Վերավաճառք
Վերավաճառք ԱՄՆ-ում Արժեթղթերի բրոքերային ոլորտը ներդրումային մասնագետի (օրինակ՝ գրանցված ներկայացուցչի, ֆոնդային բրոքերի կամ ֆինանսական խորհրդատուի) ոչ պատշաճ պրակտիկան է, ով վաճառում կամ պահանջում է վաճառք այն բրոքերային ընկերության կողմից չպահված կամ առաջարկվող արժեթղթերի, որի հետ ինքը կապված է (փոխկապակցված)[1]։ Նախադասության մեջ արտահայտված տերմինի օրինակ. «Բրոքերը վաճառել է ներդրումները ընկերությանը»։ Արժեթղթերով առևտուր անող բրոքերները պետք է ունենան արժեթղթերի համապատասխան լիցենզիաներ տարբեր տեսակի ներդրումների համար։ Բրոքերներ ԱՄՆ-ում. կարող է «փոխկապակցված լինել» մեկ կամ մի քանի բրոքերային ընկերությունների հետ և պետք է լիցենզավորված լինի Ֆինանսական արդյունաբերության կարգավորող մարմնի («FINRA») ստանդարտացված քննություններ հանձնելով, ինչպիսիք են Սերիա 6-ը կամ Սերիա 7-ի քննությունը ԱՄՆ արժեթղթերի լիցենզիաների տեսակների համար։
Ավելի կոնկրետ, վաճառքը նկարագրում է մի իրավիճակ, երբ տվյալ գործարքը կամ արժեթղթերը չեն հաստատվում ընկերության կողմից վաճառքի համար. դրանք չկան ընկերության հաստատված ապրանքների ցանկում։ Հաստատված ապրանքների ցանկը սահմանում է արժեթղթերի և ներդրումների տեսակները, որոնք հաստատվում են բրոքերների կողմից վաճառքի համար այն բանից հետո, երբ արժեթղթերը վերանայվեն բրոքերային ընկերության պատշաճ ուսումնասիրության գործընթացի միջոցով, որը ներառում է Ռիսկի և Համապատասխանության բաժնի անհրաժեշտ վերանայումներն ու հաստատումները։
Վաճառքը հաճախ ներառում է ներդրումային արժեթղթեր, որոնք կատարվում են մասնավոր տեղաբաշխման կամ այլ ոչ հրապարակային ներդրումների տեսքով[1] չնայած ոչ միշտ։ Երբեմն գործարքը չի կարող լինել ակնհայտ կամ ակնհայտ «ներդրում» կամ անվտանգություն։ Վաճառքը միշտ չէ, որ կարող է լինել կանխամտածված կամ միտումնավոր, կամ նույնիսկ ներդրողին խաբելու մտադրությամբ, բայց շատ դեպքերում բրոքերը միտումնավոր փնտրել է մեկ կամ մի քանի ներդրումներ՝ առանց ընկերության հավանության, որի հետ կապված է։ Վաճառքը հաճախ իրականացվում է բրոքերի արտաքին բիզնես գործունեության հետ համատեղ (մեկ այլ բիզնես կամ գործունեություն, որը բրոքերն իրականացնում է դրսում և առանձին իր ասոցիացված ընկերության արժեթղթերի բրոքերային գործունեությունից)։
Վաճառքի իրավիճակները կարող են առաջանալ բրոքերի ցանկությունից՝ բաց չթողնելու հնարավորությունը միջնորդավճար ստանալու այն ներդրումային արտադրանքի համար, որը իր հաճախորդը պատրաստ է գնել, և ավելին, չկիսել միջնորդավճարը իր ասոցիացված ընկերության հետ։ Վաճառքի սխեմաները կարող են հատկապես վտանգավոր լինել ներդրողների համար, քանի որ ներդրողը կարող է դառնալ գողության, արժեթղթերի խարդախության կամ այլ ներդրումային կորուստների զոհ։ Այս սխեմաները հաճախ ենթադրում են մուրհակների վաճառք, որոնք, ըստ էության, փոխառություններ են բրոքերին, որտեղ վարկառուն խոստանում է ներդրողներին վճարել բարձր տոկոսներ ներդրողից ստացված վարկի համար։ Երբ ներդրողը (հաճախորդը) գումար է փոխանցում, վարկառուն վաղ թե ուշ կարող է դադարեցնել (կամ երբեք չսկսել) տոկոսների վճարումը, և հաճախորդի ներդրումները կարող են չվերադարձվել[2]։
