Սուրբ Ստեփանոս վանք (Ցղնա)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից


Սուրբ Ստեփանոս վանք (Ցղնա)
ԵրկիրԱդրբեջան Ադրբեջան
Ճարտարապետություն
Կարգավիճակավերված
Ճարտարապ. ոճհայկական ճարտարապետություն

Սուրբ Ստեփանոս վանք, հայկական ավերված վանք, որը գտնվում էր Ադրբեջանի կազմում գտնվող Նախիջևանի Ինքնավար Հանրապետության Ցղնա գյուղի (Օրդուբադի շրջան) հարավում[1], նախկին Մցգուն գյուղի բարձրադիր վայրում, Ցղնայից մոտ 3 կմ հարավ[2][3]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վանքը կառուցվել է 12-13-րդ դարերում։ Համաձայն եկեղեցու հյուսիսային գավթի վերնամասի հայերեն արձանագրության՝ այն վերակառուցվել է 1895 թվականին[2][4][5]։

Ճարտարապետական բնութագրեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վանական համալիրի եկեղեցին ունեցել է փայտյա տանիք։ Եկեղեցին բաղկացած էր աբսիդից, երկու գավիթից և սրահից։ Եկեղեցու պատերին ամրացված են եղել 9-17-րդ դարերի մի շարք խաչքարեր[5]։

Ոչնչացում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վանքը կանգուն և անձեռնմխելի է եղել 2000 թվականի փետրվարի 3-ի դրությամբ, սակայն այն ավերվել է 2000 թվականի փետրվարի 3-ից մինչև 2010 թվականի նոյեմբերի 24-ն ընկած ժամանակահատվածում։ Այդ մասին փաստում է Caucasus Heritage Watch-ի հետաքննությունը[1]։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սուրբ Աստվածածին վանք (Ցղնա)

Սուրբ Սարգիս եկեղեցի (Ցղնա)

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 Khatchadourian, Lori; Smith, Adam T.; Ghulyan, Husik; Lindsay, Ian (2022). Silent Erasure: A Satellite Investigation of the Destruction of Armenian Heritage in Nakhchivan, Azerbaijan (PDF) (English). Cornell Institute of Archaeology and Material Studies: Ithaca, NY. էջեր 136–139. Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ սեպտեմբերի 24-ին.{{cite book}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  2. 2,0 2,1 Ayvazyan, Argam. Nakhijevani ISSH haykakan hushardzannery. Hamahavak tsutsak. Yerevan: Hayastan, 1986, p. 51.
  3. Ayvazyan, Argam. Nakhijevani kotvoghayin hushardzannern u patkerakandaknery.Yerevan: Hayastan. 1987, p. 42.
  4. Research on Armenian Architecture. Nakhijevan: Atlas. Yerevan: Tigran Metz Publishing House, 2012.
  5. 5,0 5,1 Ayvazyan, Argam, The Historical Monuments of Nakhichevan. Transl. Krikor H. Maksoudian.Detroit: Wayne State University Press, 1990, p. 34.