Տոմ (Օբի վտակ)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Այս հոդվածը Օբ գետի վտակի մասին է։ Այլ գործածությունների համար այցելեք Տոմ (այլ կիրառումներ)։
Տոմ
Բնութագիր
Երկարություն827 կմ
Ավազանի մակերես62 030 կմ²
Ջրի ծախս1110 մ³/վ
Գետաբերանի տեղակայումՕբ
Կոորդինատներ
Հոսող հոսքերՄրասսու, Կոնդոմա, Ուսա, Ալեուն, Միջին Կիյզակ, Ուշայկա, Վերին Տերս, Աբա, Միջին Տերս, Տայդոն, Q3725475?, Պոդոբաս, Վերին Կատաս, Tuzakhsug?, Կումզաս, Շեդրուխա, Մայզաս, Չեբալսու, Q3726345?, Պետրիկ, Տուտույաս, Terensug?, Կալանդաս, Balyksu?, Իգազա, Բելսու, Q3726700?, Սոգրովայա, Բալանզաս, Տուկտաշ, Ամզաս, Ուբիկ, Աբաշևա, Q3726793?, Տուրալա, Չերնովոյ Նարիկ, Տեբա, Կիյզակ, Izas?, Kuysug?, Bolshoy Kazyr?, Տերսյուկ, Ուսկատ, Erbogach?, Չերեմզա, Տիխտա, Shora?, Q3727697?, Նագազակ, Պորիվայկա, Ստորին Կամզաս, Մունգատ, Պեգաս, Պիկանիխա, Լյուսկուս, Արզաս, Բունգարապ, Իլմեն, Չուբուր, Զալոմնայա, Բիստրուխա, Ալիկաևկա, Կուկշա, Շումիխա, Եսաուլկա, Կուշեյակովա, Ապանաիխ, Լյագուշյա, Գրյազնայա, Samus'ka?, Պիսանայա, Um?, Փոքր Պոդիկովա, Mostovka?, Մեծ Օսիպովա, Իտկարա, Բաննովկա, Գրամատուխա, Նիկոլսկայա, Kamyshka?, Ուբիենկա, Կեդրովայա, Պաչա, Տուգոյակովկա, Մեծ Լյապկա, Մեծ Պրոմիշլեննայա, Shishkoboyka?, Bolshaya Kirgizka?, Մեծ Պոդիկովա, Սալաիր, Q3730808?, Մեծ Զմեինկա, Փոքր Չեսնոկսովկա, Վերին Կամզաս, Իսկիտիմ, Մեծ Կուրյա, Ստրելինա, Մեծ Չյորնայա, Մեծ Կամիշնայա, Մեծ Մոզժուխա, Լաչինովսկայա Կուրյա, Բալախոնկա, Բայդաևկա, Basandayka?, Q4114124?, Գլուբոկայա, Kislovka?, Konobenikha?, Kuzminka?, Կուչում, Լեբյաժյա, Ստորին Տերս, Poros?, Սոսնովկա, Ունգա, Չեսնոկովկա, Chërnaya?, Chërnaya?, Կունգուրկա, Տալմենկա, Կամենկա, Բերեզովկա, Բերեզովկա, Շումիխա, Գոլոմիսկա և Dolgaya?
ԵրկրամասԿեմերովոյի մարզ, Տոմսկի մարզ և Խակասիա
ՋրահավաքՕբի ավազան

Տոմ գետ Ռուսաստանի Կրասնոյարսկի երկրամասում, Խակասիա Հանրապետությունում, Կեմերովոյի և Տոմսկի մարզերում։ Արևմտյան Սիբիրում, Օբի աջ վտակը։

Երկարությունը 827 կմ է, ավազանը՝ 62000 կմ²։ Սկիզբ է առնում Աբականի լեռնաշղթայի արևմտյան լանջից։ Սնումը խառն է։ Ջրի միջին ծախսը գետաբերանի մոտ՝ 1110 մ³/վրկ։ Կան ծանծաղուտներ։ Նավարկելի է Մրաս-Սու վտակի խառնատեղից սկսած (643 կմ)։ Ափին են Նովոկուզնեցկ, Կեմերովո, Տոմսկ քաղաքները։ Տոմի ավազանում է Կուզնեցկի ածխային ավազանը։

Ստուգաբանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անվանման (ռուս.՝ Томь ) ստուգաբանությունը պարզված չէ։ 18-րդ դարի գիտնականները գտնում էին, որ անվանումն առաջացել է այդ տարածաշրջանի բնակիչների՝ կետերի լեզվով Томь , Том-«գետ» բառից։ Ժամանակակից հեղինակները գտնում են, որ անվանմանհիմքում Тума -կետերեն «մուգ, սև» կամ էլ թուրք-մոնղոլերեն «մեծ, գլխավոր» բառն է։


Քաղաքներ Տոմի ափին[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ափին են Նովոկուզնեցկ, Կեմերովո, Տոմսկ, Միսկ, Նովոկուզնեցկ, Կեմերոո, Յուրգա, Սևերսք քաղաքները։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։