Արժեթղթերի կանոնակարգեր․ Բրոքերային ընկերության պատասխանատվություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ընդհանուր առմամբ, վաճառքը հանդիսանում է ընկերության արժեթղթերի կանոնների և ընթացակարգերի խախտում, եթե այն նախապես հաստատված չէ։ Ավելին, նման «երրորդ կողմի» ներդրումները կարող են ինքնին խարդախ լինել։ Փաստաթղթերի վաճառքի կարգավորող շրջանակը կարելի է գտնել «FINRA 3270» կանոնում (նախկինում՝ «NASD կանոն 3030»)։ 3270-րդ կանոնը նախատեսում է, որ բրոքերային ընկերության ներկայացուցիչը չի կարող զբաղվել որևէ արտաքին ձեռնարկատիրական գործունեությամբ, եթե նա անհապաղ գրավոր ծանուցում չի տվել իր բրոքերային ընկերությանը։ 3040-րդ կանոնը նախատեսում է, որ բրոքերային ընկերության ներկայացուցիչը չպետք է զբաղվի մասնավոր արժեթղթերով գործարքներով (այսինքն՝ վաճառի դրանք), քանի դեռ չի հաստատվել ընկերության կողմից և սահմանել ընթացակարգեր, որոնք բրոքերային ընկերությունը պետք է հետևի նման ներդրումները հաստատելու համար։ Հաստատվելուց հետո բրոքերային ընկերությունը պետք է վերահսկի մասնավոր արժեթղթերով այս գործարքները։
«FINRA»-ն զգուշացնում է բրոքերներին այնպիսի գործողությունների մասին, որոնք կարող են խախտել արժեթղթերի կանոնակարգերը, ներառյալ վաճառքը։ «Արժեթղթերի վաճառքն առանց պատվերի մշակման ձեր ընկերության միջոցով և առանց ձեր ընկերության թույլտվության կամ իմացության FINRA-ի կանոնների խախտում է։ Խնդրում ենք խորհրդակցել ձեր ընկերության հետ՝ նախքան արժեթղթերի հետ կապված որևէ գործառնություն իրականացնելը»[3]։
Ընկերությունը կարող է նախնական գիտելիքներ չունենալ նման վաճառքի և գործունեության մասին։ Այնուհետև հարց է առաջանում, թե արդյոք բրոքերային ընկերությունը «պետք է իմանար» արտաքին վաճառքի և գործունեության մասին։ Արժեթղթերի իրավունքի փորձագետ Ռոբերտ Լոուերին առաջարկում է, որ բրոքերային ընկերությունը պետք է ցույց տա երեք բան՝ ապացուցելու համար, որ պատասխանատվություն չի կրում։ Նախ, ընկերությունն ունի խելամիտ վերահսկողության համակարգ։ Երկրորդ, ընկերությունը ողջամիտ կերպով իրականացրել է իր ընթացակարգերը։ Երրորդ, ընկերությունը ուշադիր ուսումնասիրել է կարմիր դրոշները, որոնք կարող են ցույց տալ խախտումների կամ անսովոր առևտրային գործունեության ցանկացած ակնարկ, ներառյալ հաճախորդների բողոքները և արժեթղթերի կարգավորող մարմնի կողմից կարգապահական գործողությունները։
Մյուս կողմից, հայցվորների փաստաբանները պետք է ապացուցեն, որ բրոքերային ընկերությունը էականորեն չի կատարել նախորդ երեք կետերից մեկը կամ մի քանիսը, այսինքն. (i.) չի հաստատել և (ii.) չի կատարել ողջամիտ վերահսկողական ընթացակարգեր կամ (iii.) չի կարողացել պատշաճ կերպով վերահսկել կարմիր դրոշները։ Ռոբերտ Լոուերին առաջարկում է հաճախորդների փաստաբաններին օրինակներ ներկայացնել, թե ինչպես է բրոքերային ընկերության վերահսկողությունը ձախողվել՝ դրանով իսկ վնաս պատճառելով հաճախորդին։
«FINRA/NASD»-ի որոշ կարգապահական գործողությունների վերանայումը ցույց է տալիս ոչ միայն «վաճառվող» ներդրումների տեսակների, այլ նաև բրոքերային ընկերությունների տեսակների լայն շրջանակ։ Օրինակներից մեկում «Summit Capital Investment Group»-ի խորհրդատուն համոզել է 25 հաճախորդների ներդրումներ կատարել խարդախ վճարովի հեռախոսների վարձակալության գործարքում։ Մեկ այլ օրինակում «Linsco/Private Ledger Corporation»-ի (այժմ վերանվանվել է LPL Financial) ներկայացուցիչը համոզել է հաճախորդներին ներդրումներ կատարել անշարժ գույքի ներդրումային սահմանափակ պատասխանատվությամբ ընկերությունում (ՍՊԸ)։ Մեկ այլ օրինակ ներառում էր «PaineWebber»-ի ներկայացուցիչը, ով համոզում էր հաճախորդներին ներդրումներ կատարել «IPO» առևտրային ծրագրում, որն իրականացվում է արտաքին կազմակերպության կողմից։
