսի վրա։ Բիծը հիմնականում ցրված պիգմենտ է կամ լուծված ներկ, գումարած լուծիչի մեջ կապող նյութ։ Այն նախատեսված է չպատված մակերեսին գույն հաղորդելու համար։
- Կավիճ ներկը՝ դեկորատիվ ներկ է։ Ամենից հաճախ այս տեսակի ներկը ջրի վրա հիմնված է[3]։ Կավիճ ներկը նախատեսված է վինտաժ ոճով տան դեկորի համար։
- Մեկուսիչ ներկը՝ կամ մեկուսիչ ներկը նվազեցնում է ջերմության փոխանցման արագությունը այն մակերեսով, որի վրա այն կիրառվում է[4]։ Բաղադրության տեսակներից մեկը հիմնված է ցանկացած հարմար տեսակի ներկի վրա խոռոչ միկրոսֆերաներ ավելացնելու վրա։
- Հակասայթաքուն ներկը պարունակում է քիմիական նյութեր կամ ավազ, որոնք մեծացնում են մակերևույթի շփումը և նվազեցնում սահելու վտանգը, հատկապես խոնավ պայմաններում[5]։
- Ճանապարհի գծանշման ներկը[6] հատուկ օգտագործվում է ճանապարհային նշանների և գծերի գծանշման և ներկման համար, որոնք ամուր ծածկույթ են կազմում ճանապարհի մակերեսին։ Այն պետք է արագ չորանա, ապահովի հաստ ծածկույթ և դիմացկուն լինի մաշվածության և սայթաքման նկատմամբ, հատկապես խոնավ պայմաններում։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ «Applying a Primer Coat Before Painting». liveabout.com. Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 2-ին.
- ↑ «Emulsion paints». solexpaints.co.uk. Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 2-ին.
- ↑ «What is Chalk Spray Paint? 5 Potential Project Benefits». illjustfixitmyself.com. Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 2-ին.
- ↑ «All You Need to Know About Insulating Paint». bobvila.com. Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 2-ին.
- ↑ «Anti-slip contains». standardpoly.com. Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 2-ին.
- ↑ «Convex Vibration Road Marking Paint». web.archive.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ փետրվարի 15-ին. Վերցված է 2023 թ․ մայիսի 2-ին.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 8, էջ 248)։ 
|