Jump to content

Վահան-Կենտրավրոսի պարույր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ծիր Կաթինի պարուրաձեւ թևերի դիտարկված կառուցվածքը

Վահան-Կենտրավրոսի պարույր, հայտնի է նաև որպես Վահան-Հարավային Խաչ, աստղերի, գազի և փոշու երկար, տարածված կորող հոսք է, որը դուրս է գալիս Կաթնագծի կենտրոնական գծի մոտակա ծայրից։ 1950-ականներից ի վեր ենթադրվում էր, որ Ծիր Կաթինն ունի չորս պարուրաձև թևեր. բազմաթիվ ուսումնասիրություններ հերքում են այդ թիվը կամ դրանում որոշ նրբերանգներ են մտցնում[1]։ 2008 թվականին Spitzer տիեզերական աստղադիտակի միջոցով իրականացված դիտարկումները չկարողացան ցույց տալ կարմիր հսկաների սպասվող խտությունը Աղեղնավորի և Նորմայի թևերի ուղղությամբ[2]։ 2014 թվականի հունվարին զանգվածային աստղերի[3] բաշխման և կյանքի տևողության 12-ամյա ուսումնասիրությունը և 2013 թվականին Maser-ի և ցրված կլաստերի[4] բաշխման վերաբերյալ զեկույցի ուսումնասիրությունը բացահայտեցին չորս հիմնական պարուրաձև թևերի հաստատող, եթե ոչ անհերքելի ապացույցներ․ այս չորս հիմնական պարուրաձև թևերը, որոնք հայտնի են որպես պարույրային թևեր, կոչվում են պարույրային թևեր։ Վահան-Կենտրավրոսի պարույրը գտնվում է փոքր Կարինա-Աղեղնավոր թևի և մեծ Պերսևսի թևերի միջև։ Վահան-Կենտրավրոսի պարույրը սկսվում է միջուկի մոտ, որպես Վահանի Թև, այնուհետև վերածվում ամբողջական Վահան-Կենտրավրոսի պարույրի[5]։ Տարածքը, որտեղ Վահան-Կենտրավրոսի պարույրը միանում է գալակտիկայի գծին, հարուստ է աստղաստեղծ շրջաններով և բաց կլաստերներով։

2006 թվականին այնտեղ հայտնաբերվեց նոր աստղերի մեծ կլաստեր, որը պարունակում էր 14 կարմիր գերհսկաներ և կոչվում էր RSGC1: 2007 թվականին RSGC2 կոչվող մոտ 50,000 նորաստեղծ աստղերի կլաստերը գտնվում էր RSGC1-ից ընդամենը մի քանի հարյուր լուսային տարի հեռավորության վրա։ Ենթադրվում է, որ այն 20 միլիոնից պակաս տարեկան է և պարունակում է 26 կարմիր գերհսկաներ՝ այդպիսի աստղերի ամենամեծ հայտնի խումբը[6]։ Այս տարածաշրջանի այլ կլաստերները ներառում են RSGC3 և Alicante 8[7]:

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Bash, F. N. (1981). «Does the Galaxy have four spiral arms». The Astrophysical Journal. 250: 551. Bibcode:1981ApJ...250..551B. doi:10.1086/159401.
  2. Churchwell, E.; և այլք: (2009). «The Spitzer/GLIMPSE surveys: a new view of the Milky Way». Publications of the Astronomical Society of the Pacific. 121 (877): 213. Bibcode:2009PASP..121..213C. doi:10.1086/597811.
  3. Urquhart, J. S.; Figura, C. C.; Moore, T. J. T.; Hoare, M. G.; Lumsden, S. L.; Mottram, J. C.; Thompson, M. A.; Oudmaijer, R. D. (2013). «The RMS survey: Galactic distribution of massive star formation». Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 437 (2): 1791. arXiv:1310.4758. Bibcode:2014MNRAS.437.1791U. doi:10.1093/mnras/stt2006.
  4. Bobylev, V. V.; Bajkova, A. T. (2013). «The Milky Way spiral structure parameters from data on masers and selected open clusters». Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 437 (2): 1549. arXiv:1310.3974. Bibcode:2014MNRAS.437.1549B. doi:10.1093/mnras/stt1987.
  5. Churchwell, Ed; Babler, Brian L.; Meade, Marlin A. (2009). «The Spitzer/GLIMPSE Surveys: A New View of the Milky Way» (PDF). Publications of the Astronomical Society of the Pacific. 121 (877): 213–230. Bibcode:2009PASP..121..213C. doi:10.1086/597811.
  6. Davies, B.; Figer, D. F.; Kudritzki, R. P.; MacKenty, J.; Najarro, F.; Herrero, A. (2007). «A Massive Cluster of Red Supergiants at the Base of the Scutum-Crux Arm». The Astrophysical Journal. 671 (1): 781–801. arXiv:0708.0821. Bibcode:2007ApJ...671..781D. doi:10.1086/522224. S2CID 1447781.
  7. Negueruela, I.; González-Fernández, C.; Marco, A.; Clark, J. S.; Martínez-Núñez, S. (2010). «Another cluster of red supergiants close to RSGC1». Astronomy and Astrophysics. 513: A74. arXiv:1002.1823. Bibcode:2010A&A...513A..74N. doi:10.1051/0004-6361/200913373. S2CID 118531372.