Պարույր Դավթյան

Պարույր Դավթյան
Ծնվել է	փետրվարի 29, 1976 (48 տարեկան)
Ծննդավայր	Լենինական, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Մասնագիտություն	նկարիչ, ինստալյացիոն արտիստ և հավաքորդ

Պարույր Ռուդոլֆի Դավթյան ( փետրվարի 29, 1976(1976-02-29), Լենինական, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), նկարիչ, պերֆորմանսների և ինստալյացիաների հեղինակ, կոլեկցիոներ։ «Արտդգիդ» պարբերականի վարկածով 2018 թվականի ռուսական արվեստի 50 ամենաազդեցիկ դեմքերի թոփ 50-ում զբաղեցնում է 27-րդ տեղը։ Մոսկվայի կոնցեպտուալիզմի վերլուծական ճյուղի ամենաերիտասարդ ներկայացուցիչը։ «Էդելվեյս», «Լեռան արքա» և «Կուպիդոն» գեղարվեստական միավորումների անդամ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է 1976 թվականին Լենինական քաղաքում (այժմ՝ Գյումրի, Հայաստան), նկարչական ընտանիքում։ 2010 թվականին ավարտել է ժամանակակից արվեստի խնդիրների ինստիտուտը։ Նկարչին դասում են Մոսկովյան կոնցեպտուալիզմի վերլուծական ճյուղի շարքին, թեև Պարույրը չի շտապում խոսել իր մասին՝ որպես որոշակի ուղղության ներկայացուցիչ։ Նա ստեղծագործական ասոցիացիաների մշտական մասնակից է, որտեղ նա աշխատում է Յուրի Ալբերտի, Վիկտոր Սկերսիսի և Անդրեյ Ֆիլիպովի հետ միասին։ «Կուպիդոն» արտ խմբի կազմում Պարույրը զբաղվում է տոտալ ինստալյացիաների ստեղծմամբ, «Էդելվեյս» արտելում՝ պերֆորմանսներով, կամ ավելի ճիշտ, ինչպես ինքն է ասում՝ գործողությունների բաժանված գործունեությամբ։ Իսկ «Լեռան արքան» խմբում ստեղծում է գեղանկարչական աշխատանքներ։

Նկարչի անհատական ցուցահանդեսներն անցկացվել են Osnova պատկերասրահում և Շուսևի անվան ճարտարապետության պետական թանգարանում։ Մասնակից է եղել խմբակային ցուցահանդեսների Մուլտիմեդիա Արվեսի թանգարանում և MMOMA-ում։

2015 թվականին Մոսկվայի ժամանակակից արվեստի 6-րդ բիենալեի շրջանակներում նկարիչը ներկայացրեց իր «Ինչ է արվեստը»։ Բիենալեի հարթակներում տեղադրվել են կոնֆետներով լի ավտոմատներ, որոնց ներսում եղել են նաև մշակույթի հայտնի գործիչների հայտարարությունները ժամանակակից արվեստի մասին։ Յուրաքանչյուր ոք կարող էր նման քաղցրավենիք գնել 10 ռուբլիով, և հավաքված ամբողջ գումարը ուղղվեց ժամանակակից արվեստի խնդիրների ինստիտուտի կրթական ծրագրերին։ Ի սկզբանե նախագիծը մտահղացվել է որպես թանգարանային հաստատությունների քննադատություն^[1]։

2018 թվականին «Տարրական» շարքի աշխատանքները ներկայացվել են Cosmoscow ժամանակակից արվեստի միջազգային տոնավաճառում։ 2018 թվականին «Տարրական» շարքի աշխատանքները ներկայացվել են Cosmoscow ժամանակակից արվեստի միջազգային տոնավաճառում։ «Իրականում դրանք գլուխգործոցներ են, որոնք կոպեկ արժեն, քանի որ 1200 եվրոն նկարչի համար, որը վաղը անսահման արժեք կունենա։ Նախ, նա անհավանական ներուժ ունի և «լրջորեն» ապրում է արվեստում։ Անընդհատ նոր դրվագներ է պատրաստում։ Ես հավատում եմ Պարույր Դավթյանին, ես երջանիկ եմ և կարծում եմ, որ խելացի մարդիկ գնում են երիտասարդ նկարիչներին, երբ նրանք ոչինչ չարժեն»՝ նշել է Օլգա Լվովնան^[2]։

Նկարչի աշխատանքները գտնվում են Մուլտիմեդիա Արվեստի Թանգարանի, «Գարաժ» ժամանակակից արվեստի թանգարանի, «Շողացող» ժամանակակից արվեստի կենտրոնի հավաքածուներում և մասնավոր հավաքածուներում։

Ստեղծագործություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դավթյանի ստեղծագործության առարկան հենց արվեստն է, որը նա ուսումնասիրում և վերաիմաստավորում է։ Նկարչի գեղանկարչական աշխատանքները վերաբերում են իմպրեսիոնիզմին, մաներիզմին և աբստրակցիային՝ առանց դրանց ճշգրիտ սահմանում տալու հնարավորություն թողնելու։ Հանդիսատեսի առջև հայտնվում են հիբրիդային և անցումային ձևեր՝ մշուշոտ, բայց միևնույն ժամանակ ճանաչելի պատկերներ։ Ինչպես անհատական պրակտիկայում, այնպես էլ արտ խմբերի կազմում Պարույր Դավթյանը հանդես է գալիս հետազոտողի դերում։ Արվեստի տեսությունները բախելով, վիճարկելով և միահյուսելով՝ նկարիչը զարմանում է, թե ինչ է արվեստը։

Աբստրակտ շարք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս շարքը ներկայացնում է լայնածավալ վերացական գեղանկարչական աշխատանքներ։ Ինքը՝ նկարիչը, խոսում է դրա մասին՝ որպես տեքստի, պատմողական, հայեցակարգային և գունային ձևի արվեստը միավորող մի տեսակ տեսության։ Արմատավորված լինելով ինֆորալիզմի և անձևի կոնցեպտուալացման մեջ՝ Դավթյանը զարգացնում է անհամատեղելիի դրամատիկ համադրման գաղափարը։ Գեղանկարչական շարքում առարկայական և վերացական, եզակի և տպաքանակով, ինդեքսային և խորհրդանշական արվեստի տեսակները բախվում և վիճարկում են միմյանց։ Այս գործընթացի արդյունքում ծնվում են հիբրիդային և անցումային ձևեր՝ տարօրինակ, բայց միևնույն ժամանակ ճանաչելի պատկերներ։

«Տարրական» շարք «Ներքին քարերի այգի» նախագծից[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս նախագծում նկարիչը դիմում է պարտեզի տարածական մոդելին, որտեղ անվերականգնելի հակասության մեջ գոյակցում են իրականն ու կատարյալը, բնականը և արհեստականը, ճշմարտությունն ու հորինվածքը, պարապությունն ու աշխատասիրությունը։ Այգին փակ տարածքի օրինակ է, որը բնորոշ է «Կուպիդոն»-ի պրակտիկային, որը, ի թիվս այլ բաների, նախկինում ունեցել է կայանի պահակախմբի գրասենյակ, հանդիպումների խցիկներ և խրճիթներ։

Հերբարիումի տեսքով «տարրական» բույսերը զուգորդվում են պատկերների հետ, որոնք առաջացել են կոլեկտիվ ստեղծագործության գործընթացում և իրականացվել են «Էդելվեյս», «Կուպիդոն» և «Լեռան արքա» արվեստի խմբերի նախագծերում։

Էդելվեյս[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Էդելվեյս» ստեղծագործական միությունը հիմնադրվել է 2011 թվականին։ Դրա նպատակը արվեստի ձևաբանության և գործընթացների տեսական և փորձարարական ուսումնասիրությունն է։ Խմբի կազմում նկարիչները զբաղվում են կատարողական արվեստների ստեղծմամբ։

2011 թվականին Մուլտիմեդիա Արվեստի Թանգարանում արվեստի խմբի անդամները ցուցադրեցին «Ծաղկաջերմոց» շարքի առաջին երևույթը՝ «Վիկտորիա Ռեգիա»։ Նույն թվականին նրանք մտան Կանդինսկու մրցանակի կարճ ցուցակ՝ «Թեյի վարդ» ներկայացումով։ 2014 թվականին խմբի կազմը ելույթ ունեցավ Կանդինսկու մրցանակի բացմանը ԿԴՀ-ում՝ «Հնդկոտեմ» կատարումով։

Կուպիդոն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Կուպիդոն» արտելը հիմնադրվել է 2008 թվականին Յուրի Ալբերտի, Վիկտոր Սկերսիսի և Անդրեյ Ֆիլիպովի կողմից, իսկ 2015 թվականին կազմի մեջ է մտել Պարույր Դավթյանը։ Իրենց ինստալյացիաներում արվեստագետները բախվում են արվեստի անհամատեղելի մոդելների, որի ընթացքում ծնվում են նոր իմաստներ հանդիսատեսի ընկալման համար։

