Jump to content

Վադիմ Ժուկ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Վադիմ Ժուկ
Քաղաքացիությունը  Բելառուս
Ծննդյան ամսաթիվ մայիսի 20, 1952(1952-05-20) (72 տարեկան)
Ծննդավայր Mir, Բարանովիչյան շրջան, Բելառուսական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[1]

Վադիմ Դմիտրիևիչ Ժուկ մայիսի 20, 1952(1952-05-20), Mir, Բարանովիչյան շրջան, Բելառուսական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[1]), խորհրդային և բելառուսական ֆուտբոլային մրցավար, համամիութենական կարգի մրցավար (12/20/1982), ՖԻՖԱ կարգի մրցավար։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մրցավարական կարիերա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնունդով Գրոդնոյի մարզի Միր գյուղից[2]։ Որպես ֆուտբոլիստ հանդես է եկել պաշտպանի դիրքում Մինսկի «Բուրևեստնիկ» ակումբում 1966-1975 թվականներին, ավելի ուշ դարձել է մրցավար։ 1967 թվականին ընդունվել Է Մինսկի Պոլիտեխնիկում, բանակում ծառայելուց հետո ընդունվել է ԲՊՀ իրավաբանական ֆակուլտետ և այնտեղ խաղացել համալսարանի հավաքականում՝ Վիտալի Լիշտվանի գլխավորությամբ, ինչպես նաև սկսել է մրցավարական կարիերան (Լենինգրադում Գրանատկինի հուշամրցաշարի հանդիպումներով)[2]։ Միջազգային կարգի մրցավար 1987 թվականից[3]։

Ժուկը առաջին հանդիպումը դատեց 1982 թվականի մայիսի 8-ին Դոնեցկի «Շախտյորի» և Օդեսայի «Չեռնոմորեցի» միջև 30 տարեկան հասակում՝ բարձր գնահատականներ ստանալով ԽՍՀՄ վաստակավոր մարզիչ Միխայիլ Յակուշինից[4]։ 1983 թվականին ՈՒԵՖԱ-ի գավաթի խաղարկությունում անցկացրել է եվրագավաթային մրցաշարերի առաջին հանդիպումը Պրահայի «Սպարտայի» և Լեհական «Վիձևի» միջև՝ լայնսմենի կոչումով[3]։ Հետագայում Ժուկը դատեց եվրոպական չեմպիոնների գավաթի (ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների Լիգա) խաղերը «Կամպ Նոու», «Սան Սիրո» և «Պարկ դե Պրենս» մարզադաշտերում, ևս երկու անգամ դատեց «Ուեմբլիում», աշխատեց Թուրքիայում (1994 թվականի նոյեմբերի 23 - ին ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների լիգայի «Գալաթասարայ» - «Բարսելոնա» հանդիպումը, թուրքերի հաղթանակը՝ 2:1), Հունաստանում («Պանատինաիկոսի» և ԱԵԿ-ի խաղեր) և Ռումինիայում[3]։ 1993 թվականի նոյեմբերի 24-ին Ժուկն իր կարիերայի ընթացքում ՈՒԵՖԱ-ի Չեմպիոնների լիգայի առաջին խաղն անցկացրեց բելգիական «Անդերլեխտի» և իտալական «Միլանի» միջև (0:0), որն անցավ ձնառատ եղանակին[4]։ 1996 թվականին դատել է ՈՒԵՖԱ-ի գավաթի եզրափակիչը «Բորդոյի» և «Բավարիայի» միջև, իսկ 1994 թվականին աշխատել է ՈՒԵՖԱ-ի Չեմպիոնների լիգայի կիսաեզրափակչում «Բարսելոնայի» և «Պորտուի» միջև[2]։ 1991 թվականի ԽՍՀՄ առաջնությունում իր վերջին խաղը նա դատեց «Սպարտակ-Ալանիայի» և Խարկովի «Մետալիստի» միջև («Մետալիստը» պարտվեց՝ երկրորդ խաղակեսի ավարտից 5 րոպե առաջ գոլ բաց թողնելով 11 մետրանոցից)[3]։