Սրանք վաճառքների ընդամենը մի քանի օրինակներ են, որոնց համար բրոքերային ընկերությունը, նույնիսկ եթե չի իմացել վաճառքի մասին, կարող է ամբողջությամբ կամ մասնակի պատասխանատվություն կրել[4]։
«SEC»-ը չեղարկում է «FINRA»-ի որոշումը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ճիշտ թե սխալ, «FINRA»-ն, հավանաբար, գերակայում է բրոքերների և ընկերությունների նկատմամբ արբիտրաժային վեճերն ու բողոքները լուծում են «FINRA»-ի վերջնական որոշման համաձայն, սակայն, ըստ 2008 թվականի հոդվածների, որոնք հրապարակվել են առցանց «Securities Industry News and Investment News»-ի կողմից, ԱՄՆ Արժեթղթերի և բորսաների հանձնաժողովը (SEC), խիստ անսովոր քայլով, հակադարձեց FINRA-ին վերջին վաճառքի գործի բողոքարկումով։
«SEC»-ը չեղյալ է համարել «FINRA»-ի որոշումը վաճառքի գործով, երբ ներկայացուցիչները, իբր, մասնակցել են մասնավոր արժեթղթերի գործարքներին՝ խախտելով «NASD-»ի վարքագծի կանոն 3040։ 2008 թվականի նոյեմբերի 7-ի իր կարծիքում «SEC»-ը փոխել է «FINRA»-ի նախորդ «NASD»-ն՝ բացատրելով, որ ինքնակարգավորվող կազմակերպությունը (SRO) ներկայացրել էր «պատասխանատվության նոր տեսություն», որը կազմում էր 3040 կանոնի նորովի մեկնաբանությունը, որը գրանցված ներկայացուցիչներից պահանջում է ստանալ հաստատում նախքան իրենց ընկերությունից հեռու բիզնես գործունեություն ծավալելը։ Այն եզրակացրեց, որ գրառումը «անբավարար աջակցություն է տալիս», որ ներգրավված երկու ներկայացուցիչներից որևէ մեկը (Ջեյմս Բրաունը կամ Քևին Կալանդրոն՝ Դալլասում գտնվող երկու բրոքերներ, որոնք նախկինում Նյու Յորքի PaineWebber Inc.-ից) մասնակցել են գործարքներին՝ խախտելով կանոնը։ «Ընդհանուր առմամբ, մենք… մերժում ենք այդ մեղադրանքները»,- ասացին հանձնաժողովը։ «FINRA»-ի խոսնակ Հերբերտ Պերոնեն հրաժարվել է մեկնաբանել որոշումը։
1998 թվականին թվագրվող վարքագծի համար NASD-ը կարգադրել էր, որ Բրաունը վեց ամսով կասեցվի և տուգանվի 25,000 դոլարով, իսկ Կալանդրոյին երեք ամիս և 5,000 դոլար, քանի որ դրանք բողոքարկվել են, կասեցումները երբեք ուժի մեջ չեն մտել։ Ենթադրաբար, ներկայացուցիչները մասնակցել են մասնավոր գործարքների՝ առանց նախապես գրավոր ծանուցման կամ իրենց անդամ ընկերությունից հավանություն ստանալու։ Ներգրավված բաժնետոմսերը e«2 Communications»-ինն էին, ծրագրային ապահովման մատակարարին, որը սնանկության հայց է ներկայացրել 2002 թվականին։ E2-ի սնանկության դիմումից հետո NASD-ը բողոք է ներկայացրել՝ պնդելով, որ 1999-2000 թվականներին Բրաունը և Կալանդրոն մի շարք ներդրողների ուղղորդել են վաճառողին և ստացել փոխհատուցում՝ բաժնետոմսերի տեսքով։ Պատասխանատվության իր բացատրության մեջ NASD-ն ասաց, որ «միայն փոխհատուցման վաճառքի ստացումը 3040 կանոնի նպատակներով գործարքներին մասնակցություն է»։
Իր որոշման մեջ SEC-ը հակադարձեց, որ NASD-ն ստեղծել է 3040-րդ կանոնի նոր մեկնաբանություն՝ առանց դիմողներին նախապես ծանուցելու։ «Միայն ծանուցման այս բացակայությունը բավականաչափ մտահոգություններ է հարուցում մեղադրանքները չեղարկելու համար», - ասաց հանձնաժողովը՝ հավելելով, որ SRO-ն նույնպես չի կարողացել կապ հաստատել ներկայացուցիչների ուղղորդումների և e2 բաժնետոմսերի գործարքների միջև։ «Ոչ մի ապացույց չկար, որ ներդրումային նպատակներով են ներդրում անում։ Բացի այդ, ներկայացումների և գնումների միջև զգալի ժամանակահատված է եղել», - ասում է Բրաուն Ռուբինը, որը Վաշինգտոնում գտնվող գործընկեր «Sutherland Asbill & Brennan» (այժմ վերանվանվել է «Sutherland») իրավաբանական ընկերությունում, որը ներկայացնում էր Բրաունը բողոքարկում։ Ռուբինը հավելեց, որ ինքը չի կարողացել գտնել մեկ այլ դեպք, երբ SEC-ը չեղարկի NASD-ի որոշումը առնվազն մեկ տասնամյակ։
