Վիքիպեդիա:ՀՀՀ նյութերի օգտագործում
Հայկական հանրագիտարան հրատարակչությունը իր կողմից հրատարակված գործերի մեծամասնությունը հրատարակել է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում-Համանման տարածում (CC-BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով, այդպիսով այդ աշխատությունների ամբողջական մասեր իրավաբանորեն կարելի է օգտագործել Վիքիպեդիայի հոդվածները գրելիս։
Սակայն պետք է հիշել, որ Վիքիպեդիայում այդ հոդվածները նախատեսվում է օգտագործել, միայն որպես մեկնարկային տաբերակ, հիմք, բայց առանց զգալի վերամշակման, ուղղակի պատճենումները ենթակա են արագ ջնջման։
ՀՍՀ–ի հոդվածները գրվել են 45 և ավել տարի առաջ, այդ ժամանակաշրջանում բազմաթիվ փաստեր և թվեր ճշտվել են, վերանայվել են մոտեցումներ, առաջ են եկել նոր վարկածներ, վերացել, ստեղծվել, վերանվանվել են երկրներ, բնակավայրեր, կազմակերպություններ։
Բացի տեղեկությունների հնացած լինելուց, երբեմն առաջանում է չեզոքության խնդիրներ, պայմանավորված Խորհրդային միությունում առկա ցենզուրայով և պրոպագանդայով։ Մեկ այլ պատճառ, ստեղծվող հանրագիրտանաը «հայկական» էր, ի տարբերություն Վիքիպեդիայի և ամեն հոդվածում Հայաստանի վրա ուժեղ շեշտը կարող է թյուր ընկալում ստեղծել ընթերցողների մոտ և շեղել նախագիծը իր էությունից։
Եվ ևս մեկ պատճառ, որն անընդունելի է դարձնում առանց վերամշակման հոդվածների տեղադրումը, ոճային զգալի տարբերությունը․ այն ինչ լավ էր տպագրության մեջ 45 տարի առաջ, անընդունելի է թվային ձևաչափում ներկայումս։ Այդ թվում հոդվածանունների մեծատառ գրելը, մեկ ընդ մեջ բացատով բառեր նշելը, էջում տեղ խնայելու նպատակով բազմաթիվ կրճատումները, անվանման այլ ստանդարտներ։ Զգալիորեն փոփոխվել է նաև հայերեն լեզուն (վաղուց է չենք գործածում «Սովետական», «տերրիտորիա», «կուլտուրա», «պրոյեկտ» բառերը, Էյնշտեյնը եկել է բնագրին մոտ Այնշտայնին, Կարլը Չարլզին)։
Դպրոցական հանրագիտարաններում, ոճը ոչ այդքան ակադեմիական է և ուղղված է ցածր և միջին դպրոցական տարիքին և հաճախ առաջին կամ երկրորդ դեմքից է շարադրված։
Անհրաժեշտ մշակում[խմբագրել կոդը]
Վերը թվարկված պատճառներով, հոդվածները օգտագործելիս անհրաժեշտ է՝
- վերստուգել և ճշգրտել բոլոր բերված թվերը, անվանումները և փաստերը, ավելացնելով ժամանակակից վստահելի աղբյուրներ
- վերացնել կամ վերախմբագրել ոչ–չեզոք հատվածներ
- հեռացնել արդիականությունը կամ կարևորությունը կորցրած տեղեկությունները
- վերամշակել հոդվածի ոճը (և՛ գրական, և՛ ձևավորման)
- անհրաժեշտ է ավելացնել կատեգորիան և միջլեզվային հղումները
- առվազն երկու ներքին հղում հոդվածում և առնվազն մեկ հղում դեպի հոդվածը
- չափազանց ցանկալի է ավելացնել համապատասխան կաղապարներ, նոր պատկերներ, տեսաձայնային նյութեր
Խմբագրման ամփոփման մեջ (հոդվածի խմբագրման դաշտի անմիտապես տակը), արտոնագրի պահանջներին համաձայն, իրավաբանորեն պարտադիր է նշել որ նյութը հիմնված է ՀՀՀ հրարտարկչության համապատասխան աշխատանքից, եթե հայտնի է կոնկրետ հոդվածի հեղինակը, ապա նաև պարտադիր նշել հեղինակի անուն, ազգանունը։
Առանց վերոնշյալ խնդիրնը շտկելու, զուտ պատճենված կամ վերոնշյալ ցանկից միայն 1-2 խնդիր վերացված հոդվածները, ենթակա են արագ ջնջման։
Եթե ՀՍՀ–ի հոդվածը կարճ է, և չի բավարարում նվազագույն ծավալի պահանջներին, այն պետք է ընդլայնվի մինչ Վիքիպեդիայում տեղադրվելը։
Մինչդեռ պարտադիր պայման չէ, սակայն գնահատելի է, որևէ հոդվածի տեքստից օգտվելիս, Վիքիդարանում այդ ողջ էջը սրբագրել։
Տեսածրված նյութեր[խմբագրել կոդը]
Վիքիդարանում արդեն տեղադրված են ՀՍՀ հետևյալ հատորները՝
Տեքստերը տեղադրված են առանց սրբագրման, կարիք կա սրբագրելու, որից հետո կարելի է տեքստը միանգամից տեղափոխել Վիքիպեդիա, ու անհրաժեշտ խմբագրումներից հետո դարձնել հոդված։
Քննարկումները խորհրդարանում։