Մորգելոնի հիվանդություն
| Մորգելոնի հիվանդություն | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | questionable disease? |
| Բժշկական մասնագիտություն | մաշկաբանություն, հոգեբուժություն և ընտանեկան բժշկություն |
| ՀՄԴ-10 | F22.0 և F22.8 |
 Morgellons Վիքիպահեստում | |
Մորգելոնի հիվանդություն, պոտենցիալ հիվանդության անվանումը դերմոպաթիա է, որը 2002 թվականին առաջարկել է Մերի Լեյտաոն։ Հիվանդները բողոքում են, որ միջատները կամ որդերը սողում և կծում են իրենց մաշկը, ինչպես նաև պնդում են, որ մաշկի տակ որոշ մանրաթելեր են գտնում։ Մասնագետների մեծամասնությունը, ներառյալ մաշկաբանները և հոգեբույժները, Մորգելոնը համարվում է բազմաթիվ հիվանդությունների դրսևորում[1][2][3]։
2012 թվականի հունվարին Հիվանդությունների վերահսկման կենտրոնի փորձագետները հրապարակեցին տարիների հետազոտությունների արդյունքները։ Նրանք պարզել են, որ Morgellons հիվանդների մոտ ոչ մի ախտածին չի եղել,իսկ մանրաթելերն ու թելերը, որոնց մասին գանգատվում են հիվանդները, հագուստի մանրաթելեր են[4][5]։
Պատմություն և ստուգաբանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Այս ենթադրյալ հիվանդության բացահայտումը սկսվեց այն ժամանակ, երբ տնային տնտեսուհի Մերի Լեյտաոն իր երեխայի մոտ մաշկի վնասվածքներ հայտնաբերեց, և նա և նրա ամուսինը (ինտերնիստ բժիշկ) վախենում էին, որ դա «անհայտ բան է»։ Մերի Լեյտաոն հիվանդությունն անվանել է որոշակի ժանտախտի անունով, որը կոչվում է «մորգելոններ», որը հիշատակել է անգլիացի գրող Թոմաս Բրաունը 1690 թվականին հրատարակված «Նամակ ընկերոջը» գրքում։ Նրա կողմից կազմակերպված Morgellons Research Foundation-ը հաջողությամբ ապահովեց ԱՄՆ Կոնգրեսի և ԱՄՆ կառավարության որոշումը՝ կասկածելի նոր վարակիչ հիվանդության հետազոտման վերաբերյալ։
Պատճառագիտություն և համաճարակաբանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հիվանդության էթիոլոգիան անհայտ է։ Գրականության մեջ տարբեր հեղինակներ հիվանդությունները վերագրում են մակաբուծային (ակարիազ, Էնտոմոզ կամ հելմինթոզ), վարակիչ (բակտերիոզ), թունավոր կամ օրգանական։ Հայտնի է նաև փսիխոգեն մակաբույծի տարբերակը։ Դա նաև ամենահավանականն է, ինչպես ցանկացած փսիխոզ, հաճախ իր «զոհերին» է գտնում հոգեկան հիվանդների կամ նույնիսկ պարզապես հոգեկան անհավասարակշիռ մարդկանց մեջ։
Հիվանդությունը հայտնվել է 2001 թվականին ԱՄՆ-ում։ Մինչ օրս ավելի քան 12000 ամերիկացիներ և այլ երկրների բնակիչների մոտ ախտորոշվել է այս հիվանդությունը։
Որոշ գիտնականներ կարծում են, որ Morgellons-ը հայտնի հիվանդությունների ախտանիշ է, ինչպիսիք են ալերգիկ դերմատիտը, կոնտակտային դերմատիտը, քորը։
Կլինիկական պատկեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հիվանդները զգում են մկանային ջղաձգումներ, մաշկի վրա առաջանում են խոցեր, առաջանում է այրում և քոր։ Ցավ հոդերի և մկանների մեջ։
Հիվանդներին թվում է, որ որդը կամ միջատը սողում է իրենց մեջ կամ դուրս է սողում, ինչը բժիշկները բացատրում են որպես հալյուցինացիաներ։ Երբեմն հիվանդների մոտ նույնիսկ հայտնվում են մաշկի տակից հանված «մակաբույծներ» կամ «մանրաթելեր», որոնք իրականում պարզվում է, որ մազեր են կամ շերտավորված էպիդերմիս։ Հիվանդները պնդում են, որ մանրաթելերը գունավոր են, հիշեցնում են տեքստիլ, իսկ թրոմբները հստակ երևում են լորձաթաղանթի միջով։
Բուժում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բուժումն ու կանխատեսումն անհայտ են։ Բժիշկներն ու գիտնականները դեռ հաստատ չգիտեն, թե արդյոք այս հիվանդությունև ինքնուրույն տեսակ է, թե այլ հիվանդության ախտանիշ։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ «Schulte, Brigid (January 20, 2008). «Figments of the Imagination?». Washington Post Magazine: pp. W10». Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ օգոստոսի 17-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 29-ին.
- ↑ «Marris, Emma (2006-08-30). «Mysterious 'Morgellons disease' prompts US investigation»». Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 30-ին. Վերցված է 2012 թ․ փետրվարի 3-ին.
- ↑ «Dunn, J.; Murphy, M.B., Fox, K.M. (2007). «Diffuse Pruritic Lesions in a 37-Year-Old Man After Sleeping in an Abandoned Building». Am J Psychiatry 164 (8): 1166—1172». Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ սեպտեմբերի 8-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 29-ին.
- ↑ «Pearson, Michele L.; et al. (January 2012). «Clinical, Epidemiologic, Histopathologic and Molecular Features of an Unexplained Dermopathy». PLoS One 7 (1)». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 31-ին. Վերցված է 2012 թ․ փետրվարի 3-ին.
- ↑ «Aleccia, JoNel. "Mystery skin disease Morgellons has no clear cause, CDC study says"». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մայիսի 5-ին. Վերցված է 2012 թ․ փետրվարի 3-ին.
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- https://web.archive.org/web/20150415220630/http://www.cdc.gov/unexplaineddermopathy/%7B%7Bref-en%7D%7D
- Исследовательский фонд Morgellons. Офиц. сайт.(անգլ.)
- http://morgellonswatch.com/(անգլ.)Արխիվացված 2010-11-25 Wayback Machine Скептический анализ и критика
- анализ пато-морфологической лаборатории Ивантеевской ЦГБ Московской области http://www.rosmedportal.com/index.php?option=com_content&%E2%80%8B;%E2%80%8B;amp;%E2%80%8B;view=article&id=2085:2013-07-13%E2%80%8B-13-19-3%E2%80%8B8&catid=25:t%E2%80%8Bhe-projecԱրխիվացված 2015-09-24 Wayback Machine
- William T. Harvey et al. Morgellons disease, illuminating an undefined illness: a case series. // J Med Case Reports. — 2009. — Т. 3. — С. 8243. — — PMID {{{pmid}}}.(անգլ.)