Սև արծիվ (խորհրդանշան)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
(Վերահղված է Arrano beltzaից)
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Սև արծիվ (այլ կիրառումներ)

Սև արծիվ (բասկ.՝ Arrano Beltza), հին բասկյան և նավառայան խորհրդանշան, որը պատկերվում է դեղին ֆոնի վրա։ Այժմ դեղին ֆոնին սև արծիվի խորհրդանշանը օգտագործում են բասկ ազգայնականները որպես Բասկերի Երկրի՝ Euskal Herria-ի խորհրդանշան։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ի սկզբանե Սև արծիվը Նավառայի թագավոր Սանչո Է-ի կնիքն էր[1], սակայն հետագայում այն սկսեցին վերագրել Նավառայի Սանչո Գ թագավորին, ով իր իշխանությունը տարածեց Արագոնում և Կաստիլիայում, ընդգրկելով բասկյան մշակույթի և լեզվի տարածման բոլոր հողերը։ Բասկ ազգայնականների կարծիքով, Սանչո Գ-ի թագավորումը իրենից բոլոր բասկախոս հողերի միավորման նախադեպ է։ Իսպանացիների կարծիքով, Սանչո Գ-ի իշխումը միասնական Իսպանիայի ստեղծման առաջին փորձերից մեկն է[2]։

Օգտագործումը բասկ ազգայնականների կողմից[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սև արծիվը հիմնականում օգտագործվում աբերցալեների (en)՝ հայրենասերների (հիմնականում՝ ձախ ազգայնականների) կողմից, որոնք այն համարում են Բասկոնիայի հնագույն խորհրդանիշ, սակայն երբեմն Սև արծիվը օգտագործում են ինչպես ձախ, այդպես էլ աջ ազգայնականները[3]։

Սև արծիվը զանգվածային մշակույթում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Arrano Beltza» (Սև արծիվ) է կոչվում է Միքել Լաբոայի երգերից մեկը։ Հետագայում այն վերաերգվել է Negu Gorriak ռոք-խմբի կողմից։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Javier Martínez de Aguirre y Aldaz, "El Signo del Águila en los Documentos de Sancho VII el Fuerte, Rey de Navarra (1194-1234)", Anales De La Real Academia Matritense De Heráldica y Genealogía, vol. 8, pt. 1, pp. 557-574.
  2. «Ongi Etorri Auñamendi Entziklopediara». Auñamendi Entziklopedia.(անգլ.)
  3. «La Ertzaintza deja que el «cara al sol» suene en Donostia y acalla la protesta». GARA.net. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ սեպտեմբերի 3-ին. Վերցված է 2015 թ․ մարտի 18-ին.(անգլ.)(Ստուգված է 15 հունվարի 2012)