2015 թվականին Stella Art Foundation-ի տարածքում ներկայացվել է «Կայանի վարիչ» ինստալյացիան^[3]։ Այս նախագծում, մետրոպոլիտենի փոխաբերության միջոցով, նկարիչները արտացոլում են տարբեր գեղարվեստական շարժումների առաջացումը։ Նույն տեղում 2017 թվականին «Կուբիդոն» արտելը ներկայացրեց «Հրոսակախումբ» տոտալ տեղադրումը, որը արվեստը համարում է սխալների և թյուրիմացությունների արդյունք^[4]։

Լեռան արքա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2014 թվականին Յուրի Ալբերտը, Վիկտոր Սկերսիսիսը, Անդրեյ Ֆիլիպովը և Պարույր Դավթյանը հիմնել են «Լեռան արքա» խումբը, որի շրջանակներում զբաղվում են գեղանկարչությամբ և նրա խնդիրների իմաստավորմամբ։ Խմբի անունը ծագել է Սուրբ Վիկտորիա լեռ նրանց համատեղ ուղևորության ժամանակ, որից Սեզանը գրել է իր «Սուրբ Վիկտուար լեռը» շարքը։ Խմբի փիլիսոփայությունը մասնակիցները նկարագրում են որպես՝ «Երևակայական պատկեր, պատկերացված երևակայություն,պատկերված պատկեր, երևակված երևակայություն, երևակայականի պատկեր, պատկերվածի երևակայություն ․․․ -ահա թե որտեղ է թաքցված ստեղծագործական շունը!»^[5]։

2017 թվականին նրանց «Այլաբանական աստրակցիաներ» ցուցահանդեսը ցուցադրվեց Մուլտիմեդիա արվեստի թանգարանում։ Ցուցահանդեսում ներառված են աբստրակցիայի և այլաբանական ակադեմիզմի խաչմերուկում ստեղծված գեղանկարչական աշխատանքներ։

ԻՊՍԻ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2018 թվականի ամռանը Պարույր Դավթյանը դարձել է Մոսկվայի ժամանակակից արվեստի պրոբլեմների ինստիտուտի ռեկտորի պաշտոնակատար, որն ավարտել է 2010 թվականին։ Նա գլխավորել է ԻՊՍԻ-ի ուսանողների և աշխատակիցների բողոքը ինքնահռչակ ռեկտոր Սվետլանա Կալաշնիկովայի դեմ։ Դավթյանը հասավ նրա հեռացմանը, սկսեց նոր տարածք փնտրել (նախկինը հանձնվեց Տրետյակովյան պատկերասրահին և փակվեց վերակառուցման համար) և բացեց ուսանողների ընդունելությունը նոր ուսումնական տարվա համար։ Անցնող տարվա վերջում նա հրաժարվել է ռեկտորական լիազորություններից՝ ԻՊՍԻ-ի գիտական ղեկավար Ստաս Շուրիպայի օգտին^[6]։

Անհատական ցուցահանդեսներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2021 «Հակասություններ»։ ILONA-K artspace: Մոսկվա։
2021 «Հրաշալի լճակի հայտնությունը»։ Մուլտիմեդիա Արվեստի Թանգարան, Մոսկվա։
2020 «Ինչպես դառնալ սպիտակ մարդ»։ «Lazy Mice» պատկերասրահ, Մոսկվա։
2019 «Ներքին քարերի այգի»։ Շչուսևի անվան ճարտարապետության պետական թանգարան Մոսկվա։
2018 «Ֆավորի շուն»։ ՑՏԻ «Ֆաբրիկա», Մոսկվա։
2017 «Սպասման սենյակ»։ Osnova Gallery։ Մոսկվա
2015 «Ի՞նչ է արվեստը»։ Մոսկվայի ժամանակակից արվեստի 6-րդ բիենալեի շրջանակներում։ Դեկորատիվ կիրառական արվեստի թանգարան, Մոսկվայի թանգարան, Դարվինի թանգարան, Զվերևի կենտրոն։
2011 «Look at me»։ White Gallery։ Մոսկվա։
2010 «Զրո դեպի անսահմանություն»։ ՑՏԻ «Ֆաբրիկա»։ Մոսկվա։