1987 թվականին Ժուկը դատեց 1987 թվականի ամառային ունիվերսիադայի Ուրուգվայի և Ճապոնիայի միջև խաղը՝ հեռացնելով երեք խաղացողների և բարձր գնահատականի արժանանալով տեսուչ Թոնի Բոշկովիչի կողմից[4]։ 1989 թվականին Ժուկն աշխատել է Հնդկաստանում Ջավահարլալ Ներուի Գավաթում, իսկ 1991 թվականին Ալեքսեյ Սպիրինի և Սերգեյ Հուսաինովի հետ միասին դատում էր Անգլիայի եւ Գերմանիայի հավաքականների հանդիպումը[5], նվիրված աշխարհի առաջնությունում անգլիացիների հաղթանակի 25-ամյակին[3]։ Բացի այդ, հավաքականների մակարդակով 1991 թվականին Ժուկը դատում էր կանանց աշխարհի առաջնության եզրափակիչը (ԱՄՆ-ի հաղթանակը Նորվեգիայի նկատմամբ 2:1), ինչպես նաև աշխատում էր 1996 թվականի Եվրոպայի առաջնության խաղերում՝ դատելով Ֆրանսիայի և Իսպանիայի խաղը (ոչ-ոքի 1:1) և բարձր գնահատականներ ստանալով ՖԻՖԱ-ի մրցավարական կոմիտեի անդամ Լարս Բյորկից[3]։ 1992 թվականին դատել է Ուկրաինայի ֆուտբոլի հավաքականի առաջին խաղը Հունգարիայի դեմ (1:3)[4]։ Աշխատել է որպես մրցավար ՈՒԵՖԱ-ի 1994 թվականի աշխարհի առաջնության ընտրական մրցաշարում։

1995 թվականին Վադիմ Ժուկը IFFHS-ի լավագույն դատավորների վարկանիշում զբաղեցրել է 8-րդ տեղը[6]։ Մրցավարի կարիերան ավարտելուց հետո նշանակվել է Բելառուսի ֆուտբոլի ֆեդերացիայի գլխավոր քարտուղար, այնուհետև դասախոս է դարձել Թուրքիայում ֆուտբոլային մրցավարների դասընթացներում[3]։

Սկանդալներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Ամենատհաճ պահերից մեկը Վադիմ Ժուկը համարում է 1989 թվականի ԽՍՀՄ գավաթի եզրափակչում Մոսկվայի «Տորպեդոյի» և Դնեպրոպետրովսկի «Դնեպրի» միջև աշխատանքը. Նա չհաշվեց «Տորպեդոյի» գոլը կողային մրցավար Վոլդեմար Մեդվեդսկու սխալի պատճառով, որը որոշեց «խաղից դուրս» դիրքը, ինչի հետևանքով Ժուկին մեղադրում էին մոսկվացիների խաղը «կոտրելու» մեջ[2]։
  • Ֆերգանի «Նեֆտյանիկի» և Քիշնևի «Նիստրուի» միջև ԽՍՀՄ առաջին լիգա դուրս գալու հանդիպումներից մեկում Ժուկն աշխատել է որպես գլխավոր մրցավար (նրան օգնել են Գեորգի Գոմանն ու Սերգեյ Սլիվան)։ Հանդիպումն ավարտվել է 1:1 հաշվով, որի շնորհիվ «Նիստրուն» ավելի հեռու էր ընթանում, սակայն խաղից հետո երկրպագուները սկսել են քարեր նետել մրցավարական բրիգադի վրա։ Միայն հրշեջներն են օգնել դատավորներին հեռանալ հանդերձարան, որտեղից հետո բզեզը երկու ժամ դուրս չի եկել[2]։
  • Կիեւի «Դինամոյի» և «Ժալգիրիսի» միջև հանդիպումներից մեկից հետո, որն ավարտվել է կիևցիների հաղթանակով՝ 3:1 հաշվով, Ժուկը վիճաբանություն է սկսել Վալերի Լոբանովսկու հետ, որը Ժուկին մեղադրել է կողմնակալության մեջ (հաջորդ խաղը Ժուկը պետք է կրկին դատեր «դինամոյականների» մասնակցությամբ, բայց Երևանում և արդեն ԽՍՀՄ գավաթի շրջանակներում)։ Հակամարտությունը շուտով սպառվեց[2][3]։
  • «Սպարտակի» խաղերին Ժուկը գրեթե նշանակումներ չի ստացել, բացի երկու հանդիպումներից՝ Երևանի «Արարատի» և Բաքվի «Նեֆթչիի»դեմ։ «Արարատի» հետ հանդիպումն ավարտվել է «կարմիրսպիտակների» պարտությամբ՝ 1:2 երկու 11 մետրանոցների պատճառով, Իսկ «Նեֆթչիի» դեմ խաղում «Սպարտակի» դարպասը Ժուկը կրկին 11 մետրանոց է սահմանել։ «Արարատին» պարտվելուց հետո մուսկովցիները եվրագավաթներում 2:6 հաշվով ձախողվեցին «Վերդերի» հետ խաղում և բզեզին մեղադրեցին թիմը բարոյապես կոտրելու մեջ, իսկ Բաքվի ակումբի հետ խաղում 11 մետրանոցից հետո թիմի ղեկավար Ստարոստինը բողոք գրեց բզեզի գործողությունների վերաբերյալ, որը չընդունվեց[2]։
  • Կիևի «Դինամոյի» և Բաքվի «Նեֆթչիի» միջև խաղերից մեկի ժամանակ Ժուկը երեք 11 մետրանոց է նշանակել՝ երկուսը կիեւցիների դարպասին, մեկը՝ բաքվեցիների դարպասին, Ընդ որում՝ վերջին 11 մետրանոցը նշանակվել է Օլեգ Պրոտասովի վրա՝ խաղի ամենավերջում։ Սկզբում HSHT-ի տնօրեն և խաղի տեսուչ Վյաչեսլավ Վարյուշինը աշխատանքի համար «երկուս» էր դրել Բզեզին, մինչև հատուկ հանձնաժողովը գնահատականը ուղղեց «գերազանց» և չճանաչեց բզեզի ճշմարտացիությունը։ Մինչ այդ Ժուկը խոչընդոտվել էր Մինսկի թերթերում[3]։
  • Շվեյցարացի ֆուտբոլային մրցավար Կուրտ Ռեթլիսբերգերը պնդում էր, որ 1996 թվականին նա միջնորդ է եղել Վադիմ Ժուկին կաշառքներ փոխանցելու հարցում, որոնց միջոցով ապահովվում է ակումբների և հավաքականների հանդիպումների ցանկացած արդյունք, այսպես, Ռեթլիսբերգերը փորձել է մեղքը բարդել Ժուկի վրա 1996 թվականի հոկտեմբերի 30 - ին Ցյուրիխում «Գրասհոպերի» և «օսերի» միջև ՈՒԵՖԱ-ի Չեմպիոնների լիգայի խաղի արդյունքի համար (շվեյցարական ակումբի հաղթանակը 3:1) Ժուկի վրա։ Այնուամենայնիվ, ՈՒԵՖԱ-ն 1997-ին հանեց բոլոր մեղադրանքները Ժուկայից, և շվեյցարացին կորցրեց գործը նույնիսկ բողոքարկելուց հետո[3]։

