Օլստերի կամավորական ուժեր
| Օլստերի կամավորական ուժեր | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | ռազմական կազմակերպություն |
| Երկիր | .svg){kind=small} Միացյալ Թագավորություն |
| Հաջորդող | Loyalist Retaliation and Defence Group?[1] և Loyalist Commission? |
| Հիմնադրված | մայիս 1966 |
Օլստերի կամավորական ուժեր (անգլ.՝ Ulster Volunteer Force, сокращённо UVF), օլսթեր բողոքական զինված խմբավորում (ինքնապաշտպանության խումբ[2]), ստեղծվել է 1966 թվականին Իռլանդիայի հանրապետական բանակի դեմ պայքարի և Մեծ Բրիտանիայի կազմում Հյուսիսային Իռլանդիայի պահպանման համար։ Անվանումն ստացել է 20-րդ դարասկզբի Օլստերի կամավորների ջոկատի պատվին։ Օլստերի ուժերի առաջին ղեկավարը Գաստի Սպենսն էր, ով ծառայում էր բրիտանական բանակում։ Զինված պայքարը Օլստերի ուժերը վարում էին գրեթե 30 տարի։ 1994 թվականին նրանք հայտարարեցին կրակի դադարեցման մասին, իսկ 2007 թվականին սկսեցին ապառազմականացման գործընթացը։ 2009 թվականի հունիսի 29-ին Օլստերի կամավորական ուժերը հայտարարեցին իրենց պայքարի դադարեցման մասին[3], Չնայած նրան, որ որոշ օլստերական կամավորներ շարունակել են կազմակերպել վանդալիզմի և բռնության ակտեր։
Օլտերական ուժերում գաղտնիության շատ բարձր մակարդակ կար։ Այնտեղ հայտնվելը գրեթե հնարավոր չէր թվում[4][5][6][7][8]։ Դրա հետ մեկտեղ խմբավորումը չի թաքցրել իր նպատակները՝ Հյուսիսային Իռլանդիայի պահպանումը Մեծ Բրիտանիայի կազմում և իռլանդական հանրապետականության իսպառ վերացումը։ Պայքարի տարիներին խմբավորմանը մեղադրում են առնվազն 500 սպանության մեջ[9][10]։ Զոհերի թվից ավելի քան երկու երրորդը կազմում էին կաթոլիկ դավանանքի քաղաքացիական անձինք։ Օլստերսցիների իրականացրած ամենաարյունալի ահաբեկչություններից մեկը 1971 թվականին Մաքգերք բարում տեղի ունեցած պայթյունն էր, որի հետևանքով զոհվել էր 15 մարդ (երկար ժամանակ ոստիկանությունը կարծում էր, որ պայթյունը կատարել են իրի զինյալները՝ շփոթելով բարը)։ 1969 թվականից օլստերցիները սկսել են ահաբեկչություններ իրականացնել նաև Իռլանդիայում. այսպես, 1974 թվականին նրանք մի շարք պայթյուններ են իրականացրել Դուբլինի և Մոնախանի փողոցներում (այդ ժամանակ զոհվել է 33 մարդ)[11]։
Իռլանդիայի հանրապետական բանակի գրոհայինները ոստիկանությանը միշտ նախապես տեղեկացրել են իրենց իսկ կողմից տեղադրված ռումբի մասին և կոչ են արել դուրս բերել քաղաքացիներին, ինչպես կարգադրել է նրանց գաղտնի կանոնադրությունը։ Օլստերցիները երբեք տեղյակ չեն պահել ռումբերի մասին և ընտրել են իրենց զոհերին քաղաքացիականան անձանց մեջ․ հատկապես տխրահռչակ դարձավ Բելֆաստի և Կենտրոնական Օլստերի բրիգադները։ Վերջինս մեղադրվում է 1975 թվականին Մայամի շոուբենդի գնդակահարության մեջ, երբ իռլանդական կաբարե խմբի երեք անդամներ սպանվեցին օլստերական զինյալների կողմից, որոնք հանդերձված էին բրիտանական բանակի համազգեստով (այդ ժամանակ էլ երկու օլստերցիներ անզգուշությամբ սպանվեցին իրենց իսկ համախոհների կողմից)։ Վերջին խոշոր ահաբեկչությունը 1994 թվականին Լաֆինիսլենդում տեղի ունեցած կոտորածն էր, երբ բարում 6 կաթոլիկներ սպանվեցին։ Խմբավորման մասին հիշատակումները մամուլում են հայտնվել զենքի պահեստների (այդ թվում՝ Բելֆաստում) հայտնաբերման կապակցությամբ)[12]։
Խմբավորումը որպես ահաբեկչական արգելված է Մեծ Բրիտանիայում[13], Իռլանդիայում և ԱՄՆ-ում (ԱՄՆ-ի Պետդեպարտամենտը 2005 թվականին Օլստերի կամավորական ուժերը օրենքից դուրս է հայտարարել)[14][15]։ Այն պատճառով, որ խմբավորումն արգելվել է Մեծ Բրիտանիայում, նա հաճախ է հայտնվել Գործողությունների բողոքական խումբ անվան տակ, որն օգտագործվել է 1974 թվականի աշնանից[16], իսկ բոլոր դիմումները ստորագրվել են երբեք գոյություն չունեցող կապիտան Ուիլյամ Ջոնսթոնի անունից[17]։