Խմբակային ցուցահանդեսներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2021 «Ապագայի արվեստը» բիենալե։ Մուլտիմեդիա Արվեստի Թանգարան, Մոսկվա։
2021 "Տարօրինակ մերձեցումներ կան": Ա․Ս Պուշկինի անվան Կերպարվեստի թանգարան։ Մոսկվա։
2021 Cosmoscow Art Fai։ «Lazy Mike» պատկերասրահի տաղավարը, МАММ-ի տաղավարը, «Շողեր» ժամանակակից արվեստի կենտրոնի տաղավարը։ Մանեժ. Մոսկվա։
2021 «Զայրացա, որ ժամանակ չունեի և չեմ ունենա արվեստով զբաղվելու։ Լենինի պատկերները Իգոր Սուխանովի հավաքածուից»։ «Արտ 4» ժամանակակից արվեստի թանգարան։ Մոսկվա։
2019 «Մոսկվայի կոնցեպտուալիզմ։ Կապ»։ «Artplay Media» թվային արվեստի կենտրոն։ Մոսկվա։
2018 Cosmoscow Art Fair։Lazy Mike։ Հյուրանոցի բակ։ Մոսկվա։
2018 Mad House.Մուլտիմեդիա Արվեստի Թանգարան։ Մոսկվա։
2018 Իմ հմայքը մազերն են։ ММОМА։ Մոսկվա։

Ընտրված ցուցահանդեսներ՝ որպես արվեստի խմբերի մաս (Էդելվեյս, Կուպիդոն, Լեռան արքա)[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2018 այլաբանական աբստրակցիա։ Արտել «Լեռան արքա»։ Նիժնինովգորոդյան կրեմլ։ Նիժնի Նովգորոդ։
2017 այլաբանական աբստրակցիաներ. Արտել «Լեռան արքա»։ Մուլտիմեդիա Արվեստի Թանգարան
Շայկա Արտել «Կուբիդոն»։ Stella art foundation. Մոսկվա
2015 կայանի պահակ. Արտել «Կուբիդոն»։ Stella art foundation. Մոսկվա
Մոսկվայի արվեստի համայնքներ։ Արտել «Լեռան թագավոր»։ Մոսկվայի թանգարան
2014 Նաստուրցիում Արտել «Էդելվեյս»։ Կանդինսկու անվան մրցանակի բացման շրջանակներում
2011 Թեյի վարդ։ Արտել «Էդելվեյս»։ Art+Art Gallery. Մոսկվա
Վիկտորիա ռեգիա։ Արտել «Էդելվեյս»։МАММ։ Մոսկվա։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ «Паруйр Давтян: «Зрители превращаются в клиентов, кураторы — в аниматоров, а искусство — в развлекательный аттракцион» | 365mag.ru». Журнал "365". 2015 թ․ սեպտեմբերի 10. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ փետրվարի 24-ին. Վերցված է 2019 թ․ փետրվարի 23-ին.
↑ «Сладкая вата за 25 тысяч евро: ценовая политика современного искусства» (ռուսերեն). Mir24. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ փետրվարի 23-ին. Վերցված է 2019 թ․ փետրվարի 23-ին.
↑ «т\о Купидон. Станционный смотритель». safmuseum.org. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ փետրվարի 23-ին. Վերցված է 2019 թ․ փետրվարի 23-ին.
↑ «т\о Купидон. Шайка». safmuseum.org. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ փետրվարի 23-ին. Վերցված է 2019 թ․ փետրվարի 23-ին.
↑ «ГЦСИ - Нижний Новгород». NCCA. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ փետրվարի 23-ին. Վերցված է 2019 թ․ փետրվարի 23-ին.
↑ «Ошибка в подсчетах. Топ-50 самых влиятельных фигур в российском искусстве 2018 года». Артгид. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ դեկտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2019 թ․ փետրվարի 23-ին.

[1] «Паруйр Давтян: «Зрители превращаются в клиентов, кураторы — в аниматоров, а искусство — в развлекательный аттракцион» | 365mag.ru». Журнал "365". 2015 թ․ սեպտեմբերի 10. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ փետրվարի 24-ին. Վերցված է 2019 թ․ փետրվարի 23-ին.

[2] «Сладкая вата за 25 тысяч евро: ценовая политика современного искусства» (ռուսերեն). Mir24. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ փետրվարի 23-ին. Վերցված է 2019 թ․ փետրվարի 23-ին.

[3] «т\о Купидон. Станционный смотритель». safmuseum.org. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ փետրվարի 23-ին. Վերցված է 2019 թ․ փետրվարի 23-ին.

[4] «т\о Купидон. Шайка». safmuseum.org. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ փետրվարի 23-ին. Վերցված է 2019 թ․ փետրվարի 23-ին.

[5] «ГЦСИ - Нижний Новгород». NCCA. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ փետրվարի 23-ին. Վերցված է 2019 թ․ փետրվարի 23-ին.

[6] «Ошибка в подсчетах. Топ-50 самых влиятельных фигур в российском искусстве 2018 года». Артгид. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ դեկտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2019 թ․ փետրվարի 23-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]