Ռուբինը, NASD-ի հարկադիր կատարման գլխավոր խորհրդականի նախկին տեղակալը, ասում է, որ արտասովոր չէ այն ներկայացուցիչների համար, ովքեր վաճառում են, խուսափել իրենց ընկերություններին ասելուց, քանի որ նրանք վաճառում են կասկածելի ապրանքներ։ Այնուամենայնիվ, «այս դեպքում, - ասաց նա, - ներկայացուցիչները ճանաչում էին e2 ֆիրմայի մարդկանց և ծանոթացնում էին ընկերներին և հաճախորդներին e2-ում ներգրավված անձանց՝ ցանցային նպատակներով և երկու կողմերի միջև հնարավոր բիզնեսի համար, բայց ոչ ներդրումային նկատառումներով»։ Պրն. Բրաունը, ով ժամանակին եղել է «PaineWebber»-ի խոշորագույն արտադրողներից մեկը, հեռացվել է այժմ չգործող «Lehman Brothers Holdings Inc.»-ից։ Նյու Յորքում 2003 թվականին FINRA-ի հետաքննության պատճառով, ասել է Ռուբինը։ Բրաունն այժմ աշխատում է հեջ-ֆոնդում, իսկ Կալանդրոն այժմ աշխատում է «SMH Capital Inc.»-ում՝ Դալլասի «Sanders Morris Harris Group Inc».-ի դուստր ձեռնարկությունում։
Պահպանելով NASD լսումների հանձնաժողովի 2006 թվականի որոշումը՝ NASD-ի Ազգային դատավարական խորհուրդը 2007 թվականի դեկտեմբերին համաձայնեց, որ գործը ներկայացնում է «անսովոր և արտասովոր» փաստեր, ավելացրեց Ռուբինը։ «Մեր կարծիքով, NASD-ն չափազանց հեռու է մղել ծրարը՝ կապված այս տեսակի խախտումների հետ», - ասաց նա։ «Եվ SEC-ը համաձայնեց մեզ հետ»։ Արդյունքում, «Անհատները և ընկերությունները պետք է երկար և լավ մտածեն, նախքան նրանք որոշեն համաձայնություն հաստատել FINRA-ի հետ»։
FINRA-ի տեսությունը՝ պրն. Բրաունը և պրն. Կալանդրոն այն էր, որ քանի որ e2-ի նման ստարտափները հաճախ ֆինանսավորում են փնտրում ընկերության հետ ներգրավված տարբեր անհատներից, բրոքերները պետք է իմանային, որ իրենց հաճախորդներին e2-ին ծանոթացնելը կհանգեցնի այդ հաճախորդներին ներդրումներ կատարել e2-ում։ «Սա անպիտան գործ էր, որը երբեք չպետք է հարուցվեր», - ասաց պրն. Կալանդրոյի փաստաբանը, Է, Սթիվ Ուոթսոնը Է․ Սթիվ Ուոթսոնի փաստաբանը Ալենում, Տեխասում։ Ուոթսոնն ասաց, որ որոշումը «կկրճատի նախկին վաճառքի դեպքերի սահմանները», որոնք հարկադիրներին լայն լայնություն են տվել։
«Ես շատ եմ օգտագործում այն այլ գործեր վիճելու համար», - ասում է Ջոնաթան Կորդ Լագեմանը, Չաթեմում, Նյու Յորքում գտնվող պաշտպան, որը կապ չունի գործի հետ։ «Այստեղ բարոյականությունն այն է, որ... արժեքավոր է կարգավորող մարմիններին ստիպել դատել իրենց գործերը», - ասում է Փիթ Մայքլսը, Բոստոնի «Michaels Ward & Rabinovitz LLP»-ի պաշտպանը, ով ներգրավված չէ գործին[5][6]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 «What is Selling Away?».
- ↑ «Securities Fraud Lawyer | the Doss Firm, LLC».
- ↑ «FINRA - Registered Representative Brochure - Sample Practices That Violate Regulations». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ հունիսի 9-ին. Վերցված է 2009 թ․ մայիսի 13-ին.
- ↑ http://www.financialcounsel.com/Articles/Investment/ARTINV0000245-SellingAway.asp
- ↑ http://www.securitiesindustry.com/news/22991-1.html?zkPrintable=true (չաշխատող հղում)
- ↑ «Brokers are cleared in selling-away case». 2008 թ․ նոյեմբերի 30.