Հացահատիկ (պտուղ)
Հացահատիկ, հացահատիկային բույսերի սերմերի պտուղը[1][2], ինչպես նաև այլ բույսերի սերմ։
Այլ իմաստով հացահատիկը օգտագործվում է որպես հավաքական հասկացություն։ Այն նշանակում է հացահատիկային և լոբազգիների սերմերի զանգվածային քանակություն, որը հանդիսանում է հացահատիկային արտադրության արտադրանքի մեջ և մտնում է մարդու հիմնական սննդի մեջ, օգտագործվում է որպես հումք սննդի արդյունաբերության տարբեր ճյուղերի համար, ինչպես նաև որպես կեր գյուղատնտեսական կենդանիների համար։
Փոխաբերական իմաստով հացահատիկը կարող է նշանակել մի փոքր մասնիկ, սաղմ, սկիզբ, ինչպես նաև ինչ-որ բանի միջուկ։
Հացահատիկի կազմ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]| էնդոսպեռմ | ալեյրոնային շերտ | սաղմոն | թաղանթներ | ծաղկի նրբամաշկը | |
|---|---|---|---|---|---|
| Ցորեն | 81,1—84,2 % | 6,8—8,6 % | 1,4—3,2 % | 3,1—5,6 % | — |
| Վարսակ | 51—61 % | 4—6 % | 3—4 % | 2—4 % | 20—40 % |
Հասուն հացահատիկի հացահատիկային լոբազգիները էնդոսպեռմ չեն պարունակում։ Այն ընդգրկում է սերմ (կեղև), որի տակ գտնվում է սաղմը։
Հացահատիկը մշակույթում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Ինչ-որ բանի առանձին մասնիկ (օրինակ՝ «մարգարտյա հատիկ», «խավիարի հատիկ», «վառոդի հատիկ», «օսլային հատիկներ», «քլորոֆիլային հատիկներ»)։
- Ինչ-որ բանի մի փոքր բաժին կամ մասնիկ («ժողովրդական իմաստության հացահատիկ»,«ճշմարտության հատիկ»,«փառասիրության հատիկ»)։
- Սաղմը կամ ինչ-որ բանի սկիզբը։
Հետաքրքիր փաստեր
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Չեխական չափման համակարգում հացահատիկը հեռավորության չափման միավոր է։
- Պատմականորեն, քաշի շատ միջոցների էտալոնները հավասար էին տարբեր բույսերի ցորենի (սերմերի) զանգվածին[3]։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ Зерно / Е. Д. Казаков // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.
- ↑ Зерно // Большой толковый словарь русского языка. Гл. ред. С. А. Кузнецов. В авторской редакции 2014 года (публикация на сайте Грамота.ру).
- ↑ Ирина Винокурова. Хлебная метрология // Техника — молодёжи. — 2011. — № 7 (июль). — С. 48.