Մասնակից:Makruhi/Ավազարկղ և

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Գալերիա Կոպիոլա (ծնվել է մ․թ․ա․ 96 թվականին, մահացել՝ մ․թ․ 9 թվականին կամ ավելի ուշ ) հին հռոմեացի էմբոլիարայի պարուհի, որին հռոմեացի փիլիսոփա Պլինի ավագը դասել է նշանավոր հարյուրամյա կանանց ցուցակում իր ՞Բնական պատմություն՞ աշխատության մեջ։[1] Ըստ Պլինիի Գալերիան մեկն է դասական հին աշխարհի այն քիչ դերասանուհիներից, որոնց գործունեության այնկյուաքարի տարեթիվը կարելի է ճշգրտորեն ամրագրել։[2]

Կատարողականության ժանր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էմբոլիմոն (հին հունարեն՝ նշանակում է ներդրված) երաժշտական համար է, որը կատարվում էր պիեսի երկու գործողությունների արանքում։ Հին հռոմեական թատրոնում Գալերիան մասնագիտացել էր էմբոլիում պարելու մեջ հավանաբար մենակ, որն իրականացվում էր պարող աղջկա կամ միմայի միջոցով։ Վերջիններս արտահայտվում էին միայն միմիկաներով։[3]Էմբոլիումը հանդիսանում է ժամանակակից պարարվեստում որպես բալետի մի ձև, որը պահանջում էր պտույտներ, շարժման փոփոխականություն, հանկարծակի քարացածություն, և ձեռքի շարժումների հատուկ ռեպերտուար։[4]

Էմբոլիումով թատերական գուրծողությունների միջև դադար տալը երաժշտակատակերգական խառը ժանրն էր, որը կոչվում էր "միմուս"։ Հռոմեական միմուսները սովորաբար ներկայացվում էին առանց դիմակների հակառակ մյուս հին թատրոնի ձևերի, որտեղ կանանց դերերը կատարում էին կանացի դիմակներով տղամարդիկ։ Միմուսները հնարավորություն են տալիս կանանց վաստակել որպես հմուտ արվեստագետների,[5]իսկ Գալերիայի գործունեությունը դրա վառ ապացույցն էր ևnancial reward they might achieve.[6] այն թե որքան շատ դրամական պարգև կարող էր նա ստանալ։[7]Գալերիա Կոպիոլան մեկն էր այն չորս էմբոլիա կատարողներից, որոնց անունները պահպանվել են։ Դրանք էին Սոֆե Թեերեբաթիլլիանան,[8]Ֆոեբե Վոկոնսիանa,[9] և միակ տղամարդ կատարողը՝ Օպպիուսը։[10]

Կարիերա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պոմպեյի թատրոնը և Վենուս Վիկտրիկսի տաճարը ինչպես վերապատկերացրել են 1908 թվականին

Գալերիան իր առաջին բեմական ելույթն ունենում է մ․թ․ա․ 82 թվականին 13 կամ 14 տարեկան հասակում հռոմեացի տիրակալ Սուլլահի տիրապետության օրոք, թատերական մի ներկայացման ժամանակ, բեմադրված ռամիկ Մարկուս Պոմպոնիուսի կողմից։ Առիթը հանդիսանում էր կամ Սերես աստվածուհու տոնը կամ էլ նոյեմբերի ռամկական խաղերը։

Գալերիայի հռչակն այնքան մեծ էր, որ երբ Պոմպեյի թատրոնի արարողությունների անցկացման համար մ․թ․ա․ 55 թվականին, նրան, որն արդեն չէր պարում բերում են թատրոն որպես ՞կենդանի լեգենդի՞։[11] Բազմաթիվ նախկին բեմի լուսատուներ են ելույթ ունենում, որոնց մեջ հասակով դերասան Կլոդիուս Եզոպոսը,[12]որի կատարողականության համբավը շատ կարճ էր տևել, միայն վաղ երիտասարդ հասակում։ [13]Գալերիան մոտավորապես քառասուն տարեկան էր այդ ժամանակ և ֆիզիկապես լավ վիճակում էր ու կարողանում էր պարել, բավականին առողջ էր, իսկ դադարել պարելը նրա քմահաճույքին էր թողնված։ Նա լավ էր վաստակում։

Գալերիան վերջին անգամ հայտնվում է խաղերի երդման արարողության ժամանակ ի պատիվ Ավգուստոսի մեր թվարկության 9 թվականին, երբ նա 104 տարեկան էր։ Պլինին սակայն ոչինչ չի ասում նրա կատարման մասին, կամ էլ այն մասին թե նա միայն ներկա էր որպես պատվավոր հյուր։[14]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ Pliny the Elder, Natural History 7.158 (= 49 in the Bostock translation); Tim G. Parkin and Arthur J. Pomeroy, Roman Social History: A Sourcebook (Routledge, 2007), p. 56.
  2. ↑ John H. Starks, Jr., "Pantomime Actresses in Latin Inscriptions," in New Directions in Ancient Pantomime (Oxford University Press, 2008), p. 123.
  3. ↑ Eric Csapo and William J. Slater, The Context of Ancient Drama (University of Michigan Press, 1994), pp. 371, 426.
  4. ↑ Csapo and Slater, The Context of Ancient Drama, p. 372, noting that these techniques are all mentioned in ancient sources.
  5. ↑ Gian Biagio Conte, Latin Literature: A History (Johns Hopkins University Press, 1994, originally published 1987 in Italian), p. 128.
  6. ↑ W.D. Lebek, "Moneymaking on the Roman Stage," in Roman Theater and Society (University of Michigan Press, 1996) pp. 8–9, 44.
  7. ↑ W.D. Lebek, "Moneymaking on the Roman Stage," in Roman Theater and Society (University of Michigan Press, 1996) pp. 8–9, 44.
  8. ↑ CIL 6.10128 = ILS 5263, as cited by Starks, "Pantomime Actresses," p. 123ff., who notes that her cognomen probably has to do with the famed mimus Bathyllus.
  9. ↑ CIL 6.10127 = ILS 5262, as cited by Starks, "Pantomime Actresses," p. 123.
  10. ↑ CIL 4.1949, from the Basilica of Pompeii, as cited by Starks, "Pantomime Actresses," p. 123, who notes that in political rhetoric, it was a slur to accuse a man of being an entertainer, and that the graffito may be so intended.
  11. ↑ Lebek, "Moneymaking on the Roman Stage," p. 44; miraculum is Pliny's word.
  12. ↑ Matthew Gisborne, "A Curia of Kings: Sulla and Royal Imagery," in Imaginary Kings: Royal Images in the Ancient Near East, Greece and Rome (Franz Steiner, 2005), p. 122.
  13. ↑ Cicero, Ad familiares 7.1.1–2 (24 in the numbering of Shackleton Bailey), as cited by Starks, "Pantomime Actresses," p. 124.
  14. ↑ Starks, "Pantomime Actresses," p. 124. Pliny records that "Galeria Copiola the emboliara was brought back onstage at age 104 in AD 9 for the votive games honoring the recovery of the Divine Augustus" (Galeria Copiola emboliara reducta est in scaenam C. Poppaeo Q. Sulpicio cos. ludis pro salute Divi Augusti votivis annum CIIII agens).


Կատեգորիա:Հին Հռոմի պատմություն Կատեգորիա:Արվեստի պատմություն

Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մասնակից:Makruhi/Ավազարկղ_և&oldid=4376892» էջից