Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Ծովատեղ)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ծովատեղի սբ. Աստվածածին եկեղեցին
Հիմնական տվյալներ
ԵրկիրԱրցախի Հանրապետություն Արցախի Հանրապետություն
ՏեղագրությունՄարտունու շրջան
ՀասցեԾովատեղ գյուղում
ԴավանանքՀայ առաքելական
ԹեմԱրցախի թեմ
Ներկա վիճակչգործող
Հիմնադրված19-րդ դար
6,5 մետր
Երկարություն16,7 մետր
Լայնություն6,5 մետր
Բարձրություն5,5 մետր

Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի, հայկական առաքելական վանքային համալիր Արցախի Մարտունու շրջանի Ծովատեղ գյուղում։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սբ․ Աստվածածին եկեղեցու հարավային պատին, շքամուտքից վերև պահպանված արձանագրության համաձայն՝ եկեղեցին վերանորոգվել է 1895 թվականին․ «Ի յիշատակ հանկուցեալ հօր՝/ Մարգարէ բեկ Մելիք Փաշա[յեան]ցի/, Սուրբ Ա[ստուա]ծածնայ եկեղեցոյս/ թիթեղեայ ծածկոցն, կաթ/ողկէն կաւիթ դուռն, պատ/ուհաններն նորոգել դու[ե]ց/ իւր ծախսովն Ներսես բէկ/Մելիք Փաշայեանց․ 1895»։ Համաձայն իր ծավալա-տարածական լուծումների և հարավային շքամուտքի քանդակային հարդարանքի՝ եկեղեցին 19-րդ դարի կառույց է[1]։

Կառույցի ճարտարապետություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Եկեղեցին ուղղանկյուն հատակագծով միանավ սրահ է՝ արևելյան կողմում կիսաշրջանաձև խորանով, որի հյուսիսային և հարավային պատերին կան երկու պատուհաններ։ Հյուսիսային պատին պահպանվել է մկրտության ավազանը։

Արտաքուստ երկթեք տանիքը պատված է մետաղյա թիթեղով։ Ներքուստ թաղակապ ծածկը հենվում է աղոթասրահի երկայնական պատերի որմնամույթերից սկզբնավորվող կամարների վրա։ Միակ սրբատաշ ու քանդակազարդ շքամուտքը բացվում է հարավից։ Եկեղեցին լուսավորվում է  արևելյան, արևմտյան և հարավային կողմերում բացվող թվով չորս լուսամուտներով։ Ներսում, պատերին տեսանելի են փորագրված խաչեր և վերօգտագործված բազմաթիվ խաչքարեր։ Կառույցի արևմտյան պատի ստորին հիմնային հատվածում պատի մեջ ագուցված են 12-13-րդ դարերի երեք պատկերաքանդակ խաչքարեր։ Հուշարձանի տարածքում պահպանվել են նաև տարբեր ժամանակաշրջանների այլ խաչքարեր,որոնցից մեկը, համաձայն արձանագրության, կանգնեցվել է 1311 թվականին։

Եկեղեցու երկարությունն է 16,7 մետր,  լայնությունը 6,5 մետր և բարձրությունը 5,5 մետր։

Եկեղեցին խորհրդային տարիներին օգտագործվել է տնտեսական նպատակներով։

Վիճակը պատերազմից առաջ, ընթացքում և հետո[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արցախյան 44-օրյա պատերազմի ժամանակ եկեղեցին չի վնասվել։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Ծովատեղի սբ. Աստվածածին եկեղեցին». Monument Watch. Վերցված է 2023 թ․ մարտի 26-ին.