Վարկային ռիսկ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Վարկային ռիսկ, վարկառուի կողմից վարկի հիմնական գումարի և տոկոսադրույքների պարբերական վճարումների չկատարման հավանականությունը։ Վարկային ռիսկի մեծությունը անմիջականորեն կապված է վարկային պորտֆելի որակի հետ։ Վարկային ռիսկի չափման հիմնական մեծություններն են.

  • Չաշխատող վարկերը, մասհանումների մեծությունը
  • Դեֆոլտի հավանականությունը (probability of default, PD) և դեֆոլտի դեպքում կորստի մեծությունը (loss given default, LGD)

Վարկի դեֆոլտի հավանականությունը, այսինքն հավանականությունը, որ վարկառուն կխախտի բանկի հետ իր պայմանագրային պարտավորությունները և չի մարի վարկի մայր գումարը կամ դրա նկատմամբ հաշվարկված տոկոսադրույքները շատ կարևոր ցուցանիշ է ինչպես առանձին վերլուծության համար, այնպես էլ այլ վերլուծություններում որպես մուտքային ցուցանիշ կիրառելու տեսանկյունից։ Միևնույն ժամանակ դեֆոլտի դեպքում կորստի մեծության ցուցանիշը պատկերացում է տալիս վարկային պորտֆելի ապահովվածության մասին։

Բազել 2-ի սպասվող կորուստների սահմանումը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Համաձայն Բազել 2-ի ներքին ռեյտինգավորման վրա հիմնված մոտեցման (IRB approach)` վարկային պորտֆելի կորուստները ներկայացվում են հետևյալ բանաձևի միջոցով` Պորտֆելի կորստի սպասվող մեծությունը (EL) հավասար է.

EL=PDxLGDxEAD, դրամական արտահայտությամբ կամ

EL%=PDxLGD, EAD–ի նկատմամբ տոկոսային արտահայտությամբ Որտեղ,

(probability of default)- տվյալ ժամանակահատվածի համար դեֆոլտի հավանականություն (համաձայն բազելի - 1 տարի)։ Դեֆոլտ լինելու հավանականությունը դա այն վարկառուների միջին տոկոսային հարաբերակցությունն է, որոնք դեֆոլտ են լինում դիտարկվող ժամանակահատվածի ընթացքում։

(loss given default)- դեֆոլտի դեպքում կորստի մեծություն, վարկի դեֆոլտ լինելու դեպքում կորստի տոկոսային մեծությունը, որը չի վերականգնվի գրավի վաճառքի և այլ հնարավոր մուտքերի արդյունքում։

(exposure at default)- դա բանկի պորտֆելի ընդհանուր մեծությունն է, որն առկա է դեֆոլտի պահին։

Վարկային ռիսկի գնահատման միջազգային փորձը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տարբեր երկրներում վարկային ռիսկի գնահատման նպատակով կիրառվող մոդելները հիմնականում ունեն նույն կառուցվածքը և ենթադրում են վարկային ռիսկի վերը նշված հիմնական բաղադրատարրերի գնահատում կամ հաշվարկ։ Փոքր տարբերություններ առկա են միայն վարկային ռիսկի բացատրության համար ընտրված մակրոցուցանիշներում և մոդելների կառուցման համար կատարված ենթադրություններում։

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. An Explanatory Note on the Basel II IRB Risk Weight Functions, BIS, July 2005