Անձնական կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ֆուտբոլից դուրս Վադիմ Ժուկն աշխատել է հրշեջ ծառայությունում, յուրֆակի երրորդ կուրսից սովորել է հեռակա բաժնում։ Հրշեջ ծառայության աշխատակից է աշխատանքի ընդունվել Յուրի Սավիցկու շնորհիվ, Մինսկի հեռուստակենտրոնում աշխատել է որպես հրդեհային անվտանգության հրահանգիչ, Այնուհետև Եվգենի Շունտովի շնորհիվ տեղափոխվել է մարզական կոմիտե[2]։

Կինը անգլերենի նախկին ուսուցչուհի է, ով օգնել է Վադիմին անգլերեն սովորել։

Որդի Դմիտրին, լեզվաբանական համալսարանի շրջանավարտ[2] Եվ նաև ֆուտբոլային մրցավար, օգնական, աշխատում է Բելառուսի բարձրագույն լիգայի խաղերում 2008 թվականից, ՖԻՖԱ-ի օգնական 2010 թվականից։ Երեք անգամ ճանաչվել Է Բելառուսի դատավորի լավագույն օգնական 2010, 2012 և 2013 թվականներին[7]։ Ունեն երկու թոռնիկ և թոռ[2]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 FootballFacts.ru (ռուս.)
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 Фанат. Вадим Жук. За белорусский акцент меня называли Тапачкi Արխիվացված 2016-12-22 Wayback Machine(ռուս.)
  3. 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 ИСТОРИЯ ОДНОГО ЗАГОВОРА Արխիվացված 2022-02-05 Wayback Machine(ռուս.)
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Судья международной категории Вадим ЖУК: «Когда договорные матчи играют, об этом даже в команде знают два-три человека. Судей в известность точно не ставят, так что я могу лишь о чем-то догадываться» Արխիվացված 2018-07-05 Wayback Machine(ռուս.)
  5. Советская бригада арбитров на матче Англия — Германия Արխիվացված 2018-07-05 Wayback Machine(ռուս.)
  6. «RSSSF - IFFHS' World's Best Referee of the Year 1987-2006». Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 5-ին. Վերցված է 2018 թ․ հուլիսի 5-ին.
  7. Жук Дмитрий Вадимович. Помощник судьи ФИФА(չաշխատող հղում)(ռուս.)