Վիքիպեդիա:Հայերեն կարգաբանություն

Կենդանաբանական տերմինաբանություն

Հայերեն տերմինաբանության կարգաբանական միավորների բառակազմական միավորների թարգմանությունը:

• Կարգի անվանում - -կերպեր (լատին․՝ -formes, ռուս.՝ -образные)
• Ենթակարգի անվանում - -նմաններ (լատին․՝ -oidei, ռուս.՝ -видные)
• Ընտանիքի անվանում - -այիններ (լատին․՝ -idae, ռուս.՝ -овые, -евые)
  • Եթե կարգի կամ ընտանիքի անվանումը կապված է կենդանու որևէ օրգանի հետ (կճղակ, սմբակ, ժանիքներ, մաշկ և այլն), հայերենում ավելացվում է -ավոր վերջածանցը (օրինակ՝ կճղակավորներ)
  • Եթե կարգի կամ ընտանիքի ցույց է տալիս կենդանու որևէ հատկանիշ (գիշատիչ, կրծող և այլն), հայերենում անունը տրվում է հոգնակի (օրինակ՝ գիշատիչներ, կրծողներ և այլն)
  • Եթե ընտանիքի անվանումը կազմված է երկու բառից, և երկրորդը ցույց է տալիս որևէ հատկանիշ, ապա վերջածանց չի ավելանում, միայն գրվում է հոգնակի թվով (օրինակ՝ ընտանիք անձրուկներ լուսատու, բայց անձրուկայիններ և այլն)
  • Եթե անվան մեջ կա կենդանու բնակության աշխարհագրական վայրը, ապա՝
    • Եթե կենդանին ապրում է գետում կամ լճում, ապրելու վայրի բաղադրիչը դրվում է սեռական հոլովով (Նեղոսի կոկորդիլոս, բայց ոչ նեղոսյան կամ նեղոսական կոկորդիլոս)
    • Եթե կենդանին ապրում է ծովում կամ օվկիանոսում, ապրելու վայրի բաղադրիչին ավելացվում է -յան վերջածանցը (կասպյան, սևծովյան, անտլանտյան և այլն)
    • Եթե ցամաքային կենդանու անվան մեջ նշվում է ազգություն արտահայտող երկրի անուն (հայ՝ Հայաստան, թուրք՝ Թուրքիա), կամ երկրի անունը ծագել է էթնիկ ցեղի անունից (դան՝ Դանիա, սվեն՝ Շվեդիա), կամ ծագել է էթնիկ բնակչություն ունեցող երկրի անունից (Նոր Զելանդիա, Մեքսիկա և այլն) անվան արմատին ավելանում է -ական վերջածանցը (շվեդական, նորզելանդական, հայկական, այլ ոչ՝ շվեդյան, նորզելանդյան, հայաստանյան): Մյուս դեպքերում ավելանում է -յան վերջածանցը (սիբիրյան, աֆրիկյան այլ ոչ՝ սիբիրական, աֆրիկական):

Մասնավոր օրինակներ

• Կճղակավորների կարգ, սմբակավորների կարգ՝ երկսմբակավորների ու միասմբակավորների, զույգսմբակավորների և կենտսմբակավորների փոխարեն: