Ռեհանուրց

Բույսեր
Գիտական դասակարգում
Թագավորություն Բույսեր Բաժին Ծածկասերմեր Դաս Երկշաքիլավորներ Կարգ Շրթնածաղկավորներ Ընտանիք Խուլեղինջազգիներ Ցեղ Ռեհանուրց
Լատիներեն անվանում
Clinopodium L.
Հոմանիշներ
Antonina Vved. Calamintha Mill. Diodeilis Raf. Gardoquia Ruiz & Pav. Rizoa Cav. Xenopoma Willd.
Դասակարգումը Վիքիցեղերում Պատկերներ Վիքիպահեստում

Ռեհանուրց (անգլ.՝ Clinopodium), վայրի ռեհան, խուլեղինջազգիների (շրթնածաղկավորներ) ընտանիքի բազմամյա խոտաբույսերի ցեղ։ Հայտնի է մոտ 10, Հայաստանում՝ 2 տեսակ՝

• ռեհանուրց վայրի (Clinopodium vulgare)
• ռեհանուրց ստվերային (Clinopodium umbrosum)։

Առաջինը տարածված է բոլոր մարզերում, իսկ երկրորդը՝ Սյունիքի մարզում։ Աճում է անտառներում, անտառեզրերին, թփուտներում։

Կենսաբանական նկարագիր

Clinopodium nepeta

Ցողունը կանգուն է, խավավոր, բարձրությունը՝ 30-60 սմ։ Տերևները երկարավուն-ձվաձև են կամ կլորավուն։ Ծաղիկները ցողունի ծայրերին են՝ կարճ կոթուններով՝ հավաքված կեղծ տերևանութներում, ալ կարմիր, բուրավետ։

Ծաղկում է մայիս-օգոստոսին։

Պտուղը քառընկուզիկ է։

Նշանակություն

Դեղաբույս է. պատրաստուկները հակաբորբոքային միջոց են։ Համեմունքային, ներկատու, մեղրատու բույս է։

Տեսակներ

Clinopodium acinos (L.) Kuntze Clinopodium ashei (Weath.) Small – Ashe's Calamint Clinopodium bolivianum (Benth.) Kuntze Clinopodium brownei (Sw.) Kuntze – Browne's Savory Clinopodium chandleri (Brandegee) P.D.Cantino & Wagstaff – San Miguel Calamint Clinopodium chinense (Benth.) Kuntze Clinopodium coccineum (Nutt. ex Hook.) Kuntze – Scarlet Calamint Clinopodium dentatum (Chapm.) Kuntze – Florida Calamint Clinopodium fasciculatum (Benth.) Harley Clinopodium georgianum – Georgia Calamint Clinopodium glabellum (Michx.) Kuntze – Ozark Calamint

Clinopodium glabrum (Nutt.) Kuntze – Limestone Calamint Clinopodium gracile (Benth.) Kuntze – Slender Wild Basil Clinopodium Hakkaricum Թուրքիա Clinopodium Clinopodium laevgatum Clinopodium menthifolium Clinopodium mimuloides Clinopodium mutabile Clinopodium nepeta (L.) Kuntze – Lesser Calamint Clinopodium umbrosum (M.Bieb.) K.Koch Clinopodium vimineum (L.) Kuntze – Clinopodium vulgare – Wild Basil

Գրականություն

• Борисова А. Г. Род 1293. Пахучка — Clinopodium L. // Флора СССР. В 30 т. / Начато при руководстве и под главной редакцией акад. В. Л. Комарова; Ред. тома Б. К. Шишкин. — М.—Л.: Изд-во АН СССР, 1954. — Т. XXI. — С. 436—441. — 703 с. — 3000 экз.

Արտաքին հղումներ

• «Clinopodium»։ Сайт «plantarium.ru»։ Արխիվացված օրիգինալից 2012-05-25-ին։ Վերցված է 2011 թ․ նոյեմբերի 7–ին 

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական տարբերակը վերցված է Հայաստանի բնաշխարհ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։