Նպատակներ ու ռազմավարություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Օլստերի կամավորական ուժերի հիմնական նպատակը իռլանդական հանրապետականության դեմ պայքարն էր (որի շահերը պաշտպանում էր Իռլանդական հանրապետական բանակը) և Հյուսիսային Իռլանդիայի պահպանումը Մեծ Բրիտանիայի կազմում[18]։ Զոհերի ճնշող մեծամասնությունը կաթոլիկներ էին, որոնց հաճախ սպանում էին ոչ թե գործողության պլանի համաձայն, այլ զինյալների անձնական նախաձեռնությամբ[19]։ Օլստերները երբեք չի զղջացել և ցավակցել սպանված խաղաղ քաղաքացիների համար, այլ ընդհակառակը, մեղադրել է նրանց աջակցելու կամ համակրանքի համար[20], բացի այդ, խաղաղ քաղաքացիների գնդակահարությունը գնահատվել է որպես օրինական վրեժ իռլանդացի ազգայնականների ակցիաների համար, որը կարող էր թուլացնել իրի աջակցությունը կամ ընդհանրապես բարոյալքել այն։ Ենթադրվում էր, որ հակաքաղցկեղային ահաբեկչությունը ԻՀԲ-ին կապիտուլացնելու միակ միջոցն էր[21]։
Օլստերի պաշտպանության ասոցիացիայի նման, Օլստերի կամավորական ուժերը իրենց նպատակին հասնելու համար կազմակերպել են առանձին անհատների սպանություններ, զանգվածային սպանություններ և կոտորածներ, ռումբերի պայթյուններ և մարդկանց առևանգումներ։ Օլստերների սպառազինության մեջ եղել են ատրճանակ-գնդացիրներ, ինքնաձիգներ, ատրճանակներ, նռնակներ (ինչպես գործարանային, այնպես էլ ինքնաշեն), Մոլոտովի կոկտեյլներ, ձգվող և ավտոմոբիլային ռումբեր։ 1970-ական թվականների սկզբից Օլստերական կամավորների այցեքարտը դարձել է բարերում պայթյունները՝ առանց որևէ նախազգուշացման[22]։ Օլստերի կամավորական ուժերի անդամներին սովորեցրել են ռումբեր և ինքնաշեն պայթուցիկ սարքեր հավաքել[23]։ Ամռան վերջին՝ 1973 թվականի աշնան սկզբին օլստեր լոյալիստների հաշվին ավելի շատ պայթյուններ են եղել, քան Օլստերի և Իռլանդական հանրապետական բանակի պաշտպանության ասոցիացիայի հաշվին, որոնք միասին վերցվել են[24], իսկ ամբողջ տարվա ընթացքում դրանք կազմել են ավելի քան 200[25]։ Բայց 1977 թվականից օլստերցիները դադարել են օգտագործել ռումբերը, քանի որ նրանց մոտ ավարտվում էին պայթուցիկ նյութերը, իսկ որակավորված պայթուցիկ սարքերն ավելի ու ավելի քիչ էին դառնում։ Օլստերցիները փոխել են մարտավարությունը[26][27] և պայթյուններ չեն կազմակերպել մինչև 1990-ականների սկիզբը, մինչև նրանց ձեռքում չհայտնվեց Powergel պայթուցիկ նյութը[28][29]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ https://cain.ulster.ac.uk/othelem/organ/lorgan.htm
- ↑ «ИРА и Великобритания». Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ մարտի 23-ին. Վերցված է 2010 թ․ հունվարի 10-ին.
- ↑ Террористы Северной Ирландии продолжили разоружение
- ↑ Taylor, 1999, էջ 34
- ↑ Cusack, McDonald, 2000, էջ 107
- ↑ Wood, 2006, էջեր 6, 191
- ↑ Bruce, 1994, էջ 4
- ↑ Boulton, 1973, էջ 3
- ↑ «Sutton Index of Deaths: Organisation responsible for the death». Conflict Archive on the Internet. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 1-ին.
- ↑ «Sutton Index of Deaths: Crosstabulations». Conflict Archive on the Internet. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 1-ին. (для кросстабуляции выбрать «religion summary», «status» и «organisation» как переменные)
- ↑ Дон Муллан, Джеймс Муллин. Трактат о терроризме
- ↑ В Белфасте нашли крупный склад оружия
- ↑ List of Proscribed organisations, UK Home Office
- ↑ Terrorist Exclusion List, US State Department
- ↑ Государственный департамент обозначил 40 иностранных террористических организаций
- ↑ Bruce, 1992, էջ 119
- ↑ Taylor, 1999, էջեր 40—41
- ↑ Country Reports on Terrorism: 2004. State Department, Office of the Coordinator for Conterterrorism. p.128
- ↑ David McKittrick (2009 թ․ մարտի 12). «Will loyalists seek bloody revenge?» (անգլերեն). The Independent. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 21-ին.
- ↑ Kentucky New Era, 14 April 1992
- ↑ Mitchell, 2000, էջ 154—165
- ↑ Moloney, 2010, էջ 350
- ↑ Cusack, McDonald, 2000, էջ 105
- ↑ Bruce, 1992, էջ 115
- ↑ Cusack, McDonald, 2000, էջ 129
- ↑ Cusack, McDonald, 2000, էջ 194
- ↑ Bruce, 1992, էջեր 144—145
- ↑ Cusack, McDonald, 2000, էջեր 311—317
- ↑ Bruce, Steve (1996 թ․ օգոստոսի 5). «Angry men at an Ulster crossroads». The Independent. London.